Slide 1 - informatieportaal

Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
SSL-conferentie 24 & 25 februari 2011
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
Kansarme kleuters:
afbakening van de doelgroep en
hun startpositie op school
SSL-conferentie 24 & 25 februari 2011
Mayke Poesen-Vandeputte
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
Interview met Minister Smet in De Standaard van 9 februari jl.:
“Sociaal-economische factoren blijken de slechte prestaties van
allochtone kinderen niet alleen te verklaren. Er is meer aan de hand.
Er spelen etnisch-culturele dingen, attitude ook. […]”
Maar het gelijkekansenbeleid is wel op sociaal-economische
factoren gebaseerd: […]
“We moeten zoeken naar een nieuw onderwijsmodel voor
concentratiescholen dat meer rekening houdt met aspecten als
attitude en leefwereld.”
Hoe kan dat eruitzien?
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
Afbakening van de doelgroep
WELKE KLEUTERS ZIJN KANSARM?
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
Sociaaleconomisch
vermogen
• Socio-professionele status ouders
• Onderwijsniveau ouders
• Inkomenscategorie
Groei- en
ontwikkelingsvermogen
Socio-cultureel&
educatief
vermogen
• Zwangerschapsduur
• Geboortegewicht
• Vrije tijd kind
• Ouderbetrokkenheid op schoolse
zaken
• Contact tussen gezin en school
• Vrije tijd ouders en kind samen
• Sociale leefwereld gezin
• Vrije tijd ouders en cultuurparticipatie
Vier clusters
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
kansarm, 26.70%
kansrijk, 40%
lagere
middenklasse,
27.60%
nood aan extra
zorg, 5.50%
Clusterprofiel
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
socio-econ
1
0
-1
-2
-3
socio-cult & educ
groei- & ontw
kansrijk
nood aan extra zorg
lagere middenklasse
kansarm
Congruentie
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
freq
%
lagere
nood aan
middenklasse extra zorg
kansrijk
kansarm
totaal
niet GOK
471
96
919
362
1848
20,20
4,12
39,41
15,52
79,25
173
32
19
260
484
7,42
1,37
0,81
11,15
20,75
644
128
938
622
2332
27,62
5,49
40,22
26,67
100
wel GOK
totaal
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
Startpositie verschillende groepen kleuters vóór aanvang lager onderwijs
“KLAAR VOOR DE START?”
Onderzoeksvraag
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
Cognitieve
prestaties
(begin K3)
De cluster waartoe
een kleuter behoort
op basis van
zijn/haar
‘vermogens’.
24 & 25 februari 2011
Mayke Poesen-Vandeputte
Sociaalemotionele
vaardigheden
(tijdens K3)
10
Cognitieve prestaties
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
Toetsscore
taal
Toetsscore
rekenbegrip
Sociaal-emotionele ontwikkeling
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
Sociale
vaardigheden
• Prosociaal gedrag
• Sociaal probleemgedrag
• Agressief
• Hyperactief-afleidbaar
• Asociaal
• Sociale relaties
Dynamischaffectieve
attitudes &
vaardigheden
• Zelfvertrouwen
• Welbevinden
• Werkhouding, motivatie &
attitude t.a.v. klastaken
• Coöperatief gedrag
• Onafhankelijkheid
• Werkhouding
Ongelijke kansen
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
In functie van de ‘cluster’ waartoe een kind
behoort, zijn er reeds vóór de aanvang van het
eerste leerjaar verschillen in cognitieve prestaties
en sociaal-emotionele ontwikkeling
Kansrijk
Lagere
middenklasse
Nood aan
extra zorg
Kansarm
Verklaringskracht ‘vermogens’
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
Cognitieve prestaties
Socio-emotionele ontwikkeling
Socio-economisch
Socio-cultureel &
educatief
Socio-cultureel
& educatief
Socioeconomisch
Groei- &
ontw.
Groei- &
ontw.
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
Startpositie ‘vals negatieven’ vóór aanvang lager onderwijs
Congruentie met GOK-criteria
KANSARME KINDEREN DIE GEEN
GOK-LEERLING ZIJN
24 & 25 februari 2011
Mayke Poesen-Vandeputte
15
‘False negative’
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
kansarm, niet
GOK, 15.52%
kansarm, wel
GOK, 11.15%
kansrijk, 40%
lagere
middenklasse,
27.60%
nood aan extra
zorg, 5.50%
Cognitieve prestaties
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
Hypothetische rangorde
24 & 25 februari 2011
Empirische resultaten
Taal
Rekenbegrip
1. true negative
niet GOK, niet kansarm
48,22
47,20
2. false positive
wel GOK, niet kansarm
45,55
41,38
3. false negative
niet GOK, wel kansarm
44,53
43,24
4. true positive
wel GOK, wel kansarm
40,57
39,15
Mayke Poesen-Vandeputte
17
Sociale vaardigheden
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
True negative
False positive
False negative True positive
Prosociaal
4,57
4,23
4,29
4,26
Agressief (-)
1,92
1,95
2,17
2,12
Hyperactief (-) 2,27
2,46
2,67
2,67
Asociaal (-)
2,10
2,37
2,31
2,26
Conflict (-)
1,81
1,94
1,92
1,88
Nabijheid
4,52
4,19
4,19
4,17
Populariteit
4,79
4,61
4,55
4,49
24 & 25 februari 2011
Mayke Poesen-Vandeputte
18
Dynamisch-affectieve attituden
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
True negative
False positive
False negative
True positive
Zelfvertrouwen
4,32
3,93
3,96
3,89
Welbevinden
5,11
4,89
4,90
4,94
Coöperatief
5,03
4,91
4,78
4,82
Onafhankelijk
4,27
3,72
3,81
3,60
Werkhouding
4,22
3,80
3,76
3,67
24 & 25 februari 2011
Mayke Poesen-Vandeputte
19
Congruentie GOK-criteria
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
Cognitief
 GOK-afbakening is OK
24 & 25 februari 2011
Mayke Poesen-Vandeputte
Niet-cognitief
 GOK-afbakening ‘mist’ 15%
kansarme kinderen met
zwakkere sociaal-emotionele
ontwikkeling
20
Spreiding ‘vals neg’ over scholen
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
Concentratie-index ‘vals neg’ in K3 per school
500
450
400
350
300
250
index
200
150
100
50
1
4
7
10
13
16
19
22
25
28
31
34
37
40
43
46
49
52
55
58
61
64
67
70
73
76
79
82
85
88
91
94
97
100
103
106
109
112
115
0
SSL-conferentie 24 & 25 februari 2011
Profiel ‘vals negatieven’
Onderzoek gefinancierd door de Vlaamse Regering in het kader van het programma ‘Steunpunten voor Beleidsrelevant Onderzoek’
Laagste sociaalcultureel & educatief
vermogen
Positieve noot:
groter groei- en
ontwikkelingsvermogen
Thuistaal is geen
pijnpunt
Bijna 20% woont niet bij
beide oorspronkelijke
ouders
• 12% in éénoudergezin
Lage verwachtingen
over schoolse
ontwikkeling
Hoger aandeel
allochtone kinderen
Klein aandeel gezinnen
met eigen woning