Erfelijke eigenschappen vmbo-kgt34

Erfelijke eigenschappen vmbo-kgt34
Auteur
VO-content
Laatst gewijzigd
23 december 2016
Licentie
CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie
Webadres
https://maken.wikiwijs.nl/63370
Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is
hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.
Inhoudsopgave
Erfelijke eigenschappen
Kennisbank
Toepassingen
DNA-profiel
Kruiswoordpuzzel
Practicum Reuzenchromosomen
Verwerken
Examenopgaven
Antwoorden Toepassingen
Over dit lesmateriaal
Pagina 1
Erfelijke eigenschappen vmbo-kgt34
Erfelijke eigenschappen
Kennisbank
Bestudeer uit de Kennisbank biologie het onderdeel:
KB: Chromosomen en celdeling
KB: Erfelijke eigenschappen
Test je kennis
Beantwoord de volgende vragen over de theorie in de Kennisbank.
DNA, genen en chromosomen
kn.nu/twsjz
1
Welke uitspraak over erfelijkheid is juist?
a. Het DNA bepaalt 100% van je eigenschappen.
b. Elke eigenschap wordt door een gen bepaald.
c. Je hebt 48 chromatinedraden.
d. Erfelijke eigenschappen ontvang je zowel van je vader als van je moeder.
2
Je ziet vier beweringen over erfelijkheid.
Welke beweringen zijn juist?
a. Een eigenschap wordt altijd door één gen bepaald.
b. Je uiterlijk noem je het genotype.
c. De chromosomen bevinden zich in de celkern.
d. Je oogkleur wordt bepaald door het genotype.
3
Pagina 2
Erfelijke eigenschappen vmbo-kgt34
Eigenschappen kunnen voor 100% of minder door DNA bepaald worden.
Welke eigenschappen worden voor 100% door het DNA bepaald?
a. gewicht
b. oogkleur
c. lengte
d. bloedgroep
e. haarkleur
4
Eigenschappen kunnen voor 100% of minder door DNA bepaald worden.
Welke eigenschappen worden voor minder dan 100% door het DNA bepaald?
a. gewicht
b. oogkleur
c. lengte
d. bloedgroep
e. haarkleur
5
Juist of onjuist?
In een karyogram zijn alle chromosomen te zien.
a. juist
b. onjuist
6
Juist of onjuist?
Of je man bent of vrouw bent, wordt bepaald door het X-chromosoom.
a. juist
b. onjuist
7
Juist of onjuist?
DNA bestaat uit chromosomen.
a. juist
b. onjuist
8
Juist of onjuist?
De kleur van je huid wordt bepaald door meerdere genen.
Pagina 3
Erfelijke eigenschappen vmbo-kgt34
a. juist
b. onjuist
Pagina 4
Erfelijke eigenschappen vmbo-kgt34
Toepassingen
DNA-profiel
Met behulp van DNA kun je onderzoeken of mensen met elkaar verwant zijn.
Een DNA-test kan bijvoorbeeld ook gebruikt worden als vaderschapstest.
In de opdracht help je Maria in haar zoektocht naar haar biologische vader.
Ga naar het werkblad DNA-profiel en maak de opdracht.
Beantwoord de volgende vragen:
a.
b.
c.
d.
Welke genen komen overeen bij Maria (2) en haar moeder (1)?
Welke genen komen overeen bij Maria (2) en Maikel (Pat 1)?
Welke genen komen overeen bij Maria en Johan (Johan)?
Wie is de (waarschijnlijke) vader van Maria?
Overleg met je klasgenoot of je dezelfde uitkomst hebt.
Controleer je antwoorden bij het kopje "Antwoorden".
Kruiswoordpuzzel
Test je kennis en deel die met anderen.
Pagina 5
Erfelijke eigenschappen vmbo-kgt34
Je hebt een aantal begrippen geleerd. Maak daarmee kruiswoordpuzzel.
Ga naar crosswordlabs.com
Typ de woorden voor de puzzel in (zie lijst hieronder), geef een spatie en type een juiste vraag of
omschrijving.
Het antwoord op de door jou bedachte vragen moet natuurlijk wel kloppen!
Bijvoorbeeld
Zintuigen Hiermee neem je prikkels uit je omgeving waar.
De woorden die je moet gebruiken zijn:
Cel
Celkern
DNA
Chromosomen
Genen
Erfelijke eigenschappen
Karyogram
Geslachtscellen
Genotype
Fenotype
Evolutie
Ben je klaar met de woorden? Klik dan op Generate.
Wil je de layout van je puzzel aanpassen dan klik je op Regenerate.
Wil je de puzzel aanpassen dan klik je op Edit.
Klaar? Klik op Save en deel je kruiswoordpuzzel met je klasgenoten.
Practicum Reuzenchromosomen
De speekselklieren van larven van de vedermug hebben heel grote cellen.
Die cellen hebben uitzonderlijk grote celkernen.
In de celkernen zijn de chromatinedraadjes vele malen verdubbeld maar niet van elkaar losgekomen,
wat normaal wel gebeurt. Hierdoor ontstaan reuzenchromosomen.
Reuzenchromosomen bestaan uit duizenden dezelfde chromatinedraadjes naast elkaar.
Zo kun je chromosomen goed zien.
In dit practicum kijk je naar reuzenchromosomen .
Pagina 6
Erfelijke eigenschappen vmbo-kgt34
Verwerken
Examenopgaven
Beantwoord ter afsluiting van dit onderdeel de volgende
examenvragen.
VMBO GT 2013-2 Vraag 6
VMBO GT 2012-1 Vraag 21
VMBO GT 2012-2 Vraag 5
VMBO GT 2012-2 Vraag 11
VMBO GT 2011-1 Vraag 28
VMBO GT 2011-2 Vraag 33
Pagina 7
Erfelijke eigenschappen vmbo-kgt34
Antwoorden Toepassingen
Toepassing: DNA-profiel
a.
b.
c.
d.
Gen P en Q
Gen S
Gen Pen S
Johan
Pagina 8
Erfelijke eigenschappen vmbo-kgt34
Over dit lesmateriaal
Colofon
Auteur
VO-content
Laatst gewijzigd
23 december 2016 om 20:58
Licentie
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons
Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Dit houdt in dat je onder
de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij
bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk
medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken
te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland
licentie
Aanvullende informatie over dit lesmateriaal
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Leerniveau
VMBO gemengde leerweg, 3; VMBO theoretische leerweg, 3; VMBO
kaderberoepsgerichte leerweg, 3;
Leerinhoud en
Reproductie en evolutie; Biologie;
doelen
Eindgebruiker
leerling/student
Moeilijkheidsgraad gemiddeld
Studiebelasting
2 uur en 0 minuten
Trefwoorden
leerlijn, rearrangeerbare
Pagina 9
Erfelijke eigenschappen vmbo-kgt34