Presentatie MOgroep 5 maart professionals

Sociale Professionals in de
civil society
Denktank AWBZ
MOgroep, 5 maart 2013
Heleen Jumelet
19 – 11- 12
Inholland
Heleen Jumelet
Hoe kunnen sociale
professionals een te zwaar
beroep op de burger als
vrijwilliger en/of
mantelzorger voorkomen?
Enkele voorafgaande denktank
uitspraken
 “De onderscheidende kracht van welzijn is juist het
vormgeven van de civil society.”
 ‘Bij ons ging de discussie ook vaak over vóór of ná het
loket. Alsof alles draait om het loket, in plaats van om
eigen kracht en civil society.’ Bestuurder: ‘Daarom is
activeren het hoofddoel van ons sociale team. Niet het
fungeren als Wmo-loket.’
 Wat blijft is dat we onvoldoende het economische en
maatschappelijke rendement neerzetten van civilsociety-activiteiten. Als we dat beter doen, krijgen die
activiteiten ook meer status.’
Kernbegrippen
 Eigen kracht
Het vermogen van een individu zijn eigen leven (of
situatie) optimaal vorm te geven en problemen op te
lossen of dragelijk te maken.
 Empowerment
een proces van versterking waarbij individuen,
organisaties en gemeenschappen greep krijgen op de
eigen situatie en hun omgeving en dit via het verwerven
van controle, het aanscherpen van kritisch bewustzijn
en het stimuleren van participatie (Van Regenmortel,
2002).
Kernbegrippen 2
 Civil society
 Zijderveld: organisaties voor zorg en welzijn vormen
onderdeel van de staat.
 Civil society is het deel van de samenleving waar burgers in
vrijwillge verbanden verantwoordelijkheid nemen voor een
samenleving waarin het goed wonen/leven is, ism of juist
als tegenkracht van de overheid en haar instellingen.
Stand vrijwillige inzet
Tussen 30 tot 40% van 18+ doet vrijwilligerswerk, met een
gemiddelde van tussen de 4 en 5 uur per week, per vrijwilliger,
ongeveer even veel mannen als vrouwen, gemiddeld ouder, hoger
opgeleid, blanker, drukker, ´rijker´ en meer in dorpen.
LAGE SCHATTING
Beroepsmatige inzet 2011
 4.000.000 vrijwilligers
Overheid
502.550
 200 uur per jaar
Onderwijs
367.690
 Ongeveer 500.000 FTE
Gezond / welzijn
815.500
Cultuur / recreatie
256.410
Vragen?
 Welke deskundigheden zijn nodig om nieuwe rollen van
professionals en vrijwilligers zo optimaal mogelijk met elkaar te
verbinden?
 En hoe realiseer je dit proces binnen je organisatie? Wat eist deze
omslag van je organisatiestructuur en de aansturing van je
professionals?
 Wat hebben leden van de Mogroep nodig op dit vlak?
Kunt u dit hard maken?
 Mijn professionals zijn een essentiële schakel in het
stimuleren van eigen kracht van individuen, hun
omgeving en de samenleving.
Competenties sociaal werker Wmo +
1. Versterkt eigen kracht en zelfregie
2. Stuurt aan op participatie en betrokkenheid
3. Is zichtbaar en gaat op mensen af
4. Verheldert vragen en behoeften
5. Helpt burgers verbindingen te leggen
6. Inspireert tot ander gedrag
7. Werkt samen en versterkt netwerken
8. Beweegt zich in uiteenlopende leef- en systeemwerelden
9. Doorziet verhoudingen en anticipeert op veranderingen
10.Benut professionele ruimte en is ondernemend
 “het de kunst is om professionals in dienst van de eigen
kracht van mensen te laten werken, in plaats van in dienst
van hun eigen organisaties”.
 “de inzet vanuit de civil society door amateurisme,
particularisme en paternalisme is nooit gegarandeerd en
ook niet gelijkmatig in kwantiteit en kwaliteit”.
 Professionals willen wel, kunnen het nog niet altijd. Het
zijn de managers die geen idee hebben wat het vraagt.
“vooral niet op de
handen zitten. Het
vraagt specifieke kennis,
kunde en deskundigheid”.
Do’s
•Echt anders kijken naar groepen en individuen
•Vanaf eerste contactmoment bewust van de tijdelijkheid van interventies en het
belang van de eigen (draag)kracht van individuen en groepen en die van diens
omgeving
• In kaart kunnen brengen van die eigen kracht(en) en sociale netwerken
•Vermogen tot bridging, naast bonding en linking
•Kennis en kunde netwerkmethodieken (participatie wiel, netwerkmethodiek, eigen
kracht methoden)
•Stevigheid, gezag, dwang en drang in combinatie met empathie
•Parallel handelen van organisaties en ondersteuning: ken de eigen krachten van je
medewerkers, geef ruimte én wees zeer helder over de kaders en opdracht
Tips & Tricks
Onderzoek Verwey Jonker Instituut/ZonMw
 Ga na of uw vrijwilligers te maken hebben met dilemma’s
 Check regelmatig of ze behoefte hebben aan




ondersteuning
Bevorder ketensamenwerking: maak behoefte aan
ondersteuning kenbaar
Bewaak de grenzen van vrijwilligers & mantelzorgers
Bezuinig niet op aandacht en tijd voor coördinatie en
coaching vrijwilligers
Overleg met uw gemeente: mogelijkheden en grenzen van
vrijwilligers en mantelzorgers
Verhouding tot:
 De gezondheidszorg?
 De professionals?
 De gemeente?
 Vrijwilligersorganisaties?
 Vrijwilligers?
 Wat zijn de grenzen van vrijwilligers, hoe help je deze
bewaken?
Opeenstapeling van veranderingen
Recent:
- Invoering van de Wmo
- Welzijn Nieuwe Stijl
Binnenkort
- Decentralisatie (transitie) AWBZ Begeleiding
- Decentralisatie (tranistie) Jeugdzorg
- Werken naar vermogen / Participatiewet
- Passend onderwijs
Gemeenten nemen de regie
- Bezuinigingen
- Sociale wijkteams
- Nieuwe functieprofielen
- Nieuwe verhouding generalist en specialist
- Groot beroep op eigen kracht van bewoners
Tegelijkertijd:
Van verzorgingsstaat
naar
participatiestaat