Projectmatig werken

Projectmatige aanpak volgens een
concentrisch vormingsconcept
Visie en concretisering
Rik Tanghe
Anders leren ……. anders doen, op weg
naar competentiegericht onderwijs
Noves - 6 februari 2004
Al doende leren en dan doen met
verstand.
Kennen en kunnen voltrekken zich graag
tezelfdertijd en willen niet mijlenver uit
elkaar worden getrokken.
Wie de twee wel uit elkaar
trekt, krijgt vroeg of laat met dat
vreemde probleem van
"theorie en praktijk" te doen.
Projectmatige aanpak volgens een concentrisch
vormingsconcept
1.
Projectmatige aanpak?
2.
Concentrisch
vormingsconcept?
3.
Een instrument voor
het plannen van
projecten.
P3 Pn
P2P1
Projectmatige aanpak volgens een concentrisch
vormingsconcept
Definitie van projectmatige aanpak ?
Inzichtelijk leren handelen in een specifieke
(beroeps)context via het realiseren, individueel en/of in
team, van projecten:






Realiteitsgebonden opdrachten of probleemstellingen
Totaalopdrachten voor een team
• Competentiegericht
Opdrachten zoals op de werkplek
onderwijs
Hoog gehalte van zelfwerkzaamheid
• Projectgestuurd
Zelfsturend proces
onderwijs
…
• Integraal leren
Projectmatige aanpak volgens een concentrisch
vormingsconcept
Projectmatige aanpak en competenties
Competentie = een samenspel van
KENNIS
(cognitie)
VAARDIGHEDEN
(psycho-motoriek)
LEERVERMOGEN HOUDINGEN
(metacognitie (attitudes)
zelfdiagnose)
om in een bepaalde
context (beroep)
inzichtelijk en
bekwaam te kunnen
handelen.
Projectmatige aanpak volgens een concentrisch
vormingsconcept
Projectmatige aanpak en competentie
Het vermogen om
te benutten bij
kennis
het plannen
houdingen
het uitvoeren
vaardigheden
het controleren en sturen
en dit om:
situaties te beoordelen
gebeurtenissen of ontwikkelingen te voorspellen
effectief te handelen – te realiseren
Projectmatige aanpak volgens een concentrisch
vormingsconcept
Projectmatige aanpak en competentiegericht
(competentieontwikkelend) onderwijs
LEEROMGEVING
=
WERKSITUATIE
PROJECTEN
Projectmatige aanpak volgens een concentrisch
vormingsconcept
Wat bedoelen we?
Projectmatige aanpak volgens een concentrisch
vormingsconcept
Wat bedoelen we?
Lagenmaat
Strokenfundering
Profielen
Metselen
Voegen
PBM
…
Lagenmaat
Strokenfundering
Profielen
Metselen
Voegen
Rollaag
Raamopeningen
PBM
Lagenmaat
Plaatfundering
Profielen
Metselen
Hoeken en bogen
Voegen
Rollaag
PBM
….
…
Projectmatig werken binnen een concentrisch
vormingsconcept op basis van het leerplan
Kenmerken?
P 3 Pn
P2
P1
•
•
•
•
•
•
•
•
Zinvol = behoefte = realiteitsgebonden
Nieuwe kennis, vaardigheden en attitudes
Terugkoppeling (herhaling)
Specifieke aandachtspunten
Stijgende leerlijn
Integratie van diverse vaardigheidsclusters
Proces- en productevaluatie
….
Projectmatig werken binnen een concentrisch
vormingsconcept op basis van het leerplan
Waarom – voordelen?
•
•
•
•
•
•
•
•
Just in time learning
Intrinsieke motivatie (vermijden van schoolmoeheid)
Gedeelde verantwoordelijkheid
Teamwerk
Vakoverschrijdende probleemsituaties = zinvol geheel
Herhaling - terugkoppeling
Zelfsturing - succesbeleving
Permanente evaluatie - portfolio
Opdrachtbeschrijving vanuit een reële behoefte en formuleren van de eisen
Opdoen van de relevante voorkennis en
verzamelen van de nodige gegevens
bijsturen
evaluatie
OK
Regulerend
proces
Voorbereiding, planning en organisatie
evaluatie
bijsturen
OK
Uitvoeren, realiseren
bijsturen
evaluatie
OK
Einde project
bijsturen
Projectmatig werken binnen een concentrisch
vormingsconcept op basis van het leerplan
Keuze van projecten?
• Relevant
• in functie van … het leerplan
• aangepast aan de doelgroep
• …
• Pedagogisch-didactische waarde
• zinvol = behoefte, motivatie
• tijdsbestek
• specifieke doelstellingen
• voldoende verscheidenheid
• in te passen in de leerlijn
• …
Projectmatig werken binnen een concentrisch
vormingsconcept op basis van het leerplan
Keuze van projecten?
• Voldoende voorbereid
• doelstellingen geïnventariseerd
• eenduidige opdrachtomschrijving
• duidelijke evaluatiecriteria
• voldoende middelen
• te organiseren
• …
Projectmatig werken binnen een concentrisch
vormingsconcept op basis van het leerplan
Keuze van projecten?
• Ordening in de tijd
• verantwoorde leerlijn
• terugkoppelingen
• stijgende complexiteit
• voldoende variëteit
• …
Projectmatig werken binnen een concentrisch
vormingsconcept op basis van het leerplan
Een projectdossier?
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
opdracht en evaluatiecriteria
doelstellingen
informatie en/of informatiebronnen
verwerkingsdocumenten
tussentijdse opdrachten en toetsen
documenten ivm voorbereiding en organisatie
opvolgingsfiche
evaluatie en bijsturing
beschrijving van het doorlopen proces
neerslag van het resultaat
…
Projectmatig werken binnen een concentrisch
vormingsconcept op basis van het leerplan
Projectmatig werken en evaluatie?
Permanente evaluatie
via een portfolio van gerealiseerde projecten
Projectmatig werken binnen een concentrisch
vormingsconcept op basis van het leerplan
Projectmatig werken als concentrisch
vormingsconcept: randvoorwaarden om te slagen


Pakket van projecten ontwikkelen
 Creativiteit van het leerkrachtenteam
 In samenwerking met de collega’s
Infrastructuur
 Voldoende middelen (machines, gereedschappen, …)
 Voldoende ruimte (grotere projecten, diverse projecten, …)
 Voldoende flexibel (beschikbaar technologielokaal, …)
 Mogelijkheden voor zelfwerkzaamheid (ICT, documentatie, …)
 …
Projectmatig werken binnen een concentrisch
vormingsconcept op basis van het leerplan
Projectmatig werken als concentrisch
vormingsconcept: randvoorwaarden om te slagen



Andere rol van de leraar
 Organisator
 Coach
Globale onder(steun)ing
 Directieteam
 Begeleiding – inspectie
 Collega’s
Opdrachttoewijzing (TV en PV)
Projectmatig werken binnen een concentrisch
vormingsconcept op basis van het leerplan
Projectmatig werken als concentrisch
vormingsconcept: leerplan – jaarplan?
Leerplan: schept het kader
Leerplandoelstellingen en leerinhouden volgens één
of andere wijze geclusterd.
(vakken, competenties, fazen in een proces, theorie en
praktijk, kennis – vaardigheden – attitudes, …)
Jaarplan: concretiseert het concept
Continuüm van projecten
Voorbeeld uit de 2de graad BSO BOUW
Planning van de projecten
Voorbeeld uit de 2de graad BSO BOUW
Planning van de projecten
Elk project bevat:
• praktische opdrachten
• theoretische aspecten
• schets- en
tekenopdrachten
Voorbeeld uit de 2de graad BSO BOUW
Planning van de projecten
Voorbeeld uit de 2de graad BSO BOUW
Voorbeeld van een concreet project (project 13)
Spouwmuur met
raamopening
Voorbeeld uit de 2de graad BSO BOUW
Voorbeeld van een concreet project (project 13)
Voorbeeld uit de 2de graad BSO BOUW
Voorbeeld van een concreet project (project 13)
Voorbeeld uit de 2de graad BSO BOUW
Voorbeeld van een concreet project (project 13)
Teken het bovenaanzicht van het
werkstuk.
Schets de verticale doorsnede ter
hoogte van de raamopening
(inclusief de fundering)
Voorbeeld uit de 2de graad BSO BOUW
Voorbeeld van een concreet project (project 13)
Voorbeeld uit de 2de graad BSO BOUW
Projectmatig werken binnen een concentrisch vormingsconcept
op basis van het leerplan - ervaringen
Integratie van theorie en
praktijk
•
Men weet waarom men leert.
•
Men leert liever (intrinsieke motivatie)
•
De resultaten zijn beter.
Projectmatig werken binnen een concentrisch vormingsconcept
op basis van het leerplan - ervaringen
Herhaalde succesbelevingen
•
Minder schoolmoeheid
•
Stijgende motivatie
•
Stimuleert levenslang leren
•
Verhoogt het welbevinden
Projectmatig werken - ervaringen
Permanente evaluatie
- Onmiddellijke bijsturing
- Meerdere kansen
- Minder risico op zittenblijven
Projectmatig werken - ervaringen
Fierheid over wat men kan!
Een instrument voor het plannen van projecten
Voorbeeld uit 3de graad BSO BOUW
Bestand te bekomen via aanvraag bij:
[email protected]
Projectmatige aanpak volgens een
concentrisch vormingsconcept
Visie en concretisering
Rik Tanghe
Houttechnieken 3de graad TSO
Houtbewerking 3de graad BSO