Commissie voor algemene bestuurlijke aangelegenheden Datum commissievergadering: DIS-stuknummer Secretaris Doorkiesnummer Behandelend ambtenaar Dienst/afdeling Nummer commissiestuk Status Datum Bijlagen : : : : : : : : : : : : 735263 ing. A.J. Brul 073 6812057 J. Kennis REW/EBZ ABA-0182 ter advisering ter bespreking ter kennisneming ter vaststelling 13 februari 2001 1 Onderwerp: Stand van zaken procedure herindeling Ravenstein Voorstel aan commissie: Eventuele nadere opmerkingen: Overeenkomstig het door Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant genomen besluit, namens deze, ing. A.J. Brul, secretaris Commissie voor algemene bestuurlijke aangelegenheden Bijlage: 1. Notitie stand van zaken procedure herindeling Ravenstein met 3 bijlagen 317481527 Notitie ten behoeve van de Commissie voor algemene bestuurlijke aangelegenheden inzake stand van zaken procedure herindeling Ravenstein 1. Algemeen De gemeente Ravenstein heeft zich in verband met de zorgelijke financiële positie en het instandhouden van het voorzieningenniveau in een Strategische Nota beraden over de toekomst van de gemeente. Als een van de mogelijkheden om uit de impasse te komen is ook gemeentelijke herindeling genoemd. Een en ander heeft er uiteindelijk toe geleid dat de gemeenteraad van Ravenstein tijdens de begrotingsbehandeling voor 2001 op 16 november 2000 een motie heeft aangenomen om de zelfstandigheid van de gemeente Ravenstein in beginsel per 31 december 2001 te beëindigen. Een afschrift van de motie is bijgevoegd. Het gemeentebestuur van Ravenstein heeft vervolgens tweemaal overleg gevoerd met de colleges van burgemeester en wethouders van de buurgemeenten Grave, Landerd en Oss om te komen tot een vrijwillig initiatief tot samenvoeging van gemeenten. Het eerste overleg heeft plaatsgevonden op 27 november 2000 en het tweede overleg op 19 december 2000 en 9 januari 2001. Bij alle overleggen is gedeputeerde Boelhouwer als technisch voorzitter opgetreden. Daarnaast heeft er ambtelijk overleg plaatsgevonden tussen Ravenstein en de provincie Noord-Brabant. Daarbij ging het om het leveren van financiële en bestuurlijk-juridische expertise. Op 1 februari 2001 heeft de raad van Ravenstein een verklaring vastgesteld, waarin de intentie wordt uitgesproken tot een samengaan van de gemeenten Ravenstein en Oss. De fractie Herpen '77 met vier raadszetels heeft tegengestemd, omdat zij voorstander is van aansluiting van Herpen bij de gemeente Landerd. Een afschrift van de intentieverklaring is bijgevoegd. Thans worden door beide gemeenten voorbereidingen getroffen voor de besluitvorming omtrent een herindelingsontwerp. 2. Nieuwe ontwikkelingen 2.1 Nieuwe Wet arhi Al enige jaren geleden is de voorbereiding van een wijziging van de Wet algemene regels herindeling op parlementair niveau gestart. Het voorstel van Wet is lange tijd bij de Eerste Kamer der Staten-Generaal in behandeling geweest. De besluitvorming over een nieuwe Wet arhi is in januari jl. onverwachts in een stroomversnelling geraakt. De Eerste Kamer heeft eind januari met de nieuwe Wet ingestemd. Volgens mededeling van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties wordt de gewijzigde wet op 20 februari 2001 in het Staatsblad geplaatst en treedt de dag erna in werking. De wijziging heeft ook consequenties voor de procedure van wijziging van de gemeentelijke indeling op basis van vrijwilligheid door middel van gelijkluidende raadsbesluiten. In de nieuwe wet wordt namelijk geen onderscheid meer gemaakt tussen de voorbereiding van herindelingsvoorstellen door gemeenten en door provincies. Ook de door de gemeenteraden vastgestelde regelingen en adviezen moeten voortaan gedurende 8 weken ter inzage worden gelegd op de gemeentesecretarie. Een ieder heeft gedurende deze periode de gelegenheid zijn zienswijze over het ontwerp kenbaar maken aan het gemeentebestuur. 317481527 - 2 - Voor wat betreft de besluitvorming bij de gemeenten betekent dit dat deze in twee fasen geschiedt. De raden stellen eerst een herindelingsontwerp vast. Vervolgens na de terinzagelegging van het ontwerp en gelet op de reacties stellen de raden een herindelingsadvies vast. Qua tijdsbeslag vergt de procedure op basis van de nieuwe Wet arhi ruim drie maanden meer tijd op gemeentelijk niveau, namelijk 2 weken voor bekendmaking terinzagelegging, 8 weken van terinzagelegging en 4 weken voor verwerking van de ingekomen reacties. Voor wat betreft de provinciale rol in de procedure verlenen Gedeputeerde Staten geen goedkeuring meer zoals in de oude Wet arhi, maar zenden het advies met hun zienswijze door aan de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. 2.2 Brief van gemeente Grave inzake herindeling Ravenstein Burgemeester en wethouders van Grave pleiten bij brief van 31 januari jl. voor een actieve regierol van de provincie. Door de keuze in handen van de gemeenteraad van Ravenstein te leggen wordt de regie uit handen gegeven en komen Provinciale Staten buitenspel te staan. De gemeente verwijst daarbij naar de onlangs verschenen rapportage “Gemeenten meer dan lokaal bestuur” van de stuurgroep Krachtige gemeenten en het kabinetsstandpunt inzake deze rapportage. Er is volgens het gemeentebestuur voldoende tijd om als provincie een volwaardige regierol te spelen bij de herindeling van Ravenstein. Opgemerkt wordt verder nog dat een herindeling van Ravenstein ook gevolgen heeft voor de andere omliggende gemeenten en van invloed is op bestuurlijke samenwerking en mogelijke schaalvergroting in de toekomst. Een afschrift van de brief van de gemeente Grave is bijgevoegd. Provinciale Staten hebben zich in het kader van de besluitvorming over de herindeling in de stadsregio Eindhoven-Helmond uitgesproken tegen elke vorm van gedwongen herindeling. Ook hebben Provinciale Staten uitgesproken dat initiatieven van onderop in beginsel positief zullen worden bejegend. Een actieve regierol past niet in dat beleid. Overigens zij nog opgemerkt, dat de rapportage van de stuurgroep Krachtige gemeenten en het kabinetsstandpunt terzake met name betrekking heeft op gebieden waar al geruime tijd geen herindeling heeft plaatsgevonden. In Brabant-Noordoost is dit niet het geval. De gemeentelijke herindeling, die in principe voor langere tijd (25 jaar) soelaas moet bieden is per 1 januari 1994 afgerond. Voor wat betreft het tijdsaspect kan worden opgemerkt, dat indien eenmaal een besluit tot opheffing is genomen ook zo snel mogelijk de voorbereidingen voor een samenvoeging moeten worden afgerond. De onzekerheid over de toekomst kan er immers toe leiden dat noodzakelijke besluiten niet worden genomen en dat het personeelsbestand niet op peil kan worden gehouden met alle gevolgen van dien. Overigens wordt ook door samenvoeging van Oss en Ravenstein een verdere mogelijke schaalvergroting voor de overige gemeenten in Noordoost-Brabant in de toekomst niet geblokkeerd. Wij antwoorden de gemeente Grave in bovenstaande zin. 's-Hertogenbosch, 13 februari 2001 Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant