Welkom in het Hoftheater “de spirit zit erin” Inhoud presentatie • • • • • • • • Definitie palliatieve zorg Opdracht van VWS Korte terugblik 2004-2009 Aanbod extramurale spirituele zorg Kennismaking geestelijk verzorgers Bereikbaarheid Lotgenotencontact Stichting ambulancewens Definitie palliatieve zorg WHO 2002: Geen genezing mogelijk Vroegtijdige signalering Voorkomen en verlichten van lijden Alleen symptoombestrijding Aandacht voor alle lichamelijke, psychosociale en spirituele aspecten Beste kwaliteit leven voor patiënt & naasten. VWS: Palliatieve netwerken Samenwerkingsverbanden tussen alle voorzieningen die betrokken zijn bij palliatieve terminale zorg in de regio VWS: Doel van netwerken • In algemene zin de onderlinge samenwerking versterken • Voor individuele patiënten de verbindingen tussen allerlei vormen van zorg verbeteren • Opbouw en uitwisseling van kennis en informatie Visie Jet Bussemaker • Pioniersfase is voorbij • Gelijktijdig curatieve en palliatieve zorg verlenen • Eerder markeren palliatieve fase • Goede samenwerking 1e en 2e lijn • Versterken palliatieve zorg in de 1e lijn Nieuwe ontwikkelingen Oude concept B E Curatieve zorg Palliatieve zorg H A N D E Tijd Nieuwe zorgconcept Overlijden L I Curatieve zorg N G Palliatieve Zorg Lynn and Adamson, 2003 Nazorg Bestuur WZC Het Dijkhuis Carinova Leiboom Groep Stichting Thuis Sterven Deventer Deventer Ziekenhuis WZC Humanitas HVDO IKNO Zorggroep Solis Verenigde Medische Staf Zorggroep Raalte Stichting Terminale Thuiszorg Raalte Hospice Midden Salland consultatieteam Deskundigheids bevordering Ketenzorg Beleid & beheer Onderzoek PR & Communicatie Structurele werkgroepen Palliatief Steunpunt Spirituele zorg Tijdelijke werkgroepen Korte terugblik 2004-2009 • Maart 2004 Palliatief Netwerk Salland • September 2004 Palliatief Consultatieteam • 2005-2006 Opening Hospices • 2007 Samenwerkingsovereenkomst • Patiëntenfolders en brochure • Richtlijnen en werkwijzers Korte terugblik 2004-2009 •Nieuwsbrieven •Website •Scholingen •Periodieke openbare casuïstiekbesprekingen •Onderzoek naar patiëntentevredenheid •Steeds meer provinciale samenwerking •Internationale dag van de palliatieve zorg Korte terugblik 2004-2009 • Spirituele zorg • Hospices blijken in de behoefte te voorzien • Palliatieve dagzorg binnen Solis • Kenniscentrum Oncologie Extramurale Spirituele zorg Startpunt: Minisymposium Deventer Ziekenhuis Voor mensen die niet in een Berdine Koekoek, netwerkcoördinator zorginstelling wonen is er geen duidelijk palliatieve zorg Salland gestructureerd ( en gefinancierd) aanbod van spirituele zorg. 19-09-2006 Twee initiatieven Minisymposium Deventer Ziekenhuis Creëren van daadwerkelijk aanbod aan spirituele ondersteuning Berdine Koekoek, netwerkcoördinator zorg Salland Scholing ompalliatieve hulpverleners gevoeliger te maken voor leven- 19-09-2006 en zingevingvragen en hun eigen mogelijkheden daarin. Definitie Minisymposium Deventer Ziekenhuis Spirituele ondersteuning is de zorg voor het Berdine Koekoek, netwerkcoördinator levensbeschouwelijk palliatieve zorg Salland welbevinden van de mens 19-09-2006 Toelichting • verlichten en verzachten van lijden Deventer Ziekenhuis • Minisymposium vanuit een levensbeschouwelijke invalshoek • patiënten hun dichtbije naasten Berdine en Koekoek, netwerkcoördinator • het biedenpalliatieve van een luisterend oor zorg Salland • in een gesprek van hart tot hart 19-09-2006 • alert zijn op levenservaringen en zingevingsvragen • daarover in gesprek gaan Aanbod Extramurale Spirituele ondersteuning Minisymposium Deventer Ziekenhuis • Herkenbare plek Berdinebereikbaar Koekoek, netwerkcoördinator • Dagelijks palliatieve zorg Salland 19-09-2006 • Folder uitzicht Vanaf 9 oktober dagelijks bereikbaar van 11.00 – 12.00 uur op telefoonnummer 06-26665633 Lotgenotencontact Minisymposium Deventer Ziekenhuis Vanaf 9 oktober 22.00 uur Berdine Koekoek, netwerkcoördinator www.palliatieflotgenotencontact.nl palliatieve zorg Salland 19-09-2006 Stichting Ambulance Wens Minisymposium Deventer Ziekenhuis Berdine Koekoek, netwerkcoördinator palliatieve zorg Salland 19-09-2006 5 jarig lustrum Palliatief Netwerk Salland WHO definitie 2002 • • • • • Geen genezing mogelijk Vroegtijdige signalering Voorkomen en verlichten van lijden Alleen symptoombestrijding Aandacht voor alle lichamelijke, psychosociale en spirituele aspecten • Beste kwaliteit leven voor patiënt & naasten. Volgens Cicely Saunders bestaat totale pijn uit : • Lichamelijke pijn: ziekte • Emotionele pijn: gevoelens van afhankelijkheid, eenzaamheid, angst. • Sociale pijn: angst en zorgen over gezinsleden, geld, huishouden etc. • Spirituele pijn: verlangen naar geborgenheid en zingeving Zo bezien: is palliatieve zorg niet eigenlijk totale zorg? Symptoom Symptoom Medische aspecten; Ziekte, behandeling Waardering Symptoom Symptoom Lichamelijke beperkingen Waardering Symptoom Symptoom Angst Communicatie Emotie Waardering Symptoom Sociale aspecten Hoop Psychische aspecten o.a. persoonlijkheid, depressie Spirituele aspecten o.a. geloof Emotie Waardering Liefde Symptoom Ervaringen in het verleden Angst Woede Communicatie Lijden Emotie Waardering Symptoom Spirituele aspecten o.a. geloof Hoop Lijden Emotie Waardering Symptoom Angst Communicatie Psychische aspecten o.a. persoonlijkheid, depressie Hoop Lijden Lichamelijke beperkingen Sociale aspecten Spirituele aspecten o.a. geloof Emotie Waardering Liefde Symptoom Ervaringen in het verleden Woede Angst Medische aspecten; Ziekte, behandeling Communicatie Psychische aspecten o.a. persoonlijkheid, depressie Hoop Lijden Lichamelijke beperkingen Sociale aspecten Spirituele aspecten o.a. geloof Emotie Waardering Liefde Symptoom Ervaringen in het verleden Woede Angst Medische aspecten; Ziekte, behandeling Communicatie Spirituele ondersteuning Mens is: - lichaam en geest - talig - sociaal Lichaam en geest: -Defecten -Verleden -Onderdeel van geheel -Ingebed in verwachtingen Talig: - Non-verbale taal: taal van het lichaam - Paraverbale taal: stemeigenschappen - Verbale taal:praten, schrijven Non-verbale en paraverbale taal: - Verbale taal:praten, schrijven - Non-verbale taal:taal van het lichaam - Paraverbale taal: stemeigenschappen Stemeigenschappen en lichaamstaal: - 7 % vertrouwen op wat we zeggen - 38 % op stemeigenschappen - 55% op informatie via lichaamstaal Verwachtingen en rollen - Zender – ontvanger - Boodschap en verwachtte antwoord - Taalveld - Horen en luisteren Mens is een sociaal wezen: communiceert - tijd - sociaal referentiekader - ervaringen - perspectief - normen en waarden - hoop en vertrouwen 5 jarig lustrum Palliatief Netwerk Salland Wij bedanken •U allemaal voor uw komst en deelname aan deze avond •Nico van Riessen en Arnold ter Scheggert van gelegenheidsduo Arnica voor hun toneelspel en muziek •Godelieve Pieper en Paul Smit voor hun inhoudelijke bijdrage van vanavond en hun inzet bij de voorbereidingen •De 12 gespreksleiders van vanavond die de subgroepen hebben begeleidt. •De provincie Overijssel voor hun financiële ondersteuning •Het IKNO voor de administratieve ondersteuning •De Gereformeerde Hogeschool voor het ontwikkelen van een masterclass spirituele zorg op maat voor de geestelijk verzorgers uit Salland •De deelnemende geestelijk verzorgers voor het vrijwillig beschikbaar stellen van hun professie voor UITzicht •Leden van het Palliatief Netwerk Salland voor hun bijdrage aan te totstandkoming van de verschillende projecten •Deelnemende organisaties voor het beschikbaar stellen van inzet van mensen en middelen om zo bij te dragen aan het verbeteren van de palliatieve zorg in Salland •Made in Holland voor het ontwerp van de folder en de website pagina’s •Studio Image voor het maken en faciliteren van de websitepagina’s