Is cola slecht voor je tanden?

Is cola slecht voor je tanden?
Gemaakt door:
Joeran
Tom
Bo
Onderzoeksvraag
De onderzoeksvraag die wij bedacht hadden:
Is cola slecht voor je tanden?
In dit onderzoek zoeken wij dat uit!
we doen ook tanden in: Fanta, appelsap,
suikerwater, kraanwater met koolzuur (CO2) en
water.
Verwachting
Tom: Ik verwacht dat er weinig scheelt
met het wegen.
Bo: Ik denk dat de tand heel vies wordt.
Joeran: Ik verwacht dat de tanden best
wat lichter worden, en dat tanden in de
cola zwart worden.
Voorbereiding
We hadden tanden nodig en daarvoor hebben we een paar
tandartsen gebeld, en onze eigen tandendoosjes leeggehaald.
We hebben bedacht hoe we konden onderzoeken wat er met de
tanden in cola gaat gebeuren.
Observeren: gewoon kijken en foto’s maken
Wegen: daarvoor zouden we een heel nauwkeurige weegschaal
moeten hebben. Daarvoor hebben we apotheken gebeld en
AkzoNobel.
Uitvoering
Apotheken maken tegenwoordig niet meer zelf
hun medicijnen en hebben dus geen nauwkeurige
weegschalen meer.
Bij AkzoNobel hebben ze die wel en de
onderzoeksafdeling ‘Analytics & Physics’ wilde ons
helpen.
Uitvoering nulmeting bij AkzoNobel
Wegen
pH waarde bepalen
Microscoop
Spectrogram opnemen
Uitvoering nulmeting bij AkzoNobel
Wegen
We realiseerden ons dat het alleen ging om wat cola doet met
de kroon, niet met de wortel. Dus de cola mocht niet bij de
wortel komen. Daarvoor gebruikten we klei en we kregen
Parafilm (een soort plastic dat plakband wordt als je het
uitrekt). Ze hadden ook nog als idee om nagellak op de wortel
te doen maar niemand had nagellak bij zich.
We hebben alle tanden gewogen op een
weegschaal die op de tiende milligram
nauwkeurig kan wegen.
Uitvoering nulmeting bij AkzoNobel
pH waarde bepalen
We hadden bedacht dat de tanden in
de cola misschien vooral last hadden
van de prik of de suiker. Bij AkzoNobel
zeiden ze dat het misschien aan de
zuurgraad lag. Van alle vloeistoffen
waar we de tanden in gingen zetten,
bepaalden we de zuurgraad.
Uitvoering nulmeting bij AkzoNobel
Microscoop
Van de tand onder de microscoop werd een foto gemaakt,
die op de computer zichtbaar was. Het kleine melktandje
werd enorm vergroot.
Uitvoering nulmeting bij AkzoNobel
Spectrogram
Met een Raman microscoop werd het spectrogram gemaakt
van de oppervlakte van de tand. Wat dat precies is weten wij
ook niet, maar de pieken in het diagram horen bij een bepaald
mineraal en de mensen van AkzoNobel wisten zo wat er in
glazuur zit.
spectrogram
Uitvoering nulmeting bij Onderste
boven
Foto’s
We hebben besloten iedere week foto’s te maken van de
tanden. Door die foto’s naast elkaar te leggen konden we zien
wat er gebeurde.
Een foto van een tand
Uitvoering onderzoek
In ieder buisje zit een tand in een vloeistof.
Gegevens verzamelen
De resultaten van het wegen, het
meten en pH waarde bepalen
verzamelden we in lijsten.
Gegevens verzamelen
Tand 1 lag vier weken in cola. We hebben week drie niet
gefotografeerd omdat het toen vakantie was. De foto’s die we zelf
gemaakt hebben zijn een beetje mislukt omdat het licht steeds
anders was en omdat de sommige foto’s onscherp zijn.
Week 1
1
Week 2
Week 4
Gegevens verzamelen
Tand 1 lag vier weken in cola. We hebben bij
AkzoNobel een nul-, tussen- en eindmeting
gedaan.
De andere tanden laten we niet zo
uitgebreid zien omdat die niet zo
spectaculair zijn.
Gegevens verzamelen
Dit is een overzicht van de andere tanden.
Nulmeting week 0
Tand 2
Tand 3
Tand 4
Tand 5
Tussenmeting week 2
Eindmeting week 4
Gegevens verzamelen
Schaduw experiment
Het bedekken van de wortels was een goed
idee en met de Parafilm lukte ook goed.
Het experiment waarbij we de wortel bedekt
hadden met klei ging helemaal fout. De klei
bleef aan de pincet plakken, aan de
binnenkant van de buisjes, aan het bord en
uiteindelijk viel het helemaal uit elkaar.
We besloten in week 2 met nieuwe tanden te
starten waarvan we de wortels insmeerden
met (groene) nagellak
Nulmeting wortels bedekt met nagellak
Gegevens verzamelen
Week 0
Tussen meting
Eind meting
Drank
pH
Gewicht in mg
Gewicht in mg
Gewicht in mg
1
Cola
2,72
206,7
198,5
188,1
2
Suikerwater
7,1
1795,7
1785,9
1776,1
3
Cola
2,72
2948,2
X
X
4
Kraanwater met CO2
4,5
1062,8
1083,8
1085,1
5
Appelsap
3,28
3099,6
3094,1
3051,1
6
Fanta
2,918
241,7
238,8
219,3
7
Cola
2,72
2122,4
X
X
8
Suikerwater
7,1
276,7
293
282,9
9
Kraanwater met CO2
4,5
524,5
541,1
532,3
1*
Cola blanco
1579,3
1591,2
2*
Cola
1208,7
1215,1
3*
Appelsap
992,2
980,7
4*
water
866
871,2
Conclusies
1
Week 0
Tussen meting
Eind meting
Drank
pH
Gewicht in mg
Gewicht in mg
Gewicht in mg
Cola
2,72
206,7
198,5
188,1
Tand 1 weegt minder na vier weken in de cola. Op de foto’s kun je zien dat er
een stuk van de wortel weg is. Dit kan komen door de cola maar het kan ook
komen doordat er een stuk is afgebroken.
Conclusies
2
Week 0
Tussen meting
Eind meting
Drank
pH
Gewicht in mg
Gewicht in mg
Gewicht in mg
Suikerwater
7,1
1795,7
1785,9
1776,1
Tand 2 is lichter geworden.
Conclusies
Wij hebben ook allerlei andere conclusies getrokken maar we weten van niets
echt zeker dat het waar is. Probeer zelf ook maar eens een conclusie te trekken
uit onze gegevens die we hier in een grafiek laten zien.
30
Gewichtsverandering in mg
20
10
0
-10
-20
Suikerwater 7,1
Suikerwater 7,1
Kraanwater met CO2 4,5
Kraanwater met CO2 4,5
Appelsap 3,28
Fanta 2,918
Cola 2,72
-30
-40
-50
-60
0
2
4
Aantal weken
6
gegevens verzamelen
een grafiek van alle tanden
Conclusies
De conclusies uit de schaduwmeting
1*
Cola blanco
pH waarde
begin
eind
verandering in
gewicht
2,72
1579,3 mg
1591,2 mg
+11,9 mg
We hadden verwacht dat bij de blanco meting de
resultaten van de nulmeting en na twee weken gelijk
zouden zijn, maar dat was niet zo. De tand die helemaal
ingesmeerd was met nagellak werd zwaarder. Misschien
dat de nagellak de cola heeft geabsorbeerd.
Conclusies
2*
Cola
pH waarde
begin
eind
verandering in
gewicht
2,72
1208,7 mg
1215,1 mg
+6,4 mg
Gezien het voorgaande is het logisch dat tand 2* ook
zwaarder is geworden. We hadden verwacht dat de cola
de glazuurlaag eraf zou bijten en dat de tand dus lichter
zou worden.
Conclusies
verandering
in gewicht
1*
Cola blanco
1579,3
1591,2
+ 11,9 mg
2*
Cola
1208,7
1215,1
+ 6,4 mg
3*
Appelsap
992,2
980,7
- 11,5 mg
4*
Water
866,0
871,2
+ 5,2 mg
Hier zie je dat zowel bij beide cola experimenten als bij
het water het gewicht toeneemt. Bij appelsap is het
afgenomen. We weten nog niet welke conclusie we hier
uit kunnen trekken.
Afsluiting
Wij vonden het erg leuk om deze onderzoeken te doen. Ik hoop dat jij
de presentatie leuk vond om te zien.
Tip:
Houd cola niet te lang in je mond! Doorslikken is beter.
Bedankt voor de hulp
Speciale dank voor:
De mensen van AkzoNobel: Marian Draaisma, Henk-Jan van Manen
en Johan Hoekstra.
En de tandarts die de tanden leverde: meneer Smans uit Arnhem.
Proost!