NIEUWSBRIEF CNV ONDERWIJS PASSEND ONDERWIJS NUMMER 19 14 NOVEMBER 2013 Eigen wijs, wijzer, wijst 1-meting Praten over passend onderwijs Woensdag 6 november ging de er ‘maar’ 160. Mensen melden stuurgroep passend onderwijs het dat op hun school leerlingen met gesprek aan met een aantal zeer specifieke (soms zware) mensen binnen de vereniging ondersteuningsbehoeften op een over de uitkomsten van de 1- goede wijze binnen de reguliere meting. Erg verrassend lijkt het klassen de school konden niet te zijn: 9 maanden voor dé doorlopen, anderen melden dat BELEID/POLITIEK datum is het merendeel er nog hun teams specifieke scholing Groeiregeling (V)SO nog een jaar door Reactie LECSO op variawet niet klaar voor… hebben gevolgd en hier veel aan Daarnaast zien we wel een met deze ‘pareltjes’, maar over enorme toename in het aantal all is er vooral veel werk aan de gemelde succeservaringen. Van winkel. IN DIT NUMMER DE VERENIGING Toekomstgerichte jongeren gezocht DE WERKVLOER Scholen aan de slag Grote belangstelling voor OPR Ouders over passend onderwijs Het kan ook anders UIT DE MEDIA Overstap tussen speciaal en regulier onderwijs Eerste integraal kindcentrum Maak eindelijk echt werk van passend onderwijs Welke effecten wil je bereiken met passend onderwijs? SWPBS kan handen en voeten geven AGENDA Conferentie SWPBS Panama Conferentie 2014 LEES VERDER Halfmaandelijks overzicht hebben. Natuurlijk zijn we blij de 2700 reacties hebben meer dan 300 leden succeservaringen Lees verder op de volgende gemeld, in de 0-meting waren dat pagina. Oproep uit de stuurgroep Werk jij in VO of MBO? En voel je je daarnaast De stuurgroep is de afgelopen aangesproken door de volgende periode uitgebreid met twee woorden: enthousiaste nieuwe leden maar Van en voor leden nog steeds op zoek naar nieuwe Proactief (aspirant)leden. Gezien de Wel vrijwillig, niet achtergronden van de zittende vrijblijvend mensen zoeken we nu vooral Helikopterview naar mensen met kennis van en Netwerker ervaring in het VO en MBO. Talent benutten Als aspirant lid krijg je de Flinke dosis energie mogelijkheid om je (tot de Trots en plezier zomervakantie) te oriënteren op Planmatig het werk van de stuurgroep. Als Zelfstandig het van beide kanten goed Teamspeler. bevalt, kan het aspirant Én sta je met twee benen in de lidmaatschap omgezet worden praktijk van passend onderwijs? naar een volledig lidmaatschap. Heb je interesse? Mail dan naar Dan zijn wij op zoek naar jou! [email protected] 1 NIEUWSBRIEF CNV ONDERWIJS PASSEND ONDERWIJS NUMMER 19 14 NOVEMBER 2013 DE WERKVLOER AAN HET WOORD Praten jullie mee? Spreken jullie over? Zet woorden om in daden! VERDEROP IN DEZE NIEUWSBRIEF: SWPBS als goede methode om passend onderwijs te realiseren. Ouders maken zich zorgen maar op de werkvloer zien we mooie dingen gebeuren, kijkend naar Horst aan de Maas en de OPR in Zeeuws-Vlaanderen. Wie meldt in een volgende nieuwsbrief iets over zijn of haar ervaringen met passend onderwijs? Mail je bijdrage naar: [email protected] Stuurgroep Passend Onderwijs: Kerstin de Beer AnneMarie Bruurmijn Frank Bulthuis Han Kooreman Katalin de Kleuver (eindredactie) Vervolg Gesprek over passend onderwijs Vast ook herkenbaar voor jou als lezer. Want, welk cijfer had jij jezelf en de school gegeven? En wat heb je daar dan mee gedaan? Enquête ingevuld en computer afgesloten en dát was het dan weer? Of ben je gaan nadenken hoe het verder moet de komende 9 maanden? Eén ding is zeker: als jij blijft doen wat je deed, dan houd je wat je al had. Wil je dat? Naar aanleiding van het rapport gaan wij als stuurgroep het gesprek aan binnen de vereniging met in ieder geval de sectorraden PO, VO en MBO en ook buiten de vereniging. Wij adviseren je met klem om het gesprek binnen je school aan te gaan. Ook al is het nog niet duidelijk welke invulling het samenwerkingsverband geeft, dan nog kun je intern de voorbereidingen door laten gaan. Dus: als je de komende weken de agenda voor de volgende teamvergadering bekijkt en nadenkt over wat jij nu kan zeggen over passend onderwijs, wat ga jij dan zeggen zodat het gesprek over passend onderwijs (verder) in gang gezet wordt? Praten jullie mee? Laat jouw mening weten via [email protected] Toch liever even (af)wachten met het gesprek met jezelf en je collega’s? Dat kan natuurlijk ook: de tweede helft van deze maand komt CNV Onderwijs naar buiten met de onderzoeksgegevens. Jij kunt je dan verder inlezen en beter voorbereiden met behulp van het School Journaal en deze nieuwsbrief. Ook de ECPO komt deze maand met evaluatiegegevens naar buiten tijdens een conferentie op 25 november a.s. en tenslotte zal de Tweede Kamer in december overleggen. Katalin de Kleuver, voorzitter stuurgroep passend onderwijs. Naar begin 2 NIEUWSBRIEF CNV ONDERWIJS PASSEND ONDERWIJS NUMMER 19 14 NOVEMBER 2013 De Vereniging Toekomstgerichte jongeren gezocht Bron: cnvo.nl (05-11-2013) Ben je onder de 45 jaar en wil je graag meedenken en meepraten over onderwerpen op het terrein van pensioenen en sociale zekerheid? Meld je dan nu aan voor de Sozep, de Commissie Sociale Zekerheid en Pensioenen, die CNV Onderwijs adviseert op deze terreinen! Pensioen is voor later en daarom voor jongeren vaak niet echt een item. Maar de huidige discussie over het pensioenstelsel laat zien dat het belangrijk is dat ook jongeren hierover meedenken. Het is niet goed als pensioen alleen een onderwerp is voor ouderen. CNV Onderwijs heeft een commissie die zich hiermee bezighoudt en het bestuur adviseert. Alle ontwikkelingen op het terrein van pensioenen en de ABP-regeling, worden daar besproken. Maar ook ontwikkelingen in de sociale zekerheid als de participatiewet. In deze commissie zitten vertegenwoordigers vanuit de diverse sectoren van CNV Onderwijs. Ook zijn er enkele jongerenzetels. Hiervoor is CNV Onderwijs op zoek naar jongeren onder de 45 jaar die graag mee willen denken en mee willen praten. De commissie Sozep komt ongeveer vijf keer per jaar bij elkaar in Utrecht. Reiskosten worden vergoed. Vakbondsverlof is mogelijk. Je kunt je aanmelden voor de Sozep of meer informatie krijgen via [email protected]. Naar begin Beleid/Politiek Groeiregeling (V)SO nog 1 jaar door Bron: vo-raad.nl (07-11-2013) Het ministerie van OCW en DUO voeren op verzoek van de VO-raad en de PO-Raad nog eenmaal de groeibekostiging voor het (voortgezet) speciaal onderwijs ((V)SO) uit op basis van de teldatum 16 januari 2014. Met de invoering van passend onderwijs zijn de samenwerkingsverbanden verantwoordelijk voor de uitvoering van deze behoorlijk technische groeiregeling. De VO-raad heeft, in samenspraak met de PO-Raad, het ministerie van OCW echter verzocht om de groeiregeling nog één jaar uit te voeren. Dit bespaart de samenwerkingsverbanden tijd die kan worden geïnvesteerd in zaken die in deze (opstart)fase belangrijker zijn. Zo krijgen de samenwerkingsverbanden meer tijd om zich in te werken in de nieuwe bekostigingssystematiek en krijgen zij meer ruimte voor de inhoudelijke uitwerking van passend onderwijs. OCW heeft dit verzoek ingewilligd en voert, op basis van de teldatum 16 januari 2014, nog eenmaal de groeibekostiging voor het (V)SO uit voor het schooljaar 2014-2015. De PO-Raad, VO-raad, DUO en het ministerie van OCW bekijken daarna samen hoe de samenwerkingsverbanden de groeiregeling voor het schooljaar 2015-2016 zelf uit kunnen voeren. Over deze nieuwe aanpak wordt u tijdig geïnformeerd. Op passendonderwijs.nl vindt u meer informatie over de gevolgen van de eenmalige uitvoer door OCW/DUO. Naar begin 3 NIEUWSBRIEF CNV ONDERWIJS PASSEND ONDERWIJS NUMMER 19 14 NOVEMBER 2013 Reactie LECSO op internetconsultatie Variawet Bron: Lecso.nl (06-11-2013) Staatssecretaris Sander Dekker heeft voor consulatie een zogenaamde ‘variawet Passend Onderwijs’ op internet geplaatst ter consultatie. De variawet heeft tot doel om een aantal kleine onjuistheden in het wetsvoorstel passend onderwijs recht te zetten. De reactie van LECSO kent een aantal aandachtspunten, welke zij op de site kort aan de orde stellen. Hieronder een overzicht. Afwijking van het minimum aantal uren onderwijs Middels deze wetswijziging is het wederom mogelijk om af te wijken van het minimum aantal uren onderwijs. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn indien leerlingen therapieën volgen ter bevordering van de participatie binnen het onderwijsproces. De oprichting van een orthopedagogisch en didactisch centrum (OPDC) Door deze wetswijziging wordt het ook vanuit de WPO wederom mogelijk om tussenvoorzieningen in te richten. Dit gebeurt vooral indien er sprake is van crisissituaties binnen de onderwijssetting. LECSO spreekt haar zorg uit als het gaat over het stichten van nieuwe instituties binnen het regulier onderwijs. Zeker als dit louter dient om de kinderen binnen boord te houden en zo doorverwijzing naar het speciaal onderwijs te voorkomen. Een tussenvoorziening moet altijd het belang van het kind dienen. LECSO uit tevens haar zorg over de mogelijkheid om bij Algemene Maatregel van Bestuur nadere regelgeving op te leggen. Dit kan maatwerkoplossingen in de weg staan. Leerlingenvervoer In het wetsvoorstel wordt de aanspraak op leerlingenvervoer, bekostigd door de gemeenten verruimd. Ook jongeren met een psychische beperking hebben recht op leerlingenvervoer. LECSO heeft haar zorgen geuit over de budgettaire ondersteuning. Ons advies is om de verruiming van de aanspraak, ook budgettair te ondersteunen. Gevolg indien dat niet gebeurt, is een verlaging van het budget per kilometer. Zeker als er sprake is van een zeer specialistische voorziening kan dit tot problemen leiden. De technische wijzigingen In de Variawet worden ook twee technische wijzigingen aangebracht. Er wordt een wettelijke peildatum voorgesteld. LECSO vraagt aandacht voor strategisch gedrag en stuurt aan op afspraken binnen de samenwerkingsverbanden over tussentijdse plaatsing en bekostiging van leerlingen. De andere wijziging betreft dat het besluit tot sluiting van de laatste school voor speciaal basisonderwijs bij de samenwerkingsverbanden komt te liggen. LECSO vraagt wie er dan zorg draagt en toeziet op het hebben van een dekkend aanbod van voorzieningen binnen een samenwerkingsverband. Medezeggenschap In het wetsvoorstel staat vermeld, dat een samenwerkingsverband zowel een medezeggenschapsraad alsook een ondersteuningsplanraad heeft. Niet duidelijk is wat er gebeurt indien er een geschil ontstaat over het ondersteuningsplan van het samenwerkingsverband? LECSO beveelt aan om de belangen goed op elkaar af te stemmen. Ook is LECSO van mening dat de bevoegdheden van de ondersteuningsplanraad in relatie tot de medezeggenschapsraad op het niveau van het samenwerkingsverband goed op elkaar moeten worden afgestemd. Administratieve lasten In de Variawet wordt veelvuldig aangegeven dat er bij Algemene Maatregel van Bestuur, nadere regelgeving kan worden opgelegd. LECSO pleit ervoor om samenwerkingsverbanden ruimte te geven voor het passend maken van het onderwijs binnen de regio. Naar begin NIEUWSBRIEF CNV ONDERWIJS PASSEND ONDERWIJS NUMMER 19 14 NOVEMBER 2013 De Werkvloer Scholen aan de slag met 'passend onderwijs' Bron: dichtbij.nl (11-11-2013) De ISOB scholen Sokkerwei, Juliana van Stolberg, Klimop, Montessori uit Castricum, de Paltrok, Wissel uit Uitgeest en de Rembrandt uit Akersloot bereiden zich al geruime tijd voor op 'Passend Onderwijs': kwalitatief hoogstaand onderwijs op maat. Woensdag (6 november) hielden zij een studiedag over dit onderwerp. Op 1 augustus 2014 wordt de Wet Passend Onderwijs ingevoerd. Dit houdt in dat elk kind recht heeft op goed onderwijs. Dit geldt ook voor kinderen die extra ondersteuning nodig hebben. Het doel van Passend Onderwijs is dat zoveel mogelijk kinderen naar een school in de buurt kunnen gaan. Om dit onderwijs op maat te kunnen geven is het belangrijk om expertise op meerdere gebieden in huis te hebben. Het delen van kennis en vaardigheden onder professionals is daarbij van essentieel belang. Op woensdag 6 november zijn de teams daarom bij elkaar gekomen op de Juliana van Stolberg onder het motto: 'leren met en van elkaar'. Willem de Jong gaf een interessante lezing over gedragsproblematiek (Gedrag is meer dan je ziet) en vertelde - aan de hand van uitkomsten van onderzoeken - waardoor bepaalde vormen van gedragsproblematiek kunnen ontstaan. Na de pauze gingen de ca. 80 leerkrachten in kleine groepen uiteen om met elkaar te delen wat er in hun groep al heel goed verloopt. Onderwerpen die aan bod kwamen, waren bijvoorbeeld onderwijs op maat, excellentie, inzet van ICT, toegevoegde waarde van cultuur- en techniekonderwijs, gebruik van weekplanning, het 'leren leren' en het verantwoordelijk zijn voor eigen werk. Er vond een intensieve uitwisseling van ideeën plaats, waarmee elke leerkracht direct de volgende dag in zijn groep aan de gang kon gaan. Het nog meer gebruik maken van elkaars kennis en vaardigheden was het doel van deze ISOB studiedag. Naar begin Grote belangstelling voor Zeeuws-Vlaamse Ondersteuningsplanraad Bron: PZC(11-11-2013) De belangstelling om lid te worden van de Ondersteuningsplanraad is overweldigend. De Ondersteuningsplanraad dient als klankbord voor het bestuur van het samenwerkingsverband bij het opstellen van een ondersteuningsplan. De samenwerkingsverbanden moeten in het plan, dat in mei klaar moet zijn, aangeven hoe extra begeleiding wordt vormgegeven en gefinancierd. Lees het hele artikel via deze link. Naschrift redactie Eigenwijs: heb je zelf nog geen idee hoe de Ondersteuningsplanraad in jouw samenwerkingsverband eruit komt te zien. Vraag dit dan na bij je directie of management, op de meeste plaatsen wordt er (achter de schermen?) al aan gewerkt. Naar begin 5 NIEUWSBRIEF CNV ONDERWIJS PASSEND ONDERWIJS NUMMER 19 14 NOVEMBER 2013 Ouders over passend onderwijs Bron: Nederlandse Oudervereniging Katholiek onderwijs; nko.nl (07-11-2013) De helft van de ouders gelooft niet dat de school van hun kind goed is voorbereid op passend onderwijs. Slechts 17% denkt dat de school er wel klaar voor is. Dat blijkt uit een korte enquête die de NKO onder de lezers van haar Nieuwsbrief heeft gehouden. De respondenten maken zich vooral zorgen over te grote klassen en zorgleerlingen die te veel aandacht opeisen, waardoor kinderen die geen onrust in de klas veroorzaken aandacht tekort komen. Ook maken onze lezers zich zorgen over de werkdruk en het welzijn van leraren. Kunnen die het straks allemaal nog wel aan? Verder hebben ouders het idee dat passend onderwijs vooral een bezuinigingsoperatie van de overheid is. Naar begin Het kan ook anders Bron: hallohorstaandemaas.nl (07-11-2013) Redactie KRO Brandpunt sloeg onlangs alarm: veel scholen zijn volgens hen nog niet klaar voor de invoering van de Wet op passend onderwijs. En dat lijdt tot grote problemen, aldus Brandpunt. “Dat is niet mijn verhaal”, stelt Jan Jenneskens, voorzitter van het College van Bestuur van Dynamiek Scholengroep. In het artikel is te lezen hoe Dynamiek Scholengroep omgaat met expertise binnen hun vereniging van intensief samenwerkende scholen en op die manier vormgeeft aan de zorgplicht. Een geluid waarvan we weer moed krijgen in onderwijsland: in Horst gaat het goed met de voorbereidingen op passend onderwijs. Leest het hele artikel hier. Naar begin Uit de Media Overstap tussen speciaal en regulier onderwijs Bron: Nieuwsbrief KPC-groep Extract (04-11-2013) Terugplaatsingen en doorplaatsingen zijn een actueel thema in verband met de stelselwijziging passend onderwijs. De conferentie SpeciaalGewoon trok met 70 deelnemers op 9 oktober belangstelling uit het hele land. De bijeenkomst voorzag in een grote behoefte aan inspiratie en praktische tools. “Jammer dat mijn IBer niet hierbij was”, merkte een directeur uit het basisonderwijs op. “We gaan hier direct mee aan de slag.” Een gemêleerd gezelschap was 9 oktober te gast bij KPC Groep: leerlingen, ouders, leraren, ib-ers, ab-ers, zoco’s, directeuren, bestuurders, coördinatoren swv, beleidsmakers, adviseurs. De onderwijsprofessionals waren afkomstig uit diverse onderwijssectoren: so/vso, po, vo, sbo. Ook schoven medewerkers aan van ondersteunende organisaties als NVA, MEE, De Bascule, NRO en onderwijsconsulenten. Onderzoeksresultaten Het onderzoeksteam ‘SpeciaalGewoon’ presenteerde de resultaten van onderzoek van KPC Groep naar belemmerende en bevorderende factoren voor het overstappen van cluster 4-leerlingen speciaal onderwijs (so) en voortgezet speciaal onderwijs (vso) naar het regulier onderwijs. Download onderzoeksresultaten (pdf) NIEUWSBRIEF CNV ONDERWIJS PASSEND ONDERWIJS NUMMER 19 14 NOVEMBER 2013 Projectleider Maartje Reitsma sprak niet zonder reden in plaats van ‘terugplaatsing’ over ‘de overstap’ tussen speciaal en regulier onderwijs. “Het is de leerling die zelf overstapt; de omgeving is daarbij ondersteunend. Overstappen is iets wat jezelf doet! Je bent geen lijdend voorwerp. Overstappen kan ook van regulier naar speciaal. Het zijn tijdelijke overstappen die helpend zijn om als leerling verder te kunnen ontwikkelen.” “Op scherp zetten” Het onderzoek heeft duidelijk gemaakt dat er niet een specifieke factor aan te wijzen is die het succes bepaalt van overstappen. Maartje Reitsma: “Het is een stapeling van factoren. Iedereen doet ertoe: de leerling zelf, zijn ouders, de speciale school, de reguliere school. Maar ook de onderlinge relaties: schoolleerling, school-ouders, speciale school-reguliere school.” Uit de discussies – open en geëngageerd – kwam naar boven het grote belang van de relatie van de school met de leerlingen én de ouders en de waarde van een goede overdracht. Het onderzoek, zo gaven deelnemers aan, zet “ons weer op scherp”. Doen we de juiste dingen en doen we de juiste dingen goed? Inspirerende initiatieven De mini-conferentie belichtte verder een aantal best practices en bevatte presentaties van grensverleggende concepten om in het belang van de leerling ‘systeemoverstijgend te denken’. Zo werden de deelnemers geïnspireerd en geraakt door de presentatie van Jac Verstegen, sectordirecteur bij Aloysiusstichting Onderwijs en Jeugdzorg (ASOJ), over het KEC Roermond (kennis- en expertisecentrum voor jeugd). Een initiatief waarbij (speciaal) onderwijs, jeugdzorg, samenwerkingsverband voortgezet onderwijs en gemeente samenwerken. Het KEC is een landelijk erkend ‘voorlopers-project’ van hoe in de regio passend onderwijs in de praktijk kan worden gebracht voor kinderen en jongeren met leer- en gedragsproblemen. Een concept waarbij het niet meer gaat om ‘wat een kind heeft’, maar om ‘wat een kind nodig heeft’. In de inspiratieronde vonden verder rondetafelgesprekken plaats met vertegenwoordigers van basisschool Klinkers uit Tilburg (‘kind als mederegisseur van zijn eigen leerproces’), de brugklas/schakelklas van De Noordhoek (praktijkonderwijs) en vmbo-school De Windroos (‘jij maakt het verschil)’, praktijkschool Prakticon (‘laat ’t zien’) en de programmalijn 10-14 van het Tiener College (‘leren met kracht en passie’). “Dit is passend onderwijs avant la lettre”, merkte een van deelnemers aan de inspiratierondes op. Binnenkort publicatie van handreiking Naar aanleiding van het onderzoek brengt KPC Groep binnenkort een handreiking uit. Het ‘prototype’ is 9 oktober voorgelegd en besproken. De handreiking, die goed werd ontvangen (‘handig alle informatie op een rijtje’) zoomt in op de pijlers voor een succesvolle overstap en bevat veel tips en verwijzingen naar best practices. Meer recent onderzoek van de KPC Groep vind je via deze link naar de site. Naar begin Eerste integraal kindcentrum Bron: deweekkrant.nl (11-11-2013) Met het geven van water aan een boom is het eerste integraal kindcentrum van Amersfoort geopend aan de Laakboulevard in de wijk Vathorst: Boulevard410. De wethouders Lubbinge (zorg en welzijn) en van Eijk (onderwijs) verrichtten de openingshandeling. Onder veel belangstelling van ouders, professionals uit zorg en onderwijs, en met behulp van een aantal kinderen hebben zij een boom water gegeven waarvan de wortels ineen gestrengd zijn als teken van de samenwerking van de verschillende partners binnen de school voor speciaal basisonderwijs Boulevard410. Door deskundigheid en krachten te bundelen kunnen ook kinderen met een speciale zorgvraag zoveel mogelijk in of dichtbij hun eigen omgeving leren en opgroeien. 7 NIEUWSBRIEF CNV ONDERWIJS PASSEND ONDERWIJS NUMMER 19 14 NOVEMBER 2013 Wat de samenwerkingspartners Boulevard410, Youké en Bzzzonder (kinderopvang en activiteiten) bindt is hun diepgewortelde overtuiging dat ieder mens, ieder kind oké en welkom is. Professionals sluiten aan bij wat al goed gaat, bij de talenten van de kinderen en hun ouders. Samen met ouders zoeken ze naar oplossingen voor de uitdagingen die soms groot zijn in opvoeden, opgroeien en vrije tijd. Ondersteund door de partners Kind&Motoriek, Sprekenderwijs, Leespaleis en de Rekentuin. Vooral bijzonder is dat jeugdzorg nu ook echt in de school te vinden is. De wethouders hebben ook een wens in de boom gehangen: een bloem die mag bloeien. De wens van Lubbinge krijgt in het kindcentrum al gestalte: “Kinderen ontvangen op plekken waar ze dagelijks verblijven, de juiste zorg en ondersteuning die ze nodig hebben, om gezond te kunnen ontwikkelen en opgroeien”. Volgens de vader van Amir zit dat wel goed: “Nu ik heb gezien dat dit jeugdzorg is, dan mag míjn kind daar wel naartoe.” Naar begin Maak eindelijk echt werk van Passend Onderwijs Bron: cgraad.nl via ango.nl (12-11-2013) De afgelopen maanden is Passend Onderwijs op allerlei manieren geproblematiseerd. Scholen en samenwerkingsverbanden zouden er nog niet klaar voor zijn. Leraren weten niet goed wat ze te wachten staat. En dus werd er gepleit voor uitstel of op zijn minst een gefaseerde invoering. Maar uitstel is geen oplossing. Het gaat erom dat iedereen nu echt de handen uit de mouwen steekt om passend onderwijs te laten slagen. De CG-Raad en Platform VG vinden dat er al veel tijd is verspild. Bijna alle tijd en energie zijn gestoken in het optuigen van structuren, zoals de samenwerkingsverbanden. Maar op de werkvloer zelf is veel te weinig gebeurd. Het gevolg is dat Passend Onderwijs niet leeft bij leerkrachten op reguliere scholen. Sterker nog, de vooroordelen tieren welig, waardoor veel scholen zelfs proberen om zorgleerlingen buiten de deur te houden. Ga aan de slag De gehandicaptenkoepels vinden dat de scholen nu snel praktisch invulling moeten geven aan passend onderwijs. Schoolleiding en leerkrachten moeten concrete plannen maken voor de uitvoering van Passend Onderwijs op de werkvloer. Daarin moet glashelder worden beschreven aan welke voorwaarden het onderwijs moet voldoen, wil het inclusief worden. Zijn er bijvoorbeeld voldoende ruimten beschikbaar om met kleinere groepen kinderen te werken? En uiteraard dient te worden beschreven hoe docenten worden klaargestoomd voor hun nieuwe rol en hoe ze daarbij straks worden ondersteund. En welke rol gaat de school straks spelen binnen het samenwerkingsverband? Gaat de school zich bijvoorbeeld specialiseren in een bepaalde beperking? Scholen die hun zaakjes al op orde hebben, kunnen bij het maken van plannen als voorbeeld dienen. Voorlichting In de plannen moet ook duidelijk worden hoe de school aan de slag gaat met de basisondersteuning en de extra ondersteuning. Hoe komen het onderwijs- en zorgarrangement tot stand? Zijn er al afspraken met de gemeenten om invulling te geven aan het Op Overeenstemming Gericht Overleg (OOGO)? Verder moet het goed voorlichten van ouders worden meegenomen, ook in de aanloop naar Passend Onderwijs. Want de informatiebehoefte bij ouders is groot. Het ministerie heeft onlangs 650 miljoen euro extra ter beschikking gesteld voor extra banen in het onderwijs en het bestrijden van de werkdruk. Dit geld is echter niet geoormerkt. De CG-Raad en het Platform VG zouden graag zien dat scholen een deel van dit geld inzetten voor een goede invoering van Passend Onderwijs en ook duidelijk afspreken hoeveel budget daarvoor wordt gereserveerd. Naar begin NIEUWSBRIEF CNV ONDERWIJS PASSEND ONDERWIJS NUMMER 19 14 NOVEMBER 2013 Welke effecten wil je bereiken met passend (voor wie?) onderwijs Bron: linkedin.nl (10-11-2013) Op LinkedIn startte Rob Sentse een discussie over de wijze waarop in klassen, van elk schooltype, de leerlingen EN de leerkrachten elkaar aanspreken op gedrag. En handelend optreden wanneer gedrag niet door de beugel kan. De vraag is waaruit dat "handelend optreden" dan moet/mag bestaan. De vraag is ook WIE allemaal op de stoel van de leerkracht gaan zitten om over dat "handelend optreden" een oordeel te vellen. Wanneer over voorbeeldgedrag wordt gesproken lijkt het of mensen het hebben over onbereikbare doelen, conflict-vermijdend gedrag dus. Voorbeeldgedrag, als onlosmakelijk onderdeel van het omgaan met elkaar, richt zich op de vraag wat toelaatbaar is en wat niet. Zo kom je al gauw op begrippen als kunnen, willen en durven. In de zin van omgang met elkaar betekent dit: Het (aan)kunnen, (aan)willen en (aan)nemen van verantwoordelijkheid. Durft U het aan? Voorbeeldgedrag bestaat niet alleen uit de wijze waarop invulling wordt gegeven aan sociale en communicatieve vaardigheden maar ook uit de wijze hoe wordt omgegaan met voorbereidende, uitvoerende en evaluatieve vaardigheden. Dat laatste is een belangrijke vaardigheid die medebepalend is voor de ontwikkeling van een ethisch besef. Natuurlijk is het zo dat hiermee niets nieuws onder de zon is. Het is tenslotte gedrag wat al in ieders handelen is besloten. Het elkaar blijvend aanspreken op dit gedrag voorkomt echter dat ongewenst gedrag onbesproken blijft. Vaardigheden zijn slechts middelen. De mensen zelf dienen bij de uitvoering van een gedragscode betrokken durven en willen raken. Deze intrinsieke motivatie tot betrokkenheid draagt zorg voor het effectief aan de orde krijgen van vragen over wat je kunt ‘maken’ of wat je niet kunt ‘maken’. PBS als antwoord Liesbeth Leijnse reageerde op bovenstaand stuk. Zij is ambulant begeleider REC 3 en 4 bij Boven Amstel. Zij stelt: Goed gedrag kun je leren! Het staat nog te weinig structureel als vakgebied ingeroosterd. Je gaat dus concreet lessen met gewenst gedrag inoefenen. Je oefent het dagelijks net als lezen, schrijven en rekenen. Met PBS (Positive Behavior Support) werk je schoolbreed aan gedrag in en buiten de klas met leerlingen, ouders en leerkrachten, overblijf en directie... Past prima binnen passend onderwijs omdat je preventief aan gedrag werkt door het met elkaar concreet in te oefenen. Leerklimaat wordt zo positief beïnvloed. Minder ruis en meer tijd voor onderwijs. Voor leerlingen/groepjes/leerkrachten die meer ondersteuning nodig hebben is er extra aanbod. Als school zelf bepaal je gezamenlijk de regels/afspraken die je wilt uitdragen en iedereen is zo actief betrokken en verantwoordelijk. Alles wordt kort/ bondig/positief visueel gemaakt in de hele school zodat zichtbaar is welk gedrag gewenst is. Volgens Liesbeth kun je, wanneer de schoolomgeving duidelijk is over gewenst gedrag, als leerling, leerkracht, ouder en directie beter met elkaar omgaan en meer bereiken. Naar begin 9 NIEUWSBRIEF CNV ONDERWIJS PASSEND ONDERWIJS NUMMER 19 14 NOVEMBER 2013 SWPBS kan handen en voeten geven aan passend onderwijs Bron: nationale onderwijsgids (12-11-2013) Het is onderwerp van gesprek in veel scholen: de wet passend onderwijs die vanaf volgend schooljaar scholen verplicht om een passende onderwijsplek te bieden aan leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben. SchoolWide Positive Behavior Support (SWPBS), een onderwijsaanpak uit de Verenigde Staten, kan scholen hierbij concrete handvatten bieden. Hogescholen Windesheim en Fontys brengen de SWPBSschoolpraktijk in beeld tijdens de vijfde landelijke SWPBS-conferentie op 15 en 16 november op Windesheim in Zwolle. Meer informatie: www.windesheim.nl/swpbsconferentie of lees het hele artikel op nationaleonderwijsgids.nl. Ook in de agenda van deze nieuwsbrief vind je meer informatie. Naar begin Agenda Conferentie SWPBS Bron: windesheim.nl Hogeschool Windesheim organiseert samen met Fontys OSO op 15 en 16 november een conferentie over SchoolWide Positive Behaviour Support. Keynote speaker is Terry Scott die aandacht schenkt aan de overgang van schoolbrede groene interventies naar gele interventies. Ook zijn er die dag diverse interessante workshops. Meer lezen, ga naar de site. Voor wie: De conferentie is interessant voor iedereen die in of met scholen werkt aan een positief leef- en leerklimaat in de school. Tijd en locatie: De conferentie vindt plaats op vrijdag 15 november van 9.00 – 16.30 uur en op zaterdag 16 november van 9.00 – 14.00 uur op Windesheim, Campus 2-6 in Zwolle. Op 15 november is de ontvangst in gebouw C (hoofdingang) en op 16 november in G2.20 (Gert Veenhovenzaal in gebouw G). Naar begin Panama Conferentie 2014 – Rekenen en Wiskunde XL Op donderdag 16 & vrijdag 17 januari 2014 vindt de 32e Panama-conferentie plaats met als thema 'Rekenen en Wiskunde XL'. Op de jaarlijkse conferentie werken professionals aan versterking van het rekenwiskundeonderwijs in PO, SBO en Pabo en het rekenonderwijs in VO en MBO. Rekenen en rekenen-wiskunde staan weer volop in de belangstelling en er wordt extra hard gewerkt aan verbetering van het onderwijs en opbrengsten ervan. Recente onderzoeksresultaten, zoals ook gepresenteerd op de Panama-conferentie van 2013, laten zien waar aandachtspunten liggen voor verdere versterking van het reken- en reken-wiskundeonderwijs. Een aantal van deze aandachtspunten staat centraal op de conferentie in 2014, met als overkoepelende vraag: hoe kunnen we werken aan rekenonderwijs en rekenwiskundeonderwijs van eXcelLent niveau? De volgende thema's komen aan bod: Doelen, aanbod en instructie voor betere en begaafde leerlingen op het gebied van rekenen-wiskunde Hogere-orde doelen bij rekenen-wiskunde NIEUWSBRIEF CNV ONDERWIJS PASSEND ONDERWIJS Excellentie bij (aanstaande) leerkrachten en docenten Excellentie bij reken-wiskunde experts NUMMER 19 14 NOVEMBER 2013 Achterliggende vragen daarbij zijn onder meer: Wat zijn toegevoegde doelen voor betere en begaafde leerlingen? Wat verstaan we bij reken-wiskundeonderwijs onder ‘excellentie’ en ‘hogere-orde doelen’? Hoe kunnen betere en begaafde leerlingen worden ondersteund bij het werken aan hogere-orde doelen? In hoeverre zijn hogere-orde doelen ook van toepassing voor minder sterke rekenaars en hoe kunnen deze leerlingen dan worden ondersteund? Wat is nodig om (aanstaande) leerkrachten te ondersteunen tot excelleren in hun rekenwiskundeonderwijs? Wat maakt een professional op het gebied van rekenen-wiskunde tot een expert? Ook is er aandacht voor zaken die blijvend aan dacht vragen, zoals: Rekenen in het VO en MBO Het belang van taal voor rekenen en rekenen-wiskunde De toegevoegde waarde van moderne digitale hulpmiddelen als digibord en tablet Voor meer informatie en aanmelden, zie http://www.fisme.science.uu.nl/panama/ Naar begin 11 NIEUWSBRIEF CNV ONDERWIJS PASSEND ONDERWIJS NUMMER 19 14 NOVEMBER 2013 Lees verder Halfmaandelijks overzicht toegankelijk via MijnCNVO (herhaling) Deze nieuwsbrief wordt samengesteld op basis van een halfmaandelijks overzicht dat op verzoek van de Stuurgroep Passend Onderwijs wordt samengesteld. Niet alle berichten kunnen geplaatst worden. Voor geïnteresseerden zijn de overzichten toegankelijk via ‘MijnCNVO’. Als je onder ‘Vul je gegevens aan’ ook het vinkje bij ‘passend onderwijs’ aan hebt staan, dan krijg je onder ‘Verenigingsnieuws’ toegang tot de betreffende overzichten. Naar begin 12