Premaster Philosophy - Vrije Universiteit Amsterdam

Premaster Philosophy
Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Geesteswetenschappen (Wys) - P Philosophy - 2015-2016
Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Geesteswetenschappen (Wys) - P Philosophy - 2015-2016
I
Hbo of wo?
Studenten met een wo-diploma volgen een premaster van 30 EC. Studenten van het hbo-diploma volgen een
premaster van 60 EC. De VU biedt echter maar voor 30 EC vakken aan middels een premaster. Studenten met een
hbo-diploma dienen daarom de overige 30 EC in te kopen middels het contractonderwijs. Dit is conform de algemene
bepalingen premaster.
Voor meer inhoudelijke informatie over de vakken, zie de informatie in het onderstaande blok. Voor de tijden en
locatie van de colleges kun je kijken op www.rooster.vu.nl.
Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Geesteswetenschappen (Wys) - P Philosophy - 2015-2016
II
Inhoudsopgave
Premaster Philosophy
1
Premaster Philosophy HBO (60 ECTS)
1
Premaster Philosophy WO (30 ECTS)
1
Vak: Arabic Philosophy (Periode 5)
1
Vak: Ethics II (Periode 4)
3
Vak: Ethiek I (Periode 1)
4
Vak: Kopstukken I (Periode 1)
5
Vak: Kopstukken II (Periode 2+3)
6
Vak: Philosophical Texts II (Periode 6)
7
Vak: Philosophy of Mind II (Periode 2)
8
Vak: Philosophy Today (Periode 5)
9
Vak: Sociale en culturele filosofie (Periode 5+6)
10
Vak: Stijlen I Continental (Periode 4)
12
Vak: Wetenschapsfilosofie (Periode 2+3)
13
Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Geesteswetenschappen (Wys) - P Philosophy - 2015-2016
III
Premaster Philosophy
Opleidingsdelen:
- Premaster Philosophy HBO (60 ECTS)
- Premaster Philosophy WO (30 ECTS)
Premaster Philosophy HBO (60 ECTS)
Alle vakken zijn verplicht, behalve Arabic Philosophy en Tekstcollege
II. Studenten mogen zelf kiezen of ze Arabic Philosophy of Tekstcollege
II volgen.
Vakken:
Naam
Periode
Credits
Code
Arabic Philosophy
Periode 5
6.0
W_FIL_ARP
Ethics II
Periode 4
6.0
W_BA_ETH2
Ethiek I
Periode 1
6.0
W_BA_ETH1
Kopstukken I
Periode 1
6.0
W_BA_KOPI
Kopstukken II
Periode 2+3
6.0
W_BA_KOPII
Philosophical Texts II
Periode 6
6.0
W_BA_TC2
Philosophy of Mind II
Periode 2
6.0
W_BA_PHMII
Philosophy Today
Periode 5
6.0
W_BA_ACT
Sociale en culturele filosofie Periode 5+6
6.0
W_BA_SCF
Stijlen I Continental
Periode 4
6.0
W_FIL_ST1
Wetenschapsfilosofie
Periode 2+3
6.0
W_BA_MWET
Premaster Philosophy WO (30 ECTS)
De universiteitsminor Filosofie geldt als premaster.
Vakken:
Naam
Periode
Credits
Code
Ethiek I
Periode 1
6.0
W_BA_ETH1
Kopstukken I
Periode 1
6.0
W_BA_KOPI
Kopstukken II
Periode 2+3
6.0
W_BA_KOPII
Philosophy of Mind II
Periode 2
6.0
W_BA_PHMII
Wetenschapsfilosofie
Periode 2+3
6.0
W_BA_MWET
Arabic Philosophy
Vakcode
W_FIL_ARP ()
Periode
Periode 5
Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Geesteswetenschappen (Wys) - P Philosophy - 2015-2016
2-8-2016 - Pagina 1 van 14
Credits
6.0
Voertaal
Engels
Faculteit
Faculteit der Geesteswetenschappen
Coördinator
dr. O.L. Lizzini
Examinator
dr. O.L. Lizzini
Docent(en)
dr. O.L. Lizzini
Lesmethode(n)
Hoorcollege
Niveau
300
Doel vak
Students who complete the course should have acquired a fundamental
knowledge of the main philosophical theories elaborated by the thinkers
active in the Arabic-Islamic world (including al-Kind, al-Frb,
Avicenna and Averroes).
They also should have developed a general understanding of the main
issues of classical Arabic philosophy.
Inhoud vak
The course on Arabic Philosophy (or – as we might call it from another
perspective – Arabic-Islamic Philosophy) is intended as an introduction
to the philosophical tradition of the Islamic world and its heritage in
the Latin medieval world. The time under consideration is what could be
considered the ‘classical period’ of Arabic-Islamic thought, roughly
from the 9th to the 12th century, i.e. from the era of the great
translations of Greek texts into Arabic (and the first interpretations
of the translated texts), to the philosophy of Averroes. If possible,
some attention will also be paid to subsequent developments (the
philosophical tradition of Persia, from the 10th to the 17th century).
Onderwijsvorm
Lectures, Writing and reading assignments, discussions and active
participation
Toetsvorm
Written exam
Literatuur
Primary and Secondary Literature will be indicated in due time via BB
Vereiste voorkennis
No requirements but A general knowledge of the Islamic Culture and of
the history of ancient philosophy (Pre-Socratic Philosophy, Plato,
Aristotle and Neo-Platonism in particular) is certainly an advantage for
those who are about to attend this course. Those who have not attended a
course on these topics and/or are not familiar with them, are therefore
invited to read an introductory text about them (Islam and the history
of Ancient Philosophy) in addition to the primary and secondary
literature for this course.
Doelgroep
Students of Philosophy (2nd year), but also students of Culture,
Literature, religious studies etc. can be inetersetd in this course;
attendance is compulsory (students who cannot attend regularly have to
inform the teacher)
Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Geesteswetenschappen (Wys) - P Philosophy - 2015-2016
2-8-2016 - Pagina 2 van 14
Overige informatie
Each class (or unit) will deal with a particular aspect and /or a
particular author of the philosophical tradition in Islam (see below
‘reading assignments’ and ‘themes’), but also with the meaning of some
fundamental issues of Arabic philosophical terminology (see ‘Terms’).
Ethics II
Vakcode
W_BA_ETH2 ()
Periode
Periode 4
Credits
6.0
Voertaal
Nederlands
Faculteit
Faculteit der Geesteswetenschappen
Coördinator
dr. B.R. Ferguson
Examinator
dr. B.R. Ferguson
Docent(en)
dr. B.R. Ferguson
Lesmethode(n)
Hoorcollege
Niveau
200
Doel vak
(1) Introductory knowledge of the subdiscipline of metaethics (2)
Detailed knowledge of topics in applied ethics, and the normative
ethical frameworks relevant to these applied topics (3) The ability to
develop and defend one's own position in the areas of metaethics and
applied ethics.
Inhoud vak
This course further develops ethical theries and concepts presented in
Ethics I. While the first ethics course focuses primarily on normative
ethical theories, this course, Ethics II, focuses more closely on the
application of these theories to particular problems. The course also
provides a brief introduction to metaethics--the subdiscipline of ethics
that focuses on moral values, properties, and words--in the final weeks.
The course will cover topics such as distributive justice, abortion,
euthanasia and examine whether disagreements over these issues can be
linked to different metaethical positions.
Onderwijsvorm
Lectures and seminars
Toetsvorm
Essay (50% of final grade) and exam (50%).
Literatuur
(1) Reader with a selection of articles and chapters - to be published
on Blackboard; (2) Small selection of additional texts based on the
student’s essay topic
Vereiste voorkennis
Ethics I
Doelgroep
BA 2 Philosophy
Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Geesteswetenschappen (Wys) - P Philosophy - 2015-2016
2-8-2016 - Pagina 3 van 14
Overige informatie
It is advised, for meaningful participation in this course, that you
have completed an introduction to ethics. Did you not have the chance to
follow such a course, you are strongly advised to have read, by
yourself, a general introductory book on the subject. In Dutch you might
choose Wijsgerige ethiek. Hoofdvragen, discussies en inzichten, Den
Hartogh, Jacobs, en Van Willigenburg, Damon, 2013. In English you might
choose Wilfrid J. Waluchow, An Introduction to Ethics: An Introduction
to Ethical Theory, Broadview Press Ltd, 2003.
Ethiek I
Vakcode
W_BA_ETH1 ()
Periode
Periode 1
Credits
6.0
Voertaal
Nederlands
Faculteit
Faculteit der Geesteswetenschappen
Coördinator
prof. dr. M.V.B.P.M. van Hees
Examinator
prof. dr. M.V.B.P.M. van Hees
Docent(en)
prof. dr. M.V.B.P.M. van Hees
Lesmethode(n)
Hoorcollege, Werkcollege
Niveau
100
Doel vak
De student verwerft:
• kennis van en inzicht in kernthema’s uit de meta-ethiek
• kennis van en inzicht in de centrale posities in de normatieve ethiek
De student verwerft:
• vaardigheid in toepassen van ethische concepten en theorieën
• vaardigheid een normatieve stellingname filosofisch te onderbouwen
Inhoud vak
Dit college geeft een inleiding in en overzicht van de belangrijkste
vragen en benaderingen in de hedendaagse ethiek. Allereerst bespreken we
wat ethische vragen eigenlijk zijn, waar morele begrippen naar
verwijzen, en of we wel op een zinvolle manier over morele vraagstukken
kunnen nadenken. Vervolgens gaan we in op de belangrijkste ethische
theorieën: consequentialisme, natuurwetsdenken, contracttheorieën,
deontologie, deugdenethiek, zorgethiek. De verschillende standpunten en
theorieën worden besproken aan de hand van vele concrete en actuele
voorbeelden.
Onderwijsvorm
Hoor- en werkcolleges
Toetsvorm
Schriftelijk tentamen
Literatuur
• Russ Shafer-Landau, The Fundamentals of Ethics (2nd edition), Oxford:
Oxford University Press, 2011
• Primaire teksten (via Blackboard) Russ Shafer-Landau
Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Geesteswetenschappen (Wys) - P Philosophy - 2015-2016
2-8-2016 - Pagina 4 van 14
Vereiste voorkennis
N.v.t.
Doelgroep
Eerstejaarsstudenten filosofie, studenten premaster, studenten minor
filosofie.
Overige informatie
Deze module is een verplicht vak in het eerste jaar. De module geldt als
voorkenniseis voor de 2e jaars module Ethiek II.
Kopstukken I
Vakcode
W_BA_KOPI ()
Periode
Periode 1
Credits
6.0
Voertaal
Nederlands
Faculteit
Faculteit der Geesteswetenschappen
Coördinator
dr. M. Martijn
Examinator
dr. M. Martijn
Docent(en)
dr. M. Martijn
Lesmethode(n)
Hoorcollege
Niveau
200
Doel vak
Het doel van deze collegereeks is het verwerven van kritische kennis van
een aantal hoogtepunten uit de antieke en middeleeuwse wijsbegeerte. Dat
wil zeggen dat je na dit college (1) kennis hebt van een selectie
hoogtepunten van de westerse wijsbegeerte in Oudheid en Middeleeuwen,
(2) inzicht hebt in de vragen waarop die wijsbegeerte een antwoord
probeert te zijn.
Na dit college ben je in staat (1) filosofische teksten uit Oudheid en
Middeleeuwen te interpreteren, (2) een aantal filosofische kernbegrippen
te hanteren, (3) in eigen woorden de ontwikkeling van de antieke en
middeleeuwse wijsbegeerte te schetsen.
Inhoud vak
Dit college bestrijkt de westerse wijsbegeerte van de 6e eeuw v.Chr. tot
en met de 14e eeuw n.Chr. en beoogt een inleiding te zijn in de Antieke
en Middeleeuwse wijsbegeerte aan de hand van het gedachtegoed van Plato,
Aristoteles, Boethius, Thomas van Aquino en Ockham. We zullen ons
concentreren op de relatie tussen wereld, denken en taal (metafysica,
epistemologie, logica).
Onderwijsvorm
Interactief hoorcollege; werkcollege tekstanalyse.
Toetsvorm
Wekelijkse opdrachten ter voorbereiding op de werkcolleges; afsluitend
tentamen. De opdrachten moeten voldoende zijn, het tentamen bepaalt het
eindcijfer.
Literatuur
• Capita selecta uit Handboek Griekse en Romeinse filosofie, onder
redactie van K.A. Algra, F.A.J. de Haas, J.M. van Ophuijsen en C.G.
Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Geesteswetenschappen (Wys) - P Philosophy - 2015-2016
2-8-2016 - Pagina 5 van 14
Steel. Uitgave 5, augustus 2006 (beschikbaar op Blackboard)
• Capita selecta uit Waarheid als weg: beknopte geschiedenis van de
middeleeuwse wijsbegeerte, J. Decorte, DNB/Pelckmans; Kok Agora, 1992
(in UB; ook antiquarisch verkrijgbaar)
• Geselecteerde artikelen uit de Stanford Encyclopedia of Philosophy
(vrij beschikbaar @ plato.stanford.edu)
• Primaire teksten in vertaling (deze teksten worden in de loop van de
collegereeks via Blackboard ter beschikking gesteld)
Doelgroep
Minorstudenten Filosofie; verplicht voor Premasterstudenten
Wijsbegeerte.
Kopstukken II
Vakcode
W_BA_KOPII ()
Periode
Periode 2+3
Credits
6.0
Voertaal
Nederlands
Faculteit
Faculteit der Geesteswetenschappen
Coördinator
dr. J.M. Halsema
Examinator
dr. J.M. Halsema
Docent(en)
dr. J.M. Halsema, dr. C.H. Krijnen
Lesmethode(n)
Hoorcollege
Niveau
200
Doel vak
Studenten verwerven: 1. kennis en inzicht in grondvragen van de
filosofie; 2. kennis en inzicht in de grondgedachten van een aantal
hoofdfiguren uit de filosofische geschiedenis van de 17e-20e eeuw; 3.
inzicht in verbanden en verschillen tussen de belangrijkste stromingen
in de moderne en hedendaagse wijsbegeerte.
Studenten oefenen: 1. de vaardigheid om teksten uit de filosofische
geschiedenis te bestuderen en kritisch te beschouwen; 2. academisch
oordeelsvermogen; 3. argumentatieve vaardigheden; 4. mondelinge en
schriftelijke uitdrukkingsvaardigheden.
Inhoud vak
In dit vak worden een aantal grote denkers uit de filosofische
geschiedenis van de 17e tot en met de 20e eeuw behandeld die een
onuitwisbare invloed hebben uitgeoefend op het filosofische denken in
het algemeen en het denken over wetenschap en cultuur in het bijzonder.
Achtereenvolgens komen aan de orde: Descartes, Spinoza, Kant, Hegel,
Nietzsche, Heidegger, Wittgenstein en Arendt.
Onderwijsvorm
Hoor- en werkcolleges
Toetsvorm
Protocol over de primaire literatuur (20%); tussentoets over moderne
filosofie met essayvragen (40%); eindtoets over hedendaagse filosofie
met essayvragen (40%). Er geldt een verplichte aanwezigheid van 80% bij
de colleges in deel I en 80% in de colleges van deel II omdat anders de
leerdoelen niet kunnen worden bereikt.
Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Geesteswetenschappen (Wys) - P Philosophy - 2015-2016
2-8-2016 - Pagina 6 van 14
Literatuur
Handboek: Selectie uit A. Braeckman, B. Raeymakers, G. van Riel,
Wijsbegeerte. Leuven: Lannoo Campus, 2010 of latere editie. H.J. Störig,
Geschiedenis van de filosofie (editie 2000 of later). Primaire
literatuur (ongeveer 30 pagina's per werkcollege). Nadere informatie
volgt via Blackboard.
Doelgroep
Minor studenten; premasterstudenten
Overige informatie
Deze module maakt onderdeel uit van de Universiteitsminor Filosofie.
Philosophical Texts II
Vakcode
W_BA_TC2 ()
Periode
Periode 6
Credits
6.0
Voertaal
Nederlands
Faculteit
Faculteit der Geesteswetenschappen
Coördinator
dr. O.L. Lizzini
Examinator
dr. O.L. Lizzini
Docent(en)
dr. O.L. Lizzini
Lesmethode(n)
Hoorcollege, Werkcollege
Niveau
300
Doel vak
The aim of the course is to teach the students how to read a
philosophical text and therefore how to formulate their own questions in
reading it. In other words, students who complete the course should have
developed the skills required for a ‘Tekstcollege’, i.e. textual
analysis.
More precisely, students who complete the course should have acquired a
fundamental knowledge of the philosophical themes discussed in
Aristotle’s text (the definition of the soul and of its faculties; the
different kinds of souls; the meaning of intellection), but also a
general understanding of the main conceptual issues related to
Aristotle’s De anima (e.g. the Aristotelian doctrine of potency and
act; the problem of the separate intellect).
Students who complete the course should also have acquired the skills of
reflecting on philosophical texts (in translation), formulating their
own questions on them and analysing philosophical arguments.
Inhoud vak
This course will be on Aristotle’s De anima, a fundamental text for the
history of philosophy and the history of psychology (the philosophical
theory of the soul) in particular. The course will be based on the text,
proposing articulate reflection on the topics discussed therein. Active
participation by the students is required.
Onderwijsvorm
Lecture, analysis of the text, reading and writing assignments,
discusison and active participation of the students
Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Geesteswetenschappen (Wys) - P Philosophy - 2015-2016
2-8-2016 - Pagina 7 van 14
Toetsvorm
Written paper
Literatuur
Primary and Secondary literature will be indicated in due time via BB
Vereiste voorkennis
A general knowledge of the history of ancient philosophy (Pre-Socratic
Philosophy, Plato, Aristotle and Neo-Platonism in particular) is
certainly an advantage for those who are about to read this important
text. Those who have not attended a course on the History of Ancient
Philosophy and/or are not familiar with its topics, are therefore
invited to read a text about the history of ancient philosophy (in
particular as regards Plato and Aristotle), in addition to the primary
and secondary literature for this course.
Doelgroep
Second year students of Philosophy; also students of other faculties and
or tracks can be interested in it.
Overige informatie
This course is obligatory in the second year. Attendance is compulsory.
This course is a prerequisite for the third year courses.
Philosophy of Mind II
Vakcode
W_BA_PHMII ()
Periode
Periode 2
Credits
6.0
Voertaal
Nederlands
Faculteit
Faculteit der Geesteswetenschappen
Coördinator
dr. L.D. Derksen
Examinator
dr. L.D. Derksen
Docent(en)
dr. L.D. Derksen
Lesmethode(n)
Hoorcollege
Niveau
300
Doel vak
De student:
• krijgt inzicht in de verschillende manieren waarop over emoties wordt
gedacht in de hedendaagse filosofie;
• oefent vaardigheden zoals het presenteren van een opdracht op college
en het schrijven van een paper.
Inhoud vak
Het doel van dit vak is om een centraal thema in de philosophy of mind
aan de orde te stellen. Op dit college wordt een aantal 20e eeuwse
teksten gelezen die handelen over filosofie van de emoties.
Wij lezen teksten op het gebied van filosofie van de emoties van onder
andere William James, Jean-Paul Sartre, Robert Solomon en Martha
Nussbaum. Deze denkers hebben verschillende meningen over de aard en
oorsprong van emoties, de cognitieve inhoud van emoties, het verband
tussen emotie, persoonlijkheid en omringende werkelijkheid en de functie
van emotie in het menselijke bestaan. Ook de theoretische invalshoek
Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Geesteswetenschappen (Wys) - P Philosophy - 2015-2016
2-8-2016 - Pagina 8 van 14
voor het bespreken van emoties verschilt onderling bij deze auteurs:
James benadrukt de lichamelijke oorsprong van emoties, Sartre
de manier waarop emoties verbonden zijn met betekenis en
betekenisgeving, Solomon de verhouding rede en emotie, Nussbaum het
belang van emoties in een volwaardig menselijk bestaan.
Toetsvorm
Presentatie (10%); paper (20%); schriftelijk tentamen (70%).
Literatuur
William James, The Principles of Psychology, deel II, hoofdstuk 25, "The
Emotions". Cambridge, Harvard University Press, 1981.(Verkrijgbaar bij
de UBVU).
Jean-Paul Sartre, Magie en emotie. Amsterdam, Boom, 2009 (herdruk).
Robert Solomon, Not Passion’s Slave. Emotions and Choice. Oxford, Oxford
University Press, 2003. Dit boek is gratis digital verkrijgbaar via de
UBVU, Oxford Scholarship Online, 2003. We lezen een aantal hoofdstukken
uit dit boek.
Martha Nussbaum, Upheavals of Thought. The Intelligence of Emotions.
Cambridge, Cambridge University Press, 2001. We lezen deel I van dit
boek.
Vereiste voorkennis
Afronding van het eerste Bachelor jaar van de opleiding wijsbegeerte.
Studenten uit andere studierichtingen moeten blijk kunnen geven van
enige filosofische voorkennis, b.v. door het hebben gevolgd van een
college wijsgerige vorming.
Overige informatie
Voor meer informatie, zie t.z.t. de studiehandleiding van dit vak.
Philosophy Today
Vakcode
W_BA_ACT ()
Periode
Periode 5
Credits
6.0
Voertaal
Engels
Faculteit
Faculteit der Geesteswetenschappen
Coördinator
dr. M. Martijn
Examinator
dr. M. Martijn
Docent(en)
dr. M. Martijn, dr. ir. G.J. de Ridder, dr. B.R. Ferguson
Lesmethode(n)
Werkcollege
Niveau
300
Doel vak
Students become familiar with some ongoing developments in the History
of Philosophy, Practical Philosophy, and Theoretical Philosophy.
After this course, students will be able to locate these developments
against a broader historical background and relate them to developments
in other academic disciplines and/or subfields of philosophy. They will
also have refined their research and presentation skills.
Inhoud vak
History of Philosophy. On the one hand, the themes and thinkers studied
by historiographers of philosophy tend to follow ongoing developments in
Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Geesteswetenschappen (Wys) - P Philosophy - 2015-2016
2-8-2016 - Pagina 9 van 14
practical and theoretical philosophy, as well as in other academic
disciplines. On the other hand, trends in ongoing debates tend to emerge
from the rediscovery or revaluation of past thinkers. We will illustrate
these two directions using the history of philosophy of science.
Practical Philosophy. Recent moral and political philosophy has focused
on the ways in which persons can be disadvantaged or wronged by economic
systems that lack malicious intent commonly associated with wrongdoing.
We will examine the relationship between disadvantage, injustice, and
moral responsibility by focusing especially on the phenomenon of
exploitation.
Theoretical Philosophy. Recent epistemology has seen the rise of virtue
epistemology: the idea that acquiring and possessing knowledge
essentially involves intellectual virtues. However, recent findings from
cognitive and social psychology suggest that people are hardly, if ever,
intellectually virtuous because they suffer from various kinds of
cognitive biases. We will study a number of papers that seek to explore
this tension.
This course is directly related to the department's research. Students
will become acquainted with the practice of philosophical research and
publishing in progress by reading a number of forthcoming papers or
chapters and interacting with their authors.
Onderwijsvorm
Seminar. Student participation: presentation of topics, close reading of
papers, and group discussions.
Toetsvorm
Active participation (10%), presentation (10%) and three essays (80%)
Literatuur
Recent and forthcoming journal articles and book chapters, among others
by researchers of the department, concerning ongoing debates in academic
philosophy.
Vereiste voorkennis
Philosophy BA1, BA2 periods 1-2
Doelgroep
BA2 Philosophy
Overige informatie
This course is obligatory in the second year. Attendance is compulsory.
Sociale en culturele filosofie
Vakcode
W_BA_SCF ()
Periode
Periode 5+6
Credits
6.0
Voertaal
Nederlands
Faculteit
Faculteit der Geesteswetenschappen
Coördinator
dr. A.M. Verbrugge
Examinator
dr. A.M. Verbrugge
Docent(en)
dr. A.M. Verbrugge
Lesmethode(n)
Hoorcollege
Niveau
200
Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Geesteswetenschappen (Wys) - P Philosophy - 2015-2016
2-8-2016 - Pagina 10 van 14
Doel vak
De student:
- Kent een aantal belangrijke stromingen en denkers uit de traditie van
de sociale en culturele wijsbegeerte;
- Kan primaire filosofische teksten lezen op het gebied van de sociale
en culturele wijsbegeerte.
Daartoe bestudeer je zelfstandig een overzichtswerk waarin een beeld
wordt geschetst van de (post-)moderne samenleving en de paradoxen die
daarin besloten liggen.
Het zo verkregen overzicht stelt je in staat om verscheidene
maatschappelijke ontwikkelingen te benoemen en op verschillende manieren
te analyseren.
Daarnaast zal op college een aantal klassieke filosofische teksten
grondig worden doorgenomen. Aan de hand daarvan zul je worden ingeleid
in de thematiek van de vervreemding in relatie tot de verlichting.
De bestudering van de teksten wordt begeleid door een algemene inleiding
waarin je leert zien op wat voor manier de moderne Europese filosofie
samenhangt met onze cultuur als zodanig en de rol welke het christendom
daarbinnen heeft gespeeld. Bovendien leer je wat het bijzondere karakter
is van primaire filosofische teksten.
Omdat het hoofdzakelijk Duitse denkers betreft wordt naast het aanleren
van deze filosofische leesvaardigheid ook het lezen van Duitse teksten
geoefend. Daarbij is het tevens de bedoeling dat je ervaart dat er een
nauwe relatie bestaat tussen filosofie en de uitdrukkingsmogelijkheden
van een bepaalde taal.
Je maakt kennis met invloedrijke sociologen en filosofen als Rousseau,
Marx, Durkheim, Weber en Foucault en leert een aantal centrale begrippen
kennen zoals individualisering, rationalisering, disciplinering en
vervreemding.
Inhoud vak
Beginnend bij de Griekse filosofie wordt duidelijk gemaakt waar de
huidige indeling van de filosofie in disciplines vandaan komt, wat de
relatie is tussen logica (als methodebegrip), ethica en fysica en welke
centrale plaats de metafysica in dat geheel inneemt.
Daarbij wordt tevens aandacht besteed aan de continuïteit, maar ook
discontinuïteit in de ontwikkeling van de filosofie van de oudheid en
die van de nieuwe tijd - wat ten nauwste samenhangt met het fundamentele
verschil in religie en cultuur. Deze uiteenzetting vormt de basis voor
een methodisch begrip van de sociale en culturele
wijsbegeerte binnen het geheel van de wijsbegeerte. Op die manier krijg
je inzicht in de relatie tussen het cultureel bepaalde begrip van de
mens en dat van de kosmos, dat omgekeerd weer zijn weerslag heeft op het
filosofische begrip van de sociaal- culturele werkelijkheid.
Er wordt stilgestaan bij de mechanisering van het wereldbeeld in de
zeventiende eeuw in relatie tot culturele ontwikkelingen in NoordwestEuropa. Van daaruit worden de grondmotieven van de Verlichting
verhelderd. De problemen die in het denken van de Verlichting schuilgaan
worden toegelicht en uitgewerkt aan de hand van teksten uit de syllabus,
Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Geesteswetenschappen (Wys) - P Philosophy - 2015-2016
2-8-2016 - Pagina 11 van 14
waarin vooral denkers uit de negentiende eeuw aan bod komen. Het college
wordt afgesloten met Heideggers Frage nach der Technik dat in zijn
geheel wordt gelezen en besproken.
Onderwijsvorm
Het college bestaat uit twee onderdelen:
(1)Je dient zelfstandig het overzichtswerk Paradoxen van Modernisering
(Van der Loo en Van Reijen, Coutinho) te bestuderen. Daarin wordt het
proces van modernisering beschreven zoals zich dat in het Westen vanaf
de 17e eeuw voltrekt. Het boek wordt niet behandeld op college, maar
studenten hebben wel de mogelijkheid daarover vragen te stellen.
(2) Daarnaast wordt gebruik gemaakt van een syllabus met teksten van
Schiller, Schelling, Hegel, Marx en Verbrugge waarin kritiek wordt
ontwikkeld op de Verlichting. De studenten mogen vertalingen gebruiken
bij de teksten, maar op college wordt uitgegaan van de teksten in hun
oorspronkelijke taal.
Toetsvorm
Schriftelijk tentamen.
Literatuur
Paradoxen van Modernisering, Hans van der Loo en Willem van Reijen,
(Coutinho).
Frage nach der Technik uit Technik und die Kehre, Heidegger (Neske).
Syllabus; Verlichting en Vervreemding.
Overige informatie
Voor dit college geldt een aanwezigheidsplicht van 80%.
Stijlen I Continental
Vakcode
W_FIL_ST1 ()
Periode
Periode 4
Credits
6.0
Voertaal
Nederlands
Faculteit
Faculteit der Geesteswetenschappen
Coördinator
dr. J.M. Halsema
Examinator
dr. J.M. Halsema
Docent(en)
dr. J.M. Halsema, dr. C.H. Krijnen
Lesmethode(n)
Hoorcollege
Niveau
300
Doel vak
Verwerven van kennis en inzicht van een fundamentele problematiek van de
moderne filosofie vanaf Descartes tot vandaag; verwerven van kennis en
inzicht in de wijze waarop grote moderne filosofen die problematiek
behandelen; kunnen leggen van verbanden tussen teksten van verschillende
denkers en de daarmee gepaard gaande verschillende wijzen van
probleembehandeling.
Oefenen van de vaardigheid om primaire wijsgerige teksten te lezen en te
analyseren; oefenen van de vaardigheid om in verschillende wijsgerige
teksten een thematische samenhang te ontdekken; oefenen van de
vaardigheid filosofieën naar hun methodisch profiel te bevragen; oefenen
Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Geesteswetenschappen (Wys) - P Philosophy - 2015-2016
2-8-2016 - Pagina 12 van 14
van schriftelijke en mondelinge uitdrukkingsvaardigheden, argumentatie
en oordeelsvorming.
Inhoud vak
Aan de hand van een aantal paradigmatische denkers onderzoekt de cursus
grondgedachten die bepalend zijn voor de moderne en hedendaagse
filosofie, met name de continentale traditie van de filosofie. Het
subjectbegrip speelt daarin een cruciale rol. Dat wil echter geenszins
zeggen dat het subjectbegrip een simpel en eenduidig begrip is.
Integendeel, het is een complex en notoir meerduidig begrip. De stelling
van de moderne filosofie dat ‘subjectiviteit de grond voor objectiviteit
is’ behoeft dus nadere nuancering om een adequaat beeld te verkrijgen
van de eigen-aard van deze filosofie en de zin van het subjectbegrip.
Met name de notie van het subject als hypokeimenon of subjectum en
daarmee als ‘geldigheids- en bepaaldheidsgrond’ van de werkelijkheid en
het menselijk denken, doen en laten enerzijds en de notie van het
subject als menselijk ‘zelf’, ‘ik’, ‘existentie’, ‘persoon’,
‘intersubjectiviteit’ anderzijds leiden daarbij tot eigenaardige
verwikkelingen die de ontwikkelingsgang van de moderne filosofie
begeleiden en accentueren. In de hedendaagse filosofie is het juist de
notie van subjectiviteit die radicaal ter discussie wordt gesteld. Het
college bestaat uit twee onderdelen: de filosofie van Descartes tot en
met Hegel (I, docent: Ch. Krijnen) en de filosofie vanaf de late 19e
eeuw tot en met vandaag (II, docent: J.M. Halsema). In de hoorcolleges
vormt het probleem van de subjectiviteit de thematische leidraad. De
klemtoon in de werkcolleges ligt op teksten van Descartes, Spinoza,
Kant, Hegel, Husserl, Ricoeur, Foucault.
Literatuur
Een selectie uit Descartes, Meditaties (Boom, Meppel); Spinoza, Ethica
(Prometheus, Amsterdam); Kant, Kritik der praktischen Vernunft (Meiner,
Hamburg); Hegel, Enzyklopädie der philosophischen Wissenschaften (1830)
(Meiner, Hamburg). U mag vanzelfsprekend vertalingen van de Duitse
teksten gebruiken, maar tijdens het werkcollege vormt de Duitse tekst
het uitgangspunt.
De primaire literatuur van Husserl, Ricoeur en Foucault evenals de
secundaire literatuur wordt tzt via Blackboard bekend gemaakt.
Vereiste voorkennis
Colleges moderne en hedendaagse filosofie.
Overige informatie
Deze module is een verplicht vak in het derde jaar. Er geldt een
verplichte aanwezigheid van 80% bij de colleges in deel I en 80% in de
colleges van deel II [CK].
Wetenschapsfilosofie
Vakcode
W_BA_MWET ()
Periode
Periode 2+3
Credits
6.0
Voertaal
Nederlands
Faculteit
Faculteit der Geesteswetenschappen
Lesmethode(n)
Hoorcollege
Niveau
300
Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Geesteswetenschappen (Wys) - P Philosophy - 2015-2016
2-8-2016 - Pagina 13 van 14
Doel vak
Dit vak beoogt studenten vertrouwd te maken met de kerndebatten in de
wetenschapsfilosofie. Naast klassieke vraagstukken zoals
wetenschappelijk realisme, theorieverandering, en verklaring komen ook
recente kwesties aan bod, zoals de rol van waarden in wetenschap en de
vraag hoe we met wetenschappelijke fraude dienen om te gaan, de vraag
hoe we wetenschapsbeleid kunnen optimaliseren
Kennis en inzicht: Studenten hebben een inzicht in hoe wetenschappelijke
praktijk werkt en in de geschiedenis van wetenschap (haar filosofische
wortels). Toepassen kennis en inzicht: studenten kunnen theoretische
concepten zoals paradigma, realisme en antirealisme, theorie,
oorzakelijkheid, mechanistische verklaring, toepassen op concrete
voorbeelden in wetenschappelijke praktijk. Oordeelsvermogen: studenten
kunnen kritisch nadenken over de rol van wetenschap in de maatschappij
en wetenschapsbeleid
Inhoud vak
Dit vak biedt een basisoverzicht van de wetenschapsfilosofie. Er wordt
gewerkt met thema's zoals realisme-antirealisme, de rol van waarden in
wetenschap, wetenschapsbeleid, wetenschappelijke theorievorming. Elk
van deze concepten wordt geïllusteerd aan de hand van concrete
voorbeelden. Studenten dienen tijdens de lessen oefeningen te maken
waarin ze hun net verworven kennis kunnen toepassen op nieuwe
vraagstukken.
Toetsvorm
Oefeningen tijdens de lessen (groepswerk + individueel werk), 50%,
tentamen - 50%. Voor beide moet minstens voldoende worden gehaald.
Literatuur
Artikelen die zullen worden geplaatst op blackboard. Deze omvatten o.m.
excerpten uit Philosophy of Science: An Historical Antholog, geëditeerd
door Timothy McGrew, Marc Alspector-Kelly, Fritz Allhoff (2009)
Vereiste voorkennis
Enige voorkennis over wetenschap (vanuit het middelbaar onderwijs)
volstaat
Doelgroep
Studenten van de minor Filosofie; premasterstudenten
Vrije Universiteit Amsterdam - Faculteit der Geesteswetenschappen (Wys) - P Philosophy - 2015-2016
2-8-2016 - Pagina 14 van 14