PowerPoint-presentatie - Landelijk Platform GGz

Presentatie voor Wmo-raad Harderwijk
11 februari 2013
Inhoud van de presentatie
1.
Wat is het programma ‘Aandacht voor Iedereen’?
2.
Wat zijn belangrijke maatschappelijke en politieke trends en
staat er in het regeerakkoord?
3.
Wat houdt de transitie van de jeugdzorg in?
4.
Wat zijn de gevolgen van de decentralisaties?
5.
Wat betekenen de decentralisaties voor de Wmo-raden?
Programma Aandacht voor iedereen
2
1. Wat is het programma ‘Aandacht voor
Iedereen?’
- landelijk programma cliëntenorganisaties, financiering VWS, 2013
- doelen: toerusten van Wmo-raden, monitoren gevolgen transitie,
verbinden Wmo-raden en belangenbehartigers, stimuleren ‘dubbele
dialoog’
- rollen adviseurs versterking Wmo naar Wmo-raden: inhoudelijke
sparringpartner (nota gemeente), procesbegeleider (contact
doelgroepen, informatiebijeenkomsten), organisatie-adviseur
(functioneren Wmo-raad)
- regio Noord-Veluwe: Henk Beltman en Mieke Biemond (ggz)
- van ‘begeleiding’ naar Wmo en de ‘drie decentralisaties’
(jeugdzorg, AWBZ, Participatiewet)
2.a.Wat zijn belangrijke maatschappelijke en politieke
ontwikkelingen en staat er in het regeerakkoord?
- maatschappelijke trends: nadruk zelfregie en zelfredzaamheid;
drang tot participatie; burgerinitiatieven; vormen van organisatie
- politieke trends:beperken overheidsuitgaven; beperken AWBZ;
overdracht taken naar en grote beleidsvrijheid van gemeenten
- De Kanteling: van claimgedrag naar compensatieplicht;
keukentafelgesprek; reeks van oplossingen; succesfactoren
(kwaliteiten loketmedewerkers, integrale samenwerking
instellingen, betrokkenheid burger)
- Welzijn Nieuwe Stijl: stimuleringsprogramma VWS voor gemeenten
en welzijnsorganisaties; 8 bakens (o.a. eigen kracht burger,
betrekken netwerk, direct erop af, balans collectief en individueel)
- ratificatie VN-verdrag voor rechten van gehandicapten
(inclusief beleid)
2.b. Wat zijn belangrijke maatschappelijke en
politieke ontwikkelingen en staat er in het
regeerakkoord?
Enkele hoofdlijnen regeerakkoord welzijn en zorg (december 2012)
*verschuivingen van AWBZ naar ZVW en Wmo:
- langdurige ggz-zorg en extramurale verpleging naar ZVW;
- functie begeleiding (na schrappen aanspraak op dagbesteding)
en functie persoonlijke verzorging (na inperking recht erop)
naar Wmo
* AWBZ alleen voor intramurale ouderen en gehandicaptenzorg na
schrappen zorgzwaartepakketten 1 t/m 4
(zzp 1 en 2 vanaf 2013 )
* bestuurlijke schaal: naar 100.000+gemeenten
2.c.Wat zijn belangrijke politieke en maatschappelijke
ontwikkelingen en staat er in het regeerakkoord?
Wmo:
• gemeente verantwoordelijk voor ondersteuning, begeleiding en
verzorging (met 25% minder voor begeleiding en verzorging en
geen geld voor dagbesteding; begeleiding vervalt per 2014 voor
nieuwe cliënten)
• beperken huishoudelijke hulp tot mensen met de laagste inkomens
(25% van het budget blijft beschikbaar)
• overhevelen inkomenssteun chronisch zieken en gehandicapten
naar gemeenten tot maatwerkvoorziening
• ‘kan’- bepaling over pgb
• versterken 1e lijn, o.a. investering wijkverpleegkundige
• zorgaanbieders per 2013 de helft minder budget voor vervoer naar
dagbesteding
2.d.Wat zijn belangrijke politieke en maatschappelijke
ontwikkelingen en staat er in het regeerakkoord?
Participatiewet:
- samenvoeging WWB, WsW en Wajong
- huidige WsWers niet herkeurd en geen lagere uitkering
- per 2014 voor nieuwe cliënten, per 2015 voor bestaande cliënten
- instroom in sociale werkvoorziening stopt per 2014; gemeenten
kunnen ‘beschut werk’ als voorziening organiseren;
- regeling voor in dienst nemen arbeidsgehandicapten door grotere
werkgevers (5%, boven 25 werknemers, stapsgewijs)
- loondispensatie
- efficiencykortingen op sociale werkplaatsen over 6 jaar verspreid
3.a. Wat houdt de transitie van de jeugdzorg in?
- knelpunten in huidig systeem jeugdzorg: toename gespecialiseerde
zorg, 1 op 10-12 kinderen in jeugdzorg/passend onderwijs/
Wajong; versnipperde aanpak/financiering
- transitie én transformatie (inhoudelijk; eigen kracht jeugdige en
gezin; meer preventie, minder medicaliseren, integrale aanpak)
- concept-jeugdwet: gemeente verantwoordelijk voor jeugdhulp,
kinderbescherming en jeugdreclassering; versterken opvoedkundig
klimaat in gemeente; compensatieplicht (van beperkingen in
zelfredzaamheid en participatie van een jeugdige);
- enkele uitgangspunten: laagdrempelige toegang (centrum jeugd
en gezin); keuzevrijheid (‘redelijkerwijs’); 1 gezin/plan/regie
3.b. Wat houdt de transitie van de jeugdzorg in?
- verantwoordelijkheden van gemeente (deels bovenlokaal):
onafhankelijke vertrouwenspersoon; voorzien in toereikend
aanbod van gecertificeerde instellingen; (regionaal) meldpunt
huiselijk geweld en kindermishandeling
- concrete punten: beleidsplan en verordening, cliënttevredenheidsonderzoek, kwaliteitseisen aan instellingen, regionale afstemming
naburige gemeenten
- cliëntenparticipatie: verplicht burgers te betrekken bij
ontwikkeling van beleid (formuleringen Wmo); eisen aan
medezeggenschap instellingen; cliëntenraad instellingen
- stand van zaken bij gemeenten: (regionale) visienota’s en 7 maart
4. Wat zijn de gevolgen van de ‘drie
decentralisaties’?
- cliënt: minder rechten; meer eigen verantwoordelijkheid; drang
tot maatschappelijke participatie (kwetsbare jongeren); weg naar
gemeente
- gemeente: sturende rol; nadruk eigen kracht; creatieve
verbindingen tussen domeinen; inkoopbeleid cruciaal; combinatie
drie decentralisaties; intergemeentelijke samenwerking
- (welzijns- en zorg)instelling: onzekere positie; (her)formuleren
aanbod; positioneren (samenwerken, concurreren)
- algemeen: elke partij maakt krachtenveldanalyse (bijvoorbeeld
gemeente: kwaliteit instellingen, levendige burgerparticipatie,
wijze van aansturen?)
5.Wat betekenen de decentralisaties voor de
Wmo-raden? a. intern functioneren
- trends Wmo-raden: meer leden op persoonlijke titel; vroegtijdige
betrokkenheid bij beleid; vragen over contact met achterban;
regionale samenwerking
- bezinnen op eigen ambitie en rolopvatting en consequenties
- samenstelling (persoonlijke titel, doelgroepen, organisaties)
- werkwijze (dagelijks bestuur, werkgroepen, betrekken achterban,
volgen gemeentelijke agenda/zelf agenderen)
- spelregels met de gemeente (vroegtijdige betrokkenheid,
terugkoppeling, overige vormen van burgerparticipatie)
- contact met maatschappij/achterban (voeding en draagvlak)
5. Wat betekenen de decentralisaties voor de
Wmo-raden? b. intern functioneren
Aanbevelingen:
- schep samen met de gemeente een beeld over de rol en het
functioneren van de Wmo-raad
- bekijk invulling cliënten- en burgerparticipatie in de komende jaren
(combinatie van raden, brede burgerraad, flexibele vormen,
burgerinitiatieven, regionaal niveau)
- benoem een beperkt aantal inhoudelijke speerpunten
5. Wat betekenen de decentralisaties voor
Wmo-raden? c. werkwijze
- zelf verzamelen van ervaringen en wensen van kwetsbare burgers
(raadplegen achterban, contact met maatschappelijke organisaties)
- vormen van eigen mening en standpunten
(werkgroep, deskundigen, inhoudelijke prioriteiten)
- tijdig leveren van inbreng in gemeentelijk beleidsproces
(vroegtijdig, momenten, regionale samenwerking)
- samenwerken met belangenorganisaties
(andere locale raden, Wmo-raden in regio, cliëntenraden)
- inbreng van cliëntenperspectief bij gemeente en instellingen
(driepartijenoverleg, toelichten standpunten tijdens besprekingen)
5.Wat betekenen de decentralisaties voor de
Wmo-raden? d. inhoudelijke prioriteiten
- suggesties voor versterken zelfregie/eigen kracht burger
(keukentafelgesprek; participatieplan; persoonsgebonden budget,
cliëntondersteuner, één aanspreekpersoon, onafhankelijke
indicatiestelling, inzet ervaringsdeskundigen)
- vangnet meest kwetsbare burgers
(sociale netwerken, maatschappelijk steunsysteem)
- ruimte voor burgerinitiatieven en -projecten
(sociaal café, zelfregiecentrum, inzet ervaringsdeskundigen,
vrijwilligerswerk, beheer bibliotheek, zorgcoöperatie)
- kernpunt: kwaliteitscriteria vanuit cliëntenperspectief in
inkoop/contracteerbeleid van gemeente
5.Wat betekenen de decentralisaties voor de
Wmo-raden? e. vragen transitie/transformatie
jeugdzorg
- hoe wordt de keuzevrijheid van de cliënt ingevuld?
- hoe gaat de gemeente burgers bij het beleid betrekken?
- hoe wordt de functie van vertrouwenspersoon ingevuld?
- welke eisen (medezeggenschap, kwaliteit) stelt de gemeente bij
het contracteren van instellingen?
- werkt de gemeente aan een integrale aanpak van het sociaal
domein (combinatie drie decentralisaties)?
Vragen en discussie