Stichting Algemeen Psychiatrisch Ziekenhuis Dr. David

Disclosure belangen sprekers
Petra Gelan,
Michel Dings
Nieuwe ontwikkelingen ter verbetering van de zorg bij EPA
(Ernstige Psychiatrische Aandoeningen) binnen
Ggz Curacao.
Van Reorganiseren zorg, via Therapietrouw naar bevorderen
van goede Behandelrelatie.
Workshop Congres Nashko 26 oktober 2014
Geen belangenverstrengeling
Petra Gelan, Michel Dings, Psychiaters Klinika Capriles
Nieuwe ontwikkelingen ter verbetering van
de zorg bij EPA binnen Ggz Curacao.
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Ggz Curacao
EPA
EPA binnen Ggz Curacao
Nieuwe ontwikkelingen
Metabool syndroom bij schizofrenie
Onderzoek hiernaar binnen onze EPA-groep
Stelling 1
Therapietrouw
Opdracht 2
Belang goede behandelrelatie
Stelling finaal
Cliëntenoverzicht KC & Sonrisa volw.
Aug 2014
Actuele clienten:
• Kliniek:
• Sonrisa woongroep:
• Dagbehandeling:
• Ambulant:
– IAB:
– Sorsaka:
– Psychiaters:
– Psychologen:
– Psychiater+psycholoog:
1228
194 (normaal capaciteit 198)
36 (+ dagactiviteiten: ±100)
46
952
319 (waarvan 24 ook deeltijd)
51
366
114
102
GGZ Curacao
Sinds april 2010
3 zorgbedrijven:
• Klinika Capriles (psychiatrisch ziekenhuis met 200 bedden,
dagbehandeling, deeltijd, IAB, poli),
•Fundashon Sonrisa (beschermde woonvorm + dagactiviteiten) en
•Stichting Yudaboyu (kinderpsychiatrie ambulant en dagbehandeling).
Cliëntenoverzicht KC & Sonrisa volw.
Aug 2014
Actuele clienten: 1228
Sonrisa
woongroep,
36
Dagbehandeling,
46
IAB, 319
Sorsaka, 51
Kliniek, 194
Ambulant, 952
Psychiaters, 366
Psychologen, 114
Psychiater+psychol,
102
1
EPA
GGZ Curaçao
=Ernstige Psychiatrische Aandoening
Centrale visie is herstelgericht werken, via methodiek
Systematisch Rehabilitatiegericht handelen (SRH)
Kenmerken van EPA (of langdurende zorgclienten):
• Psychiatrische stoornis op as 1 van DSM-IV; soms ook
op as 2 (psychotische problematiek of schizofrenie, vaak
gecompliceerd door middelengebruik, persoonlijkheidsproblematiek
en verstandelijke of cognitieve beperkingen)
Missie statement : “Samen werken aan groei en herstel”,
met evolutie van niet alleen blik naar binnen (goede
kwaliteit van zorg binnen de muren van het psychiatrisch
ziekenhuis), maar ook meer oog voor goede zorg buiten
(in de maatschappij). Dus ook meer noodzaak tot
samenwerking met zorgverleners buiten en betere
zorgcontinuiteit.
•
•
•
•
•
Beperking in het sociale functioneren
Chronisch verloop van de stoornis;
En als gevolg daarvan vaak langdurig contact met de
ggz, zowel ambulant als klinisch;
Min of meer complexe problematiek;
Zorgvragen op meerdere levensgebieden (wonen,
werken, sociale contacten, seksuele relaties,
zelfverzorging, zingeving)
GGZ Curaçao:
enkele nieuwe ontwikkelingen
EPA binnen GGZ Curaçao
IAB
Voornamelijk binnen de Kliniek/ Sonrisa woongroep/ Dagbehandeling/ IAB:
556 van de 595 clienten
UMM
Actuele clienten: 1228 (rechterhelft vnl. EPA's)
Kliniek
Sonrisa woongroep
Dagbehandeling
IAB
Sorsaka
Psychiaters
Psychologen
Psychiater+psycholoog
Enkele recente ontwikkelingen binnen onze organisatie om zorg voor de
clienten en dan met name van de EPA-clienten te verbeteren:
• Re-organisatie/ uitbreiding van IAB (FACT) team binnen ambulant
Capriles sinds ongeveer 1 jaar.
• Verhuis en uitbreiding van dagbehandeling double trouble
Un Miho Manan
Somatische problemen van
ambulante psychiatrische patienten
Feiten
De Hert, 2006 Goethe et al, 2007 Cahn et al. 2008
•
•
•
•
Schizofrene patiënten leven gem. 21 jaar korter
Doodsoorzaak nr 1: cardiovasculaire ziekten
Dubbel risico op metabool syndroom
Overige risicofactoren: roken, weinig bewegen, slechte
voeding, beperkter contact met reguliere
gezondheidszorg, vertekening klachtenpresentatie.
• Genetische kwetsbaarheid
• Gebruik (A)typische antipsychotica
•
•
•
•
•
•
Hoge bloeddruk
Maag/darmproblemen
Hartziekten
Astma
Suikerziekte
Kanker
14%
16%
13%
12%
12%
3%
Jones et al. 2004-Psychiatr.Serv
2
Schizofrenie
Schizofrenie geeft een afgenomen
levensverwachting
Oorzaken:
• 80% van de patienten heeft tevens een
lichamelijke aandoening
• Meest voorkomende aandoeningen zijn :
-Psychiatrische stoornis zelf (suicide, meer ongelukken etc)
-Ongezonde levensgewoontes (roken, slecht eten, weinig
lichaamsbeweging, drugs en alcohol)
-Antipsychotica medicatie
-Genetische overlap met andere ziekten
– Neurologische afwijkingen
– Suikerziekte
– Ademhalingsproblematiek
Tandon et al.2008
Metabool syndroom
Metabool syndroom
•
Combinatie van 3 of meer van de volgende kenmerken
(NCEP2001):
•
•
•
•
•
Buikomtrek > 102 cm mannen en >88cm vrouwen
Nuchtere glucose > 6.1mmol/l
Triglyceriden > 1.7mmol/l
HDL cholesterol < 1.0mmol/l man en < 1.3mmol/l vrouw
Bloeddruk > 130/85 mmHg en/ of medicatie
•
•
•
Verschillende crosssectionele studies in Europa en de VS vertonen hogere
prevalenties van het metabool syndroom bij schizofreniepatiënten dan in de
gewone populatie.
De prevalentie van het metabool syndroom ligt in de algemene populatie rond
de 24% (Casey 2005; Olijhoek e.a. 2005).
Bij patiënten met schizofrenie vond men in de catie-trial, afhankelijk van de
gebruikte definitie, een prevalentie van ruim 40% (McEvoy e.a. 2005). Gezien
de hoge prevalentie bij patiënten met schizofrenie en het sterk verhoogde
cardiovasculaire risico waartoe het metabool syndroom leidt, is het belangrijk
juist deze groep te screenen op het metabool syndroom (Hägg e.a. 2006).
Study S.G. Schorr, C.J. Slooff, R. Bruggeman, K. Taxis 2004-2006:
in een Nederlandse populatie met schizofrenie of verwante psychotische
stoornis: 260 patiënten geïncludeerd, 62% (n = 162) mannen, 38% vrouwen.
De gemiddelde leeftijd van de patiënten was 38 (SD: 11,9) jaar. De prevalentie
van het metabool syndroom was bij de aanvangsscreening 35% (n = 92).
Uit: http://www.tijdschriftvoorpsychiatrie.nl/assets/articles/articles_1806pdf.pdf
Onderzoek EPA GGZ Curaçao ism
CMU – Screening metabool syndroom
Doel: alle EPA clienten binnen Ggz Curaçao in kaart brengen
+ vergelijking groepen in en outpatients + incidentie meten
van metabool syndroom (nulmeting) in deze doelgroep.
EPA-clienten binnen GGZ Curaçao: 556 waarvan
180 inpatients en 376 outpatients.
Deze doelgroep heeft vaak slechts beperkte toegang tot
somatische zorg en hierdoor minder kansen op adequate
screening en opvolging van het cardiovasculaire risico en
diabetis in vergelijking met niet-psychiatrisch zieke personen.
Preliminaire resultaten EPA onderzoek
EPA Clienten totaal:75,5% onderzocht (420 EPA-clienten)
(556 cl)
5,5% geweigerd
4% uit zorg
15% niet tijdig gevonden
Bij 65% (=361 EPA-clienten) voldoende data verzameld
(169 inpatients en 192 outpatients)
Metabool Syndroom bij 34% (122 cl) van deze groep
In patients:
32,5% (55 cl)
Out patients:
35%
(67 cl)
3
Stelling 1:
Therapietrouw
“ De Psychiatrie is verantwoordelijk voor
zowel screening als behandeling van
het metabool syndroom bij ernstige
psychiatrische aandoeningen”.
Zijn uw patiënten therapietrouw?
Therapie(on)trouw
Therapietrouw
bij Schizofrenie
•
Zijn uw patiënten therapietrouw?
•
•
•
•
•
•
•
•
1e keer
recept ophalen AP na opname:binnen1week
53%, na 1maand 70%, na 6 maanden 80%
Percentage therapieontrouw AP 40-60% (somatiek25%)
Binnen 1 tot 2 jaar stopt 50-75% met antipsychotica
Kans psychose-relaps 5x verhoogd
Na onderbreking 11 dagen kans opname 3x hoger
1 op 3 medicatiegerelateerde ziekenhuisopnames door
therapieontrouw
Risico suicide 3-4 maal groter bij therapieontrouw
Meer dakloos, detentie, geweld 2x
Behandelaars kunnen therapieontrouw niet voorspellen
Therapietrouw
Risicofactoren op therapieontrouw
Patient
Omgeving
Behandeling
man
weinig sociale steun
slechte arts-patiëntrelatie
jonge leeftijd
alleen leven
geen gezamenlijke
besluitvorming
werkloos
stigma
complexe dosisregimes
stress
attitude familie
veel bijwerkingen
Oorzaken slechte therapietrouw uit eigen praktijk?
eerdere therapieontrouw
geringe effectiviteit
comorbiditeit
slechte communicatie
stoornis zelf
(inzicht, cognitief)
4
Therapietrouw
Belangrijke risicofactoren die therapietrouw beïnvloeden
zijn:
1. gering ziekte-inzicht
2. cognitieve functiestoornissen
3. negatieve attitude van omgeving van de patiënt ten
opzichte van de behandeling
4. bijwerkingen/effectiviteit
5. verslaving
6. minder goede behandelrelatie.
Bevorderen therapietrouw
• Shared decision making (empowerment)
• Motivational interviewing (Rollnick, Miller 2010)
• Treatment adherence therapy (Staring, van der Gaag
e.a. BJoP2010) (motivatie-medicatie-cognitief)
Opdracht 2:
Verdelen in 4 groepen, bespreek 1 van de 4 oorzaken
slechte adherence (5/6 niet):
• Hebben we er voldoende aandacht voor?
• Wat kunnen we eraan doen?
Terugkoppeling plenair.
Therapietrouw, 3 stijlen:
• Paternalistisch (depot)
• Laissez-faire
• Samenwerking
Betere systematische aandacht voor bevorderen
therapietrouw! En bevorderen therapeutische relatie!
Belang goede behandelrelatie
Belang goede behandelrelatie
Belang van goede hechting in het algemeen:
- hechtingstheorie van Bowlby (evolutie), Ainsworth, Main
(hechtingsstylen) tot Fonagy (ontstaan van Zelf)
- veilige hechting,spiegelen,zelfbeeld,reflectief vermogen,
emotieregulatie
- belang van gezien/gehoord/gevoeld worden
- placebo-effect
- J.Coan, spiegelneuronen
- Betere relaties – Langer leven?
5
Belang goede behandelrelatie
Belang goede behandelrelatie
Stelling 3:
Belang goede behandelrelatie
”Een goede hulpverlener-patiëntrelatie is
de meest belangrijke helende factor”.
Belang goede behandelrelatie:
Bevorderen therapeutische relatie ?
-Opleiding, houding,
gesprekstechnieken
-Aandacht én tijd voor
behandelrelatie
-Feedback op therapeutisch
proces, samen onderzoeken
behandelrelatie
Duncan,het geheim van de betere therapeut
6
The End
7