Partijprogramma’s politieke partijen over mantelzorg Per partij geven we een korte omschrijving van de visie op mantelzorg in de samenleving, de visie op langdurige zorg en ook de maatregelen die de partij voor ogen heeft. De programma’s staan op alfabetische volgorde in de eigen taal van de politieke partij. CDA: Keuzes voor een beter Nederland Het programma is gericht op waarden en traditie, sterke samenleving, familie en gezin, zorg voor elkaar en eerlijke economie. In de zorg dichtbij werken in hun visie huisartsen, wijkverpleging, thuiszorg, familie en mantelzorg intensief samen. Zorgverzekeraars, instellingen en de (gemeentelijke) overheid helpen daarbij. De zorg in Nederland zou ondenkbaar zijn zonder de inzet, liefde en aandacht van mantelzorgers. Het programma spreekt daarvoor zijn grote waardering uit. En het komt met de volgende voorstellen:Meer inspraak aan ‘de keukentafel’, de gemeente mag de zorg nooit korten als de mantelzorger –in redelijkheid- aangeeft overbelast te zijn. Ook de wijkverpleegkundige moet bij haar oordeelvorming goed kijken naar de draaglast van de mantelzorg en dit afstemmen met de gemeente. Het begrip ‘gebruikelijk zorg’ wordt hierbij geherintroduceerd. Het CDA wil meer respijtzorg en dagopvang, beide zijn dan altijd maatwerk. Om mantelzorgers financieel te ondersteunen stelt het CDA een zorgbonus voor voor mensen die verlof opnemen of minder gaan werken om de zorg te kunnen bieden. Patiënten die door mantelzorgers verzorgd worden krijgen een korting op de eigen bijdrage. En tot slot geeft het CDA program aan dat het opnemen van een familielid of vriend om deze te verzorgen, niet mag leiden tot een korting op een uitkering. Het CDA gelooft niet in het nut van nieuwe stelselwijzigingen, maar wil meer ruimte geven aan echte zorgverleners, samenwerking en minder marktwerking. De patiënt moet centraal staan in de zorg en niet de regels. Om dit allemaal te realiseren wil het CDA een minister voor Familie en Gezin invoeren. CU: Hoopvol realistisch Het program van de Christen Unie is vooral gericht op de toekomst van de volgende generaties, zorgen dat iedereen meetelt en opkomen voor (godsdienst)vrijheid. De zorg moet toegankelijk en betaalbaar blijven.CU hecht aan solidariteit naar elkaar en volgende generaties. Er is de laatste jaren veel veranderd, waarbij gemeenten een grote verantwoordelijkheid hebben gekregen. Die richting is goed, maar op punten is bijsturing nodig. Mezzo, Postbus 179, 3980 CD Bunnik, T 030 659 22 22, [email protected], www.mezzo.nl Pagina 1 van 6 28 februari 2017 De Christen Unie staat daarbij voor zorg die dichtbij georganiseerd is. Gemeenten kopen zorg in op basis van prijs én kwaliteit. Zij zorgen voor een samenhangend zorgaanbod, met oog voor identiteitsgebonden zorg en keuzevrijheid. Wijkverpleegkundigen en huisartsen zijn de spil in het zorgnetwerk in de buurt. CU investeert in beschermd wonen en in zorg voor mensen met GGZ-problematiek, door 24/7 ambulante psychische zorg in de wijk, inloophuizen en time-out voorzieningen voor kortdurende opname. Verbeterde de zorg voor ouderen. Zorgprofessionals verdienen vertrouwen. Samen met cliënten en mantelzorgers bepalen zij wat de beste zorg is. Ouderen en hun naasten houden zelf zoveel mogelijk de regie. Zorg die niet specifiek ziekenhuiszorg is, valt onder de Zorgverzekeringswet. Er komen meer casemanagers dementie. Verzorgingshuizen op het platteland worden zoveel mogelijk opengehouden. De financiering van hospices en palliatieve zorg wordt goed geregeld. Specifiek voor mantelzorg staat de CU voor verruiming van de mantelzorgregelingen: Er komen ruimere verlofregeling voor mantelzorgers en een mantelzorgfonds waar de werkgever overmatige kosten in rekening kan brengen. D66: Samen sterker – Kansen voor iedereen D66 gaat de verkiezingen in met het programma: 'samen sterker - kansen voor iedereen'. Het is vooral gericht op onderwijs, schone groei, banen, pro-Europa en actief publiek leiderschap. Wat de zorg betreft wil D’66 rust in de zorg na de hervormingen van de afgelopen jaren. De partij wil investeren in eHealth en innovatie gericht op gezondheid in plaats van behandeling; meer aandacht voor preventie en gezond leven. In de organisatie van de zorg ziet men huisartsen in de buurt komen centraal te staan. Kwaliteit van de zorg moet transparant worden. Tot slot kiest D’66 ervoor dat hulp bij zorgvuldige levensbeëindiging is niet langer strafbaar. D66 wil dat de decentralisaties de komende jaren de kans krijgen hun toegevoegde waarde te laten zien. D66 zegt de groeiende inzet van mantelzorgers te zien, maar kondigt geen maatregel of plan aan hoe hiermee om te gaan. Wel vraagt de partij aandacht voor de bouw van levensloopbestendige woningen en het gebrek aan ouderenwoningen. GroenLinks: Tijd voor verandering GroenLinks kiest met dit programma ‘Tijd voor verandering’ voor een groene economie waarin welzijn vooropstaat en we de welvaart delen. GroenLinks wil nieuw perspectief voor iedereen. GroenLinks wil investeren in zorg en welzijn voor ouderen, mantelzorgers, mensen met een beperking, kinderen en jongeren die ondersteuning nodig hebben. GroenLinksinvesteert extra in Mezzo, Postbus 179, 3980 CD Bunnik, T 030 659 22 22, [email protected], www.mezzo.nl Pagina 2 van 6 28 februari 2017 preventie, waarbij het zowel om de gezondheid als het sociaal functioneren gaat. Op buurtniveau wordt de samenwerking tussen huisartsen, wijkverpleging, ouderenzorg en sociaal werk verbeterd. Om de solidariteit tussen ziek en gezond en tussen oud en jong in de zorg te herstellen, roept GroenLinks de wildgroei aan zorgpolissen een halt toe. Er komen transparante verzekeringspolissen met een breed basispakket. Groen Links waardeert mantelzorg en vrijwilligerswerk als gelijkwaardige vormen van participatie. De onbelaste vrijwilligersvergoeding gaat omhoog. Financiële drempels zoals de kostendelersnorm mogen geen belemmering zijn om voor elkaar te zorgen. Er komt geen mantelzorgboete in de AOW GroenLinks staat voor een ontspannen samenleving waarin niet alles om werk draait en mensen de ruimte hebben om werk en zorgtaken te combineren, daarom wordt een vierdaagse werkweek uiteindelijk de norm. PvdA: Een verbonden samenleving De PvdA gaat de verkiezingen in met het programma: 'Een verbonden samenleving'. Het is vooral gericht op eerlijk delen, vast werk, goed wonen, een gezond leven, scholing, emancipatie en recht op zeggenschap. Over zorg en sociale zekerheid geeft de PvdA de volgende hoofdpunten: Er komt een flexibele AOW: tot 3 jaar eerder stoppen met werken tegen een redelijke korting, niemand zakt onder het minimum. PvdA wil een uniforme polis voor alle basisverzekeringen in de zorg, afschaffen van eigen risico en geen marktwerking in eerstelijnszorg. De PvdA staat voor liefdevolle langdurige zorg. En vindt daarbij mantelzorgers van onschatbare waarde. Zij verdienen daarvoor onze waardering en steun. De PvdA wil hun positie versterken door hen bij te staan. En hun werk verlichten met goede respijtzorg en mantelzorgverlof en actief wijzen op deze mogelijkheden. De verbinding tussen de professionele en informele zorg moet veel groter worden, waarbij familieleden en mantelzorgers serieus betrokken worden door zorgprofessionals. Moderne communicatiemiddelen kunnen daarbij behulpzaam zijn. De PvdA wil speciale aandacht voor minderjarige kinderen die mantelzorgtaken uitvoeren: die moeten zoveel mogelijk worden ontlast en ondersteund. Mensen met dementie moeten altijd kunnen terugvallen op iemand die hen ondersteunt. Overheid en bedrijfsleven moeten rekening houden met hen en hun partners. Mensen krijgen ook in de langdurige zorg het recht om een eigen zorgplan op te stellen. De beweging naar kleinschalige wooninitiatieven en coöperaties, ook voor mensen met een laag inkomen, wil de PvdA versnellen. Hiertoe worden initiatieven met persoonsvolgende bekostiging doorgezet en behouden we de mogelijkheid om zorg zelf te organiseren via een pgb. Mezzo, Postbus 179, 3980 CD Bunnik, T 030 659 22 22, [email protected], www.mezzo.nl Pagina 3 van 6 28 februari 2017 Partij voor de dieren: Plan B De Partij voor de Dieren vindt dat de bezuinigingen op de mantelzorg moeten worden teruggedraaid. De solidariteit in de zorg staat onder druk. Privatisering en marktwerking hebben ervoor gezorgd dat de zorg vooral draait om winstmaximalisatie en dat gaat ten koste van de patiënt. De gezondheidszorg moet echter toegankelijk zijn en blijven voor iedereen. Daarbij past het niet om te bezuinigen op de fundamenten van ons zorgstelsel: de huisarts, de apotheek, de psychiater, thuishulp, het ziekenhuis en natuurlijk de mantelzorg. Juist mensen die hun hand uitsteken naar anderen, dienen meer ondersteuning te krijgen. Mantelzorgers zouden daarom recht moeten hebben op financiële compensatie en aanvullende maatregelen die het mogelijk maken om zorg en arbeid te kunnen combineren. Om mantelzorgers te voorzien van de nodige kennis en expertise zouden gemeenten individuele, professionele ondersteuning moeten geven. De mantelzorgboete moet worden geschrapt. PVV: Nederland weer van ons De PVV gaat de verkiezingen in met het programma: 'Nederland weer van ons'. Het is vooral gericht op het 'de-islamiseren van Nederland', extra geld naar de zorg, defensie en politie. Tevens moet Nederland uit de Europese Unie stappen en een bindend referendum invoeren. De twee concrete punten die (in)direct betrekking hebben op mantelzorg zijn: Eigen risico zorg geheel afschaffen. Terugdraaien bezuinigingen thuiszorg en ouderenzorg. SGP: Stem voor het leven Met het programma Stem voor het leven wil de SGP op drie ‘fronten’ is strijd voeren voor het leven. De SGP maakt zich sterk voor de bescherming van kwetsbaar leven, over onze veiligheid, en over hoe we samen leven in dit land. Over mantelzorg en vrijwilligers zegt de SGP: Het is prachtig als mensen zich vrijwillig en belangeloos willen inzetten voor andere mensen. Daarom vindt de SGP dat we niet zuinig genoeg kunnen zijn op onze mantelzorgers en vrijwilligers. Door de vergrijzing neemt het aantal ouderen toe, waardoor ook de hulpvraag toeneemt. Op mantelzorgers wordt dus steeds meer een beroep gedaan, terwijl er tegelijkertijd een steeds groter wordende druk vanuit de overheid op hen uitgeoefend wordt om de arbeidsmarkt op te gaan. Het moet mogelijk worden om meer zorgtaken en maatschappelijke taken op zich te nemen, zonder dat mensen dat teveel in hun portemonnee gaan voelen. Dit draagt bij aan een verbetering van de onderlinge betrokkenheid binnen familie, kerk en maatschappelijke verbanden. Mezzo, Postbus 179, 3980 CD Bunnik, T 030 659 22 22, [email protected], www.mezzo.nl Pagina 4 van 6 28 februari 2017 Concreet noemt de SGP de volgende punten over mantelzorg: Mantelzorgers en vrijwilligers zijn het bindmiddel van onze samenleving. De overheid houdt er toezicht op dat de wettelijke verplichtingen om mantelzorgers en vrijwilligers te ondersteunen, worden nagekomen. De rechten van mantelzorgers zijn opgenomen in de Wet maatschappelijke ondersteuning. Het is uiterst ongewenst dat ons belastingstelsel mantelzorgers en vrijwilligers afstraft in plaats van beloont. Dat moet écht anders! Instellingen worden gestimuleerd mantelzorgers en vrijwilligers te betrekken bij de professionele zorg. Casemanagers kunnen een goede bijdrage leveren aan kwalitatief goede dementiezorg en het ontzorgen van mantelzorgers. Daarom moet er een recht komen op ondersteuning van een in dementie gespecialiseerde casemanager. Ook bij andere complexe zorgvormen kan een casemanager toegevoegde waarde hebben. SP: Pak de macht De SP strijdt op 20 punten voor een sociaal Nederland. Een van die punten is ‘Van marktwerking naar samenwerking in de zorg’, daarin zijn twee concrete punten voor mantelzorgers te herkennen: Om te voorkomen dat het per gemeente verschilt welke zorg mensen krijgen, wordt een gemeentelijk basispakket ingevoerd voor thuiszorg, dagbesteding en ondersteuning voor mantelzorg (respijtzorg). Door gemeenten voldoende middelen te geven voor zorgtaken wordt de eigen bijdrage overbodig. Mantelzorgers worden beter ondersteund bij de intensieve zorgtaken die zij op zich nemen. In elke gemeente komt een mantelzorgpunt waar mantelzorgers terecht kunnen met vragen en voor hulp. Tevens wil de SP de kostendelersnorm (‘mantelzorgboete’), een korting op de uitkering voor mensen die anderen ondersteunen, helemaal afschaffen. VVD: Zeker Nederland De VVD gaat de verkiezingen in met het programma: 'Zeker Nederland'. Het is vooral gericht op immigratie en integratie, minder regels voor de arbeidsmarkt en de zorg en investeren in veiligheid en justitie, defensie. Veel mensen zetten zich dagelijks in voor hun familie, vrienden of buren. Mantelzorgers zijn buitengewoon waardevol voor onze samenleving. Er kan echter een moment komen dat het niet meer lukt met hulp uit de omgeving. Dan moet je altijd aanspraak kunnen maken op ondersteuning vanuit de gemeente. Zodat je altijd bent verzekerd van goede zorg. Gemeenten moeten daarom voortdurend aandacht hebben voor de mantelzorgers en hen ondersteunen wanneer dat nodig is. Mezzo, Postbus 179, 3980 CD Bunnik, T 030 659 22 22, [email protected], www.mezzo.nl Pagina 5 van 6 28 februari 2017 Gemeenten moeten onafhankelijke cliëntondersteuning aanbieden aan iedereen die dat wil. Als er vragen zijn over de zorg, behoefte is aan een luisterend oor of hulp nodig is bij het indienen van een aanvraag, moet de ondersteuner altijd klaarstaan. Of het nu gaat om zorg, onderwijs, jeugdhulp, werk of wonen. En als je niet tevreden bent over de aangeboden hulp, heb je recht op een andere ondersteuner. Als het moeilijk wordt om huishoudelijke taken zelf uit te voeren door bijvoorbeeld ouderdom of een tijdelijke ziekte, moet het ook mogelijk zijn om deze hulp zelf in te huren. Wet- en regelgeving mag dan niet in de weg zitten. Wij willen daarom de huidige regeling dienstverlening aan huis behouden en waar mogelijk uitbreiden. Een persoonsgebonden budget (pgb) kan hét verschil maken tussen meedoen in de samenleving, het integraal-pgb moet daarom voor heel Nederland beschikbaar zijn. Ook in verzorgings- en verpleeghuizen moet iedereen uit kunnen gaan van de beste zorg. De VVD wil daarom dat de allerbeste verzorgings- en verpleeghuizen in Nederland voortaan de norm zijn en als voorbeeld dienen voor de rest. Mensen die in een instelling wonen, mogen zelf kiezen hoe zij hun leven leiden. Wij willen dat mogelijk maken door persoonsvolgende bekostiging. Dit zorgt er ook voor dat zorgverleners worden gestimuleerd om betere kwaliteit te leveren. Daarnaast biedt het ruimte aan kleinschalige zorg. Verzorging die helemaal is afgestemd op wat iemand nodig heeft. De VVD wil blijven inzetten op het apart betalen van zowel wonen als zorg. Zo kun je huur betalen voor jouw woning en zelf kiezen wie de zorg levert. De VVD vindt het niet eerlijk dat mensen die hun hele leven hard gespaard hebben, een hogere eigen bijdrage betalen voor hun zorg en ondersteuning dan mensen die niet hebben gespaard. Daarom willen wij de vermogensinkomensbijtelling verlagen. 50 plus: 50plusdus! In het verkiezingsprogramma van 50plus worden 50 punten benoemd waarvoor 50plus zich hard wil maken. Daaronder ook de volgenden punten die mantelzorg betreffen: Mantelzorgondersteuning gaat deel uitmaken van een gemeentelijk basispakket. Dit maakt een einde aan te grote verschillen per gemeente. Landelijke registratie van mantelzorgers, zodat financiële en andere maatregelen ter ondersteuning en waardering van de mantelzorgers op een eenvoudige manier uitgewerkt kunnen worden. Familiehuizen, waar drie generaties van een familie met elkaar samenwonen, worden fiscaal gestimuleerd. Mezzo, Postbus 179, 3980 CD Bunnik, T 030 659 22 22, [email protected], www.mezzo.nl Pagina 6 van 6 28 februari 2017