Maatschappelijke steun systemen Bijeenkomst 1 Wat is het? Maatschappelijke steunsystemen Een maatschappelijke steunsysteem is een gecoördineerd netwerk van personen, diensten en voorzieningen waarvan kwetsbare mensen zelf deel uitmaken en dat hen en eventueel aanwezige mantelzorgers op vele manieren ondersteunt om in de samenleving te participeren. Het betreft diensten op het gebied van zorg, welzijn en arbeid, en het gaat om zowel formele als informele ondersteuning. bron: Van Weeghel & Dröes, 1999 Maatschappelijke steunsystemen . Maatschappelijke Steunsystemen (MSS) is een vernieuwend zorgproject van de GGzE, instelling voor geestelijke gezondheidszorg in de regio Eindhoven en De Kempen Maatschappelijke steunsystemen steunsystemen in de supportbenadering • Persoonlijke steunsystemen zoals voeding, huisvesting en sociale relaties (gezin, vrienden) • Maatschappelijke steunsystemen zoals werk en sociale verzekeringsstelsel Maatschappelijke steunsystemen Ontstaansgeschiedenis jaren ’90 • In Nederland – Extramuralisering psychiatrie – Vermaatschappelijking in de ggz • VS Community Support Systeem – ondersteuning bieden (aan maatschappelijk zwakkeren) met als doel zelfstandig wonen en maatschappelijk participeren (naar eigen behoefte) Maatschappelijke steunsystemen Doelgroep van de GGZ Nederland kent ongeveer 160.000 personen met psychische problemen. Groot deel woont in een buurt of wijk Samenleving stelt hoge eisen / individualisering! Nu minder zorg voor elkaar dan voorheen! Maatschappelijke steunsystemen Doelgroepen van mss • 1. personen met ernstige psychische problemen – begeleiding vanuit de ggz • 2. personen met psycho-sociale problemen - begeleiding vanuit mw, wmo en soms ggz • 3. zorgmijders verslavings- en psychische problematiek - begeleiding vanuit OGGZ, GG&GD, verslavingszorg en GGZ. Maatschappelijke steunsystemen Verruiming doelgroep • Personen met een psychische kwetsbaarheid weer laten participeren in de samenleving • Zelfstandig functioneren, contacten opbouwen, dagbesteding (vrijwilligers) werk en vrijetijdsbesteding (sport, buurtactiviteiten). • Begeleiding ggz en welzijnsinstellingen • Gemeente regierol en financiën Maatschappelijke steunsystemen Maatschappelijke steun systemen Bijeenkomst 2 Verschijningsvormen Maatschappelijke steunsystemen Maatschappelijke steunsystemen Kwartiermakersmodel • Kwartiermakersmodel Groningen • Kwartiermaker en ervaringsdeskundige Eindhoven Maatschappelijke steunsystemen Netwerktafel Alkmaar Aanwezigen tijdens netwerktafel op dinsdag 6 maart 2012 Maatschappelijke steunsystemen Wijk en Psychiatrie Voor het opzetten van een Wijk en Psychiatrie project in de wijk Maatschappelijke steunsystemen Bijzonder Werkt Het project Bijzonder Werkt richt zich op mensen van RIBW, Pro Persona, Pompestichting en Iriszorg die toe zijn aan vrijwilligerswerk. De kans op een succesvol verloop bij de organisatie waar zij als vrijwilliger aan de slag gaan, wordt door de extra begeleiding vanuit Bijzonder Werkt vergroot. Zowel de betreffende instelling als de vrijwilligerscentrale bieden u advies over de inzet van de vrijwilliger binnen uw organisatie. Maatschappelijke steunsystemen 7 functies van maatschappelijke steunsystemen • Signalering ondersteuningsbehoefte • Individuele ondersteuning • Coördinatie en afstemming zorg+ondersteuning • Matchen vraag en aanbod • Ondersteuning bij werk • Kennis en informatie-uitwisseling • Beleidvorming en ontwikkeling nieuw aanbod Maatschappelijke steunsystemen Meerwaarde voor de cliënt • Morele bijstand –aandacht positieve zaken • Praktische ondersteuning • Ervaringsdeskundigheid • Activering en werk • Ontmoetingen • Informeel steunnetwerk Maatschappelijke steunsystemen Maatschappelijke steun systemen Bijeenkomst 3 NIMBY en Stedelijk Kompas Maatschappelijke steunsystemen NIMBY • • • • Not In My Back Yard ? % van de bevolking? Maatschappelijke outcast? Welke groepen betreft het? Familie Flodder Maatschappelijke steunsystemen Tokkies! Verkommerden en verloederden • • - Ongeveer 7 % van de bevolking (Cijfers 2002) Feitelijk en residentieel daklozen Dreigend daklozen Zelfstandig wonende verkommerden en verloederden (multiprobleemgezinnen) - Ex-gedetineerden - Ex-patiënten (GGZ, verslavings- of gehandicaptenzorg) Maatschappelijke steunsystemen V&V combinatie van problemen • 26% dak/thuisloos • + psych.stoornis • 35% dak/thuisloos • + verslaving • 14% psych.stoornis • +verslaving • 25% dak/thuisloos • +psych.stoornis+verslaving Maatschappelijke steunsystemen Doelstellingen Stedelijk Kompas Dakloosheid ten gevolge van: 1. huisuitzetting komt (vrijwel) niet meer voor. Het aantal huisuitzettingen is in 2008 gedaald. 2. detentie komt (vrijwel) niet meer voor. 3. uitval uitzorginstellingen komt (vrijwel) niet meer voor. 4. de huidige 10.000 daklozen zijn voorzien van inkomen, woonvoorzieningen evidence based zorgtrajecten en van werk. 5. bij een groot deel van de doelgroep is het overlastgevende gedrag verminderd (tot max. 75% van het huidige niveau in 7 jaar) Maatschappelijke steunsystemen 18.000 Daklozen (CBS 2010) • • • • Bijna 0,1 % van de bevolking Vaak ongehuwde mannen tussen 30 en 50 jaar 36 % Niet Westers allochtoon Een derde verblijft in een van de 4 grote steden Maatschappelijke steunsystemen Verslaafde daklozen • In de nacht van 22 februari 2008 gaat in de wijk Kruiskamp in Den Bosch een beoogd opvangtehuis (junkhostel) in vlammen op. • Verslaafde daklozen moeten juist in de buurt worden opgenomen en niet worden buitengesloten. Maatschappelijke steunsystemen Na Amsterdam en Almere gaat ook Nijmegen aso-woningen plaatsen voor mensen die overlast veroorzaken. Het gaat om containerwoningen. Het is een Deens initiatief. Voor mensen die al jaren bekend staan bij zorg- en hulpverleningsinstanties. Containerwoningen worden ook in verschillende studentensteden gebruikt voor huisvesting van studenten. Maatschappelijke steunsystemen Weezenhof massaal tegen 'asowoningen' Nijmegen wil acht huizen, 'aso-woningen genoemd, plaatsen tussen de snelweg A73 en de woonwijk. Bij de 250 wijkbewoners speelden de emoties hoog op tijdens de informatiebijeenkomst. De gemeente heeft in de afgelopen drie jaar naar 29 mogelijke locaties gekeken. (De Gelderlander, 23-10-2012) Skaeve Huse Arnhem en Amsterdam http://www.netwerk.tv/uitzending/2010-02-17/skaeve-huseloopt-ten-einde-aso-woningen-een-succes Maatschappelijke steunsystemen Betrokkenen aan het woord Burger of eeuwige maatschappelijke outcast! • Jagten -dader? • http://www.youtube.com/watch?v=gp0aIfY7CIY • Amerika - burgers en hulpverleners • http://www.idfa.nl/nl/tags/project.aspx?id=C58F 1139-9C79-46C9-99EA-19E89999DF6F Maatschappelijke steunsystemen Tot slot Op welke wijze kunnen MMS ingezet worden voor groepen aan de onderkant van de samenleving? Maatschappelijke steunsystemen