Belastingvermindering voor de verwerving van obligaties uitgegeven door het Kringloopfonds of door het Startersfonds In de reeks fiscale stimuli besteden we deze keer –en voor de eerste keer- aandacht aan een maatregel die zich richt tot particulieren. Wie liquiditeiten beschikbaar heeft, kan overwegen om die te beleggen in obligaties die bij intekening recht geven op een belastingvermindering in de personenbelasting. 1. Korte omschrijving In 2003 werden twee nieuwe instanties in het leven geroepen: het Kringloopfonds en het Startersfonds. Het Kringloopfonds werd opgericht door de Federale Investeringsmaatschappij om het ethisch beleggen aan te moedigen. Met een fiscale ruggesteun wil men particulieren aanmoedigen om te beleggen in sociale economiebedrijven. Omdat bij sociale economiebedrijven de uitkering van dividenden aan de aandeelhouders van ondergeschikt belang is, wordt een Kringloopfonds opgericht dat tussen die bedrijven en de investeerders zal staan. Dat fonds zal obligatieleningen uitgeven waarop de investeerders kunnen inschrijven. Om investeerders aan te trekken wordt het beleggingsmiddel voldoende interessant gemaakt: een rendement dat overeenstemt met het rendement van een OLO met een looptijd van 5 jaar, gekoppeld aan een belastingvermindering. Een belangrijke prioriteit voor de regering blijft het aanmoedigen van de oprichting van zelfstandige ondernemingen en KMO’s. Het Startersfonds is een financieringsfiliaal van het participatiefonds en verzamelt financiële middelen met het oog op het toestaan van leningen aan startende zelfstandige ondernemingen. Komen als “startende onderneming” in aanmerking voor het krijgen van een lening: elke natuurlijke en rechtspersoon die een onderneming wenst op te starten of die sedert maximaal vier jaar een onderneming heeft opgestart. Voor beide beleggingen werd dus een extra stimulans ingebouwd door middel van een belastingvermindering die wordt toegekend op het ingeschreven bedrag. 2. Wie kan genieten ? Deze vrijstelling kadert in de aangifte personenbelasting: elke particulier kan dus van deze belastingsvermindering genieten. 3. Bedragen/percentages De belastingvermindering is gelijk aan 5% van de werkelijk gedane betalingen. Het totaal van de belastingvermindering mag per belastbaar tijdperk, per belastingplichtige en per fonds niet meer bedragen dan 210 Euro (niet geïndexeerd bedrag). Voor aanslagjaar 2004, inkomstenjaar 2003 bedroeg dit maximum na indexering 250 Euro. Een belastingplichtige die belegt in obligaties van zowel Kringloopfonds als het Startersfonds kan bijgevolg een (jaarlijkse) belastingvermindering genieten van maximaal 500 Euro. Elke echtgenoot heeft recht op de vermindering indien hij de obligaties op zijn persoonlijke naam heeft verworven. Voor het aanslagjaar 2004 kan enkel belastingvermindering worden genoten voor obligaties van het Kringloopfonds. Het Startersfonds gaf in 2003 immers nog geen obligaties uit. 4. Voorwaarden De belastingvermindering wordt verleend onder de volgende voorwaarden: - de obligaties moeten op naam zijn, - de obligaties moeten, behalve bij overlijden, gedurende de volledige periode in het bezit blijven van de inschrijver, - de obligaties uitgegeven door het Kringloopfonds hebben een looptijd van 60 maanden; die uitgegeven door het Startersfonds een looptijd van minstens 60 maanden, - de inschrijver voegt bij zijn aangifte in de personenbelasting het ontvangen attest van het Kringloopfonds of Startersfonds. Bij vervreemding binnen de periode van 60 maanden heeft de nieuwe bezitter geen recht op de belastingvermindering. Bij overlijden van de inschrijver betaalt het Kringloopfonds aan de rechtverkrijgenden het volledig bedrag van de obligaties uit, met inbegrip van het evenredig deel van de verlopen, maar nog niet uitgekeerde intresten. De voorheen verkregen belastingvermindering blijft behouden. 5. Aandachtspunten - De belastingvermindering wordt slechts eenmaal per aanslagjaar toegekend aan de inschrijver zelf. De belastingvermindering wordt verleend voor het inkomstenjaar waarin de betaling werkelijk gedaan is. Terugname van de belastingvermindering: worden de obligaties vervreemd binnen de periode van 60 maanden na de verkrijging, dan wordt de verkregen belastingvermindering pro rata temporis teruggenomen. De belasting m.b.t. de inkomsten van het jaar van vervreemding wordt dan vermeerderd met een bedrag dat gelijk is aan : N / 60 x BV N = aantal volle maanden tussen vervreemding en het einde van de periode van 60 maanden BV = bedrag van de werkelijk verkregen belastingvermindering 6. Formaliteiten Het Kringloopfonds stelt jaarlijks, vóór 31 maart van het aanslagjaar, een attest op, waarvan één exemplaar wordt toegezonden aan de inschrijver en één aan de belastingdienst waarvan de inschrijver afhangt. Dit document vermeldt: - - - voor het jaar van verwerving: de bedragen die recht geven op de vermindering en het bedrag van de toe te passen vermindering; de bevestiging dat de obligaties op 31 december van het desbetreffende jaar nog steeds in het bezit zijn van de inschrijver; voor het jaar van overlijden van de inschrijver: het bedrag dat aan de rechtverkrijgenden is uitgekeerd ingevolge de verplichte uitbetaling, en het bedrag van het evenredig deel van de verlopen, maar nog niet uitgekeerde intresten, voor het jaar waarin de termijn van 60 maanden verstrijkt: naargelang het geval, de bevestiging dat de obligaties ofwel in het bezit zijn gebleven van de inschrijver tot het einde van de termijn, ofwel zijn vervreemd vóór het verstrijken van de termijn met opgave van de nog niet verlopen maanden die in aanmerking komen voor de berekening van de terugname van de vermindering, voor het jaar van vervreemding: het aantal nog niet verlopen maanden die in aanmerking komen voor de berekening van de terugname van de vermindering. 7. Wetgevend kader Kringloopfonds : Art. 145/26 WIB ’92 Startersfonds : Art. 145/27 WIB ’92 Van toepassing met ingang van 27 april 2003 (art. 113, programmawet van 8 april 2003), B.S. 17 april 2003. De regels worden becommentarieerd in een Circulaire nr. AFZ/2003-0515 (AFZ 1/2004) dd. 8 januari 2004. Peter Verschelden 16 maart 2005