Tarceva - Erasmus MC

Gevonden is dat het longkankermiddel erlotinib (Tarceva) veel beter in het bloed wordt opgenomen
wanneer de pil wordt geslikt met een glas cola.
Punt is namelijk dat veel patiënten met kanker maagzuurremmers slikken tegen de nadelige effecten
van hun zware medicatie (zoals kans op maagbloedingen).
Maar die maagzuurremmers maken de maag minder zuur, waardoor het kankermedicijn veel minder
goed wordt opgenomen in het bloed.
Men zocht dus naar een methode om de maag korte tijd zuurder te maken te maken, zodat het middel
goed wordt opgenomen, terwijl de patiënt zonder ongewenste wisselwerking de maagzuurremmer kan
blijven doorslikken (en dus goed beschermd blijft).
Een glaasje gewone cola (geen light) maakt de maag tijdelijk zuurder waardoor het middel gemiddeld
met veertig procent beter wordt opgenomen in het bloed, wanneer deze patiënt erlotinib met
maagzuurremmer gebruikt.
Hoeveel mensen hebben aan de studie meegedaan?
We hadden 28 evalueerbare longkanker patiënten nodig in deze studie.
Hoe ging het in zijn werk?
De groep patiënten nam de ene week de anti-kanker medicijnen in met water, daarna namen zij de
pillen een week in met cola (250 ml). Ze namen eerst een paar slokken cola, om als het ware een plasje
in de maag te vormen, en vervolgens namen ze nog een slok waarmee ze de pil doorslikten. Tenslotte
namen ze de resterende cola. Zo werd de maag tijdelijk heel zuur waardoor het medicijn goed kon
oplossen en goed in het bloed kon worden opgenomen.
Bij sommige mensen zagen jullie een verhoogde opname van meer dan 100 procent. Wordt er dan niet
teveel medicijn in het bloed opgenomen?
Erlotinib wordt in hogere dosis meestal ook goed verdragen. We zagen in de studie niet meer
bijwerkingen in de groep die erlotinib innam met cola.
Heeft Coca-Cola de studie mee betaald?
Nee, Coca-Cola heeft niet meebetaald. Zij zijn ook niet betrokken geweest bij de opzet van de studie.
Is hetzelfde effect te bereiken met andere zuren dranken, zoals sinaasappelsap?
Sinaasappelsap smaakt wel zuur, maar de pH-waarde* is hoger dan in cola. Er zijn wel andere
frisdranken die zuur zijn, zoals tonic, maar een glaasje gewone cola is met afstand het meest zuur. Dat
wil dus zeggen: niet de light of zero versie. Het merk maakt waarschijnlijk weinig verschil. IJsthee
hebben wij niet meegenomen in de studie. *de zuurgraad wordt gemeten aan de hand van de pHwaarde: pH 1 is zeer zuur, pH 10 is basisch en dus het tegenovergestelde van zuur. Een pH van 7 is
neutraal.
Cola is toch heel slecht voor je?
Cola bevat veel suiker en is met name daarom niet gezond, maar de hoeveelheden die werden gebruikt
in de studie zijn laag. Er werd gewerkt met kleine blikjes van 0,25 liter. Bovendien weegt ons inziens de
mogelijke winst de we kunnen boeken bij het bestrijden van de kanker op tegen de nadelen die cola
drinken met zich mee kan brengen.
Vorige week riep een Japanse onderzoeker nog dat frisdrank mogelijk slecht is voor je hart. Hoe
verhoudt zich dat tot deze studie?
We claimen niet dat cola gezond is, maar het is blijkbaar ook niet alleen maar slecht.
Werkt het ook bij een chemokuur?
Daar hebben we geen aanwijzingen voor aangezien de meeste chemokuren via een infuus worden
toegediend en het effect van cola drinken in deze studie samenhangt met de tabletvorm van de
moderne anti-kankermiddelen.
Voor welke andere middelen zou cola kunnen werken?
We denken voor de nieuwe generatie kankermiddelen (de zogenaamde tyrosine kinase remmers) en
andere tabletten die voor de oplosbaarheid afhankelijk zijn van de zuurgraad van de maag.
Waarom kun je nog niet zeggen dat de pillen ook beter werken met cola?
Er is eerst alleen gekeken naar de hoeveelheid werkzame stof die werd opgenomen het bloed. Ofschoon
het in de verwachting ligt dat dit ook iets zegt over de mate van werkzaamheid, is vervolgonderzoek
noodzakelijk om dat te bewijzen.
Dit lijkt zo’n eenvoudige oplossing voor een groot probleem. Waarom komen we hier nu pas achter?
Tot voor kort werden antikanker middelen vooral via een infuus gegeven, in plaats van de tabletvorm.
Misschien hangt dat samen met het feit dat nu pas dit soort praktische oplossingen worden gezocht en
gevonden.
Kan cola geen extra kwaad bij mensen die toch al ziek zijn?
Daar zijn geen aanwijzingen voor. Natuurlijk dient er goed opgepast te worden bij patiënten met
suikerziekte.
Hoe gaat het nu verder?
De resultaten zoals gepresenteerd tijdens het ECC congres dienen allereerst te worden gepubliceerd.
Nadien zullen richtlijncommissies zich buigen over de bevindingen en oordelen of cola een plaats zou
dienen te krijgen in de behandeling met erlotinib.
Kunnen patiënten die erlotinib gebruiken nu al cola gebruiken om deze medicatie mee in te nemen?
Nee, niet zonder meer. Wij adviseren patiënten om daarover altijd eerst te overleggen met hun
behandelend arts. Inname met cola kan in individuele patiënten specifieke gevolgen hebben.
Zijn er meer voedingsmiddelen/dranken die effect hebben op antikankerbehandelingen?
Andere zure dranken zullen vermoedelijk ook effect hebben op de opname van erlotinib. Echter, cola is
een van de meest zure drank die in de winkel verkrijgbaar is. Het effect zal daar (in theorie) dus het
grootst zijn.
Waarom slikken veel mensen die antikankerbehandeling krijgen maagzuurremmers?
Medicatie die wordt voorgeschreven aan patiënten met kanker valt heel vaak zwaar op de maag.
Wanneer een patiënt bloedverdunners gebruikt zou dat zonder maagbeschermer zelfs tot
maagbloedingen kunnen leiden. Een behandeling met maagzuurremmers is voor kankerpatiënten dan
ook een onmisbaar medicijn.
Vermindert de cola dan niet het effect van de maagzuurremmer?
Nee, die wordt zoals normaal opgenomen in het bloed. Bovendien is de cola vrij snel weer uit de maag
en dan kan de maagzuurremmer gewoon zijn werk doen.
Hoeveel mensen die behandeld worden met tyrosine kinase remmers slikken ook maagzuurremmers?
Dat is niet precies bekend, maar ongeveer de helft van alle patiënten schatten wij.
Heeft cola drinken ook effect op de behandeling als je geen maagzuuremmers neemt?
Ja, maar veel minder dan wanneer de pH van de maag verhoogd wordt door een maagzuurremmer.
Zonder maagzuurremmer is de maag van de meeste mensen al zuurder dan met maagzuurremmer,
waardoor het effect van cola logischerwijs kleiner is.