Vervangingspool

[Tijdsparen / Flexibele werktijden / Gezondheidsbeleid]
Voorstel
raamstatuut: 11
dagen op te
sparen
De discussie is nog lopende. Het voorstel van de technische is om de reeds
overeengekomen maatregel in het kader van het raamstatuut te promoten:11
cumuleerbare verlofdagen zijn per jaar overdraagbaar en kunnen op een
spaarkaart gezet worden.
Argumenten:
 we kennen het effect van de reeds overeengekomen maatregel nog niet,
misschien eerst kijken wat het effect is van deze maatregel vooraleer een
nieuwe te lanceren.
 personeelsleden die dat wensen kunnen sparen voor een (deel van) van de
vervroegde uitstap
 overuren op vraag van de organisatie kunnen ook op de spaarkaart gezet
worden
 het oorspronkelijke voorstel rond belastende beroepen had het nadeel dat
personeelsleden in zo’n beroep zichzelf nog eens extra moesten belasten
om aan tijdssparen te kunnen doen
 extra verlof toekennen of de arbeidsduur verminderen wordt op dit
moment politiek niet ondersteund.
Voorstel :
 Pro memorie opnemen in het sectoraal akkoord, onder de maatregelen
rond leeftijdsbewust personeelbeleid. De zin zou kunnen luiden “elk
personeelslid krijgt een spaarkaart waarop elk jaar tot 11 dagen verlof
kan opgespaard worden.“
 Bij uitwerking van de modaliteiten opnemen dat het opnemen van het
spaartegoed in dagen minstens evenveel dagen vooraf moet opgevraagd
worden als het aantal dagen dat opgevraagd wordt. Voorbeeld: 60 dagen
verlof opnemen, betekent 60 dagen vooraf aanvragen..
[Doel]
Het mogelijk maken om tijdens bepaalde periodes van het jaar meer te
presteren en tijdens andere periodes minder, waarbij de meerprestaties kunnen
gecompenseerd worden.
Een systeem ontwikkelen waarbij overuren, compensatiedagen, verlofdagen,
… opgespaard worden op een soort van ‘spaarrekening’ en waarbij men deze
opgespaarde dagen later in de loopbaan kan gaan opnemen door de
‘spaarrekening te debiteren’.
[Probleemstelling]
 In sommige diensten is er tijdens bepaalde periodes van het jaar meer werk
en tijdens andere periodes minder. Overuren kunnen niet opgespaard
worden, tenzij in uitzonderlijke gevallen wanneer ze op vraag van de
lijnmanager werden gepresteerd. Er is vraag bij het personeel (ACOD) om
de overuren wel te kunnen opsparen, hetgeen tot een vermindering van de
werkdruk kan leiden.
Vervolg op volgende pagina
317558922
26 okt. 2005
1/4
[Tijdsparen / Flexibele werktijden / Gezondheidsbeleid], Vervolg
[Probleemstelling]
(vervolg)
 De werknemer wordt tijdens zijn levensloop in elke fase geconfronteerd
met een verschillende combinatie van taken en activiteiten op het domein
van leren, werken, zorgen en vrijetijdsbesteding. De variatie en de
tijdelijkheid van de combinaties betekent dat mensen regelmatig
overgangen moeten kunnen maken van de ene combinatie naar de andere.
 Naar het einde van de loopbaan toe dienen er flexibele mogelijkheden
gecreëerd om minder te werken waardoor men langer aan de slag kan
blijven.
Vanuit vakbondszijde (ACOD) werd gevraagd om voorstellen te ontwikkelen
inzake de opbouw van een loopbaankrediet met bijzondere aandacht voor de
werknemers die een belastend beroep uitoefenen.
[Statutaire
bepalingen]
Art. X 9 van het ontwerp van Raamstatuut stelt dat het personeelslid
maximum 11 werkdagen van het vakantieverlof jaarlijks geheel of
gedeeltelijk kan opsparen en aanwenden in het of de volgende kalenderjaren
en uiterlijk vóór de pensionering. De mogelijkheid om het verlof later op te
nemen wordt overeengekomen tijdens het planningsgesprek en is niet
tegenstelbaar aan het dienstbelang. Het restant verlof kan aangewend worden
om bv. zorgtaken uit te voeren, meer verlof op latere leeftijd op te nemen,
vroeger uit te stappen vóór het bereiken van de pensioenleeftijd van 60 jaar.
[Omschrijving]
Om flexibel te kunnen omgaan met werkuren, bestaan er systemen van verlofen tijdsparen die aan de werknemer toelaten om zelf te sparen om in bepaalde
perioden van de loopbaan langdurig verlof op te nemen. Het basisprincipe
hierbij is steeds dat de werknemer hiervoor moet sparen, hetzij in uren of
verlof, hetzij in salaris.
Het voorstel is om op vrijwillige basis een 40u/week mogelijk te maken (
38u/week blijft de norm) waarbij maximaal 2u/week kan worden opgespaard.
Voor personeelsleden die een fysisch of psychisch belastende job uitoefenen,
wordt het krediet aan opgespaarde uren verdubbeld. Er bestaat een
maximumgrens aan overuren die op jaarbasis kunnen worden opgespaard.
Vervolg op volgende pagina
317558922
26 okt. 2005
2/4
[Tijdsparen / Flexibele werktijden / Gezondheidsbeleid], Vervolg
[Ervaring]
Volgende ervaringsgegevens kunnen nauwkeuriger onderzocht worden:
Nederland
 In de Nederlandse privé-sector kent men
verschillende systemen van tijd- en
verlofsparen, nl. 1) de spaarloonregeling,
2) het klassieke verlofsparen waarbij vrije
dagen worden doorgeschoven, 3) het
fiscale verlofsparen waarbij men verlof
spaart uit brutoloon en/of tijd en 4) de
levensloopregeling.
 In de Nederlandse overheidssector kan
men vrijwillig kiezen om 40u/week te
werken, terwijl de norm er een 36u week
is. De werkweek kan dan op
verschillende manieren ingevuld worden:
bv. door 4 dagen van 9u te maken, bv.
door elke week 40u te werken en 4u
compensatie op te bouwen.
 Tevens kunnen Nederlands
Rijksambtenaren vanaf 57 jaar hun
werktijd terugbrengen met 15,8% waarbij
de inhouding op het salaris varieert van
5% op 57 jaar tot 1% op 64 jaar.
België
 Het gebruik van de 4-dagenweek bij de
Vlaamse Overheid is geen succes,
ondanks het feit dat de regelgeving dit
toelaat.
 In de federale beleidsverklaring van
oktober 2004 stelt men een systeem van
tijdsparen voorop waarbij elke
werknemer een tijdspaarrekening zal
moeten hebben waarop werkdagen
kunnen worden opgespaard.
[Toepassingsgebied]
 Alle personeelsleden kunnen op vrijwillige basis in een 40u/week werken.
Overuren kunnen gecompenseerd worden tot een bepaalde maximumgrens.
Voor werknemers met een fysisch of psychisch belastend beroep geldt een
dubbele compensatie.
[Verwachte
effecten]
 Door flexibel te kunnen omgaan met werktijd, vermindert de druk op
werknemers om hun verschillende taken te kunnen combineren
 Door het mogelijk te maken om overuren te compenseren, bestaat er een
risico van presenteïsme: sommige werknemers zullen slechts aanwezig zijn
om overuren te maken, waardoor ze nadien verlof kunnen opnemen. Er
dreigt een cultuur te ontstaan waarbij men denkt in termen van uren, eerder
dan in termen van prestaties
 De continuïteit van de dienstverlening dreigt in het gedrang te komen indien
meerdere werknemers op hetzelfde tijdstip (bv. allen tijdens de
zomervakantie) langdurig verlof willen opnemen.
 De administratieve last voor de personeelsdienst (tijdspaarrekening) en voor
het lijnmanagement (planlast) verhoogt.
Vervolg op volgende pagina
317558922
26 okt. 2005
3/4
[Tijdsparen / Flexibele werktijden / Gezondheidsbeleid], Vervolg
[Randvoorwaarden]
 Een tijdsregistratiesysteem voor alle entiteiten
 Wijziging van het statuut
 Het ontwikkelen en bijhouden van een tijdspaarrekening voor elk
personeelslid
 Het definiëren binnen de Vlaamse Overheid van fysisch en psychische
belastende beroepen.
 Verder juridisch onderzoek of afwijking van de 38u week op vrijwillige
basis mogelijk is.
[Budgettaire
gevolgen]
Indien de opgespaarde uren (die nu niet kunnen gecompenseerd worden in
verlof en slechts gedeeltelijk opgenomen worden via de glijtijd) omgezet
worden in uren die kunnen gecompenseerd worden door langdurig verlof,
vertegenwoordigt dit een belangrijke meerkost voor de werkgever.
Bij invoering van het systeem beschikt men over twee mogelijkheden:
1. opgespaarde overuren uit het verleden kunnen omgezet worden in
(langdurig) verlof;
2. de teller van de overuren start op nul.
De tweede optie is billijker omdat thans niet alle personeelsleden werken in
een locatie met een tijdsregistratiesysteem. Tevens is de onderliggende
filosofie bij de start van het nieuwe systeem anders: de overuren dienen
werkelijke prestaties te vertegenwoordigen en niet louter aanwezigheid.
Indien voor de tweede optie gekozen wordt, ligt de budgettaire meerkost
lager.
Aangezien normalerwijze het salaris van een personeelslid stijgt over de tijd
heen, kost een verlofdag die op een (veel) later tijdstip opgenomen wordt
meer aan de werkgever dan een verlofdag die onmiddellijk wordt opgenomen.
317558922
26 okt. 2005
4/4