Informatie ademhalingstherapie. In deze brochure geef ik u informatie over mijn behandeling bij ademhalingsklachten. Sinds 1979 ben ik fysiotherapeut. Gedurende de 35 jaar praktijkervaring heb ik mij gespecialiseerd in het behandelen van patiënten met spanning en / of stress gerelateerde klachten. Een daarvan kunnen ademhalingsklachten zijn die soms samen kunnen gaan met milde soms hevige angst en / of paniekklachten. Hyperventilatieklachten worden deze ook wel genoemd. Ademhaling. Onze ademhaling gaat, onder normale omstandigheden, volkomen automatisch. De ademhaling wordt aangestuurd vanuit onze hersenstam. Bij inspanning hebben onze spieren zuurstof nodig. Vanuit onze hersenstam wordt het volgende proces aangestuurd: we gaan sneller ademhalen om meer zuurstof op te nemen, die we nodig hebben voor de inspanning van onze spieren. Onze hartslag gaat ook sneller, immers de zuurstof moet, via de bloedbaan, naar onze spieren verzonden worden. Ons hart moet wat sneller gaan kloppen. Dit gehele proces gaat buiten ons brein om: ‘’we hoeven er niet bij na te denken’’ Ademruimtes We hebben in ons lichaam 3 adem ruimtes: buikademhaling flankademhaling halsademhaling Als we ontspannen zijn zal de ademhaling grotendeels in de buikruimte plaatsvinden. Bij enige inspanning wordt de flankruimte ook gebruikt en bij maximale inspanning zelfs de halsruimte. Vergelijk dit bijvoorbeeld bij schaatsers die bij maximale inspanning in de hoogste ruimte ademen. Vaak wordt dit, niet alleen in de volksmond doch ook bij artsen en fysiotherapeuten, een ‘’verkeerde ademhaling’’ genoemd. Mijn stelling is: ‘’Er bestaat geen verkeerde ademhaling” Ik ga u uitleggen hoe ik tot deze stelling ben gekomen. Niet alleen bij inspanning ook in stress situaties gaat onze ademhaling versnellen. Als we ‘’bedreigd’’ worden zal ons zenuwstelsel daarop reageren. We zullen kiezen tussen, vechten, vluchten of ‘’freezen’’ (stokstijf stil blijven staan / zitten) In alle gevallen zal ons ‘’stress zenuwstelsel’’ opperactief worden. Onze ademhaling gaat versnellen net als onze hartslag en onze spieren gaan zich aanspannen. Vechten of wegrennen! In die zin is angst, die zich op dat moment openbaart, geen vervelende gemoedstoestand. We hebben deze nodig om te overleven! Als we langdurig in een gespannen toestand leven, komt dat ‘’stresszenuwstelsel’’ eigenlijk niet tot rust. Onze motor blijft voortdurend in een verhoogd tempo draaien. Ons ‘’toerental’’ is te hoog. Door deze verhoogde stress krijg je allerlei lichamelijke reacties in je lichaam. Spieren nemen in spanning toe, het kapsel van gewrichten wordt stijver, je huid wordt gevoeliger en je bent sneller vermoeid. Om het tot de ademhaling beperken: je zal zien dat onze borstwervelkolom stugger gaat worden, de beweeglijkheid neemt af, nekschouder spieren maar ook je diafragma zullen in spanning gaan toenemen. Soms krijg je dan pijnklachten of tussen je schouderbladen of zelfs op je borstbeen. Dat gevoel op de borst, dat zal duidelijk zijn, roept weer meer stress op. ( ik zal het toch niet aan mijn hart hebben!) Als de borstwervelkolom in beweeglijkheid afneemt en het diafragma is ook nog eens gespannen is het niet moeilijk voor te stellen dat de ademhaling niet zo vloeiend meer zal verlopen. Vaak hoor je dan zeggen: ‘’ik kan niet goed door ademen’’ of ‘’ik adem alleen nog maar hoog’’ en ‘’ik adem verkeerd’’ Niet alleen in de wervelkolom zie je veranderingen ook in ons brein vinden van allerlei processen plaats. In de hersenstam, ook wel pons genoemd, vindt in het achterste deel de regeling plaats van de ademhaling en ook de slaap. Dit deel van ons brein kan niet ‘’denken’’. We kunnen, staande voor ons bed, wel bedenken dat we goed willen gaan slapen doch dat is nog geen garantie voor een goede nachtrust. Dat geldt ook voor ademen. Als we bedenken om naar onze buik te gaan ademen, dan zie je vaak dat dat eigenlijk niet goed lukt. Sterker nog vaak nemen de angstklachten alleen maar toe. Het denken zoals planning, beoordelingsvermogen, probleemoplossing , sociaal gedrag wordt aangestuurd vanuit onze frontale kwab. Simpel gezegd de frontale kwab kan niet voelen maar denken en de hersenstam kan niet denken maar voelen. Het limbische systeem bestaat uit meerdere onderdelen. De bekendste is de amygdala kern die betrokken is bij angsten. Simpel gezegd het limbische systeem is ons emotionele geheugen. Als dit deel onrustig is zal dat consequenties hebben voor activiteiten in onze hersenstam en dus bijvoorbeeld ons slaap / waak systeem en.. de ademhaling. En dat weten we ook, als we spanningen hebben, slapen we niet zo goed dat kan in slaap komen zijn of onrustig wakker worden vroeg in de ochtend. Onze ademhaling lijdt daar dus ook onder! Simpel samengevat onze ademhaling gaat automatisch, doch kan beïnvloed worden door onze gedachtes! Ontstaanswijze Hyperventilatie klachten of angstklachten kunnen op verschillende manieren ontstaan, dit zijn de belangrijkste 3: Langdurige spanning / distress ( = vervelende stress) waarbij de balans tussen draagkracht / draaglast verstoord wordt. Het gevolg daarvan kan oa. een verstoorde nerveuze ademhaling zijn. Diverse longaandoeningen van astmatische bronchitis tot bijvoorbeeld een longembolie. Deze aandoeningen kunnen voor een verstoorde ademhaling zorgen met uiteindelijk zelfs hyperventilatie. (Pseudo) cardiale klachten. Hartproblemen of klachten die daar op lijken kunnen uiteindelijk tot hyperventilatie leiden. Het goede bericht is dat al deze klachten goed te behandelen zijn! Van het grootste belang is dat u inzicht krijgt in uw klachten, dat duidelijk uitgelegd wordt wat bij u de oorzaak is, een duidelijke uitleg van het ‘’ademmodel’’ en vervolgens de juiste therapie. Deze zienswijze van behandelen is niet nieuw! Lao Tse, een bekend Chinees filosoof, leefde van 641 v Chr. Tot 531 v Chr. zei al: Wanneer het hoofd de adem de baas is, is het snel met je gebeurd." Bij FLB Zoetermeer bent u aan het juiste adres om deze klachten op de juiste en snelste manier te laten behandelen. Meldt u aan en wij nemen snel contact met u op. Fysio Life Balance Zoetermeer Leopoldhove 25 2726 CV Zoetermeer 079-3513678 [email protected] © Elbert M Muller psychosomatisch fysiotherapeut