2e klas NASK werkboek Hoofdstuk 7 ‘Elektriciteit’ Werkboek 2vmbo-T Elektriciteit 1 1 ► Opdrachten bij ‘De stroomkring’ ________________________________________________________________________________ K Opgave 1 Noem vier voorbeelden van een spanningsbron. ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ B Opgave 2 Leg uit wat de functie van een spanningbron is. Gebruik in je antwoord de begrippen: elektronen, spanning, pluspool, minpool en stroomkring. ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ K Opgave 3 In dit onderdeel ben je twee nieuwe grootheden tegengekomen. Maak de onderstaande tabel volledig. K Opgave 5 Geef vier voorbeelden van goede elektrische geleiders en vier voorbeelden van goede elektrische isolatoren. ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ K Opgave 6 Welke groep stoffen geleid elektrische stroom altijd heel goed? ________________________________________ B Opgave 7 Leg uit of er wel of geen stroom loopt in een open stroomkring. Gebruik in je antwoord de begrippen: isolator, elektronen, pluspool, minpool en stroom. ________________________________________ ________________________________________ grootheid afk. eenheid afk. ________________________________________ ________________________________________ spanning stroomsterkte B Opgave 4 Leg uit wat er gebeurd met de stroomsterkte wanneer je de spanning verhoogt? Gebruik in je antwoord de begrippen: spanning, elektronen, en stroomsterkte. O Opgave 8 In de tekst ‘elektrische schakelingen’ worden vier componenten genoemd. Zoek deze componenten en schrijf ze op. ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ B Opgave 9 Leg uit waarom er altijd minimaal één spanningsbron in een schakeling moet zitten? Gebruik in je antwoord de begrippen: spanningsbron, elektronen en schakeling. ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ Werkboek 2vmbo-T Elektriciteit 2 ► Extra opdrachten bij ‘De stroomkring’ ________________________________________________________________________________ B Opgave 10 Leg uit waarom er moet er altijd minimaal één verbruiker in een schakeling moet? ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ B Opgave 11 Leg uit of een schakelaar ook een verbruiker is. B Opgave 12 Leg uit wat de term "verbruiker" betekent, binnen een elektrische schakeling. Gebruik in je antwoord de begrippen: component, energie, bewegen, elektronen. ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ Werkboek 2vmbo-T Elektriciteit 3 2 ► Opdrachten bij ‘Schakelingen’ ________________________________________________________________________________ K Opgave 1 Teken de symbolen van een draad, batterij, schakelaar, lamp en stroommeter. ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ O Opgave 2 In de tekst worden drie regels genoemd voor het tekenen van schakelschema’s. Zoek deze in de tekst en schrijf ze verkort op. V Opgave 5 Teken een schakelschema van twee lampjes die parallel aangesloten zijn en werken op één batterij. ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ T Opgave 3 Hieronder zie je een getekende schakeling. Teken het schakelschema van deze schakeling. T Opgave 6 Bij het schakelschema hieronder staat een tabel. Neem de tabel over in je schrift en vul voor elke situatie de ontbrekende stroomsterkten in. situatie Itot (A) P B Opgave 4 Leg uit wat het verschil is tussen twee in serie aangesloten componenten en twee parallel aangesloten componenten. Gebruik in je antwoord de begrippen: spanning, elektronen, en stroomsterkte. IA (A) 2,0 S IC (A) 1,2 Q R IB (A) 1,7 2,7 0,6 0,8 4,3 1,5 ________________________________________ Werkboek 2vmbo-T Elektriciteit 4 ► Extra opdrachten bij ‘Schakelingen’ ________________________________________________________________________________ S Opgave 7 Hierna staan zes situaties beschreven. Lees goed wat er staat. Teken voor elke beschrijving een schakeling die doet wat de beschrijving zegt. Situatie 1 Met een schakelaar kun je één lampje aan doen als je de schakelaar indrukt. Situatie 4 Met een schakelaar kun je één lampje UIT doen als je de drukschakelaar indrukt. Situatie 2 Twee lampjes branden op één voedingskast. Wanneer je een lampje losdraait gaan beide lampjes uit. Situatie 5 Met één schakelaar kun je twee lampjes aan doen als je de schakelaar indrukt. Situatie 3 Twee lampjes branden op één voedingskast. Wanneer je een lampje losdraait blijft het andere lampje branden. Situatie 6 Twee lampjes werken op één voedingskast. Eén lampje brand altijd. Met een schakelaar kun je het andere lampje aan doen als je hem indrukt. Werkboek 2vmbo-T Elektriciteit 5 3 ► Opdrachten bij ‘Elektriciteit betalen’ ________________________________________________________________________________ B Opgave 1 Leg uit hoe de energiemaatschappij weet hoeveel elektrische energie thuis gebruikt is? Gebruik in je antwoord de begrippen: meterkast, meterstand, energiemaatschappij en kilowattuur. T Opgave 5 Hieronder staan vier omreken opgaven. Wat moet er op de stippels komen te staan? a) 2,5 dagen = __________ weken ________________________________________ b) 1 uur = __________ seconden ________________________________________ c) 8000 minuten = __________ uren ________________________________________ d) 1 dag = __________ minuten ________________________________________ ________________________________________ K Opgave 2 In dit onderdeel ben je twee nieuwe grootheden tegengekomen. Maak de onderstaande tabel volledig. grootheid afk. eenheid T Opgave 6 Een wasmachine met een vermogen van 2400.W draait in anderhalf uur een was. Hoeveel kost deze wasbeurt als je € 0,20 per kWh betaald? afk. energie vermogen t K Opgave 3 Leg uit wat elektrische energie is. Gebruik in je antwoord de begrippen: apparaat, beweging, elektronen en energie. T Opgave 7 Stel dat bij jouw thuis elke dag één wasbeurt gedaan wordt met de wasmachine van de vorige opgave. Hoeveel kost dit dan per jaar? ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ T Opgave 4 Hieronder staan vier omreken opgaven. Wat moet er op de stippels komen te staan? a) 0,75 kW = __________ W b) 300 W = __________ kW c) 1.270 W = __________ kW d) 4,98 kW = __________ W T Opgave 8 Hoeveel uren kun je een gloeilamp van 75 W laten branden op één kWh (€ 0,20) ? Werkboek 2vmbo-T Elektriciteit 6 T Opgave 9 Een lamp met een vermogen van 60.W staat elke dag 8 uur aan. Hoeveel kost dit als je € 0,20 per kWh betaald? B Opgave 10 Op een dag staan de volgende apparaten aan: A) Een oven (1500 watt) staat 30 minuten aan B) drie lampen (elk 60 watt) staan 8 uur aan Wat verbruikt meer energie, A of B? ► Extra opdrachten bij ‘Elektriciteit betalen’ ________________________________________________________________________________ B Opgave 11 Leg uit waarom een stopcontact geen spanningsbron is. Gebruik in je antwoord de begrippen: elektriciteitscentrale, spanningsbron, stekker en stopcontact. \ ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ Werkboek 2vmbo-T Elektriciteit 7 4 ► Opdrachten bij ‘Elektriciteit en veiligheid’ ________________________________________________________________________________ K Opgave 1 Teken het symbool van dubbele isolatie. B Opgave 6 Leg uit wat we bedoelen met kortsluiting. ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ K Opgave 2 Waar kun je op een apparaat vinden of het apparaat dubbele isolatie heeft? ________________________________________ B Opgave 3 Leg uit wat we bedoelen met dubbele isolatie. Gebruik in je antwoord de begrippen: apparaten, en isolerende. ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ O Opgave 4 In de tekst wordt uitgelegd bij welke elektrische apparaten vooral dubbele isolatie gebruikt wordt. Noem drie voorbeelden van dit soort apparaten. B Opgave 7 Leg uit wat we bedoelen met overbelasting. ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ K Opgave 8 Noem twee verschillende soorten zekeringen. ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ B Opgave 9 Leg uit hoe een smeltveiligheid beschermt tegen de gevaren van kortsluiting en overbelasting. Gebruik in je antwoord de begrippen: kortsluiting, overbelasting, stroomsterkte, smeltveiligheid. ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ B Opgave 5 Je wilt, onder de grond, een elektriciteitskabel aanleggen van je huis naar het tuinhuisje. Leg uit of het verstandig is om een draad met dubbele isolatie te gebruiken. ________________________________________ B Opgave 10 Waarom moet je een zekering altijd in serie aansluiten met het apparaat dat je wilt beschermen? ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ Werkboek 2vmbo-T Elektriciteit 8 ► Extra opdrachten bij ‘Elektriciteit en veiligheid’ ________________________________________________________________________________ K Opgave 1 Wat is het verschil tussen een smeltveiligheid en een automatische veiligheid? Schakeling 2 ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ B Opgave 2 Hierna zie je twee schakelingen . Leg voor beide schakelingen uit of er sprake is van kortsluiting? Schakeling 1 ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ Werkboek 2vmbo-T Elektriciteit 9 practicum: Geleider of Isolator? ________________________________________________________________________________ opmerkingen en veiligheid Het lampje kan een spanning aan van maar 6 volt . Zet de voeding niet hoger dan 6 volt . onderzoeksvraag Welke materialen laten elektriciteit door en welke niet? theorie ‘de stroomkring’ opstelling benodigdheden 1x voeding 1x lampje 2x rood draadje 1x zwart draadje 1x schakelaar 1x statiefvoet voorwerpen om je heen werkwijze 1. Neem de tabel over die bij uitwerking staat. 2. Zoek tien verschillende voorwerpen uit je omgeving om te testen. Bijvoorbeeld voorwerpen uit je etui. Probeer allemaal verschillende materialen te vinden. 5. Sluit de twee losse draden aan op de tien materialen en bepaal of het lampje brand of niet. 6. Houd de twee losse uiteinden tegen elkaar. Wat gebeurt er met het lampje? 3. Zet de voeding aan en stel hem in op 6 volt. 7. Sluit de schakelaar aan op de twee losse draden. Hoe werkt een schakelaar? 4. Maak de opstelling zoals in de foto. uitwerking Neem de tabel hieronder over en vul hem verder in. voorwerp materiaal geleider of isolator? 1 schaar ijzer geleider 2 potlood hout Isolator 3 paperclip ijzer 4 gum rubber 5 geo-driehoek plastic 6 7 8 9 10 Werkboek 2vmbo-T Elektriciteit 10 practicum: Spanning en stroomsterkte ________________________________________________________________________________ opmerkingen en veiligheid De lampjes kunnen een spanning van 6 volt aan. Zet de spanning op de voedingskast niet hoger dan 6 volt . Gebruik altijd eerst de hoogste aansluiting op de analoge stroommeter. Meet daarna af welke aansluiting de laagste is die je kunt gebruiken. onderzoeksvraag Wat is het verband tussen de spanning en stroomsterkte in een weerstand ? theorie ‘de stroomkring’ benodigdheden 1x voeding 3x rood draadje 2x zwart draadje 1x analoge stroommeter 1x multimeter 1x statiefvoet 1x weerstand opstelling werkwijze 1. Neem de tabel over die bij uitwerking staat. 2. Maak de schakeling na. 4. Verhoog de spanning op de voedingskast van 0,0 volt naar 6,0 volt. Gebruik stappen van 0,5 volt. 3. Neem de tabel die bij de uitwerkingen staat over in je schrift. 5. Lees bij elke spanning de stroomsterkte af op de analoge stroommeter . uitwerking Neem de tabel hieronder over en vul hem verder in. U (V) 0,0 0,5 1,5 I (A) Werkboek 2vmbo-T Elektriciteit 11 practicum: Zekeringen ________________________________________________________________________________ opmerkingen en veiligheid De lampjes kunnen een spanning van 6 volt aan. Zet de spanning op de voedingskast niet hoger dan 6 volt . Gebruik altijd eerst de hoogste aansluiting op de analoge stroommeter. Meet daarna af welke aansluiting de laagste is die je kunt gebruiken. onderzoeksvraag Hoeveel lampjes kunnen branden op de gegeven zekering? theorie ‘Elektriciteit en veiligheid’ benodigdheden 1x voeding 1x lampje (6V) (MEER NIET!) 1x zwart draadje 2x rood draadje 1x analoge stroommeter 1x statiefvoet 1x stopwatch 1x zekering opstelling opstelling P opstelling Q werkwijze 1. Stel de voeding in op 6,0 Volt. 6. Verhoog de spanning steeds met 0,5 volt en meet de stroomsterkte . Noteer je metingen! 2. Maak schakeling P. 3. Bepaal hoe groot de stroomsterkte is door het lampje bij een spanning van 6 volt. Noteer je meting! 4. Stel de voeding in op 0,0 Volt. 7. Ga door totdat de zekering kapot gaat. 8. Nu je weet hoeveel stroom de zekering aankan en hoeveel stroom één lampje gebruikt, kun je uitrekenen hoeveel lampjes je zou kunnen aansluiten. 5. Maak schakeling Q. uitwerking Neem de tabel hieronder over en vul hem verder in. U (V) 0,0 0,5 1,5 I (A) Werkboek 2vmbo-T Elektriciteit 12 ► Ruimte voor eigen aantekeningen (niet bedoeld voor opgaven) ________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ Werkboek 2vmbo-T Elektriciteit 13 ► Ruimte voor eigen aantekeningen (niet bedoeld voor opgaven) ________________________________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ ____________________________________________________________ Werkboek 2vmbo-T Elektriciteit 14 Werkboek 2vmbo-T Elektriciteit 15