Lokaal Sociaal Beleidsplan

KORTENBERG
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013
INHOUDSTAFEL
Lijst met gebruikte afkortingen................................................................................ 4
Voorwoord ............................................................................................................ 5
Inleiding ............................................................................................................... 6
1
Kader van dit beleidsplan .................................................................................. 7
2
Totstandkoming van het plan ...........................................................................10
2.1
Verloop van het proces ............................................................................10
2.2
Stuurgroep .............................................................................................11
2.3
Werkgroepen ..........................................................................................11
2.3.1
Startvergadering..................................................................................12
2.3.2
Werkgroep Tewerkstellingsbeleid ...........................................................12
2.3.3
Werkgroep Woonbeleid .........................................................................12
2.3.4
Werkgroep Vreemdelingen- en ontwikkelingssamenwerkingbeleid .............13
2.3.5
Werkgroep Seniorenbeleid, thuiszorgbeleid en algemene gezondheidszorg
(preventie) .....................................................................................................14
2.3.6
Werkgroep Gezins- & jeugdbeleid, Onderwijs en Cultuur ...........................14
2.3.7
Werkgroep Kansarmenbeleid & Andersvalidenbeleid (Individuele hulp en
armoedebestrijding) ........................................................................................14
3
4
2.4
Betrokkenheid adviesraden.......................................................................15
2.5
De opmaak van het Vrijetijdsbeleidplan .....................................................15
2.6
De opmaak van het beleidsplan kinderopvang .............................................15
Omgevingsanalyse ..........................................................................................16
3.1
Procesbeschrijving...................................................................................16
3.2
Algemene bevolkingsgegevens ..................................................................17
3.3
Thematische analyse ...............................................................................17
3.3.1
Inkomen, tewerkstelling en werkloosheid ................................................17
3.3.2
Huisvesting .........................................................................................19
3.3.3
Vreemdelingen ....................................................................................20
3.3.4
Senioren, thuiszorg en gezondheid .........................................................20
3.3.5
Gezin, jeugd, onderwijs en cultuur .........................................................21
3.3.6
Andersvaliden......................................................................................23
Meerjarenplan ................................................................................................23
4.1
Procesbeschrijving...................................................................................23
4.2
Visie lokaal bestuur op lokaal sociaal beleid ................................................24
4.3
Doelstellingen en acties ...........................................................................24
4.3.1
Toegankelijkheid dienstverlening ...........................................................24
4.3.2
Tewerkstellingsbeleid ...........................................................................25
4.3.3
Woonbeleid .........................................................................................25
4.3.4
Vreemdelingenbeleid ............................................................................26
4.3.5
Ontwikkelingssamenwerkingsbeleid ........................................................26
4.3.6
Seniorenbeleid.....................................................................................27
4.3.7
Thuiszorgbeleid ...................................................................................28
4.3.8
Algemene gezondheidszorg ...................................................................29
4.3.9
Gezinsbeleid ........................................................................................30
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
2
5
4.3.10
Onderwijsbeleid................................................................................30
4.3.11
Vrijetijdsbeleid (cultuur, bibliotheek, sport en jeugd) ............................31
4.3.12
Kansarmen- en andersvalidenbeleid ....................................................34
Taakverdeling en werkafspraken .......................................................................36
5.1
Specifieke taakverdeling tussen gemeente en OCMW ...................................36
5.2
Uitvoering, opvolging en evaluatie meerjarenplan 2008-2013 .......................38
6
Betrokkenheid ................................................................................................38
7
Sectorale planverplichtingen: Beleidsplan Kinderopvang 2008-2013 ......................39
7.1
Inhoud Lokaal Beleidsplan Kinderopvang ....................................................39
7.2
Samenstelling en werking van het lokaal overleg ........................................40
7.2.1
Oprichting ...........................................................................................40
7.2.2
Doelstellingen......................................................................................41
7.2.3
Samenstelling: leden ............................................................................41
7.2.4
Procedure voor aanduiding van de leden .................................................43
7.2.5
Aanduiding van de voorzitter en secretaris ..............................................43
7.2.6
Werking ..............................................................................................44
7.3
Omgevingsanalyse kinderopvang ..............................................................45
7.3.1
Socio-demografische gegevens ..............................................................45
7.3.2
Beschrijving van de maatschappelijke context .........................................48
7.3.3
Lokaal kinderopvangaanbod ..................................................................48
7.3.4
Behoeften en verwachtingen t.a.v. kinderopvang .....................................69
7.3.5
Globale kwaliteit van de kinderopvang ....................................................71
7.3.6
Inschatting van de toekomstige te verwachten evolutie van vraag en aanbod
(trends) .........................................................................................................72
7.3.7
7.4
Evaluatie opvangaanbod in functie van lokale noden en toegankelijkheid ....74
Visie van het lokale bestuur ......................................................................76
7.4.1
Beleidskeuzes en algemene doelstellingen ..............................................76
7.4.2
Concrete acties en inzet van middelen op lange en korte termijn ...............77
7.4.3
Linken met andere beleidsplannen .........................................................78
7.4.4
Advies van het Lokaal Overleg Kinderopvang en graad van consensus ........78
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
3
Lijst met gebruikte afkortingen
ATB
ArbeidsTrajectBegeleiding (= organisatie, aanwezig in de lokale
werkwinkel)
GC
Gemeenschapscentrum
IBO
Initiatief Buitenschoolse Opvang
LSB
Lokaal Sociaal Beleid
NWWZ
Niet Werkende Werkzoekenden
OCMW
Openbaar Centrum voor Maatschappelijk Welzijn
OD
Operationele Doelstelling
PC
Personal Computer
PWA
Plaatselijk WerkgelegenheidsAgentschap
RUP
Ruimtelijk UitvoeringsPlan
RVA
Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening
SWOT-analyse
Analyse
van
Strengths
(sterktes),
Weaknesses
(zwaktes),
Opportunities (kansen) en Threaths (Bedreigingen)
VDAB
Vlaamse Dienst ArbeidsBemiddeling
VTBP
VrijeTijdsBeleidsPlan
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
4
Voorwoord
Met dit beleidsplan wordt in Kortenberg de huidige samenwerking tussen OCMW en
gemeente binnen het Sociaal Huis bevestigd. Het kwam tot stand na overleg en
samenspraak tussen het College van Burgemeester en Schepenen, het Vast Bureau van
het OCMW, personeel en adviesraden.
Het legt de basis voor het Lokaal Sociaal Beleid in de komende jaren. Het bevat
inhoudelijke basiskeuzes en stippelt een route uit naar meer gecoördineerde sociale
beleidsvoering.
Alle sociale voorzieningen in onze gemeente worden door het Gemeentebestuur en het
OCMW gezamenlijk bekeken. Dit zal in eerste instantie de sociale dienstverlening
efficiënter maken, maar bovendien tot een betere kostenbeheersing leiden.
De essentie van dit denkwerk is om de inwoners van Kortenberg degelijk te informeren
over het bestaande aanbod van diensten. Er wordt naar gestreefd om de drempel zo laag
mogelijk te houden. Dit is een werk dat continu bijsturing vereist en we via verschillende
werkmethodes moeten ontwikkelen.
Het is de ambitie van het Lokaal Sociaal Beleidsplan om alle sociale voorzieningen beter
op
elkaar
af
te
stemmen
en
aldus
toegankelijker
te
maken.
Een gedragen sociaal beleid is de beste waarborg om de sociale grondrechten van elke
inwoner te garanderen.
De grootste uitdaging wordt met zekerheid de vergrijzing binnen de vergrijzing aan te
pakken. De cijfers leren ons dat Kortenberg een vrij jong inwonersbestand heeft, maar
ook
dat
de
interne
vergrijzing
hoger
is
dan
het
Vlaamse
gemiddelde.
Dit kan onze gemeente niet alleen oplossen. Het Bestuur rekent daarom op meer inbreng
en financiële steun van de hogere Overheden.
Er is dus werk aan de winkel.
OCMW-voorzitter
Schepen van Sociaal Beleid
Marc Thienpont
Stef Ryckmans
Schepen
van
Welzijn
Ann Vannerem
Katrijn Willems, waarnemend
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
5
Inleiding
Dit document is het eerste volwaardige beleidsplan voor het lokaal sociaal beleid van de
gemeente Kortenberg. Het omvat de doelstellingen en de concrete actiepunten op het
gebied van sociaal beleid in Kortenberg voor de periode 2008-2013
In een eerste deel wordt het wettelijke kader van dit beleidsplan kort geschetst.
Het tweede deel beschrijft het proces dat werd doorlopen om tot dit plan te komen.
Het derde deel is de samenvatting van de omgevingsanalyse die werd opgesteld om een
beeld te krijgen van de huidige situatie in de verschillende deeldomeinen van het sociale
beleid. De uitgebreide versie van deze omgevingsanalyse is terug te vinden op de
website (www.kortenberg.be) en ligt ook ter inzage in de bibliotheek.
Deel vier vormt de kern van dit beleidsplan. Hierin wordt eerst de visie van het lokaal
bestuur op lokaal sociaal beleid weergegeven. Daarna volgen de doelstellingen en acties
die het lokaal bestuur van Kortenberg in de periode 2008-2013 wil uitvoeren.
Deel vijf gaat dieper in op enkele belangrijke randvoorwaarden opdat de uitvoering van
dit plan zou slagen.
Eerst worden de concrete taakafspraken op vlak van sociale
dienstverlening tussen OCMW en gemeente weergegeven.
Daarna worden de acties
omschreven die ondernomen zullen worden op vlak van communicatie, opvolging en
bijsturing van dit plan.
Deel zes zou een beschrijving van de mate waarin aandacht werd geschonken aan de
belangrijke pijler participatie moeten bevatten. Aangezien dit reeds beschreven werd in
deel twee wordt dit hier niet herhaald.
Deel zeven tenslotte bevat het integrale beleidsplan kinderopvang voor de periode 20082013.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
6
1 Kader van dit beleidsplan
Op 22 mei 2004 trad het decreet lokaal sociaal beleid in werking. Het decreet geeft het
definitieve kader aan voor de uitbouw van een geïntegreerd lokaal sociaal beleid. De
Vlaamse regering wil hiermee op lokaal niveau komen tot een beter afgestemde en meer
toegankelijke sociale dienstverlening.
De belangrijkste uitgangspunten van het decreet lokaal sociaal beleid zijn:
Samenwerking OCMW - gemeente
Wat betreft de verhouding tussen het OCMW- en gemeentebestuur wordt in het decreet
lokaal sociaal beleid de politieke eindverantwoordelijkheid toegewezen aan gemeente- en
OCMW-raad samen. De wijze waarop de operationalisering van het decreet gestalte
krijgt, wordt gezamenlijk bepaald in dit Lokaal Sociaal Beleidsplan. Afhankelijk van de
lokale dynamiek en de betrokken personen kan de gemeente of het OCMW een trekkende
rol vervullen bij de opmaak van het plan, maar het plan moet gedragen worden door de
gemeente- en de OCMW-raad samen. De afstemming tussen beide wordt nog versterkt
door te bepalen dat het maken van taakafspraken tussen gemeente en OCMW ook
onderdeel is van het Lokaal Sociaal Beleidsplan.
Samenwerking tussen lokaal bestuur en lokale actoren
Lokaal beleid wordt in het decreet niet beperkt gedefinieerd als de acties die lokale
besturen ondernemen om de sociale grondrechten voor iedere burger te realiseren.
Lokaal sociaal beleid is het resultaat van een lokale dynamiek die door acties van OCMW
én gemeente én lokale actoren is ontstaan. Lokale actoren zijn dan zowel privé- als semipublieke als publieke organisaties die lokaal projecten opzetten met het oog op het
garanderen van de sociale grondrechten. Samenwerking tussen lokale besturen en lokale
actoren is dus onontbeerlijk voor het welslagen van het lokaal sociaal beleid.
Nadruk op betere planning
In het decreet lokaal sociaal beleid wordt in een sterkere, coördinerende rol voor de
lokale besturen voorzien.
Het Lokaal Sociaal Beleidsplan is een instrument om dat concreet te realiseren.
Gemeente en OCMW werken dit plan samen met de lokale actoren uit.
Nadruk op participatie
Het lokale bestuur keurt, volgens het decreet lokaal sociaal beleid, een Lokaal Sociaal
Beleidsplan goed dat tot stand komt in overleg. Een beleidsplan dat kan rekenen op een
breed
draagvlak,
zal
ook
makkelijker
uitvoerbaar
zijn.
Inwoners,
doelgroepen,
welzijnsorganisaties... betrekken, vraagt een aanpak op maat.
Realisatie Sociaal Huis
Het Sociaal Huis moet het mogelijk maken een maximale toegankelijkheid van de
dienstverlening voor elke burger (met specifieke aandacht voor kwetsbare groepen) te
realiseren. Het Sociaal Huis heeft hierbij een dubbele functie:
De loketfunctie: één loket dat minimaal op een geïntegreerde wijze toegang verschaft tot
alle sociale dienstverleningen van het lokale bestuur.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
7
De doorverwijsfunctie: een informatieknooppunt waar de burger terecht kan met zijn
vragen rond dienstverlening en waar een gerichte doorverwijzing kan gebeuren.
Hiervoor zullen de gemeente en het OCMW een ruime samenwerking tot stand moeten
brengen met lokale actoren.
Gemeente en OCMW worden dus samen verantwoordelijk voor de coördinatie van het
sociale beleid in de gemeente. Daarvoor moeten ze samen periodiek een Lokaal Sociaal
Beleidsplan opstellen. In het Lokaal Sociaal Beleidsplan moet worden nagegaan hoe de
maximale toegankelijkheid van de dienstverlening voor elke burger gerealiseerd kan
worden en hoe doelgroepen optimaal bereikt kunnen worden.
Volgens het decreet dient het Lokaal Sociaal Beleidsplan echter meer te zijn dan de
afstemming van de dienstverlening alleen. Het moet alle acties omvatten die lokale
actoren en lokale besturen opzetten met het oog op het garanderen van de toegang van
elke burger tot de economische, sociale en culturele rechten, vastgelegd in artikel 23 van
de Grondwet, opdat eenieder in menselijke waardigheid kan leven.
Het Lokaal Sociaal Beleidsplan kan als een koepelplan van gemeente en OCMW worden
beschouwd. Verder stelt het decreet dat het Lokaal Sociaal Beleidsplan minimaal
betrekking moet hebben op het geheel van de bevoegdheidsdomeinen van de minister
van welzijn.
Verder zijn volgende elementen wettelijk verplicht:

Een beschrijving van de wijze waarop de bevolking en de lokale actoren worden
betrokken bij de voorbereiding, de uitvoering en de voortgang van het beleidsplan
en het lokaal sociaal beleid;

Een omgevingsanalyse;

Een geïntegreerde visie op het lokaal sociaal beleid;

Een meerjarenplan met betrekking tot de gewenste acties en inzet van lokale
middelen;

De taakverdeling en werkafspraken tussen de gemeente en OCMW met betrekking
tot de uitvoering van het meerjarenplan.
Verplichte integratie lokaal beleidsplan kinderopvang
Op 4 mei 2007 keurde de Vlaamse Regering het besluit houdende het lokaal beleid
kinderopvang goed. Dit besluit trad in werking op 19 juni. Het besluit maakt het lokaal
bestuur tot eindverantwoordelijke voor het lokaal beleid kinderopvang en schetst een
algemeen kader dat een beleid op maat van de lokale situatie moet mogelijk maken. Het
lokaal beleid kinderopvang heeft een plaats binnen het geheel van het gemeentelijk
beleid, het beslaat het geheel van de kinderopvang in de gemeenten en wordt gedragen
door lokale actoren en gebruikers.
Voortaan is het lokaal bestuur verantwoordelijk voor de opmaak van het beleidsplan
kinderopvang (voorschoolse opvang, buitenschoolse opvang, flexibele en occasionele
opvang). Dit plan wordt een deel van het lokaal sociaal beleidsplan. Het lokaal bestuur
bepaalt echter zelf in welke mate het de beide beleidsplannen integreert en kan daarbij
gaan voor een minimaal of een maximaal integratiescenario. De – nieuw op te richten-
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
8
gemeentelijke adviesraad kinderopvang dient haar advies uit te brengen over die delen
binnen het lokaal sociaal beleidsplan die betrekking hebben op kinderopvang. Dit advies
wordt bij het Lokaal Sociaal Beleidsplan gevoegd.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
9
2 Totstandkoming van het plan
2.1 Verloop van het proces
Dit plan werd in verschillende fases opgemaakt in de periode 2006-2007. Gezien er in
oktober 2006 gemeenteraadsverkiezingen plaatsvonden, werd er voor gekozen om in
2006 alleen informatie in te zamelen omtrent het lokaal sociaal beleid en pas in 2007 van
start te gaan met de analyse- en beleidsbepalingsfase.
In het LSB-plan 2006-2007, ook plan van de planning of stappenplan genaamd, werden
reeds de krijtlijnen voor het procesverloop van de opmaak van het beleidsplan 20082013 uitgetekend.
Enerzijds werden reeds de thema’s gekozen die uitgewerkt dienden te worden, met
name: -
tewerkstellingsbeleid
-
woonbeleid
-
vreemdelingenbeleid en ontwikkelingssamenwerkingsbeleid
-
senioren- en thuiszorgbeleid en algemene gezondheidszorg
-
gezins- en jeugdbeleid, onderwijs en cultuur
-
kansarmen- en andersvalidenbeleid
Anderzijds werd ook een planningsstructuur uitgetekend.
Hierin werd een centrale rol
toebedeeld aan een stuurgroep. Daarnaast werd er voorzien om per thema zowel een
werkgroep als een adviesgroep op te richten.
De werkgroepen zouden alleen uit
vertegenwoordigers OCMW en gemeente bestaan, terwijl in de adviesgroepen ook de
lokale en regionale actoren een plaats kregen.
Het uiteindelijke planningsproces is echter anders verlopen dan vooropgesteld.
De
thema’s bleven behouden en de stuurgroep kwam verschillende keren samen, maar de
werkzaamheden van de diverse werkgroepen werden gestopt vooraleer ze hun al hun
taken hadden uitgevoerd.
De werkgroepen kwamen 1 à 2 keer samen en maakten
afspraken om de eigen dienstverlening te inventariseren. Vaak leidde dit ook effectief tot
een overzicht van de eigen dienstverlening, maar daarna werd door de stuurgroep beslist
om de werkgroepen stop te zetten. Twee redenen speelden hier bij een rol. Enerzijds de
moeilijke lokale situatie op financieel vlak, die het lokaal bestuur tot besparingen
aanzette.
Anderzijds werd in dezelfde periode aan het opstellen van het lokaal
Vrijetijdsbeleidsplan gewerkt. Hiervoor werden vaak dezelfde personen gemobiliseerd als
degenen die betrokken waren bij de opmaak van het Lokaal Sociaal Beleidsplan.
De stuurgroep opteerde daarom voor een andere aanpak.
Enkele heel recente
beleidsdocumenten (Beleidsplan Kortenberg 2007-2012, Vrijetijdsbeleidsplan 2008-2013
en OCMW-meerjarenplanning 2007-2012) werden geanalyseerd om na te gaan welke de
lokale toekomstplannen waren omtrent de verschillende beleidsdomeinen, die ook in het
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013 aan bod zouden komen. Hieruit werden concrete
doelstellingen en acties gedistilleerd. Hiervoor werd een beroep gedaan op IGO Leuven.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
10
2.2 Stuurgroep
In Kortenberg werd bij de opmaak van het Lokaal Sociaal Beleidsplan geopteerd voor een
structuur waarin een centrale rol werd toebedeeld aan een stuurgroep. Volgende taken,
bevoegdheden en verantwoordelijkheden werden aan deze stuurgroep toegewezen (zie
stappenplan):

coördineren van en leiding geven aan de uitvoering van de werkgroepen;

verantwoordelijk voor de kwaliteit van de materie van elke werkgroep en het op te
leveren resultaat;

bespreekt de voorstellen van doelstellingen van de werkgroepen;

verantwoordelijk voor de globale voortgang van het project.
De stuurgroep die in 2004 werd samengesteld om de opmaak van het beleidsplan 20062007 te begeleiden, volgde ook in 2006 het proces op om tot dit beleidsplan voor de
periode 2008-2013 te komen. In 2007 werd de samenstelling gewijzigd.
Samenstelling stuurgroep tot 31.12.2006:

burgemeester

schepen van sociale zaken en seniorenbeleid

diensthoofd sociale zaken

diensthoofd sociale zaken

voorzitter OCMW

raadslid OCMW

secretaris OCMW
Volgende personen maken deel uit van deze stuurgroep sinds 1.1.2007:

alle leden college van burgemeester en schepenen

alle leden vast bureau OCMW

één OCMW-raadslid vanuit de oppositie

administratief medewerker sociale zaken

secretaris OCMW
2.3 Werkgroepen
In het stappenplan was eveneens een belangrijke taak voorzien voor werkgroepen. Per
thema werd één werkgroep opgericht met relevante vertegenwoordigers van gemeente
en
OCMW.
In
het
stappenplan
werden
de
taken,
bevoegdheden
en
verantwoordelijkheden van de werkgroepen als volgt omschreven:

inventariseren bestaande dienstverlening;

SWOT-analyse (bespreken van zwaktes, sterktes, mogelijkheden, bedreigingen);

identificeren strategische issues en voorstel van strategische doelstellingen.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
11
2.3.1
Startvergadering
Op 9.02.2006 werd door de stuurgroep een grote infovergadering georganiseerd voor alle
personeelsleden van gemeente en OCMW die in een werkgroep waren ingedeeld.
Tijdens deze vergadering werd informatie verstrekt over:

het decreet Lokaal Sociaal Beleid;

de wijze van aanpak in Kortenberg;

de samenstelling van de werkgroepen;

de opdrachten voor de werkgroepen.
2.3.2
Werkgroep Tewerkstellingsbeleid
Samenstelling
In het LSB-plan 2006-2007 werd volgende samenstelling voorgesteld:

maatschappelijk werker OCMW (verslaggever)

verantwoordelijke PWA

afgevaardigde OCMW in Werkwinkel

afgevaardigde gemeente in Werkwinkel
Later werden hier nog 2 leden aan toegevoegd:

ATB-medewerker in lokale werkwinkel

VDAB-consulent in lokale werkwinkel
Bijeenkomst: 28.09.2006
Tijdens deze vergadering werd er bekeken in welke mate de dienstverlening reeds
geïnventariseerd was. Voor de dienstverlening van OCMW inzake tewerkstelling en PWA
was dit reeds gebeurd; er werden dan ook afspraken gemaakt met VDAB en ATB om op
een gelijkaardige wijze een overzicht te maken van wat hun organisaties bieden.
De werkgroep stelde vast dat de verschillende partners elkaar reeds kennen en zoveel
mogelijk samenwerken.
2.3.3
Werkgroep Woonbeleid
Samenstelling

diensthoofd ruimtelijke ordening

maatschappelijk werker OCMW (dienst huisvesting)

afgevaardigde OCMW in de Gewestelijke Maatschappij voor de Huisvesting ‘Elk Zijn
Huis’

afgevaardigde gemeente in de Gewestelijke Maatschappij voor de Huisvesting ‘Elk
Zijn Huis’
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
12
Bijeenkomst: 13.06.2006
Tijdens deze bijeenkomst werd eerst het decreet Lokaal Sociaal Beleid toegelicht.
Vervolgens werd een stappenplan opgesteld om het thema huisvesting binnen het lokaal
sociaal beleidsplan uit te werken.
De werkgroep zou volgende fasen doorlopen:
inventarisatie, SWOT-analyse en formuleren van acties. Rond de eerste fase, met name
inventarisatie, werden concrete afspraken gemaakt:

inventariseren van bestaande initiatieven binnen OCMW en gemeente op vlak van
huisvesting;

in
kaart
brengen
van
alle
eigendommen
van
gemeente,
OCMW
en
sociale
huisvestingsmaatschappij Elk Zijn Huis die in aanmerking komen voor sociale
huisvesting;

oplijsten belangrijkste vragen die inwoners zich stellen op vlak van sociale
huisvesting.
2.3.4
Werkgroep Vreemdelingen- en ontwikkelingssamenwerkingbeleid
Samenstelling

verantwoordelijke Lokaal opvanginitiatief OCMW

schepen van ontwikkelingssamenwerking

medewerker ontwikkelingssamenwerking gemeente (verslaggever)

verantwoordelijke vreemdelingenzaken gemeente
Bijeenkomst: 28.04.2006
Tijdens deze bijeenkomst werd eerst het decreet Lokaal Sociaal Beleid toegelicht.
Vervolgens werd beslist om volgende deelthema’s inzake vreemdelingenbeleid op te
nemen in het LSB-plan: inschrijving, onthaal (dag van de nieuwe inwoner), financiële en
materiële
steun
aan
asielzoekers,
politieke
vluchtelingen
en
kandidaat-politieke
vluchtelingen. Ten slotte werden concrete afspraken gemaakt omtrent de inzameling van
de nodige informatie om dit deel van het LSB-plan verder vorm te geven:

verzamelen cijfers i.v.m. vreemdelingen

inventariseren van de dienstverlening

beschrijven diensten tweedehandswinkel en oplijsting aan wie spullen worden
verkocht/gegeven
Tevens werd aan één persoon van de werkgroep de opdracht gegeven om na te gaan
welke deelaspecten van het beleid inzake ontwikkelingssamenwerking binnen een LSBplan passen.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
13
2.3.5
Werkgroep
Seniorenbeleid,
gezondheidszorg (preventie)
thuiszorgbeleid
en
algemene
Samenstelling

OCMW-voorzitter

maatschappelijk werker (lokaal dienstencentrum of dienst thuiszorg)

diensthoofd burgerzaken gemeente

verantwoordelijke
vrijwilligerswerking,
senioren
en
preventie
gemeente
(verslaggever)
Bijeenkomst: 05.07.2006
Tijdens
deze
gemeentelijke
vergadering
en
werd
afgesproken
OCMW-dienstverlening
op
wie
vlak
wat
zou
van
inventariseren
senioren-,
inzake
thuiszorg
en
gezondheidsbeleid.
2.3.6
Werkgroep Gezins- & jeugdbeleid, Onderwijs en Cultuur
Samenstelling

maatschappelijk werker OCMW

diensthoofd Vrije Tijd gemeente (verslaggever)

coördinator IBO

schepen van Jeugd en Onderwijs
Bijeenkomst: 29.03.2006
Tijdens deze vergadering werd afgesproken om een inventaris te maken van alle
toegankelijkheidsverhogende initiatieven die reeds bestaan binnen de sectoren vrijetijd
(sport, jeugd, en cultuur), bibliotheek, gezin, onderwijs en kinderopvang.
Daarnaast
werd beslist deze inventaris uit te breiden met een beschrijving van de werking van het
OCMW-dienstencentrum en een overzicht van alle OCMW-tussenkomsten.
2.3.7
Werkgroep Kansarmenbeleid & Andersvalidenbeleid (Individuele
hulp en armoedebestrijding)
Samenstelling

raadslid OCMW

maatschappelijk werker OCMW (dienst schuldbemiddeling)

diensthoofd burgerzaken gemeente

administratief medewerker sociale zaken (verslaggever)
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
14
Bijeenkomst: 11.05.2006
Tijdens deze bijeenkomst werd de loketfunctie van gemeente en OCMW kritisch bekeken.
Hierbij werd geconcludeerd dat:

Er geen overleg nodig is met externe diensten omdat alles vlot verloopt en de beide
loketten samen steeds een oplossing kunnen bieden voor de vragen van de burger;


Er geen inventaris nodig is;
De burger reeds veel verneemt via het gemeentelijk infoblad en de gemeentelijke
website.
2.4 Betrokkenheid adviesraden
Dit plan werd, vooraleer het geagendeerd werd op OCMW-raad en gemeenteraad,
voorgelegd aan een aantal gemeentelijke adviesraden. De welzijnsraad, de seniorenraad
en het lokaal overleg kinderopvang hebben ieder hun advies kunnen geven m.b.t dit
plan.
2.5 De opmaak van het Vrijetijdsbeleidplan
In 2007 werd door de gemeente Kortenberg een Geïntegreerd Beleidsplan Cultuur,
Bibliotheek, Sport en Jeugd voor de periode 2008-2013 (kortweg Vrijetijdsbeleidsplan
genaamd) opgesteld.
Om tot het eindresultaat te komen werd een intensief traject
afgelegd volgens de principes van strategische planning. Hierbij werd zeer veel aandacht
aan participatie geschonken. Alle lokale vrijetijdsverenigingen en –diensten werden dan
ook bij de opmaak van het plan betrokken. (zie plan zelf voor concrete beschrijving
planningsproces)
2.6 De opmaak van het beleidsplan kinderopvang
De stuurgroep Lokaal Sociaal Beleid besliste de opmaak ervan over te laten aan de
bevoegde
gemeentelijke
verantwoordelijk
was
dienst
voor
buitenschoolse kinderopvang.
het
Algemene
Zaken,
uitschrijven
van
die
de
reeds
in
3-jaarlijkse
het
verleden
beleidsplannen
Hiervoor werd samengewerkt met het reeds bestaande
lokaal overleg kinderopvang, waarin reeds alle lokale actoren op vlak van kinderopvang
(en dus niet alleen buitenschoolse kinderopvang vertegenwoordigd) zijn. Het volledige
beleidsplan kinderopvang is terug te vinden onder hoofdstuk 7.
Hierin wordt ook het
volledige proces van de opmaak beschreven.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
15
3 Omgevingsanalyse
3.1 Procesbeschrijving
Om op een doordachte manier beleidskeuzes te kunnen maken wilde het lokaal bestuur
van Kortenberg over voldoende gegevens beschikken.
In de eerste plaats bracht IGO Leuven de voornaamste relevante statistische gegevens
samen.1
Er werd cijfermateriaal verzameld met betrekking tot demografische, economische,
sociale ontwikkelingen (kansarmoede, tewerkstelling, huisvesting, ouderen, enz.) in de
gemeente. De omgevingsanalyse werd opgedeeld in volgende thema’s:

algemene bevolkingsgegevens;

inkomen, tewerkstelling en werkloosheid;

huisvesting;

vreemdelingen;

senioren, thuiszorg en gezondheid;

gezin, jeugd, onderwijs en cultuur;

andersvaliden.
Het
cijfermateriaal
is afkomstig
van
het
Nationaal
Instituut voor de Statistiek
(bevolkingsstatistieken en resultaten uit de socio-economische enquête van 2001),
Lokale Statistieken (Vlaanderen), de Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling (VDAB,
Arvastat), het Centrum voor Bevolkings- en gezinsstudies, …
Om een beeld te schetsen van de gemeente in een (kleinere) regio werden ook cijfers
verzameld van de omliggende gemeenten. De gemeente Kortenberg werd dus vergeleken
met Vlaanderen, de provincie Vlaams Brabant, het arrondissement Leuven en de
buurgemeenten Kampenhout, Steenokkerzeel, Zaventem, Bertem, Herent en Tervuren.
Daarnaast omvat de omgevingsanalyse een overzicht van de dienstverlening van
gemeente en OCMW en de samenwerking die er is met andere lokale partners, voor
zover dit werd geïnventariseerd door de diverse werkgroepen.
De volledige omgevingsanalyse wordt opgenomen in bijlage bij dit Beleidsplan.
1
Minister Inge Vervotte maakte geld vrij om een ondersteuningstraject te voorzien voor alle Vlaamse lokale
besturen bij de opmaak van het Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013. Ieder lokaal bestuur kon hiermee
gedurende 50u een beroep op een deskundige regionale organisatie. Kortenberg maakte hiervan gebruik en
sloot een overeenkomst af met de regionale organisatie IGO Leuven.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
16
3.2 Algemene bevolkingsgegevens
Op 1.1.2006 telde Kortenberg 18.299 inwoners. Ten opzichte van 2000 is de bevolking
met 5,4% toegenomen.
Deze toename is enerzijds het gevolg van een positieve
natuurlijke aangroei (meer geboortes dan overlijdens) en anderzijds van een positief
migratiesaldo (meer inwijkelingen dan uitwijkelingen).
Tegen 2010 wordt er een toename van de bevolking met 2% verwacht (18.458
inwoners); in 2025 zal Kortenberg volgens de bevolkingsprognoses 19.123 inwoners
tellen (een stijging met 5% t.o.v. 2006).
Op 1.1.2003 telde Kortenberg 7.232 gezinnen, waarvan 25,1% als oud bestempeld kan
worden (referentiepersoon 65 jaar of ouder) en 16% als jong (referentiepersoon jonger
dan 35 jaar). In vergelijking met de gemiddeldes van de provincie Vlaams-Brabant telt
Kortenberg relatief minder oude gezinnen en meer jonge gezinnen.
In 2005 was 6,2 % van de inwoners gescheiden en 5,7% was verweduwd.
Op 1.1.2005 was de leeftijdsverdeling van de totale bevolking in Kortenberg (18.134) de
volgende: 23,8% jongeren (0-19 jaar), 55,6% personen op beroepsactieve leeftijd (2060 jaar) en 20,7% 60-plussers. Kortenberg kan, net als de buurgemeenten, beschouwd
worden als een jonge gemeente.
In de gehele provincie Vlaams-Brabant en gans
Vlaanderen zijn de 0-19-jarigen immers minder sterk vertegenwoordigd.
3.3 Thematische analyse
3.3.1
Inkomen, tewerkstelling en werkloosheid
Inkomen
Het gemiddeld inkomen lag in 2002 in Vlaams-Brabant (30.309 euro) in het algemeen
hoger dan in Vlaanderen (25.619 euro). In alle gemeenten van de regio Kortenberg ligt
het gemiddelde inkomen boven dat van Vlaams-Brabant.
Kortenberg heeft het 2e hoogste gemiddeld inkomen en het hoogste mediaan inkomen
bij vergelijking met de buurgemeenten.
Er zijn relatief veel gezinnen met een hoog
inkomen en relatief weinig met een laag inkomen. Er is dus geen sterke dualiteit tussen
rijk en arm vast te stellen.
Kortenberg telt zeer weinig leefloontrekkers.
Op het gebied van mensen die een verhoogde tegemoetkoming in de ziekteverzekering
genieten, ligt het gemiddelde van Vlaams-Brabant beduidend onder dat van Vlaanderen.
Alle gemeenten in deze regio blijven onder het Vlaamse gemiddelde en slechts één
gemeente, Kampenhout, overschrijdt net het provinciale gemiddelde. In Kortenberg zijn
er 56,4/1000 inwoners die gebruik maken van deze tegemoetkoming.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
17
Op het gebied van mantelzorg wordt er zeer weinig beroep gedaan op de zorgverzekering
vanuit de regio. Alleen in Bertem doe meer mensen beroep op de zorgverzekering
mantelzorg dan gemiddeld in de provincie; ook Bertem blijft onder het Vlaamse
gemiddelde.
Op het vlak van zorgverzekering residentiële zorg blijft Kortenberg net
onder het provinciaal gemiddelde zitten, maar zit duidelijk onder het arrondissementele
en Vlaamse gemiddelde.
Tewerkstelling
Kortenberg beschikt zowel over een PWA als een werkwinkel.
De afhankelijkheidsratio, die de verhouding tussen de niet-actieven en de actieven
weergeeft, bedroeg in 2005 in Korterberg 79,9. De druk op de actieve bevolking is in
Kortenberg lager dan gemiddeld in de provincie en in Vlaanderen.
In Kortenberg is bijna 75% van de personen op arbeidsleeftijd actief op de arbeidsmarkt.
Dat is meer dan gemiddeld in Vlaanderen, de provincie en het arrondissement. Niet al
deze personen zijn effectief aan het werk; de werkzaamheidsgraad bedraagt 71%. Dat is
meer dan gemiddeld in Vlaanderen, de provincie en het arrondissement.
Het aantal arbeidsplaatsen in Kortenberg t.o.v. de bevolking op beroepsactieve leeftijd is
laag: 47,7%.
Werkloosheid
In 2005 telde Kortenberg 424 niet werkende werkzoekenden. Dit komt overeen met een
werkloosheidsgraad van 5,1%. Dit is minder dan gemiddeld in het arrondissement, de
provincie en Vlaanderen.
Kortenberg telde in 2005 meer jonge werkzoekenden (< 25 jaar) op het totaal aantal
werkzoekenden dan gemiddeld in de provincie, maar minder dan gemiddeld in
Vlaanderen en het arrondissement.
In Kortenberg bedroeg het percentage niet werkende werkzoekenden (NWWZ) jonger
dan 25 én langer dan één jaar werkloos ten opzichte van de totale groep van de
werkzoekenden 4%. Dit is net onder het Vlaamse (4,1%) en arrondissementele (4,1%)
gemiddelde en net boven het provinciale gemiddelde (3,8%).
Van de buurgemeenten
heeft alleen Steenokkerzeel (4,1%) een groter aandeel NWWZ jonger dan 25 en meer
dan 1 jaar werkloos.
Er waren in 2005 niet zoveel jonge werkzoekenden met werkloosheidsaanvraag in de
regio in vergelijking met het gemiddelde van Vlaanderen, de provincie en het
arrondissement. In Kortenberg groeide deze groep echter wel sterk aan tussen 2000 en
2005.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
18
In de gemeenten van de regio Kortenberg zijn er minder langdurig werkzoekenden (meer
dan 2 jaar werkzoekend) dan gemiddeld in Vlaanderen.
Kortenberg (20,5%) telde in
2005 het meest aantal langdurig werkzoekenden ten opzichte van het totaal aantal
werkzoekenden bij vergelijking met de buurgemeenten.
In heel de regio is het aandeel langdurig werkzoekenden sterk gestegen de afgelopen vijf
jaar; meer dan in Vlaanderen en het arrondissement. In Kortenberg werd een stijging
van 53% vastgesteld.
Bij de groep van de oudere werkzoekenden (ouder dan 40 jaar) zien we dat alle
gemeenten uit de regio Kortenberg, met uitzondering van Bertem en Tervuren, boven
het gemiddelde van Vlaanderen (40,5%) uitkomen. In Kortenberg bestaat een 42% van
de totale groep niet werkende werkzoekenden uit 40-plussers.
Ook het aantal oudere werkzoekenden is op vijf jaar tijd enorm toegenomen. In
Kortenberg steeg het aantal oudere werkzoekenden met 80%. Dit is meer dan in
Vlaanderen (60%), de provincie (77%) en het arrondissement (73%).
De cijfers van de laaggeschoolden zijn algemeen laag vergeleken met het Vlaamse
(51,3%) en provinciale (42,7%) gemiddelde. In Kortenberg zijn 36,1% van de niet
werkende werkzoekenden laaggeschoold.
3.3.2
Huisvesting
In Kortenberg bedroeg de gemiddelde verkoopprijs in 2003 van een grote woning
€ 265.314; van een kleine woning € 136.732; van een appartement € 145.437; van een
m² bouwgrond € 118.
De verkoopprijzen van grote woningen zijn niet uitzonderlijk,
maar de andere prijzen liggen wel boven het Vlaamse, provinciale en arrondissementele
gemiddelde.
Tussen 1993 en 2003 steeg de gemiddelde verkoopprijs van een kleine of middelgrote
woning in Kortenberg met 49%; dit is een minder sterke toename dan gemiddeld in
Vlaanderen, de provincie en het arrondissement tijdens dezelfde periode.
De prijzen
lagen echter in 2003 al vrij hoog in Kortenberg.
In Kortenberg is reeds 18,9% van de totale oppervlakte bebouwd. Dit is meer dan het
Vlaamse, provinciale en arrondissementele gemiddelde, maar in vergelijking met de
buurgemeenten scoort Kortenberg gemiddeld.
Het merendeel van de woningen in Kortenberg werd in 2001 bewoond door de eigenaars
zelf (78,9%) en 21,1% van de woningen werd door huurders bewoond.
Kampenhout, Bertem en Kortenberg hebben (in 2001) nog heel wat oud patrimonium;
alleszins meer dan gemiddeld in Vlaanderen en de provincie. Daar tegenover staat dat
we in Kortenberg het grootste percentage recentere woningen van de regio vinden;
eveneens meer dan gemiddeld in Vlaanderen, de provincie en het arrondissement
Leuven.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
19
Het gebrek aan comfort in de woningen (in 2001) is in de regio geen zwaar wegend
probleem. Ook het aandeel woningen met enkel klein comfort blijft overal onder het
Vlaamse gemiddelde. De cijfers voor het groot comfort zijn overal hoger dan het
gemiddelde van Vlaams-Brabant, terwijl dat reeds een stuk boven het Vlaamse
gemiddelde ligt.
In 2001 telde Kortenberg 54,1% open bebouwingen, 28,5 halfopen bebouwingen, 15,2%
gesloten bebouwingen en 0,2% appartementsgebouwen.
Op het gebied van de sociale huisvesting heeft Vlaams-Brabant nog een achterstand in te
halen. Tervuren, Bertem en Zaventem en in mindere mate Herent zijn tamelijk goed
voorzien. Deze gemeenten tellen relatief meer sociale woningen dan Kortenberg (2,7%);
dat op zijn beurt weer meer sociale woningen dan Steenokkerzeel en Kampenhout telt.
Midden 2005 stonden 121 kandidaat-huurders uit Kortenberg op een wachtlijst voor een
sociale woning.
3.3.3
Vreemdelingen
In Kortenberg hebben 91% van de werkzoekenden de Belgische nationaliteit. Dit is meer
dan het Vlaamse, provinciale en arrondissementele gemiddelde.
Kortenberg 4,7% werkzoekenden met EU-nationaliteit.
Daarnaast telt
Hiermee zit Kortenberg wel
boven het Vlaamse (4%) en arrondissementele (2,8%) gemiddelde, maar net onder het
provinciale (4,9%) gemiddelde. Het aantal werkzoekenden, met een niet EU-nationaliteit,
ligt dan weer laag in vergelijking met Vlaanderen, de provincie en het arrondissement.
De VDAB beschikt over gegevens van etnische afkomst.
In Kortenberg was in 2005
4,2% van de werkzoekenden afkomstig uit een niet-EU land.
Dit is minder dan
gemiddeld in Vlaanderen, de provincie en het arrondissement.
3.3.4
Senioren, thuiszorg en gezondheid
Kortenberg is, net als de buurgemeenten, een relatief jonge gemeente. Op 1.1.2005
telde de gemeente 3.748 60-plussers op een totale bevolking van 18.134, oftewel 20,7%
van de totale populatie. In Vlaanderen en de totale provincie Vlaams-Brabant zijn de 60plussers sterker vertegenwoordigd. De vrouwelijke 60-plussers zijn in de meerderheid
(55,4%).
De vergrijzing zet zich ook in Kortenberg in. Tegen 2010 worden er 4.151 60-plussers
verwacht (22,5%); tegen 2025 zal al 29,5% van de totale bevolking ouder dan 60 zijn.
De vergrijzing zal zich – op basis van bevolkingsprognoses – echter sterker doorzetten in
Vlaanderen en de gehele provincie.
Kortenberg kende op 1.1.2005 een grijze druk van 37,2. De grijze druk geeft weer hoe
sterk de niet meer actieve bevolking (60+) weegt op de bevolking op actieve leeftijd (20-
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
20
59 jaar). De grijze druk in Vlaanderen, de provincie en het arrondissement is hoger dan
in Kortenberg.
Op 1.1.2005 telde Kortenberg 767 80-plussers; dit is 20,5% van het totaal aantal 60plussers. Dit cijfer geeft de interne vergrijzing weer. Deze is in Kortenberg groter dan in
de Vlaanderen, de provincie Vlaams-Brabant en het arrondissement Leuven.
De familiale zorgindex zegt iets over de aanwezigheid van potentiële mantelzorgers. In
Kortenberg bedroeg deze 31,6.
In 2004 woonde 11,8% van de 60-plussers alleen. Dit is minder dan gemiddeld in
Vlaanderen, de provincie en het arrondissement.
4,1%
van
de
60-plussers
in
Kortenberg
deed
in
2004
een
beroep
inkomensgarantie voor ouderen of een gewaarborgd inkomen voor ouderen.
op
een
Dit is
minder dan gemiddeld in Vlaanderen en het arrondissement en net evenveel als in de
provincie. In 2005 deed 3,9% een beroep op een tegemoetkoming hulp aan bejaarden.;
dit is minder dan gemiddeld in Vlaanderen, de provincie en het arrondissement.
In 2004 werden in Kortenberg in totaal 22.454 uren gezins- en bejaardenhulp (of
1,25u/inwoner) en 9.016 uren poetshulp (of 0,5u/inwoner) gepresteerd.
Op het grondgebied van Kortenberg bevindt zich 1 rusthuis, met name vzw woon-en
zorgcentrum Onze-Lieve-Vrouw van Lourdes. Dit rusthuis heeft een erkenning voor 160
bedden, waarvan 75 rust- en verzorgingsbedden.
Kortenberg beschikt niet over erkende serviceflats.
Enkele buurgemeenten beschikken
wel over erkende serviceflats, maar nergens wordt de programmatienorm gehaald. Noch
Kortenberg, noch de buurgemeenten beschikken over erkende plaatsen voor kortverblijf
of dagverzorging, hoewel de programmatienorm overal meer dan nul bedraagt.
3.3.5
Gezin, jeugd, onderwijs en cultuur
Kinderen en jongeren
In Kortenberg is (in 2005) de jongste leeftijdsgroep, 0 tot en met 19 jarigen meer
aanwezig dan in het arrondissement, de provincie en in Vlaanderen. Dit is ook het geval
in alle omliggende gemeenten.
Er zijn in Kortenberg jaarlijks gemiddeld 10,8 geboorten per duizend inwoners, net iets
meer dan gemiddeld in Vlaanderen (10,2).
De groene druk weegt in Kortenberg in 2005 meer door dan dit het geval is in
Vlaanderen, de provincie, het arrondissement. De groene druk geeft aan in welke mate
de nog niet actieve bevolking weegt op de bevolking op beroepsactieve leeftijd.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
21
In Kortenberg werden de afgelopen jaren zeer weinig kinderen geboren in kansarme
gezinnen.
De omliggende gemeenten worden gekenmerkt door hogere percentages,
maar deze liggen wel onder het Vlaamse en provinciale gemiddelde.
In 2004 werden er in Kortenberg 1,2 jongeren/duizend inwoners (21 jongeren) begeleid
binnen de bijzondere jeugdbijstand. Hiermee blijft Kortenberg onder het gemiddelde van
Vlaanderen en Vlaams-Brabant.
Ook gezien per duizend jongeren komt Kortenberg
(5,5%) niet boven het gemiddelde van Vlaams-Brabant uit.
Kortenberg telde in 2005 meer jonge werkzoekenden (< 25 jaar) op het totaal aantal
werkzoekenden dan gemiddeld in de provincie, maar minder dan gemiddeld in
Vlaanderen en het arrondissement.
In Kortenberg bedroeg het percentage niet werkende werkzoekenden (NWWZ) jonger
dan 25 én langer dan één jaar werkloos ten opzichte van de totale groep van de
werkzoekenden 4%. Dit is net onder het Vlaamse (4,1%) en arrondissementele (4,1%)
gemiddelde en net boven het provinciale gemiddelde (3,8%).
Van de buurgemeenten
heeft alleen Steenokkerzeel (4,1%) een groter aandeel NWWZ jonger dan 25 en meer
dan 1 jaar werkloos.
Er waren in 2005 niet zoveel jonge werkzoekenden met werkloosheidsaanvraag in de
regio in vergelijking met het gemiddelde van Vlaanderen, de provincie en het
arrondissement. In Kortenberg groeide deze groep echter wel sterk aan tussen 2000 en
2005.
Kortenberg telde in 2004 minder dan 5 jongeren met een leefloon.
Ook het aantal
leefloners met kinderen was in 2002 kleiner dan 5.
In de regio heeft ligt het aandeel leerlingen met schoolse vertraging in het lager
onderwijs in iedere gemeente onder het Vlaamse gemiddelde.
In Kortenberg is dit
aandeel het kleinst van de hele regio. Kortenberg telt relatief meer middelbare scholieren
met schoolachterstand dan gemiddeld in Vlaams-Brabant, maar minder dan gemiddeld in
Vlaanderen.
In Kortenberg gaan 0,87% van de kleuters naar het buitengewoon onderwijs.
Dit is
meer dan gemiddeld in het arrondissement en de provincie. Als we naar het lager en
secundair onderwijs kijken, stellen we vast dat er in Kortenberg minder leerlingen naar
het buitengewoon onderwijs gaan dan gemiddeld in het arrondissement en de provincie.
Gezinnen
De huishoudens zijn in Kortenberg gemiddeld net iets groter (2,48 personen) dan in het
arrondissement Leuven (2,42 personen), de provincie Vlaams-Brabant (2,47 personen)
en het Vlaams Gewest (2,44 personen).
Op 1.1.2003 telde Kortenberg 7.232 gezinnen, waarvan 25,1% als oud bestempeld kan
worden (referentiepersoon 65 jaar of ouder). In vergelijking met het gemiddelde van de
provincie Vlaams-Brabant telt Kortenberg relatief minder oude gezinnen.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
22
In totaal bestaat 7,3 % van het totaal aantal gezinnen in Kortenberg uit alleenstaande
ouders. Dat is net meer dan het Vlaamse gemiddelde en net minder dan het gemiddelde
van de provincie Vlaams-Brabant.
Kortenberg telt 27 grote gezinnen; dit is 0,4% van het totaal aantal gezinnen.
Dit is
weinig in vergelijking met het gemiddelde van Vlaanderen, de provincie en de
buurgemeenten.
In Kortenberg waren er in 2004 1.976 alleenwonenden. Dit is 27,3% t.o.v. het totaal
aantal gezinnen, een cijfer dat (net) onder het Vlaams, provinciaal en arrondissementeel
gemiddelde zit.
3.3.6
Andersvaliden
1,6% van de totale bevolking in Kortenberg is erkend als persoon met een handicap. Dit
is minder dan gemiddeld in het arrondissement Leuven en de provincie Vlaams-Brabant.
Bijna éénderde van de personen met een handicap in Kortenberg is tussen 20 en 60 jaar.
Bijna 23% is jonger dan 20 jaar en bijna 13% is ouder dan 60 jaar.
In Kortenberg maken 6,7 per duizend inwoners gebruik van de inkomensvervangende
tegemoetkoming (IVT) en/of de integratietegemoetkoming (IT). Dit is minder dan in het
arrondissement Leuven en de provincie Vlaams-Brabant.
4 Meerjarenplan
4.1 Procesbeschrijving
In het oorspronkelijke stappenplan was voorzien dat de diverse werkgroepen, na de
nodige informatie verzameld en geanalyseerd te hebben om zo een goed zicht te krijgen
op de huidige lokale situatie binnen de diverse beleidsdomeinen, eveneens strategische
doelstellingen zouden formuleren.
Zoals reeds eerder beschreven werd, zijn de werkgroepen niet zo ver geraakt.
stuurgroep
opteerde
daarom
voor
een
andere
aanpak.
Enkele
heel
De
recente
beleidsdocumenten (Beleidsplan Kortenberg 2007-2012, Vrijetijdsbeleidsplan 2008-2013
en OCMW-meerjarenplanning 2007-2012) werden geanalyseerd om na te gaan welke de
lokale toekomstplannen waren omtrent de verschillende beleidsdomeinen, die ook in het
Lokaal Sociaal Beleidsplan 2008-2013 aan bod zouden komen. Hieruit werden concrete
doelstellingen en acties gedistilleerd die op 24.09.2007 door de stuurgroep besproken en
aangepast werden.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
23
4.2 Visie lokaal bestuur op lokaal sociaal beleid
Het lokaal bestuur kiest voor een coherent sociaal beleid, met een optimale
samenwerking
tussen
het
OCMW
en
het
gemeentebestuur,
met
een
heldere
taakafbakening, op basis van een duidelijk vooraf bepaald financieel kader en met
tastbare uitingen van solidariteit ten aanzien van de derde wereld.
Het lokaal bestuur zal een actief sociaal beleid uitbouwen waarbij informeren, assisteren,
begeleiden en een accurate doorverwijzing primordiaal zijn. Financiële en materiële steun
dient tegemoet te komen aan de meest hulpbehoevenden van onze gemeente.
4.3 Doelstellingen en acties
4.3.1
Toegankelijkheid dienstverlening
Strategische doelstelling 1
Het
gemeentebestuur
kiest
voor
een
optimaal
dienstverlenend
beleid
dat
‘klantvriendelijk’ is voor alle burgers.
Operationele doelstellingen
OD 1.1:
Eind 2009 opent het gemeentebestuur een elektronisch loket, zodat de
contacten tussen burger en gemeentehuis via het internet kunnen verlopen.
Actie 1.1.1:
Tegen eind 2009 beschikt iedere +12-jarige inwoner over
een
identiteitskaart
met
pincode
en
elektronische
handtekening.
Actie 1.1.2:
Het gemeentebestuur ondersteunt mensen die niet vertrouwd
zijn met computers en laat hen kennismaken met de
mogelijkheden van informatica en laat hen de mogelijkheden
van het e-loket ontdekken.
OD 1.2:
Het lokaal bestuur actualiseert de bestaande elektronische premiezoeker.
OD 1.3:
Het lokaal bestuur actualiseert de welzijnsgids en verspreidt deze onder de
Inwoners.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
24
4.3.2
Tewerkstellingsbeleid
Strategische doelstelling 2
Het lokaal bestuur ijvert voor een accurate aanpak van de werkloosheid in de eigen
gemeente.
Operationele doelstellingen
OD 2.1:
Het lokaal bestuur zal middenstand en bedrijven uitnodigen om de
werklozen van onze gemeente aan te trekken om ze opnieuw in de
maatschappij te integreren.
OD 2.2:
Het lokaal bestuur zal nieuwe tewerkstellingsplaatsen creëren in de eigen
gemeente door het uitbreiden van de bestaande bedrijvenzone.
OD 2.3
Het lokaal bestuur zal de dienstverlening t.a.v. werkzoekenden verder
uitbouwen i.s.m. de diensten van RvA, VDAB, PWA en Werkwinkel.
OD 2.4
Het
lokaal bestuur zal onderzoeken in hoeverre de gemeente zelf kan
instaan voor tewerkstelling via o.a. gesubsidieerde projecten.
4.3.3
Woonbeleid
Strategische doelstelling 3
Het lokaal bestuur kiest voor een doordacht en overlegd beleid dat gericht is op een
aangename,
gezellige
leefomgeving,
met
betaalbare
woongelegenheid,
met
toegankelijkheid voor alle inwoners en met een maximaal behoud van het natuurlijke en
historische erfgoed van de gemeente.
Operationele doelstelling
OD 3.1:
Verkoop van kavels aan inwoners van onze gemeente (of aan personen die
er meer dan 10 jaar hebben verbleven) en die nog geen andere
eigendommen bezitten. De prijs van deze kavels zal merkelijk onder de
marktprijs liggen. De kavels moeten bebouwd worden binnen een periode
van vijf jaar en de meerwaarde van de grond moet bij een eventuele
verkoop aan derden terugkeren naar de gemeente, zodat de verkoop
“sociaal” blijft.
Actie 3.1.1:
Het lokaal bestuur koopt gronden, gelegen in
woonuitbreidingsgebied, op tegen een prijs die gevoelig lager
ligt dan de bouwgrondprijs. Hiervoor wordt een rollend fonds
opgericht.
Actie 3.1.2:
RUP opstellen en laten goedkeuren om
woonuitbreidingsgebied te mogen aansnijden
Actie 3.1.3:
uitvoeren nodige wegeniswerken
Actie 3.1.4:
verkoop “sociale”kavels
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
25
OD 3.2:
Realiseren nieuwe bouwkavels, zodat op termijn de bouwgrondprijs
stabiliseert en meer bewoning toegelaten is op een kleinere oppervlakte.
Actie 3.2.1:
samenbrengen eigenaars van bouwpercelen
Actie 3.2.2:
met
ondersteuning
dienst
ruimtelijke
ordening
hier
bouwkavels van maken
OD 3.3:
Voorzien van een permanente noodwoning, zodat de opvang van inwoners
van Kortenberg in crisissituaties tijdelijk verzekerd is.
Actie 3.3.1:
renovatie van de OCMW-woning, gelegen te Kwerpsebaan
362, door OCMW met externe subsidiëring
OD 3.4:
Ondersteuning van bewoners naar behoud huur- of koopwoning.
Actie 3.4.1:
hulp bij aanvragen van huursubsidies of renovatiepremies
Actie 3.4.2:
begeleiding
door
OCMW
van
mensen
met
acute
huisvestingsproblemen
OD 3.5:
Het lokaal bestuur blijft uitzoeken waar uitbreiding van de sociale
woningbouw, zowel huur- als koopwoongelegenheden, en een groter
aanbod van serviceflats mogelijk is.
OD 3.6:
Met externe partners zal bekeken worden hoe verder kan samengewerkt
worden en gezocht naar extra projecten.
4.3.4
Vreemdelingenbeleid
Strategische doelstelling 4
Het lokaal bestuur zal een actief onthaalbeleid ontwikkelen, waardoor anderstaligen
aangemoedigd en in sommige gevallen zelfs verplicht worden een inburgeringscursus te
doorlopen die hen alle kansen biedt om zich zo snel mogelijk te integreren in onze
Kortenbergse dorpsgemeenschap. Hierbij is ook een belangrijke taak voor onze scholen
en socio-culturele verenigingen weggelegd, waarvoor ze dan ook extra ondersteuning
vanuit de gemeente verdienen.
4.3.5
Ontwikkelingssamenwerkingsbeleid
Strategische doelstelling 5
Het gemeentebestuur opteert voor een financieel soberder, maar actief beleid qua
ontwikkelingssamenwerking. De inbreng van het vrijwilligerswerk (Broederlijk Delen,
11.11.11., medische hulp) en de steun aan projecten die een structureel draagvlak
hebben in onze gemeente, vormen de basis van een duurzaam en gedragen beleid inzake
ontwikkelingssamenwerking.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
26
Operationele doelstellingen
OD 5.1:
Het
lokaal
bestuur
zal
het
aantal
projecten,
dat
ze
ondersteunt,
verminderen. De initiatieven die door de GROS (gemeentelijke raad voor
ontwikkelingssamenwerking) aangebracht en uitgewerkt worden en die
financiële steun van een hogere overheid kunnen genieten, zullen de
voorkeur krijgen. De resterende projecten zullen consequent en accuraat
opgevolgd worden.
OD 5.2:
Het lokaal bestuur blijft de stedenband met Blauwgrond – Suriname,
binnen het nieuwe financiële kader, aanmoedigen.
OD 5.3:
Het lokaal bestuur zal actief andere doelgroepen bij projecten inzake
ontwikkelingssamenwerking betrekken (jeugd, welzijn, sport, onderwijs en
cultuur).
4.3.6
Seniorenbeleid
Strategische doelstelling 6
Het lokaal bestuur bouwt Kortenberg verder uit tot een gemeente waar het goed leven is
voor senioren.
Operationele doelstelling
OD 6.1:
De seniorenraad blijft de nodige ondersteuning krijgen: administratieve
hulp en ook financiële steun voor organisatie van activiteiten zoals
seniorenbal(s) en (maandelijkse) dansnamiddagen.
OD 6.2:
Het ruime aanbod van recreatieve, sportieve en educatieve activiteiten
voor senioren zal verzekerd blijven. (zie ook OD 11.1)
OD 6.3:
Het
lokaal
bestuur
zal
de
noden
van
de
senioren
in
Kortenberg
onderzoeken.
Actie 6.3.1:
i.s.m. de VUB zal een onderzoek bij 80+ers: specifieke
bevraging
in
functie
van
gezondheid,
behoefte,
hulp,
maaltijden en andere
Actie 6.3.2:
i.s.m. de VUB een onderzoek bij 60+ers, in samenwerking
met het verenigingsleven
OD 6.4:
Het lokaal bestuur zal bepaalde noden van de senioren in Kortenberg zelf
ondersteunen.
Actie 6.4.1:
het OCMW beheert bejaardenwoningen en baat serviceflats
uit
Actie 6.4.2:
het OCMW begeleidt senioren bij rusthuisopname
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
27
4.3.7
Thuiszorgbeleid
Strategische doelstelling 7
Het streefdoel is om voorwaarden te scheppen waardoor mensen zo lang mogelijk in hun
vertrouwde thuisomgeving kunnen wonen. Hiervoor zal het lokaal bestuur een breed en
toegankelijk uitgebouwd netwerk van ambulante dienstverlening en zorg op maat van
een brede groep zorgbehoevende ouderen, zieken en mensen met een handicap
uitbouwen.
Operationele doelstellingen
OD 7.1:
Het lokaal bestuur zal het vrijwilligerswerk en de mantelzorg stimuleren en
ondersteunen:
Actie 7.1.1:
door ondersteuning van vrijwilligersorganisaties;
Actie 7.1.2:
door invoering van een mantelzorgpremie door de gemeente;
Actie 7.1.3:
door de verzekerings- en vormingskosten van de vrijwilligers
te vergoeden.
OD 7.2:
Het lokaal bestuur waakt erover dat zorgbehoevende thuiswonende
inwoners van Kortenberg beroep kunnen blijven doen op een divers aanbod
aan professionele diensten.
Aangezien het OCMW financieel de buikriem
moet aanhalen, zal het slechts een aantal eigen thuiszorgactiviteiten
behouden en eventueel hervormen en andere overdragen aan externe
partners.
Actie 7.2.1:
overleg tussen OCMW en private thuiszorgorganisaties om
afspraken
te
maken
rond
overdracht
bepaalde
thuiszorgactiviteiten
Actie 7.2.2:
informeren inwoners van Kortenberg over wijzigingen inzake
aanbod thuiszorgactiviteiten op het grondgebied
Actie 7.2.3:
OD 7.3:
organisatie van de minder mobielen centrale
Het lokaal bestuur organiseert overleg tussen de diverse lokale thuiszorgactoren:
Actie 7.3.1:
verder ondersteunen van de SIT-werking
Actie 7.3.2:
samenwerken met palliatieve netwerken en de artsen in de
gemeente
OD 7.4:
Het lokaal bestuur verstrekt de nodige info en hulp aan senioren van de
derde en vierde leeftijd opdat zij zo lang mogelijk thuis kunnen blijven
wonen.
Actie 7.4.1:
Het lokaal bestuur zal overleg plegen met de hogere overheid
(Vlaams
Gewest
en
provincie)
omtrent
de
juridische
mogelijkheden van “kangoeroewonen”.
Actie 7.4.2:
Via het dienstencentrum wordt de nodige hulp of informatie
verstrekt.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
28
4.3.8
Algemene gezondheidszorg
Strategische doelstelling 8
Het gemeentebestuur besteedt naast de klassieke ziektepreventie ook aandacht aan
gezondheidspromotie.
Operationele doelstellingen
OD 8.1:
Het lokaal bestuur zorgt voor voldoende informatieverspreiding omtrent
gezondheid.
Actie 8.1.1:
In
het
gemeentelijk
infoblad
moet
de
welzijnskatern
aandacht besteden aan campagnes om te stoppen met roken
en om drugs te ontraden, aan sportdagen, aan informatie
over hygiëne en gezonde voeding en levensstijl.
OD 8.2:
Het lokaal bestuur tracht initiatieven van de Vlaamse overheid (de Vlaamse
gezondheidsdoelstellingen) of andere organisatie zo goed mogelijk te
implementeren.
OD 8.3:
Het lokaal bestuur ontwikkelt een lokaal drugbeleid gericht op het ontraden
van zowel illegale als legale drugs zoals tabak, verdovende middelen,
alcohol, medicatie, gokken, enz.
In dit beleid zal stoelen op 3 pijler:
preventie voor het brede publiek, hulpverlening voor probleemgebruikers
en repressie tegen dealers.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
29
4.3.9
Gezinsbeleid
Kinderopvang: zie hoofdstuk 7
Strategische doelstelling 9
Kortenberg wil zich profileren als een gezinsvriendelijke gemeente.
Operationele doelstellingen
OD 9.1:
Het lokaal bestuur toetst zijn beleid op diverse terreinen (welzijn, sport,
cultuur, milieu, enz.) telkens op zijn gezinsvriendelijkheid. Al de ingrepen
die op het terrein worden getroffen hebben immers invloed op de gezinnen
die hun thuis in de gemeente hebben.
4.3.10 Onderwijsbeleid
Strategische doelstelling 10
Het gemeentebestuur kiest voor een onderwijsversterkend beleid dat een strategie op
lange termijn uitwerkt wat het totaalaanbod van scholen op Kortenbergs grondgebied
betreft, waarbij de gelijke behandeling van elke leerling, ongeacht het onderwijsnet,
vooropstaat.
Momenteel
zijn
de
scholen
al
bezig
met
de
opmaak
van
een
gezondheidsplan
Operationele doelstelling
OD 10.1:.
De gemeente zal de scholen inhoudelijk en logistiek steunen bij de
uitwerking van het gezondheidsplan.
Actie 10.1.1: Er zal een samenwerking worden opgezet met
LOGO en andere instanties om dit plan verder vorm te geven.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
30
4.3.11 Vrijetijdsbeleid (cultuur, bibliotheek, sport en jeugd)
Onderstaande doelstellingen en acties werden overgenomen uit het Vrijtetijdsbeleidsplan
2008-2013 van de gemeente Kortenberg.
Strategische doelstelling 11. vrijetijdsaanbod
Elke inwoner van Kortenberg kan in functie van zijn eigen mogelijkheden en interesses
gebruik maken van een uitgebreid, kwalitatief en gevarieerd vrijetijdsaanbod.
Dit
aanbod wordt in eerste instantie georganiseerd door het verenigingsleven en in tweede
instantie aangevuld met activiteiten opgezet door de gemeente waarbij vooral gefocust
wordt op jeugd en senioren. Regionale samenwerking zal aangewend worden om een
specifiek aanbod haalbaar te maken.
Operationele doelstellingen
OD 11.1
Senioren vinden op cultureel vlak hun gading in het aanbod van de
seniorenverenigingen aangevuld met het aanbod van de seniorenraad en
de gemeente.
Actie 11.1.1: De seniorenraad organiseert maandelijks een dansnamiddag
in GC Colomba. (OD. 1.9 VTBP actie 1)
Actie 11.1.2: Vanuit de cultuurdienst worden in samenwerking met de
seniorenraad elk jaar 2 seniorenfeesten georganiseerd. (OD
1.9 VTBP Actie 2)
Actie 11.1.3: Vanuit het dienstencentrum worden heel wat activiteiten
georganiseerd voor senioren, waaronder ook bedeling van
maaltijden.
OD 11.2
De
goed
uitgebouwde
bibliotheek
neemt
vormingsinitiatieven.
De
bibliotheek heeft daartoe de basisvoorzieningen, werkt meer dan ooit
samen met scholen en speelt actief in op vormingsinitiatieven van
verenigingen om het informeel leren te bevorderen. (OD. 1.14 VTBP)
Actie 11.2.1: uitwerken van educatieve projecten voor de jeugd zoals
jeugdboekenweek en zomer van de vlieg
Actie 11.2.2: De bibliotheek ontwikkelt projecten voor leesbevordering en
educatie. Bestaande projecten worden verder uitgebouwd:
‘De schatkist en de reiskoffer voor de 1 e en 2e graad,
boekbaby’s, kunstproject.
Actie 11.2.3: De bibliotheek organiseert introductiebezoeken en
werkbezoeken voor leerlingen, leerkrachten
doelgroepen
zoals
senioren,
en andere
onthaalmoeders
en
informatieavonden voor jonge gezinnen.
Actie 11.2.4: De bibliotheek biedt de mogelijkheid om gebruik te maken
van publieke computers in de bibliotheek. Het aantal PC’s in
de bib wordt uitgebreid.
Actie 11.2.5: Organiseren
van
initiatiecursussen
PC-gebruik
voor
verschillende doelgroepen o.a. senioren.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
31
OD 11.3:
De bibliotheek wil de kloof tussen informatiearmen en informatierijken
helpen dichten. (OD. 1.15 VTBP)
Actie 11.3.1: Afstemmen balietaken op de dienstverlening en de
informatiebalie
uitbreiden.
Goed
opgeleide
medewerkers
bemannen de balie om de bibliotheekbezoekers te begeleiden
bij het zoeken naar informatie.
OD 11.4:
Gedurende de beleidsperiode 2008-2013 zullen de trainers en leden van
alle sportinitiatieven, die plaatsvinden op het grondgebied Kortenberg,
aangemoedigd en ondersteund worden om zich bij te scholen met als doel
de kwaliteit van het aanbod en de participatie te verhogen. (D. 1.18 VTBP)
Actie 11.4.1: De leden van Kortenbergse sportinitiatieven kunnen jaarlijks
deelnemen aan minimum twee vormingsinitiatieven.
Actie 11.4.2: Gedurende de beleidsperiode 2008-2013 zullen trainers
aangemoedigd worden om zich via een specifieke vorming
verder te bekwamen. Men zal aanspraak kunnen maken op
een financiële tussenkomst voor de gevolgde opleidingen.
Strategische doelstelling 12. vrijetijdsparticipatie
In 2013 maken meer Kortenbergenaren gebruik van het geboden vrijetijdsaanbod. Met
gerichte acties worden doelgroepen die omwille van praktische problemen minder kunnen
participeren (o.m. jonge gezinnen, oudere senioren, personen met een handicap,
kansarmen, anderstaligen en patiënten van het psychiatrisch ziekenhuis) gestimuleerd
tot hogere deelname. De gemeente en de regionale samenwerkingsverbanden treden
hier op als facilitator.
Operationele doelstellingen
OD 12.1:
Via allerlei acties naar de specifieke doelgroepen vermeld in de strategische
doelstelling wordt getracht om hun cultuurparticipatie te vergroten. (OD.
2.3 VTBP)
Actie 12.1.1: Via de participatiemiddelen van het OCMW kunnen cliënten
van het OCMW kosten gemaakt voor culturele activiteiten
gedeeltelijk terugbetaald krijgen.
Actie 12.1.2: samenwerking met de lessen Nederlands voor anderstaligen
OD 12.2:
Met gerichte acties naar doelgroepen en samenwerking
promoot de
bibliotheek het leesplezier en brengt ze het publiek op diverse manieren in
contact met boeken en informatie. (OD. 2.5 VTBP)
Actie 12.2.1: door
uitbreidingsactiviteiten
en
nieuwe
initiatieven
de
doelgroepen bereiken
Actie 12.2.2: Maatschappelijk kwetsbare groepen kunnen in de bibliotheek
terecht
voor
activiteiten
die
de
informatiegeletterdheid
verhogen.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
32
OD 12.3:
Sport wordt gebruikt als smaakmaker bij allerhande feestelijkheden, liefst
georganiseerd in de publieke ruimte om op die manier de toegankelijkheid
en de gemeenschapvorming te verhogen. (OD. 2.6 VTBP)
Actie 12.3.1: De
inwoners
kunnen
jaarlijks
op
de
festiviteiten
van
‘Kortenberg Feest’ deelnemen aan een sportactiviteit.
Actie 12.3.2: Jaarlijks kunnen de inwoners van Kortenberg deelnemen aan
minimum
drie
sportactoren
activiteiten
zoals
Gordel,…),
Bloso
aangeboden
(sportlint,
provinciale
door
externe
jeugdsportival,
sportdienst
De
(provinciale
seniorensportdag,…),…
Actie 12.3.3: Jaarlijks kunnen alle inwoners en hun familie deelnemen aan
twee regionaal georganiseerde sportactiviteiten.
OD 12.4:
Gedurende de beleidsperiode 2008-2013 zal via allerlei acties voor de
specifieke doelgroepen vermeld in de strategische doelstelling getracht
worden om hun sportparticipatie te verhogen. Dit met als opzet de
toegankelijkheid tot sport en de diversiteit in de sport te stimuleren en te
ondersteunen. (OD. 2.7 VTBP)
Actie 12.4.1: Vanaf 2008 kunnen cliënten van het OCMW een beroep doen
op een subsidie van het OCMW. De subsidie wordt toegekend
om de sportieve ontplooiing van de gebruikers van de OCMW
dienstverlening te bevorderen. Het KB maakt volgende
aanwendingsvormen mogelijk:
1. de volledige of gedeeltelijke financiering van de deelname
door de gebruikers aan sportieve manifestaties;
2. de volledige of gedeeltelijke financiering van de deelname
door de gebruikers aan sportieve verenigingen met
inbegrip van het lidgeld en de voor de deelname
noodzakelijke benodigdheden en uitrustingen.
Actie 12.4.2: Jaarlijks kunnen de senioren/andersvaliden van Kortenberg
deelnemen aan minimum twee activiteiten aangeboden door
een sportactor.
Actie 12.4.3: Tegen het einde van de legislatuur kan elke voorzitter van
elke Kortenbergse sportclub verwoorden wat het doel/de
opzet van g-sport (= gehandicaptensport) inhoudt.
OD 12.5:
De drempel voor jeugdige kansengroepen (kansarmen, allochtonen) wordt
verlaagd om deel te nemen aan het vrije tijds-aanbod. (OD 2.9 VTBP)
Actie 12.5.1: Cliënten van het OCMW met kinderen die deelnemen aan de
speelpleinwerking, grabbelpas of swappas krijgen hiervoor
korting. Het OCMW betaalt het verschil terug aan de
gemeente. Hierdoor worden zo veel mogelijk kinderen bereikt
en wordt de financiële drempel aanzienlijk verlaagd.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
33
Strategische doelstelling 13. Ruimte voor vrije tijd
In 2013 moet de uitgebreide gemeentelijke vrijetijdsinfrastructuur grotendeels voldoen
aan
de behoeften
van
de gebruikers. Hiervoor is doorgedreven
onderhoud
en
vernieuwing absoluut noodzakelijk en moeten investeringen gebeuren voor specifieke
uitbreiding
aan
bestaande
infrastructuur.
Bepaalde
tekorten
op
het
vlak
van
infrastructuur kunnen door polyvalent gebruik of door samenwerking met privé-partners
aangepakt worden. Het dagelijks beheer van de infrastructuur is een gedeelde
verantwoordelijkheid van de gebruikers en de gemeente.
Operationele doelstelling:
OD 13.1:
Stimulering en ondersteuning van de fysieke toegankelijkheid tot het
vrijetijdsaanbod. (OD 4.1 VTBP)
Actie 13.1.1: toegankelijkheidsaudits laten uitvoeren door de provincie
Vlaams-Brabant voor VT-gebouwen waar er nog geen audit is
Actie 13.1.2: toegankelijkheid verbeteren van de vrijetijdsinfrastructuur op
basis van de aanbevelingen van de audits
4.3.12 Kansarmen- en andersvalidenbeleid
Strategische doelstelling 14
Het lokaal bestuur streeft naar zo toegankelijk mogelijke dienstverlening.
Operationele doelstelling
OD 14.1:
Het lokaal bestuur streeft ernaar alle openbare gebouwen toegankelijk te
maken, ook voor rolstoelgebruikers en andersvaliden.
Actie 14.1.1: Het lokaal bestuur zal er over waken om bij nieuwbouw of
renovatie de toegankelijkheid voor andersvaliden als een
belangrijk aandachtspunt te gebruiken.
Actie 14.1.2: Het
lokaal
bestuur
zal
de
nodige
geluidapparatuur
aanschaffen, zodat openbare vergaderingen voor iedereen,
zeker voor hardhorigen, duidelijk verstaanbaar zijn.
OD 14.2:
Het lokaal bestuur richt een coördinatiepunt fysieke toegankelijkheid op.
Dit moet knelpunten aanwijzen en oplossingen zoeken op het vlak van de
fysieke
toegankelijkheid
(zoals
bij
verkeersdrempels,
stoepen,
de
toegankelijkheid van openbare en particuliere gebouwen, …).
OD 14.3:
De gemeentelijke webstek zal vernieuwd worden en hierbij zal rekening
gehouden worden met personen met een visuele handicap.
Strategische doelstelling 15
Het lokaal bestuur streeft naar zo groot mogelijke integratie van kansarmen en
andersvaliden.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
34
Operationele doelstelling
OD 15.1:
De gemeente zal allerlei sociale initiatieven, zoals Ons Tehuis Brabant,
blijvend stimuleren en nieuwe initiatieven helpen opstarten.
OD 15.2:
Stimulering en ondersteuning van de deelname aan de sociale, culturele en
sportieve activiteiten door kansarmen.
Actie 15.2.1: Het OCMW zal via tussenkomen in de kosten die hun cliënten
specifiek maken voor deelname aan sociale, culturele en sportieve
activiteiten.
OD 15.3:
Ondersteuning van de kansarmen om financieel rond te komen
Actie 15.3.1: Het
OCMW
zal
de
bevolking
informeren
over
de
mogelijkheden van de verwarmingstoelage en de gerechtigden dit
uitkeren.
Actie 15.3.2: Het OCMW zal zowel de wettelijk voorziene steunvormen
(leefloon, steun asielzoekers, voorschotten) als de volgens onze
gedragslijnen eigen voorziene steunen toekennen waar nodig.
Actie 15.3.3: Het OCMW zal – binnen het bestaande personeelskader en
vrijwillige medewerking van betrokkenen - de gepaste begeleiding
opzetten voor mensen met schulden (budgetbegeleiding, - beheer,
bemiddeling of collectieve schuldbemiddeling).
OD 15.4:
Ondersteuning en stimulering van kansarmen voor opleidingen
Actie 15.4.1: Kansarmen worden, naargelang hun nood, gestimuleerd tot
het
volgen
van
tweedekansonderwijs,
inburgeringscursussen,
taalcursussen.
Actie 15.4.2: De gemeente werkt samen met het tweedekansonderwijs.
OD 15.5:
Ondersteuning kansarmen bij huisraad en kleding
Actie 15.5.1: Het OCMW bestendigt de werking van het uitlenen van
tweedehandsmateriaal (De Kapstok en Het Magazijn). Dit gebeurt in
samenwerking met vrijwilligers.
OD 15.6:
Ondersteuning kwetsbare gezinnen met jonge kinderen bij de opvoeding
Actie 15.6.1: Het OCMW en Kind en Gezin gaan kennismaken met elkaars
werk en afstemmen in concrete dossiers.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
35
5 Taakverdeling en werkafspraken
5.1 Specifieke taakverdeling tussen gemeente en OCMW
doelstelling/actie
verantwoordelijke
gemeente
OCMW
1.1.1
x
1.1.2
x
1.2
x
x
1.3
x
x
2.1
x
x
2.2
x
2.3
x
2.4
x
3.1.1
x
3.1.2
x
3.1.3
x
3.1.4
x
3.2.1
x
3.2.2
x
x
3.3.1
x
3.4.1
x
3.4.2
x
3.5
x
3.6
x
4
x
5.1
x
5.2
x
5.3
x
6.1
x
6.2
x
x
6.3.1
x
x
6.3.2
x
x
6.4.1
x
6.4.2
x
7.1.1
7.1.2
x
7.1.3
7.2.1
x
7.2.2
x
7.2.3
x
7.3.1
x
7.3.2
7.4.1
x
7.4.2
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
X
36
8.1.1
x
8.2
x
x
8.3
9.1
x
10.1
X
11.1.1
x
11.1.2
x
11.1.3
x
11.2.1
x
11.2.2
x
11.2.3
x
11.2.4
x
11.2.5
x
11.3.1
x
11.4.1
x
11.4.2
x
12.1.1
x
12.1.2
x
12.2.1
x
12.2.2
x
12.3.1
x
12.3.2
12.3.3
12.4.1
x
12.4.2
x
12.4.3
x
12.5.1
x
13.1.1
x
13.1.2
x
14.1.1
x
14.1.2
x
14.2
x
14.3
x
15.1
x
x
15.2.1
x
15.3.1
x
15.3.2
x
15.3.3
x
15.4.1
x
15.4.2
x
15.5.1
x
15.6.1
x
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
37
5.2 Uitvoering, opvolging en evaluatie meerjarenplan 2008-2013
De stuurgroep, die de opmaak van dit Beleidsplan begeleid heeft, zal ook waken over de
uitvoering ervan. In dat kader zal in de loop van 2008 verduidelijkt worden wie wat
concreter zal opnemen. Minstens twee keer per jaar zal de stuurgroep samenkomen om
de stand van zaken inzake uitvoering van het plan te bespreken en eventueel bij te
sturen.
6 Betrokkenheid
Zie hoofdstuk 2.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
38
7 Sectorale planverplichtingen: Beleidsplan
Kinderopvang 2008-2013
7.1 Inhoud Lokaal Beleidsplan Kinderopvang
Het besluit van 4 mei 2007 van de Vlaamse Regering betreffende het lokaal beleid
kinderopvang stelt dat het lokaal bestuur een taak heeft inzake de lokale regie van de
kinderopvang in samenspraak met Kind en Gezin. Om die taak te realiseren werkt het
lokaal bestuur een lokaal beleid kinderopvang uit op basis van een lokaal beleidsplan
kinderopvang en laat het zich daarbij adviseren door het Lokaal Overleg Kinderopvang.
Het lokaal beleidsplan kinderopvang is een deel van het lokaal sociaal beleidsplan en
bevat de visie van het lokaal bestuur op het geheel van de kinderopvang.
De visie bestaat uit:

beleidskeuzes met betrekking tot kinderopvang gebaseerd op een omgevingsanalyse;

algemene doelstellingen en concrete acties op korte en op langere termijn, met
verwijzing naar het advies van het Lokaal Overleg Kinderopvang;

de wijze waarop het lokaal beleid kinderopvang aansluiting vindt bij aanverwante
beleidssectoren die niet gevat worden door het lokaal sociaal beleid.
Vanuit deze visie heeft het lokaal bestuur als opdracht de lokale actoren en gebruikers te
informeren en de Vlaamse overheid te informeren en te adviseren met betrekking tot de
uitbouw van opvangvoorzieningen.
Het lokaal beleidsplan kinderopvang beslaat een periode van zes jaar, met een
tussentijdse evaluatie en eventuele bijsturing na minstens drie jaar. Het wordt telkens
voor 31 december van het eerste jaar van een bestuursperiode goedgekeurd.
Het Lokaal Overleg Kinderopvang heeft als wettelijke opdracht het lokaal bestuur te
adviseren:

bij de opmaak van het lokaal beleidsplan kinderopvang en eventuele bijsturingen
ervan;

over de uitvoering van het lokaal beleidsplan kinderopvang en eventuele bijsturingen
ervan;

met betrekking tot de uitbouw van opvangvoorzieningen binnen de gemeente.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
39
7.2 Samenstelling en werking van het lokaal overleg
Het Gemeentedecreet bepaalt dat de gemeenteraad bevoegd is voor het oprichten van
adviesraden. De gemeenteraad stelt de nadere voorwaarden voor de representativiteit
vast en regelt de samenstelling, de werkwijze en de procedures van deze adviesraden.
De verslagen en einddocumenten van adviesraden en overlegstructuren worden
meegedeeld aan de gemeenteraad.
Ten hoogste twee derde van de leden van de hier bedoelde raden en overlegstructuren is
van hetzelfde geslacht. Zoniet kan niet op rechtsgeldige wijze advies worden uitgebracht.
Het besluit van 4 mei 2007 van de Vlaamse regering houdende het lokaal beleid
kinderopvang bepaalt dat Het Lokaal Overleg Kinderopvang is samengesteld uit
minstens:

een
vertegenwoordiging
van
de
lokale
actoren,
rekening
houdend
met
de
verscheidenheid en representativiteit van de lokale actoren; in de hoedanigheid van
actor wordt het lokaal bestuur vertegenwoordigd via ambtenaren;

een vertegenwoordiging van de gebruikers;

een vertegenwoordiging van het lokaal bestuur.
De voorzitter van het Lokaal Overleg Kinderopvang heeft geen binding met welke
voorziening ook die in de gemeente een opvangfunctie vervult.
Gemeenteraadsleden, leden van het college van burgemeester en schepenen en leden
van de raad voor maatschappelijk welzijn kunnen geen stemgerechtigd lid zijn van het
Lokaal Overleg Kinderopvang.
Een afgevaardigde van Kind en Gezin wordt uitgenodigd voor het Lokaal Overleg
Kinderopvang.
De bepaling omtrent de interne werking bevat minstens:

een procedure voor het aanduiden van een voorzitter en secretaris van het Lokaal
Overleg Kinderopvang;

de manier waarop het Lokaal Overleg Kinderopvang haar opdrachten vervult.
7.2.1
Oprichting
Het Lokaal Overleg Kinderopvang (LOK) is een gemeentelijke adviesraad, waarvan de
statuten worden vastgelegd en goedgekeurd door de gemeenteraad in vergadering van 1
oktober 2007.
Met de oprichting van deze gemeentelijke adviesraad lokaal overleg kinderopvang geeft
het gemeentebestuur uitvoering aan de bepalingen in het besluit van de Vlaamse
regering van 4 mei 2007 houdende het lokaal beleid kinderopvang.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
40
7.2.2
Doelstellingen
Het lokaal overleg kinderopvang geeft als gemeentelijke adviesraad aan het lokaal
bestuur minstens advies:
bij de opmaak van het lokaal beleidsplan kinderopvang en de eventuele

bijsturingen ervan. Wanneer het lokaal sociaal beleidsplan, of een wijziging ervan,
ter goedkeuring wordt voorgelegd aan het lokaal bestuur, wordt het advies van
het
lokaal
overleg
kinderopvang
met
betrekking
tot
het
lokaal
beleid
kinderopvang, daarbij gevoegd;
over de uitvoering van het lokaal beleidsplan kinderopvang en eventuele

bijsturingen ervan. In deze heeft het lokaal overleg kinderopvang een opdracht
inzake beleidsopvolging en -evaluatie en bewaakt het de dwarsverbindingen naar
beleidsplannen uit aanverwante beleidsdomeinen;
met betrekking tot de uitbouw van opvangvoorzieningen binnen de gemeente. Het

lokaal overleg kinderopvang kan daarbij ook vragen aan het lokaal bestuur dat zij
als lokaal bestuur het initiatief nemen om de Vlaamse overheid te informeren en
te adviseren over de uitbouw van de opvangvoorzieningen in de gemeente.
Het lokaal overleg kinderopvang werkt een gemeenschappelijke folder uit over alle
kinder- opvang mogelijkheden in Kortenberg.
7.2.3
Het
Samenstelling: leden
lokaal
overleg
kinderopvang
is
samengesteld
uit
stemgerechtigde
en
niet-
stemgerechtigde leden. Gemeenteraadsleden, leden van de OCMW-raad en leden van het
College van Burgemeester en Schepenen kunnen geen stemgerechtigd lid zijn van het
lokaal overleg kinderopvang.
Hoogstens 2/3 van de stemgerechtigde leden zijn van hetzelfde geslacht.
Het lokaal overleg kinderopvang is samengesteld uit minstens:

Een
vertegenwoordiging
van
de
lokale
actoren
kinderopvang.
Onder
vertegenwoordiging van de lokale actoren kinderopvang wordt verstaan: al wie
plaatselijk een functie vervult in de opvang van kinderen en al wie invulling geeft aan
de vrije tijd van kinderen voor en zolang ze naar de basisschool gaan. Deze
vertegenwoordiging wordt vastgelegd rekening houdend met de verscheidenheid en
representativiteit van de lokale actoren;

Een vertegenwoordiging van de gebruikers. Onder vertegenwoordigers van gebruikers
wordt verstaan al wie plaatselijk een beroep doet op kinderopvang en behoefte heeft
aan kinderopvang of een vertegenwoordiger van een organisatie die representatief is
voor gebruikers inzake kinderopvang;

Een vertegenwoordiging van het lokaal bestuur.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
41
Om stemgerechtigd lid te zijn van het lokaal overleg kinderopvang moet:

hij/zij behoren tot een van de in a, b of c beschreven groepen;

hij/zij geregistreerd zijn als lid van het lokaal overleg kinderopvang;

hij/zij geen lid zijn van de gemeente- of OCMW-raad of van het college van
burgemeester en schepenen.
Als niet-stemgerechtigde lid van het lokaal overleg kinderopvang worden volgende
personen aangeduid:

de afgevaardigde van Kind en Gezin;

de schepen bevoegd voor kinderopvang (of zijn vervanger);

de OCMW-voorzitter (of zijn vervanger);

deskundigen.
Het lokaal overleg kinderopvang kan steeds inhoudelijke werkgroepen oprichten en
ontbinden. Elk lid van het lokaal overleg kinderopvang kan aan elk van deze
werkgroepen deelnemen. De werkgroepen brengen steeds verslag uit bij het lokaal
overleg kinderopvang.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
42
7.2.4
Procedure voor aanduiding van de leden
Bij het begin van elke gemeentelijke bestuursperiode worden alle lokale actoren en
gebruikers (m.a.w de organiserende besturen of verantwoordelijken van de op het
grondgebied
actieve
kinderopvangvoorzieningen,
kleuter-
en
lagere
scholen,
vrijetijdsdiensten en –organisaties, oudercomités en organisaties die de belangen van
ouders behartigen) die recht hebben op vertegenwoordiging in het lokaal overleg
kinderopvang (eventueel via het gemeentelijk informatieblad) opgeroepen om zich bij de
bevoegde ambtenaar kandidaat te stellen.
Het is de gemeenteraad die definitief de samenstelling van het lokaal overleg
kinderopvang vastlegt.
Aan het mandaat van stemgerechtigd lid komt voortijdig een einde:

door ontslag van de betrokkene zelf

door opnemen van politiek mandaat binnen de gemeente (m.a.w betrokkene wordt lid
van gemeente- of OCMW-raad of lid van College van burgemeester en schepenen)

door verdwijnen van de organisatie, dienst of voorziening zelf (bijvoorbeeld niet
langer actief zijn als zelfstandige onthaalouder, stopzetten van minicrèche)

door het verdwijnen van de link tussen de betrokkene en de organisatie, dienst of
voorziening
die
hij/zij
vertegenwoordigt
in
het
lokaal
overleg
kinderopvang
(bijvoorbeeld ontslag van directeur school, of promotie coördinator IBO)

door een beslissing van de gemeenteraad
Een ontslag wordt door de betrokkene zelf – indien de redenen a, b of c van toepassing is
- schriftelijk en ondertekend bezorgd aan de secretaris van het lokaal overleg
kinderopvang.
Indien van de hierboven opgesomde redenen, d van toepassing is, wordt dit ontslag
schriftelijk en ondertekend door het betrokken organiserend bestuur of besturen,
organisatie(s)
of
dienst(en)
bezorgd
aan
de
secretaris
van
het
lokaal
overleg
kinderopvang.
De beslissing van ontslag door de gemeenteraad wordt aan de secretaris en voorzitter
van het lokaal overleg bezorgd. Het ontslag gaat in op de maand volgend op de
beslissing van de gemeenteraad.
Indien vervanging van het lid relevant is, dient binnen de twee maanden nadat het
mandaat van het lid beëindigd is, in zijn vervanging te worden voorzien.
7.2.5
Aanduiding van de voorzitter en secretaris
Het lokaal overleg kinderopvang kiest onder haar leden een voorzitter en secretaris. Deze
zijn belast met de voorbereidingen van de vergaderingen en het opvolgen van de
genomen beslissingen.
De voorzitter heeft geen binding met welke voorziening ook die in de gemeente een
opvangfunctie vervult.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
43
Kandidaatstelling als voorzitter of secretaris gebeurt mondeling of schriftelijk ten laatste
bij aanvang van de eerste vergadering.
De functies van voorzitter en secretaris worden bij afzonderlijke en geheime stemming
verkozen via een gewone meerderheid der uitgebrachte stemmen en mits minstens de
helft van de stemgerechtigdeleden aanwezig zijn. Deze functies worden aangeduid voor
een periode tot de hersamenstelling van het lokaal overleg kinderopvang na de nieuwe
bestuursperiode.
7.2.6
Werking
Het lokaal overleg vergadert minstens twee maal per jaar. Een extra vergadering kan
wanneer
de
voorzitter,
gemeente-
of
OCMW-bestuur
of
één
derde
van
de
stemgerechtigde leden van het lokaal overleg kinderopvang daarom verzoekt.
De bijeenroeping gebeurt door de voorzitter, schriftelijk en tenminste 7 kalenderdagen
voor de vergadering. De uitnodigingsbrief bevat steeds de agenda en het verslag van de
vorige vergadering. De agenda wordt bepaald door de voorzitter en de secretaris, in
samenspraak met de schepen bevoegd voor kinderopvang en/of de OCMW-voorzitter. Elk
lid van het lokaal overleg kinderopvang heeft het recht bijkomende punten de agenda te
plaatsen. Deze worden schriftelijk bezorgd aan de secretaris ten laatste bij aanvang van
de vergadering.
Bij afwezigheid van de voorzitter wordt door de aanwezige leden beslist bij de aanvang
van de vergadering wie de betreffende vergadering van het lokaal overleg zal voorzitten.
Het is de secretaris die het verslag maakt van de vergadering van het lokaal overleg
kinderopvang. Adviezen bij de opmaak van het lokaal beleidsplan kinderopvang en
eventuele bijsturingen ervan, over de uitvoering van het lokaal beleidsplan kinderopvang
en eventuele bijsturingen en met betrekking tot de uitbouw van opvangvoorzieningen
binnen de gemeente en/of voorstellen van het lokaal overleg kinderopvang aan het
gemeentebestuur worden onder de vorm van een goedgekeurd verslag ondertekend door
de voorzitter en de secretaris bezorgd aan het gemeente- en/of OCMW-bestuur.
Beslissingen worden genomen bij gewone meerderheid.
Bij staking van stemmen zal de stem van de voorzitter doorslaggevend zijn.
De gemeenteraad waakt er over dat de nodige middelen en informatie ter beschikking
worden
gesteld
voor
de
vervulling
van
de
adviestaak
van
het
lokaal
overleg
kinderopvang. Zo maakt het lokaal bestuur bijvoorbeeld de melding van ontvangst van
het lokaal beleidsplan kinderopvang die zij krijgt van Kind en Gezin over aan het lokaal
overleg kinderopvang.
De gemeenteraad krijgt wanneer het lokaal sociaal beleidsplan of een wijziging ervan ter
goedkeuring wordt voorgelegd aan het gemeente- en/of OCMW-bestuur het advies van
het lokaal overleg kinderopvang toegevoegd. Dit op voorwaarde dat dit advies tijdig werd
bezorgd aan het gemeentebestuur (aan de persoon van de seceretaris). Via de notulen
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
44
van de gemeente- en OCMW-raad zal het lokaal overleg kinderopvang geïnformeerd
worden over de houding van de gemeenteraad ten aanzien van het door het lokaal
overleg geformuleerde advies.
7.3 Omgevingsanalyse kinderopvang
7.3.1
Socio-demografische gegevens
De fusiegemeente Kortenberg bestaat uit de deelgemeenten Kortenberg, Erps-Kwerps,
Everberg en Meerbeek. Het gemeentehuis – administratief centrum is gelegen te 3070
Kortenberg, De Walsplein 30, tel. 02/755.22.00.
Kortenberg telde op 31 december 2006 18.299 inwoners. Onderstaande tabel geeft de
verdeling van de bevolking naar deelgemeente.
Inwoners naar deelgemeente
Gemeente
Aantal inwoners
mannen
vrouwen
totaal
Kortenberg
3.017
3.332
6.349
Erps-Kwerps
2.963
2.916
5.879
Everberg
1.941
1.941
3.882
Meerbeek
1.106
1.082
2.188
Totaal
9.027
9.271
18.298
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
45
De werkgelegenheidsgraad in Kortenberg bedraagt 46,0 (ter vergelijking VlaamsBrabant: 49,5). De werkgelegenheidsgraad geeft aan hoeveel jobs er zijn per honderd
inwoners op beroepsactieve leeftijd. Uitschieters in de regio zijn zeker Vilvoorde (116,6)
en natuurlijk Zaventem (249,8).
De
verhouding
werkgelegenheid
–
werkzaamheid
bedraagt
in
Kortenberg
0,65.
Gemeenten die hoger scoren dan 100% kunnen met hun eigen lokale beroepsbevolking
het aantal beschikbare plaatsen in de gemeente niet invullen (Deze gemeenten hebben
dus een aanzuigfunctie. Er is met andere woorden meer werk dan dat er mogelijke
arbeidskrachten zijn.
De werkzaamheidsgraad van vrouwen (25 en 44 jaar) bedraagt in Kortenberg 81,6. De
werkzaamheidsgraad geeft het aantal werkenden in de totale bevolking weer tussen 18
en 64 jaar.
De werkloosheidsgraad in Kortenberg bedraagt 5,0. In Vlaams-Brabant bedraagt deze in
2004 6,2 (steuntpunt WAV, 2004).
Socio-economische indicatoren
Werkgelegenheidsgraad
Werkzaamheidsgraad
2003
2004
KORTENBERG
46,0
STEENOKKERZEEL
STAD / GEMEENTE
verhouding
Werkzaamheidsgraad
Werkzaamheidsgraad
werkgelegenheid - van vrouwen tussen 25 van Vrouwen tss. 25 en
werkzaamheid
en 35 jaar 2004
44 jaar 2004
71,0
0,65
84,0
81,6
72,2
72,8
0,99
87,5
86,3
BOORTMEERBEEK
39,5
70,2
0,56
88,5
85,2
GRIMBERGEN
54,7
71,5
0,77
84,1
83,3
KAMPENHOUT
53,4
74,7
0,72
88,9
85,6
VILVOORDE
116,6
69,0
1,69
76,4
77,6
ZAVENTEM
249,8
65,2
3,83
73,6
73,6
ZEMST
24,9
73,2
0,34
88,0
85,6
Vlaams-Brabant
49,5
70,3
83,9
81,7
Bron: steunpunt WAV
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
46
In juni 2006 telde Kortenberg 311 uitkeringsgerechtigde werklozen. (Bron: website
Arvastat/VDAB).
Kortenberg heeft een hoge pendelintensiteit en is een gemeente waar het aantal jonge
gezinnen nog steeds toeneemt, voornamelijk door inwijking. (Bron:dossier: E. DAMEN en
S.VAN KEER: Kinderopvang in Vlaams-Brabant in kaart)
Op 31 december 2005 telde Kortenberg 1.451 vreemdelingen; de grootste groepen zijn
Britten, Amerikanen, Duitsers en Nederlanders.
Enkele demografische gegevens
Aantal kinderen
STAD / GEMEENTE Inwoners in 2004 jonger dan 3 jaar (in
Aantal kinderen van
0 tot 3 jaar t.o.
2004)
bevolking
Percentage
kinderen tussen Aantal kinderen van 3
O-3 jaar geboren
tot 12 jaar (2006)
in kansarm gezin
Aantal kinderen van 3 tot
12 jaar tov de bevolking
(2006)
KORTENBERG
18.299
676
3,69
1,48
2.029
11,09
STEENOKKERZEEL
10.835
341
3,15
6,16
1.149
10,60
BOORTMEERBEEK
11.546
343
2,97
4,66
1.174
10,17
GRIMBERGEN
33.965
1.133
3,34
1,94
3.332
9,81
KAMPENHOUT
10.956
327
2,98
1,83
1.214
11,08
VILVOORDE
37.324
1.493
4,00
6,16
4.396
11,78
ZAVENTEM
28.651
933
3,26
3,11
3.061
10,68
ZEMST
21.327
593
2,78
2,36
2.290
10,74
1.044.133
33.345
3,19
2,76
105.775
10,13
Vlaams-Brabant
Bron: NIS (2006) en Kind en Gezin
De gemeente Kortenberg telde in 2006 18.299 inwoners, waarvan 676 kinderen tussen 0
en 3 jaar. In relatieve cijfers betekent dit dat deze leeftijdsgroep (0-3 jaar) 3,69% van
de totale bevolking vertegenwoordigt. Ter vergelijking: in de hele provincie VlaamsBrabant is dit gemiddeld 3,19%.
Het percentage kinderen tussen 0 en 3 jaar geboren in een kansarm gezin bedraagt
1,48. In Vlaams-Brabant bedraagt dit aandeel 2,67.
Kortenberg heeft in 2006 2.029 kinderen tussen 3 en 12 jaar, dit betekent 11,09% van
de bevolking.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
47
7.3.2
Beschrijving van de maatschappelijke context
De gemeente Kortenberg wenst een totaalbeleid op vlak van kinderopvang uit te bouwen.
Via
verschillende
kanalen
(adviesraden,
overlegorganen)
wordt
op
regelmatige
tijdstippen het thema kinderopvang besproken.

jeugd- en sportraad

scholenoverleg

welzijnsraad

OCMW
Het belangrijkste doel is de werking die binnen al deze organen bestaat op mekaar af te
stemmen.
7.3.3
Lokaal kinderopvangaanbod
In onderstaande tekst beschrijven we het aanbod van kinderopvang in de gemeente en
lichten we de kwaliteitsimplementaties toe per initiatief.
De informatie die we hiervoor nodig hadden, werd via een inlichtingenfiche verkregen.
Een
aantal
actoren
binnen
de
gemeente
Kortenberg
werd
gevraagd
om
deze
vragenlijsten zorgvuldig in te vullen en informatie te verstrekken i.v.m. hun eigen
activiteiten.
Er werd informatie over de volgende items opgevraagd:

de aard van hun voorziening

de leeftijd van het doelpubliek

de capaciteit van hun voorziening

het aantal regelmatige gebruikers

de openingsperiodes

de openingsuren

de personeelsbezetting

de infrastructuur

samenwerking met andere initiatieven

de pedagogische werking

de begeleiding

de ouderparticipatie

de infrastructuur

de veiligheid en gezondheid
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
48
De gemeente Kortenberg telt een aantal organisaties die misschien wel (door ouders)
beschouwd worden als opvangvoorziening, doch dit niet als hun kerntaak zien. Vaak is de
grens zeer vaag: wat is nu opvang en wat is geen opvang in de strikte zin van het
woord?
Om als kinderopvang beschouwd te worden dienen we in het aanbod de 3 volgende
elementen terug te vinden:

er moet een structureel aanbod in tijd zijn (een bepaalde dag, bepaalde uren,…), dit
in tegenstelling tot een occasioneel aanbod (af en toe, zonder vast stramien).

de doelstelling moet kinderopvang zijn

er worden geen specifieke interesses en / of vaardigheden van de kinderen verwacht
De sport- en muziekverenigingen van Kortenberg werden niet bevraagd omdat ze een
andere doelstelling dan opvang hebben: ze beogen een concrete activiteit die samen met
de aanwezige kinderen verder uitgebouwd wordt door middel van training en oefening.
Daarenboven wordt van de kinderen een specifieke interesse en / of een welbepaalde
vaardigheid verwacht.
Bij de jeugdbewegingen daarentegen vinden we 2 van de 3 elementen terug: ze
verlangen van hun leden geen specifieke vaardigheden en ze bieden een structureel
aanbod in tijd, maar hebben niet als doel kinderen op te vangen. De jeugdverenigingen
worden om die redenen wel opgenomen in de inventarisatie van het opvanglandschap
van Kortenberg.
De kinderoppasdienst van de Gezinsbond voldoet eveneens aan 2 voorwaarden: het doel
is kinderopvang en er worden geen vaardigheden verwacht, maar het aanbod is dan weer
occasioneel. Ook de kinderoppasdienst wordt volledigheidshalve opgenomen in het
beleidsplan.
Bij de volgende organisaties werden dan ook inlichtingen opgevraagd:
Landelijke Kinderopvang – Dienst Onthaalouders

Dienst voor Onthaalouders De Sterretjes

Minicrèche De Bolleboosjes

Minicrèche De Rakkers

Minicrèche De Schatkist

Minicrèche Bambino

Kinderdagverblijf Pagadder - vzw Mater Dei

Kinderdagverblijf ’t Kapoentje

Kinderclub Octopus - vzw Hertog Jan

Kinderclub Kattenkwaad

Zelfstandige onthaalouder, mevr. Abeloos

Zelfstandige onthaalouder, mevr. Demuylder

Zelfstandige onthaalouder, mevr. Soret

Zelfstandige onthaalouder, mevr. Dierickx

Jeugdwerk

Gemeentelijke Jeugd- en Sportdienst

Gemeentelijke basisschool De Klimop – Erps-Kwerps

Gemeentelijke basisschool De Regenboog - Kortenberg

Gemeentelijke basisschool De Negensprong - Everberg
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
49

Gemeentelijke basisschool De Boemerang - Meerbeek

Basisschool Gemeenschapsonderwijs Hertog Jan - Kortenberg

Vrije basisschool Mater Dei – Erps-Kwerps

Kinderoppasdienst Gezinsbond Kortenberg
De volgende initiatieven hebben een ingevulde vragenlijst teruggestuurd en dit leverde
de onderstaande informatie op:
Inventaris kinderopvangaanbod
Landelijke Kinderopvang – Dienst voor onthaalouders
Landelijke kinderopvang is een vzw erkend en gesubsidieerd door Kind en Gezin. In
Kortenberg komt ook de gemeente tussen via een jaarlijkse toelage per onthaalgezin.
De dienst voor onthaalouders werkt met verschillende geselecteerde onthaalouders die
een basiscursus kregen en jaarlijks 4 bijkomende vormingsavonden volgen. Een sterk
punt van de onthaalouders is de continuïteit van de begeleidende persoon tegenover de
kinderen.
In Kortenberg zijn 9 gezinnen betrokken bij de werking. De onthaalouders richten zich
vooral op dagopvang van kinderen tussen 0 en 3 jaar.
1 onthaalouder organiseert
opvang voor +3-jarigen naschools en tijdens vakantieperiodes.
De onthaalouders bepalen zelf de openingsuren en de verlofperiodes.
Men kan stellen
dat er gemiddeld aan opvang wordt gedaan tussen 7u/8u en 17u30/18u.
Van de 9 onthaalouderes werkzaam in de gemeente bieden 2 gezinnen in bepaalde
gevallen en na overleg met de ouders opvang aan buiten de normale werkuren of ’s
nachts.
Gemiddeld worden per onthaalouder 4 voltijdse kindjes opgevangen, met een maximum
van 8 kindjes gelijktijdig. Op dit ogenblik worden er 4 kindjes van allochtone afkomst
opgevangen. Er bestaat ook een mogelijkheid voor opvang van kinderen met een
specifieke zorgbehoefte.
Alhoewel er duidelijke verschillen zijn tussen de onthaalouders onderling, kan algemeen
gesteld worden dat de kleinschaligheid een verhoogde mogelijkheid met zich meebrengt
om pedagogische aspecten met een zekere faciliteit in te bouwen (inschakelen van
keuzeactiviteiten, het aanpassen van de werking aan de leeftijd van de kinderen,
aandacht voor specifieke noden, enz.).
Bovendien biedt opvang in gezinsverband een
warm en persoonlijk contact en benadert ze sterk de eigen gezinssituatie van het kind.
Er wordt eveneens gewerkt aan de betrokkenheid met de ouders. Bij de aanvang van de
opvang krijgen ze informatie via persoonlijk contact met de dienstverantwoordelijke,
later via telefonische permanentie. Verder worden ze geïnformeerd via briefwisseling en
de website. Minstens 1 maal per jaar worden de ouders uitgenodigd op een
vormingsavond en er wordt eveneens een tevredenheidsenquête gehouden binnen de 6
maanden na de start van de opvang.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
50
De samenwerking met andere diensten bestaat momenteel uit punctuele afspraken
tussen schooldirecties en onthaalmoeders betreffende het vervoer van jonge kleuters
(middagrust bij onthaalmoeder). De bibliotheek werkt ook samen met de onthaalouders,
zij beschikken over een uitgebreid aanbod van kinderboeken die aan specifieke
voorwaarden aan de onthaalouders worden uitgeleend.
Tijdens de vergadering van het lokaal overleg kunnen de verantwoordelijken van de
opvangvoorzieningen elkaar ontmoeten, afspraken maken, samenwerken,…
De onthaalouders gebruiken hun eigen woning die door de dienst geïnspecteerd wordt op
veiligheid en ruimte. Als knelpunten bij de infrastructuur wordt melding gemaakt van een
te beperkt spelaanbod voor de 6 tot 12-jarigen, bij gebrek aan mogelijkheden en
middelen. Maar daartegenover staat dan weer een grote huiselijkheid.
De onthaalouders worden goedgekeurd door hun Dienst als de infrastructuur (ruimte en
veiligheid) en de veiligheids- en gezondheidsvoorzieningen aan de normen van Kind en
Gezin voldoen, dit waarborgt de kwaliteit van de opvang.
De financiële bijdrage van de ouders worden berekend op basis van het gezinsinkomen,
rekening houdend met gezinslast. De tarieven zijn vastgelegd bij ministerieel besluit.
De werking signaleert een algemene nood aan meer opvang voor –3-jarigen.
Ouders
moeten hierdoor al heel vroeg een aanvraag doen en er moet gewerkt worden met
wachtlijsten, wat zorgt voor een grote onzekerheid.
De buitenschoolse opvang was in het begin van de start van ‘Kattenkwaad’ sterk
afgenomen, maar in 2007 kregen we opnieuw veel aanvragen voor BKO.
We kunnen
deze groep ouders echter zeer moeilijk verder helpen.
Ouders hebben vaak behoefte aan opvang buiten de normale werkuren (vroege/late
opvang of in het weekend), hiervoor bestaat er geen structureel aanbod in de regio. Er
komen ook vaak vragen voor tijdelijke opvang in afwachting van een plaatsje in een
gesubsidieerde kribbe.
Dienst voor Onthaalouders De Sterretjes
Naast de 11 onthaalouders, aangesloten bij de Landelijke Kinderopvang – Dienst voor
Onthaalouders in Kortenberg, is er ook nog één onthaalouder actief op het grondgebied
van de gemeente (in Everberg) dat aangesloten is bij de Dienst voor Onthaalouders De
Sterretjes. Deze dienst is eveneens erkend en gesubsidieerd door Kind & Gezin en dient
uiteraard aan dezelfde voorwaarden te voldoen, zo ook de aangesloten onthaalouders.
Er zijn 16 onthaalouders aangesloten bij De Sterretjes met als werkingsgebied de regio
Duisburg, Kortenberg, Nossegem, Zaventem, St. Stevens Woluwe, Sterrebeek, Tervuren,
Vossem en Wezembeek-Oppem. Het organiserende bestuur is vzw Kinder- en Jeugdzorg
Junior en de dienst is gevestigd in Sterrebeek.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
51
Zelfstandige onthaalouder De Bolleboosjes
De zelfstandige onthaalouder functioneert onder toezicht van Kind en Gezin en onthaalt
gemiddeld 7 kinderen (min. 4 en max. 7) uit de leeftijdscategorie 0 tot 3 jaar, en dit
tussen 7u en 17u30.
Meer gegevens werden niet doorgegeven.
Dit opvanginitiatief laat de kinderen vrij in de keuze van hun spelactiviteiten en heeft als
rode draad in hun pedagogisch project: de huiselijkheid, ontplooiing van het kind via het
spelaanbod en kindvriendelijke omgang.
De begeleiding is gediplomeerd en biedt continuïteit aan.
De infrastructuur is aangepast aan het pedagogisch project, en gecontroleerd op
veiligheid door de brandweer.
In functie van eventuele verbetering en nieuwe initiatieven worden de ouders bij het
opvanggebeuren betrokken, en de betrokkenheid van de kinderen wordt op speelse wijze
gestimuleerd.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
52
Minicrèche De Rakkers
De mini-créche is erkend door Kind en Gezin en onthaalt gemiddeld 14 kinderen tussen 0
en 3 jaar , met een toegekende capaciteit van 14 kinderen. De crèche opent om 7u30 en
sluit om 18u30. Buitenschoolse opvang geldt enkel nog voor kindjes die tot 3 jaar zijn
ingeschreven in de kribbe en school halftijds combineren met de kribbe. Het totaal aantal
ingeschreven kinderen bedraagt 26.
De week tussen Kerstmis en Nieuwjaar is de crèche gesloten.
Twee kinderverzorgsters en een opvoedster staan in voor de begeleiding. Deze mensen
werken in vast dienstverband en bieden relationele continuïteit aan naar het kind toe.
Ze
beschikken
over
verzorgingsruimte.
een
leefruimte,
een
keuken,
2
slaapkamers
en
een
Bovendien hebben ze ook een grasplein en een speelplaats als
buitenruimte. Er is eveneens aandacht voor veiligheid en gezondheid.
Wat de ouderbijdrage betreft, betaalt men voor een ganse dag € 25,83 en voor een halve
dag € 15,45.
De pedagogische werking van de minicrèche typeert zichzelf als pedagogisch, sociaal en
aangepast aan het ontwikkelingsniveau van het kind. Kinderen met specifieke noden zijn
in principe steeds welkom, maar men is zich bewust van de eventuele beperking door
gebrek aan extra personeel, bv. bij een of andere vorm van handicap.
Via de dagelijkse contacten met de ouders en het bijhouden van een dagboekje wordt de
betrokkenheid van de ouders bij het opvanggebeuren geoptimaliseerd.
Men vraagt aandacht voor de oneerlijke concurrentie met de gesubsidieerde initiatieven.
Minicrèche De Schatkist
De Schatkist is geopend sinds 1 september 2006. De minicrèche
basisschool De Klimop, Kwerpsebaan 253 te Erps-Kwerps.
is gelegen naast de
De woning is volledig
aangepast volgens de normen van Kind en Gezin.
De minicrèche richt zich op kindjes van 0 tot 3 jaar. Op dit ogenblik is er ruimte voor de
opvang van maximaal 19 kindjes. De opvang wordt gedaan door gediplomeerde
kinderverzorgsters
op
werkdagen
(maandag
tot
vrijdag)
van
7u
tot
18u.
De
sluitingsdagen en de vakantieregeling van het volgende kalenderjaar worden telkens bij
de inschrijving en op het einde van elk kalenderjaar aan de ouders meegedeeld.
De minicrèche heeft geen externe financierders, qua ouderbijdragen worden vaste
dagprijzen gehanteerd.
Het kind wordt steeds centraal geplaatst en wordt begeleid volgens zijn eigen ritme en
behoefte met voldoende structuur en bewegingsvrijheid. Met de nodige aandacht voor
warmte, geborgenheid en veiligheid mogen kinderen experimenteren en daarbij krijgen
ze alle ruimte om te falen. Openheid, respect en verdraagzaamheid staan centraal in
contact met de ouders en met elkaar. Men zal planmatig en methodisch werken, kritische
evaluaties en opvolging vormen de essentie van een continue kwaliteit.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
53
Minicrèche Bambino
Sandra Ryckmans en Sonia Vanobbergen (Leuvensesteenweg 234, 3070 Kortenberg)
werken samen als zelfstandige onthaalmoeder maar ontvangen geen subsidies. Ze
vangen tijdens weekdagen kindjes van 0 tot 3 jaar op tussen 7u30 tot 18u. Nacht- of
weekendopvang is niet voorzien. De toegestane opvangcapaciteit is 14 kinderen.
Het aantal kinderen dat aanwezig is, verschilt sterk van dag tot dag.
De ouderbijdrage is een vaste maandbijdrage:

€ 400 voor 5 dagen/week

€ 350 voor 4 dagen/week

€ 300 voor 3 dagen/week
De opvang is voorzien van een grote speelruimte, keuken, 2 slaapkamers, klein toilet,
inkomhall en een tuin met terras.
De pedagogische begeleiding houdt sterk rekening met de leeftijd van de kindjes. De
kindjes tot 6 maanden eten en slapen elk volgens hun eigen ritme, wanneer ze er
behoefte aan hebben. Ze liggen ook vaak in het park in de leefruimte zodat ze goed
geobserveerd kunnen worden en gewoon worden aan het geluid van andere kinderen.
Voor kinderen vanaf 6 maanden verloopt de dag volgens een vaster stramien.
Kinderdagverblijf Pagadder - vzw Mater Dei
Het kinderdagverblijf Pagadder is erkend en gesubsidieerd door Kind en Gezin.
De werking richt zicht tot kinderen van 0 tot 3 jaar elke werkdag tussen 7u en 18u30.
De toegekende capaciteit bedraagt 23. Er zijn momenteel 32 kinderen ingeschreven, wat
een gemiddelde bezetting van 22 kinderen geeft.
De begeleidende equipe bestaat uit één verpleegkundige en 5 kinderverzorgsters (samen
goed voor een equivalent van ongeveer 4 voltijdse medewerkers), allen in vast
dienstverband. Ze worden bijgestaan door een logistieke hulp (werkt 75%)
De infrastructuur heeft een huiselijk en gezellig karakter en is binnenshuis berekend op 2
afzonderlijke groepen (lopertjes en niet-lopertjes) met aparte leef- en rustruimtes en een
badkamer. Als buitenruimte beschikt het initiatief over de speelplaats van de school
Mater Dei en een eigen tuintje met speeltuigen en een zandbak.
De bijdrageberekening gebeurt op basis van de vastgestelde tarieven door Kind en Gezin
bij wie men eventueel ook afwijkingen kan aanvragen om sociale redenen.
De werking ervaart bij de ouders nood aan opvang voor de groep 0-3 jaar én voor de
groep 3-12 jaar tijdens de schoolvakanties. Ook thuisopvang voor zieke kinderen behoort
tot de behoeften.
De samenwerking met de school Mater Dei beperkt zich niet enkel tot het gezamenlijk
gebruik van de speelplaats: voor de kinderen die bijna de overstap naar de school maken
is er de mogelijkheid om een aantal keer een paar uur in het instapklasje te vertoeven
om kennis te maken, zodat de overgang tot de kleuterklas later vlotter verloopt.
Overleg- en uitwisselingsmomenten met andere crèches in de gemeente lijken zinvol.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
54
Het kinderdagverblijf heeft bij het uitwerken van het pedagogisch project geopteerd voor
semi-verticale groepen waarbinnen de kinderen vrij, in verschillende speelhoeken, hun
tijd kunnen invullen. De aandacht naar kinderen met motorische en mentale achterstand
vertaalt zich essentieel in de extra stimulatie van deze kinderen.
Er is tegelijkertijd aandacht voor huiselijkheid en affectie, én voor het stellen van
grenzen.
Aandacht voor veiligheid en gezondheid wordt voortdurend bijgestuurd tijdens de
teamvergaderingen; het aspect veiligheid is trouwens onderworpen aan controle.
De
participatie-
en
inspraakgraad
van
kinderen
en
ouders
worden
via
een
verscheidenheid aan middelen bevorderd.
Sinds enige tijd is ook bij ons het digitale tijdperk aangebroken en wordt er met digitaal
foto- en filmmateriaal gewerkt.
Kinderdagverblijf ’t Kapoentje – vzw Hertog Jan
Het kinderdagverblijf ’t Kapoentje is erkend en gesubsidieerd door Kind en Gezin en
behoort tot de vzw Hertog Jan.
Het verblijf bevindt zich in de infrastructuur van de basisschool Hertog Jan. Het
kinderdagverblijf richt zich tot kinderen van 0 tot de schoolleeftijd en is open op alle
werkdagen tussen 7u15 en 18u15.
De
erkende capaciteit bedraagt 56 kinderen per dag.
Alle kinderen zijn welkom
ongeacht hun problematiek of herkomst.
Het begeleidend team bestaat uit 13 kinderverzorgsters, 1 verpleegkundige, 1 sociaal
verpleegster, 1 vroedvrouw , 2 deeltijdse huishoudsters en administratieve kracht
De infrastructuur is volledig aangepast aan de toegekende capaciteit met onder meer
aparte ruimtes voor leefgroepen waaronder 7 slaapruimtes, 5 leefruimten, 4 badkamers,
2 tuinen, enz. Het kinderdagverblijf
wil vooral zorgen
voor huiselijkheid en voor een
veilige en gezonde opvang.
Het verblijf hanteert de normale en sociale tarieven volgende de barema’s en richtlijnen
van Kind en Gezin.
Het pedagogisch project van dit kinderdagverblijf heeft als doelstelling: een kwalitatieve
opvang door gediplomeerd personeel te verzekeren , aangepast aan de psycho-sociale en
fysische ontwikkeling , ritme en eigenheid van elke kind.. Iedere leefgroep heeft zijn
vaste personeelsequipe om de continuïteit in de opvang van elk kind te kunnen
verzekeren.
Ouderparticipatie wordt als zeer belangrijk ervaren, vertrouwen , communicatie en
inspraak staan dan ook centraal.
De feedback van de ouders wordt gestimuleerd via
heen-en-weerboekjes, ouderavonden en tevredenheidsonderzoeken.
Ook kinderparticipatie is belangrijk. Het Ziko .t.t.z. specifieke observaties van elk kind
binnen zijn leefgroep is hiervoor een belangrijk instrument.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
55
Kinderclub Octopus - vzw Hertog Jan
De kinderclub Octopus is enerzijds erkend en gesubsidieerd voor 32 plaatsen door Kind
en Gezin, anderzijds een particuliere opvang voor nog eens 32 plaatsen.
De opvang is georganiseerd in verschillende leefgroepen (spetters, geko’s, succes..) en
richt zich tot de leeftijdscategorie 2,5 tot 12-jarigen (kinderen die naar de basisschool
gaan).
Tijdens het schooljaar is Octopus open van 7u tot 9u45 en vanaf 15u45 tot 18u,
woensdagnamiddag van 12u20 tot 18u. Op schoolvrije en vakantiedagen is het initiatief
doorlopend geopend vanaf 7u tot 18u.
Negen begeleidsters staan in voor de begeleiding van de kinderen, allen met de nodige
kwalificatievereisten zoals voorgeschreven door Kind & Gezin.
De kinderclub beschikt
over voldoende en aangepaste lokalen: 5 leefruimtes met verschillende hoeken, 1
badkamer, sanitaire blokken, een slaapruimte, een onthaal- en bergingsruimte. De
buitenruimte bestaat uit een speeltuin, moestuin, bloementuin en grasveld.
Er is een samenwerkingsverband met de basisschool Hertog Jan ,andere scholen en
andere instanties. De kinderclub bevindt zich in de infrastructuur van de basisschool
Hertog Jan. De kinderen worden gebracht en afgehaald door de begeleidsters, ouders of
de schoolbus.
Als ouderbijdrage werden de tarieven vastgelegd volgens tijdseenheden:

Op schooldagen is één tijdseenheid = 7u - 8u30, 8u30-10u, 16u–17u en 17u– 18u.

In dit stelsel wordt € 1 per tijdseenheid aangerekend.

Op woensdagnamiddagen is één tijdseenheid = 12u45–15u30 en 15u30–18u.

In dit stelsel worden € 2 per tijdseenheid aangerekend.

Voor snipper- en vakantiedagen bedraagt de bijdrage voor een hele dag €7 en €4 een
halve dag.
Een sociaal tarief is mogelijk: het derde (en volgende) kind uit hetzelfde gezin wordt
gratis opgevangen, op voorwaarde dat de twee andere kinderen gelijktijdig aanwezig
zijn; vervolgens is de opvang eveneens gratis voor kansarme kinderen (hiervoor wordt
een dossier samengesteld, eventueel in samenwerking met het OCMW).
De kinderclub Octopus streeft naar een zo optimaal mogelijke pedagogische begeleiding.
Er
wordt
gewerkt
aan
de
lichamelijke-,
psycho-motorische-,
affectieve-
en
taalontwikkeling bij de kinderen en dit volgens ieders eigenheid, tempo, draagkracht en
thuismilieu.
De kinderclub vindt het dan ook belangrijk dat ze warmte, huiselijkheid,
geborgenheid en genegenheid uitstraalt.
Het gediplomeerde team krijgt regelmatig bijscholing en werkt in vaste equipes, in
functie
van
de
continuïteit
bij
de
kinderen.
Wekelijks
is
er
overleg
in
een
teamvergadering.
Er is aandacht voor veiligheid en gezondheid .
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
56
Overleg en wederzijds vertrouwen tussen ouders en de kinderclub zijn van kapitaal
belang, bij Octopus heerst er een open klimaat van vertrouwen. Ouderparticipatie wordt
dan ook erg gewaardeerd en gestimuleerd d.m.v. ouderavonden, dagelijkse contacten,
tevredenheidsonderzoeken en werkgroepen.
Kinderparticipatie is een belangrijke schakel in onze werking. De kinderen bepalen o.a.
mee de thema’s van de activiteiten en beslissen mee over de aankopen van knutsel- en
spelmateriaal.
De kinderclub wordt op veiligheid frequent gecontroleerd door externe organisaties. Een
werkgroep binnen de kinderclub waakt over de kwaliteit van de werking, de veiligheid en
de gezondheid van de kinderen.
Kinderclub Kattenkwaad
De kinderclub Kattenkwaad is erkend en gesubsidieerd door Kind en Gezin.
Dit initiatief voor buitenschoolse kinderopvang (IBO) richt zich tot kinderen van 2,5 tot
12 jaar (kinderen uit de basisschool). De kinderen worden begeleid door gekwalificeerde
medewerkers die optimale ontplooiingskansen bieden aan elk kind. In totaal zijn er 6
halftijdse begeleiders en 1 halftijdse coördinator.
Kattenkwaad heeft sinds 2007 haar hoofdlocatie in Everberg met een capaciteit van 36
plaatsen, daarvoor was er een tijdelijke hoofdlocatie in Berkenhof te Kortenberg. Naast
de hoofdlocatie heeft Kattenkwaad een deellocatie (De Klimop in Erps-Kwerps) met 14
plaatsen.
De opvang wordt georganiseerd voor en na de schooluren en op woensdagnamiddagen
d.w.z. vanaf 7u tot de aanvang van de lesuren en vanaf het einde van de lessen tot
18u30. Tijdens snipperdagen is er doorlopend opvang voorzien van 7 tot 18u30. Tijdens
de schoolvakanties is er opvang voorzien van 7u30 tot 18u30.
De infrastructuur is aangepast i.f.v. de toegekende capaciteit.
exclusief door het IBO gebruikt.
De hoofdlocatie wordt
De deellocatie heeft 2 exclusieve ruimtes ter
beschikking. Beide locaties hebben een buitenruimte/speelplaats, een sanitair blok, een
keukenblok, een motorische speelruimte, een rustige ruimte.
In elke ruimte werd
rekening gehouden met de behoefte van de kinderen waarbij veiligheid, gezondheid en
hygiëne van enorm belang zijn.
De opvang streeft een huiselijke sfeer na die nauw
aanleunt bij de thuissfeer van de kinderen.
De ouderbijdrage wordt berekend op basis van de aanwezigheidsduur van de kinderen:

Voorschools en naschools wordt er gerekend per begonnen half uur (0,70 €).

Op woensdagnamiddag wordt er ofwel gerekend per begonnen half uur ofwel volgens
de tarieven van snipperdagen en vakanties.

Op snipperdagen en vakanties worden de 3 volgende tarieven gehanteerd:
Tarief 1: opvang minder dan 3 uren (€ 2,60)
Tarief 2: opvang tussen 3 en 6 uren (€ 3,80)
Tarief 3: opvang van 6 of meer uren (€ 7,60)
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
57
Wanneer er meerdere kinderen van eenzelfde gezin op dezelfde dag worden opgevangen,
wordt er een korting van 25% toegestaan op de ganse ouderbijdrage. Gezinnen kunnen
omwille van een uitzonderlijke financiële situatie genieten van een sociaal tarief dat
cumuleerbaar is met de gezinskorting van 25%.
Kattenkwaad wil optimale kansen bieden aan elk kind, rekening houdend met ieders
eigenheid.
Ook kinderen met een specifieke zorgbehoefte worden met de nodige
aandacht opgevangen zodat ze zich veilig in de groep en de opvangruimtes voelen. Het
zelfvertrouwen van de kinderen wordt gestimuleerd door in te spelen op wat ze al
kennen/kunnen. In de mate van het mogelijke kunnen ze vrij kiezen en initiatieven
nemen over hoe ze zich willen uitleven in de opvang.
De kinderen worden dus nauw
betrokken bij het opvanggebeuren. Er is spelmateriaal aanwezig zowel voor kleuters als
voor de oudere kinderen.
Soms worden er specifieke activiteiten georganiseerd zoals
sport- en knutselactiviteiten of uitstappen.
De opvang probeert grote groepen kinderen te vermijden, de groepen worden vaak
opgesplitst en regelmatig worden ze in leeftijd-gemengde groepen opgedeeld zodat de
sociale ontplooiing van het kind wordt bevorderd.
Ouders kunnen steeds telefonisch of schriftelijk terecht bij de coördinator met vragen of
bedenkingen. Tijdens de opendeurdagen kunnen ze ook meegenieten van de sfeer die er
heerst in Kattenkwaad.
De ouderraden van de verschillende scholen geven eveneens
feedback over de werking van Kattenkwaad.
De kinderclub meldt een tekort aan opvangplaatsen; de vakantieperiodes zijn al na één
inschrijvingsdag volzet, zelfs al worden er tijdens vakantiedagen enkel kinderen tot 5
jaar toegelaten.
Zelfstandige onthaalouders
Mevrouw Kristel Abeloos (Fr. Mombaertstraat 117, Erps-Kwerps, Tel: 02/759 20 96)
werkt als zelfstandige onthaalouder onder toezicht van Kind en Gezin. Ze onthaalt tussen
7u en 18u gemiddeld 5 kinderen (min. 3 en max. 7) tussen 0 en 3 jaar. Bij mevrouw
Abeloos is er zodoende geen sprake van buitenschoolse opvang als dusdanig. Op vrijdag
is er geen opvang voorzien.
Kristel
Abeloos
beschikt
voor
de
opvangactiviteit
over
een
volledig
afgesloten
living/speelruimte met verzorgingshoek en over een slaapruimte; buiten is er een
grasveld met glijbaan, schommel en een terras.
De ouderbijdrage bedraagt € 18,00/dag.
Mevr Nora Demuylder (L. Maesstraat 21 - 3070 Kortenberg) werkt als zelfstandige
onthaalouder onder toezicht van K&G.
Ze onthaalt tussen 7u en 18u gemiddeld 5
kinderen tussen 0 en 6 jaar. Ook gemiddeld 2 kinderen tot max 6 jaar in buitenschoolse
opvang.
Opvang
Opvang
is
tijdens
voorzien
van
schoolvrije
dagen
speelruimte,
en
vakantieperiodes
eetruimte,
slaapruimte
is
voorzien.
en
tuin.
Schoolgaande kinderen kunnen zich verplaatsen via voetpad (+/- 500 m) van en naar
school.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
58
Mevrouw Lieve Soret (Broekhoven 121, 3070 Kortenberg, tel: 02/759 24 68 – 0479/73
82 96) werkt als particuliere onthaalmoeder onder toezicht van Kind & Gezin en kan 4
kindjes opvangen.
Lieve doet aan naschoolse opvang (tot 19u30) en opvang tijdens de schoolvakanties
(tussen ±8u en 19u30).
Ze beschikt over een diploma kinderverzorgster en staat alleen in voor de opvang. Haar
huis is knus ingericht en er is een tuin met aangepast speelmateriaal.
Mevrouw Kristel Dierickx (Bergstraat 20a, 3078 Meerbeek) werkt als particuliere
onthaalmoeder. Ze vangt 5 kindjes tussen 0 en 3 jaar op en dit op maandag, dinsdag en
donderdag tussen 7u30 en 17u30.
Ze vangt de kindjes alleen op, zonder bijkomende medewerkers en heeft een diploma
van verpleegaspirante.
Wat de infrastructuur betreft is er een speelruimte, een aparte slaapkamer, een
verzorgingshoek met wc’tje. Er is ook een terrasje en een tuin, het huis is gelegen in een
rustige straat.
Een goede communicatie met de ouders is zeker nodig, dit is van cruciaal belang voor
een goede opvoeding van het kind. Het is eveneens van groot belang dat er rond de
opvang ideeën van de 2 kanten komen. Wat betreft de participatie van de kinderen houdt
de onthaalmoeder rekening met het karakter en ritme van elk kind.
De zelfstandige onthaalhouders hebben als sterk pedagogische waarde over het
algemeen de huiselijkheid, de kindvriendelijke en geïndividualiseerde aanpak, met
aandacht voor veiligheid, gezondheid, participatie en inspraak zoals het er in een gewoon
gezin aan toe zou gaan.
Aanvullende vrijetijds- en jeugdwerkinitiatieven in samenwerking
Jeugdwerk: Chiro en VVKSM
Deze twee grote jeugdverenigingen (Chiro en VVKSM) van Kortenberg kunnen rekenen
op gemeentelijke steun in de vorm van lokalen en infrastructuur. De 3 jeugdbewegingen
(Chiro Everberg, Chiro Erps-Kwerps en Scouts Kortenberg) worden ook nog gesteund
door de Vlaamse Gemeenschap via het Jeugdwerkbeleidsplan en de Chiro door ChiroNationaal.
Beiden zijn werkzaam op zondagnamiddag, organiseren een kamp in de zomermaanden,
en richten zich tot kinderen en jongeren tussen de 6 en de 18 jaar. Ze organiseren
bijkomend ook nog een aantal weekends per jaar.
Financiering gebeurt door een jaarlijks lidgeld met een sociaal tarief voor grote en/of
kansarme gezinnen. Binnen hun leden zijn er kinderen afkomstig uit allochtone gezinnen,
uit kansarme gezinnen en ook enkele gehandicapte kinderen.
Beide verenigingen benadrukken met klem geen opvanginitiatief te zijn.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
59
Vanuit pedagogische overwegingen en vanuit hun specifieke werking worden de kinderen
opgedeeld in leeftijdsgroepen. Een programma wordt samengesteld maar de kinderen
hebben inspraak.
Het spelaanbod, inherent aan de werking, is natuurlijk voldoende.
De begeleiding is niet gediplomeerd maar meestal wel intern gevormd.
Elke vereniging heeft iets op te merken met betrekking tot de infrastructuur: te klein,
onvoldoende sanitair, niet steeds in een veilige omgeving, enz.
Op vlak van veiligheid en gezondheid worden alle mogelijke inspanningen geleverd: van
brandblusapparaten, over gezonde voeding gedurende de jaarlijkse kampen tot E.H.B.O.opleiding van de leiding.
Gemeentelijke Jeugd- en Sportdienst
Jeugddienst
De gemeentelijke Jeugddienst organiseert de speelpleinwerking “Alles kids”, “Grabbelpas”
en
“Swappas”,
een
initiatief
van
de
jeugddienst
en
de
jeugdraad.
Van
de
Speelpleinwerking kan aangenomen worden dat ze ook een kinderopvangfunctie hebben.
De Grabbelpas richt zich tot de 6 – 12-jarigen, de Swappas richt zich tot de 12 –16
jarigen en dit tijdens de paasvakantie en de zomervakantie.
De pasjes koopt men 1 keer per jaar voor 2,50 euro, op die manier krijgt men toegang
tot het aanbod van activiteiten die door Grabbel en Swap georganiseerd worden. Voor
elke activiteit moet apart ingeschreven worden en wordt een bijdrage gevraagd.
Daarnaast is er de speelpleinwerking “Alles Kids”, deze gaat door in alle vakanties, de
kerstvakantie uitgezonderd, telkens van 7u30 tot 17u30.
Er zijn verschillende leeftijdscategorieën:

de Dino’s (5 tot 6 jaar)

de Beertjes (7 tot 8 jaar)

De Apen (9 tot 10 jaar)

de Tijgers (11 tot 12 jaar)
Specifieke doelgroepen zijn goed vertegenwoordigd.
Men voorziet één monitor per 10 kinderen. De maximale capaciteit is afhankelijk van het
aantal monitoren. Al onze monitoren worden verwacht om een attest ‘animator in het
jeugdwerk’ te behalen of een hogere, pedagogische richting te volgen op school. Alleen
zo kunnen we onze kinderen een degelijk kwalitatief programma aanbieden. Vaak zijn de
monitoren zelf ook lid van een jeugdbeweging.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
60
De
gemeente
stelt
infrastructuur
ter
beschikking.
Afhankelijk
van
de
periodes,
beschikken de monitoren over de sporthal, het cultureel centrum, de scoutslokalen en de
gemeentelijke speeltuin.
De ouderbijdrage bedraagt:

speelpleinwerking:
€ 5 / dag. (uitstap: € 7 / dag en het derde kind uit een zelfde
gezin betaalt slechts € 4 per dag en € 6 voor een uitstap)

Grabbel:
1x/jaar: € 2,50 + bijdrage per activiteit

Swap: 1x/jaar: € 2,50 + bijdrage per activiteit
Sociaal tarief: OCMW-steuntrekkers kunnen hun kinderen voor € 1 deelnemen.
Opmerkingen 2003: Uit de werking leiden de monitoren af dat er meer behoefte is aan
flexibele opvang, meer opvang tot de leeftijd van 12 jaar en meer opvang voor kinderen
met een specifieke zorgbehoefte.
Als mogelijke oplossing denkt men aan een aantal maatregelen, gaande van goedkopere
opvang bij onthaalouders tot het vergoeden van monitoren bij flexibele opvang. De
jeugddienst zou ook een sociaal consulent de straat kunnen opsturen om bij de jongeren
zelf naar de noden te peilen. Dit laatste idee is gegroeid vanuit de vaststelling dat tieners
vaak zelf beslissen of ze al dan niet naar een (opvang)initiatief gaan.
Als drempel haalt men het niet gekend zijn van de Swap-activiteiten aan (de gemiddelde
aanwezigheid: 5 tieners). Dit zou kunnen verholpen worden door systematisch de
activiteiten te promoten bij de oudste leeftijdsgroep van de speelpleinwerking.
Er zijn samenwerkingsverbanden met de scholen (delen de folders uit) en met de
gemeentelijke cultuurdienst (verzorgt het drukwerk).
Sportdienst
De sportdienst organiseert de sportweken.
Er worden tijdens de zomermaanden in totaal 3 weken sportkamp (voor 6- tot 16jarigen) voorzien. Daarnaast wordt er in de paasvakantie 1 week van halve dagen
kleutersportkamp georganiseerd (voor kleuters van de 2e en 3e kleuterklas).
De ouderbijdrage bedraagt:

sportkamp per week:
€ 50 (Het derde kind van het gezin betaalt slechts € 40)
€ 60 voor kinderen van buiten de gemeente

kleutersportkamp:
€ 25
€ 30 voor kleuters buiten de gemeente
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
61
Inhoudelijk en pedagogisch is de werking van de sportkampen volledig correct en
kwalitatief uitgewerkt: aandacht voor het kind en zijn sportieve ontplooiing, aandacht
voor zorg en hygiëne.
Bij de inschrijvingen zijn de beschikbare plaatsen steeds onmiddellijk volzet, er is een
enorm grote vraag, maar een uitbereiding zou de sportdienst (1 personeelslid) te veel
belasten.
De scholen
De buitenschoolse kinderopvang die wordt georganiseerd door of in de scholen heeft
eerder een beperkte pedagogische draagkracht: de begeleidende personen hebben
meestal geen specifieke opleiding. De ruimte om de kinderen in groepen op te delen is
beperkt.
De begeleiding is wel heel kindvriendelijk, begaan, en heeft verantwoordelijkheidszin. Ze
worden daarbij ondersteund door de infrastructuur van de school die heel wat pluspunten
heeft op het vlak van gezondheid en veiligheid, en ook vertrouwdheid naar het kind toe.
Anderzijds ontbreekt het dan weer aan huiselijkheid ondanks het feit dat er continuïteit is
in de persoon van de begeleiding.
Vanaf 2007 geldt voor de opvang in de gemeentescholen op woensdagnamiddag
volgende algemene regel: de opvang van kinderen van de gemeentescholen gebeurt
gecentraliseerd in het IBO Kattenkwaad te Everberg. De schoolbus brengt de kinderen
van de school naar de opvanglocatie in Everberg.
De participatiegraad van de ouders ligt vrij laag en het initiatief daartoe ligt volledig bij
de ouders zelf.
a) Gemeentelijke Basisschool De Klimop – Erps-Kwerps
De gemeentelijke basisschool De Klimop organiseert opvang met steun van de
gemeente. Het gemeentebestuur fungeert als werkgever voor het personeel dat instaat
voor de opvang van de kinderen.
De begeleiding bestaat uit twee personen: een vaste toezichtster (contractueel, niveau E)
en aanvullend een PWA-beambte voor de drukkere momenten (7u45-8u30, 16u-17u30).
Op woensdag is er in de school slechts opvang voorzien tot 13u. Kinderen die langer in
de opvang blijven, zoals hierboven beschreven, zullen worden opgevangen in het IBO
Kattenkwaad in Everberg. Het gemeentebestuur is verantwoordelijk voor de werking.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
62
Aantal kinderen (gemiddelde aanwezigheid) en bijdrage:
Voorschools: -7u – 7u30:
3
-7u30 – 8u15: ±20
-8u15 – 8u45: ±145
Tarief: vanaf 7u:
€ 1,40
vanaf 7u30: € 0,70
vanaf 8u15: gratis
Naschools
-16u – 17u:
30
-17u – 18u:
15
-18u – 18u30:
6
Tarief: betalend vanaf 17 u
per begonnen half uur: € 0,70
na 18u30:€ 30/uur, pro rata v/e begonnen kwartier
Woensdagnamiddag -12u15 – 13u:
10 à 15
-13u – 18u30: (IBO)
Tarief: betalend vanaf 12u30
per begonnen half uur: € 0,70
Tijdens de schoolvakanties opvang van 7u30 – 18u30 in IBO Kattenkwaad
Op schoolvrije dagen opvang van 7u – 18u30 in de school
Vanaf het derde kind uit hetzelfde gezin is de opvang gratis.
Voor de opvangactiviteiten beschikt de school over de speelplaats en twee lokalen van
gemiddeld 55m2.
Zelf vindt de school dat het aanbod voor opvang tussen 2,5 en 12 jaar voldoende is,
maar dat het kindvriendelijker kan georganiseerd worden. De school geeft daarbij de
opleiding van het personeel, de beschikbare ruimtes en de bereikbaarheid van het
materiaal als knelpunten aan.
De school ervaart geen drempels bij het gebruik maken van het huidige aanbod.
Er is een nauwe samenwerking met het IBO Kattenkwaad dat in deze school een
deellocatie heeft met 14 kindplaatsen.
Er bestaat ook een samenwerking met de speelpleinwerking: via de school worden de
activiteitenfolders verspreid.
Ook met onthaalmoeders is er samenwerking: de kleinste kleuters worden ’s middags
gebracht.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
63
b) Gemeentelijke Basisschool De Regenboog – Kortenberg
De gemeentelijke basisschool De Regenboog organiseert opvang met steun van de
gemeente. Het gemeentebestuur fungeert als werkgever voor het personeel dat instaat
voor de opvang van de kinderen. Er zijn mensen in vast dienstverband en tijdelijken. De
directeur oefent in de mate van het mogelijke een controlefunctie uit.
De opvang die georganiseerd wordt, vindt gedeeltelijk plaats in de school en gedeeltelijk
in het OC Berkenhof.
In de school zijn er telkens 2 toezichtsters, in de lokalen van
Berkenhof is er in principe 1 toezichtster die op drukke momenten wordt bijgestaan door
een collega.
Aantal kinderen (gemiddelde aanwezigheid) en bijdrage:
Voorschools
-7u – 7u30:
10 kinderen (enkel in Berkenhof)
-7u30 – 8u:
43 (vanaf 7u30 ook in de school)
-8u – 8u30:
±130
Tarief: vanaf 7u:
€ 1,40
vanaf 7u30: € 0,70
vanaf 8u15: gratis
Naschools
-15u45 – 17u:
-17u – 18u:
65 kinderen
25
-18u – 18u30: 12 (enkel in Berkenhof)
Tarief: betalend van 16u45
per begonnen half uur: € 0,70
na 18u30: € 30/uur,pro rata v/e begonnen kwartier
Woensdagnamiddag - 12u – 14u:
52 kinderen
- 14u – 16u30: 34
- 16.30 18u30: 20
Tarief: betalend vanaf 12u15
per begonnen half uur: € 0,70
Tijdens de schoolvakanties opvang van 7u30 – 18u30 in IBO Kattenkwaad
Op schoolvrije dagen opvang van 7u – 18u30 in de school
Vanaf het derde kind uit hetzelfde gezin is de opvang gratis.
Voor de opvangactiviteiten beschikt de school over de speelplaats, de refter en een
‘toezichtlokaal’.
Daarnaast maakt de school gebruik van het OC Berkenhof voor de
opvang.
De
school
erkent
bij
de
ouders
nood
aan
bijkomende
opvang
voor
alle
leeftijdscategorieën met uitzondering van de +12jarigen, alsook voor thuisopvang van
zieke kinderen.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
64
Er bestaat ook een samenwerking met de speelpleinwerking: via de school worden de
activiteitenfolders verspreid.
c) Gemeentelijke Basisschool De Negensprong - Everberg
Sinds begin 2007 wordt het grootste gedeelte van de opvang voor de kinderen van de
gemeentelijke basisschool De Negensprong georganiseerd door het IBO Kattenkwaad.
De hoofdlocatie van het IBO is gelegen naast de school De Negensprong.
Het
gemeentebestuur fungeert als werkgever voor het personeel dat instaat voor de opvang
van de kinderen.
Aantal kinderen (gemiddelde aanwezigheid) en bijdrage:
Voorschools
-7u – 7u30:
± 3 kinderen (IBO)
-7u30 – 8u:
± 13 (IBO)
-8u – 8u30:
± 90 (school)
Tarief: vanaf 7 u:
€ 1,40
vanaf 7u30: € 0,70
vanaf 8u:
Naschools
gratis
-15u30 – 17u:
-17u – 18u:
41 kinderen (IBO + school)
tussen 15 en 30 (IBO)
-18u – 18u30:
2 (IBO)
Tarief: betalend vanaf 16u30
per begonnen half uur: € 0,70
na 18u30: € 30/uur,pro rata v/e begonnen kwartier
Woensdagnamiddag -11u45 – 18u30:
(IBO)
Tarief: betalend vanaf 12u
per begonnen half uur: € 0,70
voor een opvangperiode van in totaal minder dan 3 uren:
voor een opvangperiode tussen 3 en 6 uren:
€ 2,60
€ 3,80
na 18u30: € 30/uur, pro rata van een begonnen kwartier
Op schoolvrije dagen opvang van 7u – 18u30 in IBO Kattenkwaad
Tijdens schoolvakanties is er opvang van 7u30 – 18u30 in IBO Kattenkwaad
Vanaf het derde kind uit hetzelfde gezin is de opvang gratis.
Voor de opvangactiviteiten beschikt de school over de speelplaats en het grootste
gedeelte van de opvang gaat door in de lokalen van het IBO Kattenkwaad.
Bij de ouders erkent de school nood aan bijkomende opvang voor de leeftijdscategorie 0
– 3jaar.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
65
Er bestaat ook een samenwerking met het IBO en de speelpleinwerking in functie van de
vakantieperiode waarvoor via de school activiteitenfolders worden meegegeven.
d) Gemeentelijke Basisschool De Boemerang - Meerbeek
De gemeentelijke basisschool De Boemerang organiseert opvang met steun van de
gemeente in de vorm van een tussenkomst in de loonkost van de toezichtster en via
PWA-cheques.
De begeleiding bestaat uit twee personen met name een toezichtster (zonder specifieke
opleiding) en een PWA-beambte. Op de drukkere momenten (15u30 - 17u30) zijn beiden
aanwezig. Op de overige momenten wordt één persoon ingezet. Het gemeentebestuur is
verantwoordelijk voor de werking.
Op woensdag is er in de school slechts opvang voorzien tot ±13u. Kinderen die langer in
de opvang blijven worden, zoals hierboven beschreven, opgevangen in het IBO
Kattenkwaad in Everberg.
Aantal kinderen (gemiddelde aanwezigheid) en bijdrage:
Voorschools
-7u – 7u30:
4
-7u30 – 8u:
14
-8u – 8u15:
20
Tarief: vanaf 7u:
€ 1,40
vanaf 7u30: € 0,70
vanaf 8u:
Naschools
gratis
-15u30 – 17u:
-17u – 18u:
45
13
-18u – 18u30:
2
Tarief: betalend vanaf 16u30 (behalve voor de kinderen die met de bus gaan)
per begonnen half uur: € 0,70
na 18u30: € 30/uur, pro rata van een begonnen kwartier
Woensdagnamiddag -11u45 – 13u:
±11
±13u30 – 18u30: IBO
Tarief: betalend vanaf 12u
per begonnen half uur: € 0,70
voor een opvangperiode van in totaal minder dan 3 uren:
voor een opvangperiode tussen 3 en 6 uren:
€ 2,60
€ 3,80
na 18u30: € 30/uur, pro rata van een begonnen kwartier
Tijdens schoolvakanties is er opvang van 7u30 – 18u30 in IBO Kattenkwaad in Everberg
Op schoolvrije dagen opvang van 7u – 18u30 in de school
Vanaf het derde kind uit hetzelfde gezin is de opvang gratis.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
66
Voor de opvangactiviteiten beschikt de school over de speelplaats, een tuin met speeltuig
en
zandbakken,
en
als
binnenruimte
een
overdekte
binnenruimte
(refter)
en
opvangruimte.
De school erkent bij de ouders nood aan bijkomende opvang voor de opvang van jonge
kleuters in de namiddag, alsook flexibele opvang (voor 7 uur) en gedurende de
vakantieperiodes.
Geen drempels.
Er bestaat een samenwerking met het IBO en de speelpleinwerking in functie van de
vakantieperiode waarvoor via de school activiteitenfolders worden meegegeven.
e) Basisschool Gemeenschapsonderwijs Hertog Jan – Kortenberg
De school heeft een samenwerkingsverband met Octopus voor wat betreft buitenschoolse
opvang. Leerlingen van de lagere school kunnen ’s avonds tussen 15u45 en 16u30 (op
aanvraag van de ouders) wél mee met een leerkracht (steeds dezelfde) om hun huiswerk
te maken in een klaslokaal in de nabijheid van Octopus. Zodra het huiswerk af is kunnen
de kinderen naar Octopus gaan.
f) Vrije Basisschool Mater Dei – Erps-Kwerps
De vrije basisschool Mater Dei organiseert zelf opvang en ontvangt daarvoor noch
toelagen noch
andere ondersteuning. De vzw Schoolcomité Mater Dei betaalt de
personen die opvang verzorgen. De werking is gemeld bij Kind en Gezin.
Voor het begeleidende personeel doet de school beroep op een kinderverzorgster en een
PWA-beambte. Eens boven de 20 kinderen zijn die 2 personen gelijktijdig aanwezig. Op
drukkere momenten is er bijkomend toezicht door een leerkracht op de speelplaats.
Aantal kinderen (gemiddelde aanwezigheid) en bijdrage:
Voorschools
Naschools
-7u – 8u15:
20
€ 0,75 / uur
-8u15 – 9u:
30
/
-16u – 17u:
44
/
-17u – 18u:
40
€ 0,75 / uur
-18u – 18u30: 5
€ 1,25 / uur
Woensdagnamiddag -12u – 13u: 15
-13u – 14u:
schoolvrije dagen
€ 0,75 / uur
12
€ 1,86
-14u – 18u30: 8
€ 3,75
-7u – 18u30: 20
€ 7,50 / dag
Vanaf het derde kind uit hetzelfde gezin is de opvang gratis.
Verschillende kinderen uit kansarme milieus maken gebruik van de opvang alsook twee
gehandicapte kinderen.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
67
De school stelt alle nuttige infrastructuur ter beschikking (tot en met de videokast, de
turnzaal, de keuken en het knutselmateriaal).
De school ervaart bij de ouders nood aan thuisopvang van zieke kinderen, maar geen
drempels bij het gebruik maken van het bestaande aanbod.
Uitgezonderd met de speelpleinwerking gedurende de zomervakanties, zijn er geen
samenwerkingsvormen met andere initiatieven.
Kinderoppasdienst Gezinsbond Kortenberg
De kinderoppasdienst van de Gezinsbond zorgt voor occasionele opvang buiten de
schooluren, en ook buiten de schoolperiodes (max. tot 24u). De oppas gebeurt bij het
aanvragende gezin thuis door vrijwilligers, al dan niet met een opleiding.
Er zijn geen cijfers voorhanden, maar er is wel zekerheid betreffende de nood aan
opvang in Kortenberg.
De Gezinsbond maakt melding van een drempel omwille van het niet lid zijn van de
Gezinsbond. Dit kan nochtans eenvoudig opgelost worden door zich aan te sluiten (€ 25
inschrijvingsgeld per jaar).
Het aanvragende gezin koopt een prestatieboekje (5 prestaties) aan, waarmee de
babysitters verzekerd zijn tijdens de activiteit.. De volgende tarieven worden gebruikt:

overdag (8u tot 19u) – minimum 3 uren: € 3 per uur

’s avonds (19u tot 24u) – minimum 3 uren: € 2,5 per uur

’s nachts (24u tot 2u): € 3 per uur

overnachting (24u tot 8u): € 7,5 voorafgegaan door een minimumprestatie van 3
uren
Meer algemeen constateert men een tekort aan flexibele opvang (voorstel: één
opvanglocatie per deelgemeente) en een tekort aan informatie (de Gezinsbond wordt
soms enkel als infopunt gecontacteerd).
Voorstel: uitgifte van een informatiebrochure waarin alle opvanginitiatieven werkzaam in
Kortenberg opgenomen worden.
Deze dienst wordt aangeboden in de natuurlijke thuisomgeving van het kind.
De oppassers verschillen regelmatig, naargelang beschikbaarheid, maar toch hebben de
ouders de mogelijkheid om een bepaalde ‘voorkeurbabysit’ op te geven.
De babysitters krijgen regelmatig (schriftelijke) informatie doorgespeeld. Zij worden
tevens uitgenodigd voor een cursus.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
68
Samenvattend
Samenvattend kunnen we stellen dat al de initiatieven die zich op een of andere wijze
met kinderopvang bezighouden, aandacht besteden aan de pedagogische aspecten van
hun taak. We merken hier evenwel accentverschillen op afhankelijk van de leeftijdsgroep
waarmee men werkt en de duur en intensiteit van de opvang.
De vorming van de begeleiding – zowel basisopleiding als specifieke bijscholing –
verschilt eveneens van initiatief tot initiatief, doch beantwoord steeds aan de minimale
vereisten, specifiek voor elk initiatief.
M.b.t. de ouderparticipatie stellen we vast dat dit voor alle initiatieven gebeurt door
informele contacten met ouders op breng- en haalmomenten. Verder zijn de contacten
ook vooral gericht op het informeren van de ouders.
Wat betreft infrastructuur stellen we een sterke verscheidenheid vast tussen de
initiatieven. Ook hier weer hangt dit samen met de leeftijdsgroepen en activiteiten die
het initiatief zich tot doel stelt.
Wat veiligheid tot slot betreft, stellen we vast dat voor alle initiatieven een hygiënische
en veilige omgeving een belangrijke zorg zijn.
7.3.4
Behoeften en verwachtingen t.a.v. kinderopvang
Behoefteonderzoek en getuigenissen
In het voorjaar van 2002 werd door IGO Leuven, in opdracht van het gemeentebestuur
van Kortenberg, een grondig behoeftenonderzoek uitgevoerd. De onderzoeksopdracht
was tweeledig. Enerzijds werd het gebruik en de noden in verband met de dagopvang
van kinderen tussen 0 en 3 jaar onderzocht. Anderzijds werd er gepeild naar het gebruik
en de noden in verband met buitenschoolse opvang voor kinderen tussen 2,5 en 12 jaar,
woonachtig of schoollopend in de gemeente, onderzocht. Dit via een enquête bij de
ouders. De respons op beide onderzoeken kan veralgemeend worden naar de totale
populatie van Kortenberg, gezien een respons van 61% (0 tot 3 jaar) en een respons van
73% (2,5 tot 12 jaar)
Voor de dagopvang
Het bleek dat 23% geen plaats had wanneer daar nood aan was. De belangrijkste reden
hiervoor was de overbezetting van de kribbes en de onthaalouders.
Volgens toezichters zijn vele ouders zich echter niet bewust van het feit dat vele
middelen/personen soms onbenut worden ingeschakeld. Er worden dikwijls kinderen
ingeschreven voor opvang en toch niet gebracht. Dit is vooral op brugdagen het geval.
Een sensibiliseringscampagne naar de ouders is aangewezen.
Voor meer informatie over de resultaten van het onderzoek verwijzen we naar het
‘’Lokaal Beleidsplan Kinderopvang Kortenberg” 2003-2005, 2006-2007 en naar het
onderzoeksrapport van IGO Leuven.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
69
Voor de buitenschoolse kinderopvang
Wat de buitenschoolse kinderopvang betreft heeft Kortenberg minder dan 10%
opvangplaatsen BKO in verhouding tot het aantal schoolgaande kinderen. Dit in
tegenstelling tot een vergelijkbare gemeente als Rotselaar (en andere gemeenten in het
Hageland) waar deze ratio hoger ligt dan 20%.
Opvangplaatsen voor onregelmatige opvang
Kortenberg heeft een hoger percentage kinderen tussen 0 en 3 jaar dan het VlaamsBrabantse gemiddelde: namelijk 3,39 % tegenover gemiddeld 3,11 %.
Voor dit aantal kinderen is slechts 28% opvangplaatsen ter beschikking. Dit in
tegenstelling tot alle omliggende gemeenten (Steenokkerzeel, Kampenhout, Herent,
Bertem: +45% - Tervuren en Zaventem: 40 à 45%)
Men merkt vooral bij de onthaalouders dat er nog weinig vraag is naar voltijdse opvang.
Vanuit het besef dat de plaatsen in de kinderopvang schaars zijn, zoeken mensen eerst
ook naar andere oplossingen: een dag bij de grootouders, een van de ouders gaat
deeltijds werken. De 4 voltijdse plaatsen waarover onthaalouders beschikken worden
ingenomen door 6 tot 8 kinderen, verspreid over de hele week. Een uitspraak van ouders
‘Als we al 1 dagje opvang vast krijgen, zijn we al tevreden, dan kunnen we voorrang
krijgen als er meer plaats vrijkomt’.
Eens het kindje geboren, hebben de meeste mensen wel een oplossing, soms ver van
huis in een andere gemeente.
Voor de opvang tijdens schoolvakanties
Het aanbod van kinderopvang tijdens de schoolvakanties blijkt plots niet meer te
volstaan. Zowel voor het IBO als voor de speelpleinwerking was er een verdubbeling van
aanvragen voor de zomervakantie 2007. Vooral voor het gesubsidieerde kanaal gaf dit
problemen. Het gemeentebestuur heeft extra moeten investeren om zeer korte termijn
toch een oplossing te kunnen bieden.
Flexibele opvang
Er wordt geen specifieke stijging vastgesteld in de vraag naar opvang op zeer vroege of
zeer late uren. De enkele mensen die hier wel vraag naar hebben reageren wel
emotioneel wanneer men aan hun vraag niet tegemoet kan komen.
In de vakanties is er, bij de onthaalouders, meer vraag naar vervangopang. Al deze
vragen kunnen bediend worden.
Occasionele opvang – urgentieopvang
Gezien het tekort aan plaatsen in de voorzieningen is dit zeer moeilijk te realiseren.
Alleen wanneer er onverwacht een plaats vrij komt, is er ruimte voor occasionele opvang.
Het is echter zeer moeilijk in te plannen, gezien de wachtlijsten. Urgentieopvang is altijd
moeilijk puzzelwerk.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
70
Opvang zieke kinderen
Het aanbod van de mutualiteiten geraakt beter bekend bij de mensen, en er wordt ook
gebruik van gemaakt. Er komen nog weinig vragen rond.
Besluit
Bovenstaande info werd vooral genoteerd op vergaderingen van school/ouderraden.
We kunnen hieruit besluiten dat ondanks de wijzigingen in het opvangaanbod het aantal
plaatsen in de kinderopvang een schrijnend tekort blijft vertonen.
Daar waar we in het vorige beleidsplan opteerden voor een aangepaste vakantieopvang
voor de kleuters via het IBO, zijn we maar gedeeltelijk in staat om aan de vraag
tegemoet
te
komen:
de
5-jarige
kleuters
moeten
reeds
aansluiten
bij
de
speelpleinwerking.
Witte vlekkenlijst
Kortenberg is op het gebied van dagopvang (0-3 jaar) geen witte vlekgemeente volgens
de meest recente wittevlekkenlijst (2005). Op het gebied van buitenschoolse opvang
behaalt Kortenberg een score van –6,51, waarmee ze op de 37e plaats prijkt.
Nuancering wittevlekkenlijst:
De lijst geeft geen absolute informatie over opvangtekorten in een gemeente, want deze
info is niet voor alle gemeenten gekend en op gelijke manier berekend. De wittevlekscore
zegt niet hoeveel plaatsen in een gemeente moeten bijkomen om het relatief lager
opvangaanbod weg te werken.
Kind en Gezin gebruikt de wittevlekkenlijst bij het toekennen van nieuwe gesubsidieerde
opvangplaatsen. De wittevlekkenlijst als kwantitatief en objectief gegeven is het
gemeenschappelijke
vertrekpunt
voor
de
toekenning
van
nieuwe
gesubsidieerde
plaatsen. Verdere nuancering van het cijfer per gemeente op basis van specifieke
plaatselijke
informatie
of
gegevens
kan
wel
aangewezen
zijn,
maar
kan
de
wittevlekkenlijst op zich niet wijzigen.
7.3.5
Globale kwaliteit van de kinderopvang
De kinderopvang heeft door haar drie functies een belangrijke maatschappelijke waarde.
Sociale functie, omdat kinderopvang kan bijdragen tot een rechtvaardige samenleving,
via maatschappelijke integratie en het tegengaan van uitsluitingsmechanismen. Het gaat
onder meer over het wegwerken van het Mattheus-effect 3 in de opvang, het mogelijk
maken van een actieve participatie aan de opvang voor gezinnen uit kansengroepen, het
voorzien in een buurtgerichte netwerking.
De gemeente Kortenberg streeft er naar om iedereen gelijke kansen aan te bieden
binnen een open en eerlijk kinderopvangbeleid.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
71
Economische functie, omdat kinderopvang ouders in staat kan stellen om aan het
arbeidsproces
deel
te
nemen.
Maar
ook
omdat
kinderopvang
een
belangrijke
randvoorwaarde is om lager geschoolden toe te leiden naar de arbeidsmarkt.
Het doel is de mogelijkheid aan te reiken om arbeid en gezin te combineren.
Pedagogische (educatieve) functie, omdat kinderopvang een sociale leerplek kan zijn,
waar kinderen respectvol leren omgaan met de grote diversiteit in etnische achtergrond,
religie, gezinssamenstelling, seksuele voorkeur en fysieke en mentale mogelijkheden.
De educatieve functie van de kinderopvang vloeit ook voort uit haar complementariteit
aan de ouderlijke opvoeding en haar opvoedingsondersteunende waarde.
7.3.6
Inschatting van de toekomstige te verwachten evolutie van vraag
en aanbod (trends)
Uit bestudering van de bevolkingscijfers van Kortenberg (bron: dienst burgerzaken
gemeente Kortenberg) blijkt tussen 2001 en 2006 het aantal kinderen tussen 3 en twaalf
jaar 10% is toegenomen. Dit gaat niet om een toevallig verschil tussen 2 jaartallen, de
cijfers tonen jaar na jaar een stijging.
Wat het aantal kinderen van 0 tot 3 jaar betreft, blijkt dat tussen 2001 en 2006 het
aantal 0 tot 3 jarigen met 20% toegenomen is. Het gaat hier niet om een toevallige
verschil tussen 2 jaartallen, de cijfers tonen jaar na jaar een stijging van minimaal 20
kinderen.
In februari 2006 liepen er in totaal 1729 school in de verschillende scholen in de
gemeente. Onderstaande tabel geeft het aantal kinderen per school weer.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
72
Aantal leerlingen kleuter- en lagere onderwijs per school
School
Aantal
Aantal
kleuters
lagere school
GBS De Klimop – Erps-Kwerps
kinderen
86
144
GBS De Regenboog - Kortenberg
187
359
GBS De Negensprong - Everberg
89
100
GBS De Boemerang - Meerbeek
86
130
BSGO Hertog Jan - Kortenberg
93
142
VBS Mater Dei – Erps-Kwerps
124
189
Totaal
665
1064
In 2006 woonden er 1834 leerlingen basisonderwijs in Kortenberg, waarvan 621 kleuters.
1637 leerlingen wonend in Kortenberg of andere (buur-)gemeenten gaan in Kortenberg
zelf naar school. Dit betekent dat er meer leerlingen basisonderwijs in Kortenberg wonen
dan er naar school gaan. De verhouding ‘schoolgaand in de gemeente’ versus ‘wonend in
de gemeente’ tracht dit te meten en bedraagt voor het basisonderwijs in Kortenberg
0,89. Een index hoger dan 1 betekent dat de gemeente heel wat leerlingen aantrekt uit
andere gemeenten. Dit doet zich meestal voor in relatief grotere gemeenten met een
hoge aanwezigheid van scholen of met een onderwijstraditie.
Schoolgaande kinderen
Aantal
Aantal
schoolgaande
schoolgaande
kinderen
kinderen
verhouding
verhouding
verhouding
Aantal
schoolgaande schoolgaande schoolgaande
schoolgaand in de schoolgaand in de schoolgaand in
schoolgaande
kinderen
kinderen
kinderen
STAD / GEMEENTE
gemeente vs
gemeente vs
de gemeente
wonend in de
wonend in de
vs wonend in
kinderen (lagere
(basisschool) in (kleuterschool) (lagere school)
(basisschool)
(kleuterschool)
school) wonend in
de gemeente in de gemeente in de gemeente
wonend in de
wonend in de
gemeente
gemeente
gemeente
gemeente
de gemeente
(basisschool)
(kleuterschool)
(lagere school)
de gemeente
KORTENBERG
1.637
574
1.063
1.834
621
1.213
0,89
0,92
0,88
STEENOKKERZEEL
984
404
580
1.118
419
699
0,88
0,96
0,83
BOORTMEERBEEK
1.141
429
712
1.263
433
830
0,90
0,99
0,86
GRIMBERGEN
2.597
974
1.623
2.837
1.058
1.779
0,92
0,92
0,91
KAMPENHOUT
1.165
431
734
1.230
437
793
0,95
0,99
0,93
VILVOORDE
3.715
1.390
2.325
3.962
1.493
2.469
0,94
0,93
0,94
ZAVENTEM
2.073
799
1.274
2.064
803
1.261
1,00
1,00
1,01
ZEMST
2.406
871
1.535
2.428
839
1.589
0,99
1,04
0,97
101616
37330
64286
99945
36417
63528
1,02
Vlaams-Brabant
Bron: departement Onderwijs (2006)
Op 1 januari 2006 beschikte de gemeente Kortenberg over 167 plaatsen dagopvang
(opvang voor kinderen van 0 tot 3 jaar) en over 114 plaatsen in de buitenschoolse
opvang (3 tot 12 jaar). De zelfstandige sector is verantwoordelijk voor 23,95% van het
totaal aantal opvangplaatsen. In vergelijking met Vlaams-Brabant is dit percentage vrij
laag.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
73
44,31% van de opvangplaatsen betreft gezinsopvang.
Kerncijfers Kinderopvang
STAD / GEMEENTE Tot. Dag
Tot.
BO
Zelfs. Dag
Erk.
Dag
Zelfs. BO Erk. BO Totaal
Percentage
percentage
zelfstandige opvang erkende opvang
percentage gezinsopvang
KORTENBERG
167
114
40
127
32
82
281
23,95
76,05
44,31
STEENOKKERZEEL
139
0
63
76
0
0
139
45,32
54,68
74,10
BOORTMEERBEEK
112
63
36
76
0
63
175
32,14
67,86
74,11
GRIMBERGEN
304
0
172
132
0
0
304
56,58
43,42
58,55
KAMPENHOUT
162
0
51
111
0
0
162
31,48
68,52
57,41
VILVOORDE
289
40
87
202
0
40
329
30,10
69,90
52,60
ZAVENTEM
400
0
177
223
0
0
400
44,25
55,75
23,25
ZEMST
220
0
52
168
0
0
220
23,64
76,36
73,18
11.683
4.314
4.279
7.404
492
3.822
15.997
36,63
63,37
44,95
Vlaams-Brabant
Bron: Kind en Gezin
De gemeente Kortenberg verwacht dat er in de loop van de komende jaren enkele
woonuitbreidingsgebieden zullen aangesneden worden om jonge gezinnen de kans te
bieden een bouwgrond te verwerven.
Bovendien worden er enkele (sociale) verkavelingen verwacht die een grote impact
kunnen betekenen op het aantal (jonge) kinderen.
sociale verkaveling Interleuven (langsheen de A. Dewitstraat)
woonuitbreidingsgebied tussen Vierhuizenstraat en Hoogveldstraat
7.3.7
Evaluatie opvangaanbod
toegankelijkheid
in
functie
van
lokale
noden
en
Sterktes en zwaktes
De infrastructuur waarover het IBO Kattenkwaad beschikt, is vrij nieuw en aangepast
naar de opgelegde normen.
Bovendien hebben we een gemotiveerd team toezichters en een gedreven coördinator.
De samenwerking met de scholen verloopt al bij al vrij vlot, maar we kunnen dit punt ook
bij de zwaktes plaatsen omdat het steeds moeilijker wordt om toezichters of
bereidwilligen uit het lerarenkorps te vinden.
De gemeente Kortenberg kan zich echter niet engageren om het volledige tekort aan
kinderopvang op (middel)lange termijn op te lossen. Dit is financieel niet haalbaar.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
74
Kansen en bedreigingen op korte en lange termijn
De cijfers tonen ontegensprekelijk aan dat onze gemeente op vrij korte termijn te
kampen zal hebben met een tekort aan opvangmogelijkheden.
Het is onze taak en intentie alle mogelijkheden te onderzoeken om extra opvangplaatsen
te creëren.
Er wordt eveneens gedacht om kinderopvang te integreren in een vorm van PPS. De
haalbaarheid van dergelijke structuren wordt verder onderzocht.
De gemeente zal er blijven op aandringen bij de hogere overheden om meer
geldmiddelen ter beschikking te krijgen om nieuwe initiatieven op te starten. De
bevoegde Minister had hieromtrent reeds vele signalen gegeven. Laten we hopen dat dit
geconcretiseerd wordt op korte termijn.
De gemeente zal eveneens gesprekken aangaan met de verantwoordelijke personen van
Kind & Gezin om een minder strenge norm te hanteren voor voor- en naschoolse opvang.
De huidige regelgeving is een bezwarende factor voor nieuwe acties.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
75
7.4 Visie van het lokale bestuur
7.4.1
Beleidskeuzes en algemene doelstellingen
We citeren uit het globale beleidsplan 2007-2012
Kinderopvang is cruciaal in de combinatie “werk-gezin”
De nood aan kinderopvang blijft in Kortenberg meer dan elders groeien.
Er werd een
behoefteonderzoek gedaan dat zal geactualiseerd worden in de loop van deze legislatuur.
De adviesraad “Lokaal Overleg KinderOpvang” (LOKO) blijft administratief ondersteund.
LOKO en de Gezinsraad zijn belangrijke gesprekspartners rond kinderopvang.
Een
dergelijk klankbord kan het gemeentebeleid enkel versterken.
Kinderopvang moet in twee verschillende – maar nauw verwante – aspecten bekeken
worden: opvang via onthaalouders/(mini-)kinderdagverblijven (leeftijd 0-2,5 jaar) en
voor/naschoolse opvang (IBO).
Er is een gezamenlijk probleem: gebrek aan “plaatsen”. Voor de rest is de aanpak totaal
verschillend.
Onze gemeente moet als doelstelling hebben een kwaliteitsvol netwerk inzake kinderzorg
en kinderopvang te ondersteunen, ten behoeve van het kind en zijn gezin. Een netwerk
dat laagdrempelig en toegankelijk is.
Belangrijk om onze doelstellingen efficiënt te kunnen verwezenlijken is in de eerste
plaats de samenwerking met Kind en Gezin en de Vlaamse Gemeenschap.
Ook een optimale samenwerking met de onderwijssector dringt zich op.
Het gemeentebestuur zal op vrij korte termijn de huidige situatie van buitenschoolse
opvang in kaart brengen en – na bestuderen van dit onderzoek – de diverse
mogelijkheden voorleggen.
Het gemeentebestuur zal nagaan of er nood is aan bijkomende locaties, omdat het er
zich van bewust is dat de vraag naar (en het tekort aan) buitenschoolse kinderopvang
nog zal toenemen. Er wordt in dat verband actief gezocht naar samenwerking met de
privésector .
De gemeente kan onmogelijk kinderopvang via onthaalouders en kinderdagverblijven zelf
organiseren wegens gebrek aan financiële en logistieke middelen. Daarom moet worden
samengewerkt met privé-initiatieven.
Ideeën en voorstellen die ons bereiken via het Lokale Overleg Kinderopvang zullen
grondig bestudeerd worden en waar nodig (en mogelijk) zal het gemeentebestuur
daadwerkelijk ondersteuning aanreiken. Zo denken we in een eerste fase aan logistieke
steun voor cursussen en vormingen, specifiek voor deze sector.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
76
7.4.2

Concrete acties en inzet van middelen op lange en korte termijn
De gemeente zal onderzoeken of vuilzakken met wegwerpluiers apart kunnen
aangeboden worden op het containerpark. Hiervoor zullen gesprekken met EcoWerf
aangegaan worden. Ook Minister van Leefmilieu Peeters geeft financiële steun om dit
te realiseren.

De gemeente zal blijven zoeken naar manieren om onthaalouders aan te sporen
initiatieven te starten.

Er wordt een sensibiliseringscampagne naar de ouders gericht om het vermijden dat
middelen en /of personen onbenut worden ingezet.

In de kinderopvang blijft een schrijnend tekort. De gemeente wilt onderzoeken op
welke manier dit tekort kan aangepakt worden.

De gemeente Kortenberg streeft er naar om iedereen gelijke kansen aan te bieden
binnen een open en eerlijk kinderopvangbeleid.

Er wordt gedacht om meer kinderopvang te creëren in een vorm van PPS of met een
privé-partner. De haalbaarheid van dergelijke structuren wordt verder onderzocht.

Zodra er extra middelen vrijkomen (eventueel via hogere overheden) willen we de
uitbreidingskansen
van het
bestaande
kinderopvangaanbod
ondersteunen
en
aanmoedigen.

De gemeente gaat op korte termijn gesprekken voeren met een externe partner voor
uitbating IBO en de volledige coördinatie en organisatie voor- en naschoolse opvang.
Vooral het administratieve werk belast de gemeentelijke diensten (financiën,
personeel, algemene zaken, onderwijs) enorm.
Het bestuur is van mening dat een samenwerkingsakkoord met een gespecialiseerde
organisatie voor alle partijen (ouders en kinderen inbegrepen) een goede zaak is.
De gemeente heeft verschillende gesprekken gehad met VZW Stekelbees waaruit
blijkt dat hier een nauwe samenwerking mogelijk is.
Het gemeentebestuur is bereid de nodige infrastructuur ter beschikking te stellen en
nog
enkele
bijkomende
kosten
te
dragen.
Uit
verdere
gesprekken
en
onderhandelingen zal moeten blijken wat de concrete impact is voor de ganse
werking binnen de gemeente én hoe het kwaliteitsaanbod van voor- en naschoolse
kinderopvang er nog op kan verbeteren.
De kansen voor de gemeente zijn groot:

de administratieve inspanningen door de verschillende gemeentelijke diensten
m.b.t. de kinderopvang (financiën, personeel, algemene zaken) worden tot een
minimum herleid;

de
administratie
die
momenteel
door
de
directie/medewerkers
van
de
gemeentescholen wordt gedaan, valt volledig weg;

het risico van slechte betalingen wordt nihil;

VZW Stekelbees heeft veel ervaring en deskundigheid op dit vlak waardoor de
kwaliteit zal verbeteren;

Het
bestaande
personeel
zal
volledig
overgenomen
worden
door
VZW
Stekelbees;
Het principe werd op de gemeenteraad van 25 juni 2007 aangenomen waardoor het
College
van
Burgemeester
en
Schepenen
de
bevoegdheid
krijgt
om
een
overeenkomst uit te werken die van kracht zou kunnen worden op 1 januari 2008.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
77
7.4.3
De
Linken met andere beleidsplannen
beleidsinitiatieven
van
het
lokaal
overleg
zijn
gekoppeld
aan
bepaalde
beleidsinitiatieven van het vrijetijdsbeleidsplan en van het gemeentelijk beleidsplan.
7.4.4
Advies van het Lokaal Overleg Kinderopvang en graad van
consensus
Over de in dit beleidsplan opgenomen opties en adviezen werd uitvoerig overleg
gepleegd tijdens verschillende vergaderingen van het Lokaal Overleg Kinderopvang.
De visie van het lokaal bestuur met betrekking tot de algemene doelstellingen en
concrete acties op korte en op langere termijn werd uitvoerig besproken en het ontwerp
van beleidsplan werd waar nodig bijgestuurd.
De opmerkingen die tijdens de vergaderingen werden geformuleerd, werden telkens
opnieuw verwerkt in het ontwerp van beleidsplan. Nadat de aanpassingen werden
doorgevoerd van de vergadering van 11 september 2007 werd het ontwerp van
beleidsplan nog voor een laatste controle overgemaakt aan alle leden van het LOK. Nog
een aantal opmerkingen werden elektronisch doorgegeven en de laatste werden ter
plaatse geformuleerd op de vergadering van 16 oktober ’07.
Nadat ook deze opmerkingen en aanvullingen integraal zijn opgenomen in het
beleidsplan,
geeft
de
gemeentelijke
adviesraad
Lokaal
Overleg
Kinderopvang
in
vergadering van 16 oktober 2007 bij consensus een gunstig advies aan het definitieve
Lokaal Beleidsplan Kinderopvang.
Lokaal Sociaal Beleidsplan Kortenberg 2008-2013
78