Duurzaam veranderen voor én met de cliënt Werk samen met Vilans aan meer kwaliteit! Zorgvragen worden complexer. Mensen worden mondiger en willen meebeslissen over hun behandeling. Medewerkers willen zoveel mogelijk tijd aan de directe zorg besteden. Tegelijkertijd blijven de kosten stijgen. Bestuurders moeten de zorg betaalbaar houden zonder kwaliteit in te leveren. Vaak lijkt die kwaliteit te gaan over het ‘afvinken’ van bewezen veilige zorg. Maar dat is niet voldoende. Kwaliteit van zorg gaat over continu verbeteren, in dialoog met cliënten, mantelzorgers, zorgverleners en maatschappelijke vertegenwoordigers zoals politici, beroepsverenigingen en verzekeraars. Vilans helpt daarbij. Hoe, dat leest u in deze brochure. Sturen op kwaliteit Slim organiseren STUREN OP KWALITEIT DIE ERTOE DOET VOOR DE CLIËNT Kwaliteit vanuit cliëntenperspectief inzichtelijk maken TERUGDRINGEN REGISTRATIELASTEN Minder papier, meer tijd voor zorg! KWALITEITSSYSTEEM VERBETEREN Op weg naar een kwaliteitssysteem dat doet waar het voor bedoeld is Meer vrijheid VRIJHEID VOOR CLIËNT ÉN MEDEWERKERS Meer bewustwording, minder beperkingen, tevreden cliënten en gemotiveerde medewerkers BEWUST GEBRUIK PSYCHOFARMACA Minder gedragsmedicatie, zonder verlies van zelfrespect en met behoud van kwaliteit van leven! SLIM ZORGEN Onnodige zorghandelingen terugdringen Samen werken aan kwaliteit CONTINU KWALITEIT VAN ZORG VERBETEREN Aandacht voor kwaliteit in de haarvaten van de medewerkers SCHERPERE WERKPROCESSEN Minder verspilling = meer tijd en kwaliteit voor de cliënt Veilige basiszorg MEDICATIEVEILIGHEID Minder medicatiefouten door een continu verbeterproces op de werkvloer AANPAK ANTIOBIOTICARESISTENTIE De aanwezigheid van bijzonder resistente micro-organismen (BRMO) in verpleeghuizen terugdringen Home verder Slim organiseren Zorgprofessionals besteden het liefst zoveel mogelijk tijd aan hun cliënten. Ze hebben niet voor niets gekozen voor werken met mensen. Toch eisen andere zaken vaak (te) veel aandacht. Roosteren, zorgdossiers bijhouden, overleggen. We zijn vaak zo gewend dingen op een bepaalde manier te doen, dat we soms vergeten te kijken of het nog wel nodig is en of het misschien efficiënter kan. Vilans helpt zorgorganisaties het werk slimmer in te richten. Uitgelicht 1.Scherpere werkprocessen Teams krijgen inzicht in werkprocessen die tijd en energie ‘verspillen’. Medewerkers kunnen meer tijd besteden aan de zorg, cliënten krijgen meer persoonlijke aandacht. LEES DIRECT VERDER 2.Werken aan een cultuur van continu verbeteren Kwaliteit van zorg is geen project. Het is een proces waar zorgprofessionals voortdurend mee bezig zijn. Het liefst met de cliënt samen, ook als alles goed gaat. Wij helpen u het werken aan kwaliteit in de haarvaten van de medewerkers te krijgen. LEES DIRECT VERDER Slim organiseren 3.Slim zorgen Onnodige, tijdrovende en belastende zorghandelingen komen nog (te) veel voor in de langdurende zorg. Wij helpen zorgorganisaties dat terug te dringen. Bij Avoord leverde dat 1 FTE tijdsbesparing. Tijd die nu besteed wordt aan de cliënt. LEES DIRECT VERDER 4.Terugdringen registratielasten Registratielasten moeten minder, daar is iedereen het over eens. Maar hoe pakt u dit binnen uw team op een goede manier aan? Tijdens deze workshop gaan teams daarmee direct aan de slag. LEES DIRECT VERDER Ter inspiratie Stap voor Stap beter Zorgcentra Meerlanden (Noord-Holland) pakt het werken aan kwaliteit op een andere manier aan. Verbeteringen sluiten beter aan bij de beleving van de bewoners. Lees meer in dit artikel uit Boardroom Zorg. Verandermethode De Kunst van het Klein Maken Gebruik ‘de kunst van het klein maken’ en benut de denkkracht van de medewerkers om vraagstukken te vereenvoudigen. Lees meer over deze methode. Gratis Slim zorgen-startpakket Met dit gratis pakket verbetert u de kwaliteit van zorg door onnodige zorghandelingen af te schaffen. Download het Slim zorgen-startpakket. terug verder 1. Scherpere werkprocessen Door verspilling in dagelijkse processen terug te dringen, bespaart u niet alleen tijd en kosten. Het levert ook meer energie op voor medewerkers én meer aandacht voor cliënten. wordt ingebracht om de verspilling terug te brengen is de moeite waard is om in het klein te testen. Het resultaat? De werkprocessen in uw organisatie lopen soepeler en sneller waardoor de kwaliteit van zorg verbetert en u tijd en kosten bespaart. Maar vooral: er ontstaat meer ruimte voor uw cliënten. De vraag Goede basiszorg en voldoende aandacht, dat vinden cliënten en zorgprofessionals belangrijk en waardevol. Hoe kunt u de werkprocessen zo inrichten dat er geen tijd verloren gaat aan zaken die veel energie kosten en die niets opleveren? Wat we gaan doen Wij helpen ‘verspillingen’ in uw werkprocessen op te sporen en weg te nemen. Denk aan fouten door een onduidelijke overdracht, rommelige werkwijzen en administratieve ballast. We helpen teams met het in kaart brengen van processen die beter kunnen. We bieden tools en ondersteuning om het proces te analyseren. Door dit met alle betrokkenen te doen, worden de knelpunten snel duidelijk. Die knelpunten zijn de aangrijpingspunten om het proces te verbeteren. Onze methodiek helpt daarbij. Ons uitgangspunt: elk idee dat Slim organiseren Praktisch Voor: zorgprofessionals en hun leidinggevenden. Tijdsduur: 3 tot 4 dagdelen verspreid over 3 maanden met tussendoor huiswerk. Investering: € 4.000 en 6.500 (afhankelijk van maatwerk en intensiteit) voor maximaal 15 zorgprofessionals en hun coach(es). Meer weten Else Stapersma 06 - 22 81 07 16 [email protected] Wouter van Oord-Jansen 06 - 46 04 33 51 [email protected] terug verder 2. Continu kwaliteit van zorg verbeteren Betere kwaliteit van zorg realiseren is geen project. Het is iets waar je als zorgprofessional continu mee bezig bent, ook als alles goed gaat. Wij helpen uw medewerkers bij die bewustwording en bieden handvatten om dit in de praktijk toe te passen. 2. Medewerkers gaan aan de slag in de praktijk, met de cliënt. Door met hen mee te lopen en hen te ondersteunen, helpen we hen om het continu verbeteren in de vingers te krijgen. We maken gebruik van het principe: voordoen – nadoen – zelf doen. 3. We ondersteunen de medewerkers op afstand en geven telefonisch of per mail adviezen. De vraag U wilt dat uw kwaliteit van zorg op orde is. Uw cliënten moeten kunnen rekenen op goede én veilige zorg die aansluit bij hun wensen en behoeften. Dat vraagt van medewerkers dat ze inzicht hebben in die kwaliteit. Dat ze zich kunnen inleven in de cliënt, weten wat voor hem of haar belangrijk is en passende ondersteuning kunnen bieden. Niet omdat het op de agenda staat, maar omdat het vanzelfsprekend is. Wat we gaan doen Om goed aan te sluiten bij uw huidige werkwijze en de behoeften van de organisatie voeren we een of twee gesprekken met management, beleidsmedewerkers en/of kwaliteitsfunctionaris. Dan gaan we op drie manieren aan het werk met uw medewerkers: 1. In bijeenkomsten brengen we de principes van het continu verbeteren over. Slim organiseren Praktisch Voor: organisaties in de ouderen- en gehandicaptensector. Tijdsduur: minimaal 6 maanden. Investering: afhankelijk van uw wensen en behoeften. Meer weten Else Stapersma 06 - 22 81 07 16 [email protected] Wouter van Oord-Jansen 06 - 46 04 33 51 [email protected] Jennie Mast 06 - 22 81 06 01 [email protected] terug verder 3. S lim zorgen: onnodige zorghandelingen opsporen en verantwoord terugdringen Vilans zocht uit welke zorghandelingen minder of zelfs helemaal weg kunnen uit de ouderen- en de gehandicaptenzorg. Wat bleek? Van de top 12 van onnodige zorghandelingen worden er 6 nog massaal uitgevoerd. Ook als betere of modernere alternatieven beschikbaar zijn. De vraag Onnodige en tijdrovende zorghandelingen zijn niet alleen overbodig en duur, maar vaak ook onplezierig of zelfs schadelijk voor de cliënt. Wilt u in relatief weinig tijd geld besparen en investeren in tevreden medewerkers én cliënten? Dat kan met Slim zorgen. Wat we gaan doen We gaan projectmatig aan de slag met één of meer teams. Onze digitale screening maakt snel inzichtelijk welke onnodige zorghandelingen nog worden uitgevoerd. Aan de hand van de uitkomsten kiest het zorgteam welke zorghandeling(en) ze willen aanpakken. Tijdens dit verbetertraject ondersteunen wij projectleider en team op locatie en op afstand door: • gevraagd en ongevraagd advies te geven • bijeenkomsten met het team te organiseren Slim organiseren • medewerkers te trainen om het goede gesprek te hebben over keuzes in zorg • onze kennis over implementatie te delen Als er meerdere teams tegelijk aan de slag gaan, organiseren we intervisiebijeenkomsten om ook interne kennis en ervaringen uit te wisselen. We bespreken graag met u hoe we u het beste kunnen ondersteunen bij Slim zorgen. BEKIJK OOK DE PUBLICATIE: SLIM ZORGEN - IN 10 STAPPEN VAN PROJECT NAAR EFFECT. Praktisch Voor: Management, zorgteams (medewerkers niveau 2 t/m 5), behandelaren, zorginkopers, opleidingsfunctionarissen werkzaam in de ouderen- of gehandicaptenzorg Tijdsduur: 16 tot 18 weken Investering: op aanvraag Meer weten Else Stapersma 06 - 22 81 07 16 [email protected] terug verder 4. R egistratielasten terugdringen Bijna 1/3 van de medewerkers in de ouderenzorg en de thuiszorg besteedt tussen de 1,5 en 2,5 uur per dag aan papierwerk. Tijd die ze vaak liever besteden aan hun cliënten. Onze tools geven inzicht in onnodige registraties en laten zien hoe uw medewerkers ze op een verantwoorde manier kunnen afschaffen. De vraag U wilt de registratielast in uw organisatie verminderen, maar hoe pakt u dit op een verantwoorde manier aan? Welke registraties zijn verplicht en welke kunnen weg of anders? Vilans helpt teams bij het duurzaam en verantwoord afschaffen van onnodige registraties. duurzaam en verantwoord afschaffen. De toolkit is ontwikkeld in het programma ‘Aanpak verspilling in de zorg’. Praktisch Voor wie: zorgteams, verzorgenden, verpleegkundigen, teamleiders, kwaliteitsfunctionarissen, beleidsmedewerkers en managers. Wanneer: volgt Waar: Utrecht, locatie volgt. Investering: € 495 per team van 5 personen (bijvoorbeeld een teamleider, beleidskwaliteitsfunctionaris en 2-3 verpleegkundigen en/of verzorgenden). Meer weten Wat we gaan doen Onze toolkit ‘Minder papier, meer tijd voor zorg’ is een praktisch instrument voor zorgteams om zelfstandig onnodige registraties op te ruimen. Wij organiseren workshops waarin we de toolkit toelichten en waarin deelnemers de tools direct kunnen toepassen. Na afloop gaan teams naar huis met registraties die afgeschaft of aangepakt kunnen worden, kunnen teams zelfstandig onnodige registraties opsporen, in kaart brengen en Slim organiseren Else Stapersma 06 - 22 81 07 16 [email protected] terug verder Veilige basiszorg Ieder mens loopt risico’s, elke dag opnieuw. Risico’s en afwegingen over vrijheid en veiligheid horen bij het leven. Dat verandert niet als we afhankelijk worden van langdurende zorg. Wat wel verandert, is de verantwoordelijkheid. Hoe afhankelijker de cliënt, hoe meer die verantwoordelijkheid bij de zorgorganisatie ligt. De cliënt en zijn netwerk moeten erop kunnen vertrouwen dat die basiszorg in orde is en de veiligheid gewaarborgd. Ter inspiratie Risicoscan app Met de app Risicoscan signaleren zorgmedewerkers eenvoudig en snel gezondheidsrisico’s bij ouderen. Download de app nu. KICK-protocollen Wist u dat wij een databank hebben met 500 protocollen voor voorbehouden, risicovolle en overige handelingen? Altijd up-to-date! Handhygiëne is het allerbelangrijkst Bekijk deze en de andere 6 tips voor hygiëne in de ouderenzorg Uitgelicht 1.Verbetertraject medicatieveiligheid Medicatie-incidenten komen nog veel voor in de langdurende zorg. Met begeleiding van Vilans wisten organisaties het aantal incidenten met minimaal 30% te reduceren. LEES DIRECT VERDER 2.Aanpak antibioticaresistentie verpleeghuizen Samen met partijen als V&VN en ActiZ werkt Vilans aan het terugdringen van bijzonder resistente micro-organismen (BRMO) in verpleeghuizen. LEES DIRECT VERDER Veilige basiszorg terug verder 1. Medicatieveiligheid Vilans heeft veel ervaring met het verbeteren van de kwaliteit en veiligheid van het medicatie­ proces. De afgelopen jaren hebben we ruim 100 zorgorganisaties begeleid. Zij wisten het aantal medicatiefouten of bijna-fouten aanzienlijk te verminderen, vaak tot 50%. Met Vilans werken aan medicatieveiligheid levert het volgende op: • minimaal 30% minder medicatie-incidenten • een continu verbeterproces op de werkvloer • alle disciplines zijn betrokken en zich bewust van hun verantwoordelijkheden • werken volgens de uitgangspunten van de ‘Veilige Principes’ van het Platform Medicatieveiligheid De vraag Zijn er risico’s in uw medicatieproces volgens de Inspectie voor de Gezondheidszorg? Wilt u het proces veiliger maken vanuit het team zodat elke cliënt de juiste medicijnen in de juiste dosering op de juiste wijze krijgt toegediend? Vilans helpt. Wat we gaan doen We maken een analyse van uw medicatieproces. We registeren, samen met uw medewerkers, de incidenten. Niet om fouten te signaleren, maar als verbeterinstrument. We geven adviezen over veiligheid en kwaliteit en vertalen dat in acties. We leren een aantal van uw medewerkers om te gaan met de trainingsmaterialen zodat zij verbeterteams kunnen begeleiden. Dit train-de-trainer-principe zorgt ervoor dat de verbeteringen doorgaan, ook als wij niet meer bij het proces betrokken zijn. Praktisch Voor: organisaties in de ouderen- of gehandicaptenzorg, zowel intra- als extramuraal. Tijdsduur: van 2 maanden tot een jaar, afhankelijk van de grootte van de organisatie en de opdracht. Investering: vanaf € 5.000, afhankelijk van de doorlooptijd en het aantal verbeterteams. Meer weten Rian Huijsmans 06 - 22 81 04 66 [email protected] Marjolein van Vliet 06 - 22 81 00 10 [email protected] De verbeterteams doen mee aan 2 bijeenkomsten van een dagdeel. Samen met de uitvoerend medewerkers zetten zij de acties uit. Dit gebeurt direct op de werkvloer zodat het geen extra tijdsinvestering kost. Veilige basiszorg terug verder 2. Aanpak antibioticaresistentie verpleeghuizen Hygiënisch werken lijkt zo normaal. Toch gaat het in de praktijk nog wel eens mis. Zorgmede­ werkers hebben het te druk, ze denken er niet aan of het is geen gewoonte in het team. Maar hygiënisch werken kan levens redden, zeker in de zorg voor kwetsbare ouderen. Wij ontwikkelen materialen en slimme technieken die de ‘huiselijke hygiëne’ zo goed mogelijk ondersteunen. We gebruiken de ervaringen van verpleeghuizen die een uitbraak van ABR hebben meegemaakt. We stimuleren de samenwerking en het aansluiten bij regionale netwerken zodat zorgprofessionals snel onderling kennis kunnen uitwisselen. We werken nauw samen met experts en organisaties voor verpleeghuiszorg. De vraag Het ministerie van VWS heeft een aantal partijen – waaronder V&VN, ActiZ en Vilans – gevraagd te werken aan het structureel verbeteren van de basishygiëne in verpleeghuizen. Dit voorkomt infecties en vermindert het antibioticagebruik. Wij doen dit in het project Aanpak antibioticaresistentie verpleeghuizen. De kennis die dit oplevert, komt beschikbaar voor de hele sector, onder andere via het Kennisplein Zorg voor Beter. Daar vindt u ook de kennis die nu al beschikbaar is. Het project Aanpak antibioticaresistentie verpleeghuizen maakt deel uit van de publiekscampagne van VWS daarwordtiedereenbetervan.nl. Wat we gaan doen Meer weten Antibioticaresistentie is een bedreiging voor de volksgezondheid. Nu al sterven naar schatting jaarlijks 25.000 mensen in Europa aan de gevolgen. De hoogste tijd voor actie dus. Met dit project willen we het bewustzijn van bestuurders en zorgprofessionals over antibioticaresistentie (ABR) in verpleeghuizen vergroten en de hygiëne verbeteren. Op basis van ervaringen van professionals ontwikkelen we een interventiemix die effectief, betaalbaar en eenvoudig toepasbaar is en aansluit bij de praktijk. Marjolein van Vliet 06 - 22 81 00 10 [email protected] Veilige basiszorg terug verder Samen werken aan meer vrijheid In de ouderen- en gehandicaptenzorg is de afgelopen jaren veel bereikt bij het verminderen van vrijheidsbeperking. Langzaam verschuift de aandacht nu naar het vergroten van vrijheid. Deze verschuiving is ook terug te vinden in het ontwerp van de nieuwe Wet zorg en dwang. De wens en de beleving van de cliënt zijn leidend, meer vrijheid voor de medewerkers hoort daarbij. Wij helpen u graag bij het verantwoord afbouwen van vrijheidsbeperkende maatregelen en het vergroten van vrijheid voor cliënt én medewerkers. 3.Beter af met minder: bewust gebruik psychofarmaca Veel mensen met dementie of een verstandelijke beperking krijgen nog gedragsmedicatie bij onrust of onbegrepen gedrag. Dat kan anders! LEES DIRECT VERDER Ter inspiratie 80 alternatieven voor meer vrijheid in de zorg Bestel de Alternatievenbundel via de Vilans webwinkel. Deze uitgave bundelt ruim 80 succesvolle alternatieven voor meer vrijheid in de zorg. Uitgelicht 1. Verbetertraject vrijheidsvergroting Meer vrijheid en minder vrijheidsbeperking met het wetsvoorstel Zorg en dwang als uitgangspunt. Met begeleiding van Vilans weten organisaties het aantal maatregelen met ruim 30 procent terug te brengen, zonder toename van ernstig letsel of agressie-incidenten. LEES DIRECT VERDER 2.Landelijk project Samen op weg naar vrijheid Meer vrijheid voor cliënt en medewerker. Dat is ons doel en daar zetten we ons voor in met het landelijke project ‘Samen op weg naar vrijheid!’. Zo werken we samen aan meer vrijheid in de zorg voor alle partijen. LEES DIRECT VERDER Samenwerken aan meer vrijheid Boek In voor beter, leven in vrijheid In deze eindpublicatie van het project ‘In voor beter, leven in vrijheid’ vindt u veel tips, ervaringen en een onderbouwing van het belang van een doorleefde visie. Inspiratiebox werken aan vrijheid Meer dan 30 hulpmiddelen die zorgmedewerkers kunnen gebruiken bij het werken aan meer vrijheid voor cliënt en zorgmedewerker: filmpjes, e-learnings, trainingen, posters, spellen, analyse-instrumenten, lespakketten en creatieve veranderaanpakken. Er is een inspiratiebox voor de ouderenzorg Voor de gehandicaptenzorg. Handreiking terugdringen psychofarmaca voor bestuurders Korte handreiking over het belang van het terugdringen van oneigenlijk gebruik van psychofarmaca. terug verder 1. Verbetertraject vrijheidsvergroting In dit maattraject helpen wij u de vrijheid van cliënten te vergroten met het wetsvoorstel Zorg en dwang als uitgangspunt. Dat kan alleen door te werken aan bewustwording van alle medewerkers, van kok tot afdelingshoofd, van portier tot bestuurder. De vraag U wilt dat uw cliënten meer vrijheid en kwaliteit van leven ervaren. Daar investeert u in met een visie, plan van aanpak, betrokken medewerkers en hulpmiddelen zoals lage bedden en sensoren. Maar na een jaar blijkt dat niet voldoende te zijn. Vilans zorgt voor een aanpak die wel werkt. Wat we gaan doen Onderdelen van onze aanpak: 1. Maatregelen succesvol terugdringen vraagt om een heldere visie. We ondersteunen bij het ontwikkelen van die visie en helpen deze te vertalen naar beleid en aanpak. 2. Vrijheid van cliënten vergroten begint met bewustwording. Weten wat u en uw medewerkers onder vrijheid verstaan. Wat de gevolgen zijn van de maatregelen die u toepast. Hoe vaak ze worden toegepast en waarom. Vilans helpt bij die bewustwording. We doen dat zo, dat uw medewerkers uiteindelijk zelf de ‘diagnose’ stellen. 3. Steeds opnieuw zien we dat er meer mogelijk is dan zorgorganisaties in eerste instantie denken. Een maatregel blijkt bijvoorbeeld helemaal niet Samenwerken aan meer vrijheid (meer) nodig. Of er zijn alternatieven die veel minder belastend zijn. Kennis is dan het sleutelwoord. Over de Wet zorg en dwang, over alternatieve maatregelen en over manieren om vrijheidsbeperking te voorkomen. 4. Vrijheidsbeperking succesvol afbouwen vraagt om een cultuuromslag. Anders kijken naar de cliënt en de zorg en ondersteuning die hij nodig heeft. Ander gedrag van medewerkers. Heldere, toetsbare afspraken. Verantwoording afleggen over maatregelen. Dat lukt alleen als alle niveaus en disciplines samenwerken. We starten altijd met een grondige analyse van de huidige situatie. Vervolgens werken we verder op twee niveaus: dat van de organisatie (welke randvoorwaarden zijn belangrijk) en dat van de cliënt (waarom is deze maatregel ingesteld en wat is het risico als we de maatregel afbouwen of vervangen door een andere?). Praktisch Voor: organisaties in ouderen- en gehandicaptenzorg. Tijdsduur: afhankelijk van de invulling, denk bij een compleet verbetertraject aan circa 1 jaar. Investering: afhankelijk van de invulling, een compleet verbetertraject vanaf circa € 40.000. Meer weten Marjolein van Vliet 06 - 22 81 00 10 [email protected] Jennie Mast 06 - 22 81 06 01 [email protected] terug verder 2. Landelijk programma Samen op weg naar vrijheid Meer vrijheid voor cliënt en medewerker. Dat is ons doel en daar zetten we ons het komende jaar voor in met het landelijk project ‘Samen op weg naar vrijheid!’. Doet u mee? • We zetten regionale netwerken op. • We bundelen kennis en ervaringen en maken die beschikbaar voor iedereen die wil werken aan meer vrijheid. Praktisch De vraag Organisaties in de ouderen- en gehandicaptenzorg hebben de afgelopen jaren al veel bereikt bij het verminderen van vrijheidsbeperking. Langzaam verschuift de aandacht nu naar het vergroten van vrijheid. Al die inspanningen hebben een stevige basis gelegd waar we op door kunnen bouwen. Wat we gaan doen We verspreiden kennis en tools, we leren van de goede voorbeelden, delen onze verhalen en gaan in gesprek over de betekenis van vrijheid voor de cliënt en zijn omgeving. We zoeken verbinding met mensen en organisaties die het verschil kunnen maken. In de praktijk: • We stimuleren de uitwisseling van verhalen van medewerkers en cliënten. • We zoeken goede voorbeelden en geven die een podium. • We bezoeken organisaties en organiseren daar een inspiratiedag. Voor: organisaties in de ouderen- en gehandicaptenzorg die willen werken aan meer vrijheid voor cliënt en medewerker. Tijdsduur: het project loopt tot mei 2017. Investering: meedoen is gratis. Meer weten Jennie Mast 06 - 22 81 06 01 [email protected] Rian Huijsmans 06 - 22 81 04 66 [email protected] Samenwerken aan meer vrijheid terug verder 3. Beter af met minder: bewust gebruik psychofarmaca Veel mensen met dementie of een verstandelijke beperking die onrustig zijn of onbegrepen gedrag vertonen, krijgen psychofarmaca, ook wel gedragsmedicatie genoemd. Meestal onnodig, want er zijn genoeg alternatieven die minder ingrijpend zijn en beter werken. Met het landelijke programma ‘Beter af met minder: bewust gebruik psychofarmaca’ willen we dit aanpakken. De vraag Psychofarmaca bestrijden acute symptomen maar hebben ook veel nadelen: • Ze lossen onderliggende oorzaken niet op • Ze hebben grote invloed op de persoonlijke levenssfeer van de cliënt • De werkzaamheid is beperkt (slechts 1 op de 5 mensen heeft er baat bij) • De bijwerkingen zijn aanzienlijk. Sufheid, slecht lopen met risico op vallen, moeite met slikken komen vaak voor en er is een verhoogd risico op een beroerte, longontsteking en overlijden. Alle binnenlandse en buitenlandse richtlijnen geven de voorkeur aan alternatieve interventies. Het wetsvoorstel zorg en dwang ondersteunt dit. Wat we gaan doen We ondersteunen 30 organisaties in de ouderenen gehandicaptenzorg bij het afbouwen van psychofarmacagebruik. Meedoen kan met een doe-het-zelf-variant of een intensieve variant. De doe-het-zelf-variant Bedoeld voor organisaties die al een heldere visie hebben op het verminderen van psychofarmaca en daar al het nodige voor hebben ingericht. De looptijd is 8 maanden. Een van uw medewerkers is de interne projectleider en krijgt begeleiding van een coach van Vilans. Zij hebben regelmatig - op afstand - contact met elkaar. De coach fungeert als vraagbaak voor de projectleider en houdt hem op de hoogte van nieuwe tools, werkwijzen en inzichten uit de intensieve variant. Speciaal voor projectleiders van deze variant hebben we een interactieve pdf met tips en tools ontwikkeld. DOWNLOAD TIPS EN TOOLS (PDF) De intensieve variant Bedoeld voor organisaties die willen beginnen met het verminderen van psychofarmaca of graag ondersteuning willen. De looptijd is 12 tot 16 maanden. In die periode vertaalt u uw visie naar een praktische aanpak. Een coach van Vilans begeleidt de interne projectgroep die hiervoor wordt ingericht. Hij/zij geeft advies over het inrichten van de projectorganisatie, denkt mee over de knelpuntenanalyse, interventie(s), inbedding van een multidisciplinaire aanpak in de organisatie en inbreng van familie en mantelzorgers. In de factsheets vindt u een uitgebreide beschrijving van beide varianten: Praktisch Voor: organisaties in de ouderen- en gehandicaptenzorg. Tijdsduur: 8 tot 16 maanden afhankelijk van de variant en de onderzoeksgroep waarin u wordt ingedeeld. Investering: meedoen is gratis. Meer weten Anne-Mieke den Ouden 06 - 24 54 27 89 [email protected] Rian Huijsmans 06 - 22 81 04 66 [email protected] FACTSHEET OUDERENZORG FACTSHEET GEHANDICAPTENZORG Samenwerken aan meer vrijheid terug verder Sturen op kwaliteit Kwaliteit was lange tijd iets waar vooral het management druk mee was. Terwijl kwaliteit van zorg ontstaat op de werkvloer, in de relatie tussen cliënt en zorgmedewerker. Daarom is structurele aandacht voor kwaliteit zo belangrijk. Niet als project dat je er even bij doet, maar als onlosmakelijk onderdeel van goede zorg. Dat besef groeit binnen zorgorganisaties. Inspiratie Artikel Governance van kwaliteit Bij het vernieuwen van haar kwaliteitssysteem, tijdens het experiment Regelarm, heeft Cordaan het onderwerp kwaliteit in één jaar weer op de werkvloer teruggebracht door structureel aandacht te hebben voor reflectie op de kwaliteit van het werk. Lees hier hoe. Uitgelicht 1.Kwaliteitssysteem verbeteren Onze kwaliteitsaccountants toetsen uw kwaliteitssysteem en doen aanbevelingen voor verbeteringen zodat uw systeem doet waarvoor het bedoeld is. LEES DIRECT VERDER 2.Sturen op kwaliteit die ertoe doet voor de cliënt Hoe kun je de individuele wensen van cliënten en hun familie meer leidend laten zijn? Wij ontwikkelen een tool die u helpt daarvoor de juiste kwaliteitsinstrumenten te kiezen. LEES DIRECT VERDER Sturen op kwaliteit terug verder 1. Kwaliteitssysteem verbeteren Onze kwaliteitsaccountants toetsen en beoordelen uw kwaliteitssysteem op betrouwbaarheid en effectiviteit. Zij geven aanbevelingen voor aanpassingen in de werkwijze zodat u grip krijgt op uw kwaliteit met een systeem dat doet waarvoor het bedoeld is. De vraag De Kwaliteitswet zorginstellingen (KWZ) verplicht u als zorginstelling uw eigen kwaliteit te bewaken, beheersen en verbeteren. Eén van de eisen is het hebben van een goed kwaliteitssysteem. Helpt uw kwaliteitssysteem u daarbij? Geeft het een juist beeld van de kwaliteit zoals uw cliënten en medewerkers die ervaren en realiseren? Onze kwaliteitsaccountant zoekt het voor u uit! De managementletter van onze kwaliteitsaccountants ondersteunt bij de verantwoording naar verschillende instanties, zoals de Inspectie voor de Gezondheidszorg. Praktisch Voor: bestuurders, beleidsmedewerkers en kwaliteitsmedewerkers. Doorlooptijd: wij maken een traject op maat, afhankelijk van uw vraag. Investering: afhankelijk van uw vraag. Meer weten Else Stapersma, 06 - 22 81 07 16 [email protected] Wat we gaan doen Wij helpen u een werkwijze en een systeem te ontwikkelen dat: • zorgt voor structurele aandacht voor kwaliteit binnen uw organisatie • teams stimuleert continu te verbeteren • grip geeft op de kwaliteit in uw organisatie met aandacht voor de ontwikkeling van de zorgmedewerkers • inzicht geeft in overbodige werkwijzen en systemen Sturen op kwaliteit terug verder 2. Sturen op kwaliteit die ertoe doet voor de cliënt Wat is goede zorg in de ogen van de individuele zorgvrager? Wat heeft een zorgprofessional nodig om die zorg te geven? En hoe meet je dat? Veel nieuwe initiatieven geven daar op een nieuwe manier invulling aan. Het positieve effect is toenemende aandacht voor de leefwereld van de cliënt in plaats van de systeemwereld van zorgorganisaties. Maar deze stortvloed aan instrumenten en concepten zorgt ook voor veel vragen. Bijvoorbeeld hoe en wanneer je ze in de praktijk kunt toepassen. Hoe je ze kunt ze gebruiken om de kwaliteit te verantwoorden en of ze bestaande systemen kunnen vervangen. Vilans ging op zoek naar de antwoorden op deze vragen. bestudeerd. We zijn in gesprek gegaan met cliënten, zorgverleners, mantelzorgers, kwaliteitsmedewerkers en bestuurders over hun ervaringen en wensen. Hoe definiëren en beoordelen zij kwaliteit van zorg? Op basis daarvan ontwikkelen wij een tool die organisaties, zorgmedewerkers en cliënten helpt om een goede keuze te maken als zij op zoek zijn naar instrumenten die de kwaliteit in kaart brengen. De tool is naar verwachting in december 2016 gereed. De vraag Meer weten Hoe kun je de individuele wensen van cliënten en hun familie meer leidend laten zijn bij het verbeteren van de kwaliteit? We zetten de kwaliteitsinstrumenten op een rijtje en vergelijken ze. Zo willen we meer inzicht geven in de mate waarin ze kwaliteit meten die ook werkelijk van belang is voor de cliënt. Femke de Wit 06 - 22 80 97 41 [email protected] Praktisch Voor: organisaties in de ouderen- en gehandicaptenzorg die op zoek zijn naar kwaliteits­instrumenten die kwaliteit vanuit cliëntenperspectief in kaart brengen. Tijdsduur: het project loopt tot en met december 2016. Investering: de tool wordt gratis ter beschikking gesteld. Wat we gaan doen Wij hebben bestaande instrumenten en concepten Sturen op kwaliteit terug verder Vilans Postbus 8228 3503 RE Utrecht 030 – 789 23 00 www.vilans.nl [email protected] Twitter: @VilansNL www.facebook.com/VilansNL terug verder