ACTIVITEITENVERSLAG 2014 VOORWOORD De geboorte van een groep. De volledige hertekening van het landschap van Externe diensten voor Preventie en Bescherming op het Werk door het spel van fusies en samenwerkingsverbanden met sociale groeperingen versterkt het belang van de strategische keuze van CESI om haar kernactiviteiten te behouden binnen het specifieke gebied van het welzijn en de gezondheid op het werk. CESI biedt het hoofd aan haar concurrenten die veel groter zijn dan zij, die het voordeel hebben dat ze zich kunnen richten op besparingen door schaalvergroting en de interne samenvoeging van middelen om hun groei te verzekeren. Heel wat organisaties zouden deze ontwikkelingen als een bedreiging hebben aangevoeld. Niet zo voor CESI, dat er de voorkeur aan heeft gegeven om de leiding te nemen op enkele renovatie- en/ of innovatiegebieden, te beginnen met haar interne structuren. Op 3 maart 2014 werd CESI 'Groep CESI', waarbij haar twee oude juridische structuren op coherente wijze werden gestructureerd in eenzelfde geheel. De Externe Dienst voor Preventie en Bescherming op het Werk startte grote projecten op, waardoor CESI goed gepositioneerd werd om te beantwoorden aan de uitdagingen en verwachtingen van klanten en de significante evolutie van de financiering van de externe diensten. OneManagement werd geleidelijk het serviceplatform van de Groep, waardoor nieuwe diensten konden worden aangeboden inzake welzijn, werkgelegenheid en maatschappelijke verantwoordelijkheid van ondernemingen. Deze zijn een aanvulling op haar meer traditionele managementopdrachten. In 2014 gaat de Groep van start en worden nieuwe beslissingsmechanismen ingevoerd waarbij beide entiteiten beter worden geïntegreerd. Er wordt ook geïnvesteerd in nieuwe transversale functies en gekozen voor een nieuwe scope die zich radicaal toelegt op een stand-alonestrategie. Geen eenvoudige opdracht omdat tegelijk de bestaande activiteiten moesten worden behouden in een context van voortdurend politiek en sociaal economisch overleg over de financieringsvraag van de externe diensten. Alle medewerkers van de Groep CESI zullen u zonder uitzondering bevestigen dat 2014 een intens jaar was met veel vragen en soms ook wel twijfels. De opgestarte projecten zijn dikwijls van lange adem en hebben nog niet allemaal geleid tot zichtbare resultaten. Nochtans kan niet worden betwijfeld dat dit jaar een mijlpaal zal zijn in de geschiedenis van ons bedrijf. De bocht is onomkeerbaar en al onze energie is nu gericht op onze nieuwe werkomgeving. De klant staat centraal. We leren elke dag bij. We zijn doortastend in onze waarden. François Ladrière 3 01 UITDAGINGEN EN WERKPUNTEN... TEN DIENSTE VAN DE KLANT, IN ALLE MOGELIJKE VORMEN… De Groep CESI investeert massaal in projecten die rechtstreeks ten goede komen van onze klanten. De digitalisering van het medische dossier is hiervan het speerpunt. Het project Health@Work mobiliseert onze competenties en middelen om onze klanten betrouwbare en performante diensten te kunnen leveren. Ook al zal dit project pas echt op snelheid komen in 2015, de strategische keuzes, de aanduiding van leveranciers, de implementatie van de teams en de analyse van een deel van de betrokken processen werden heel het jaar 2014 door onder handen genomen. Naast het feit dat CESI zich zal positioneren tussen haar concurrenten is het de uitgelezen gelegenheid om een aantal tools grondig te bekijken en eventueel aan te passen om de kwaliteit van onze dienstverlening fors te verbeteren. Het project Health@Work voor de digitalisering van het medisch dossier. Tegelijk is er het project "MyCESI" dat onze leden de mogelijkheid biedt om online documenten en informatie te bekomen via een eigen account. Dit project startte in 2014 met de creatie van de eerste 70 klantenaccounts. Deze eerste projectfase heeft ons toegelaten om de progressieve veralgemening van deze dienst voor al onze klanten voor te bereiden en de nodige verbeteringen te plannen om de dienst nog meer toegevoegde waarde te geven. Onze dienst "klantenadministratie" werd volledig gereorganiseerd waarbij de functie "key account manager" werd gecreëerd voor een individuele opvolging van de grote accounts. In de logica van een verdere individualisering van de relaties met onze klanten, ontstond binnen CESI in 2014 ook de functie van accountmanager. In sommige organisaties zijn er niet minder dan tien verschillende tussenkomende partijen afhankelijk van de diversiteit van de betrokken disciplines en de locatie van de exploitatiezetels van de aangesloten ondernemingen. Om de samenhang van onze interventies te verbeteren zal de accountmanager alle informatie betreffende de interventies van de Groep CESI binnen eenzelfde onderneming centraliseren, zal hij de interne procedures ervan betreffende welzijn en gezondheid en management opvolgen en zal hij anticiperen op de behoeften van de klant door aangepaste maatregelen voor te stellen. Deze maatregel gaat in half 2015, maar werd beslist, voorbereid en voorzien in 2014. In opvolging van haar beleid inzake nabijheid en geografische spreiding heeft CESI geïnvesteerd in twee nieuwe centra. Philippeville is een perfect voorbeeld van integratie in een medisch-sociaal project in de regio. We delen er een gebouw samen met de Christelijke Mutualiteiten, de ASD en verschillende vzw's uit het middenveld. Het centrum van Antwerpen, een voorbeeld inzake EDPBW op het vlak van inrichting en uitrusting, zal het speerpunt zijn van onze groeipolitiek voor Vlaanderen. Onze communicatiemiddelen verder uitbouwen, onze tools en ons aanbod verbeteren voor een betere dienstverlening en de relaties met onze klanten versterken zonder ook te werken aan onze competenties zou echter ongeloofwaardig zijn. Daarom hebben we in 2014 een evaluatie- en vormingsprogramma uitgewerkt over onze klantbenadering. We willen meer luisteren naar onze klanten om beter te kunnen ingaan op de gedetecteerde Het centrum van Philippeville dat in 2014 in gebruik werd genomen is een mooie behoeften. Dit programma zal in illustratie van de integratie van CESI in een regionaal medisch-sociaal project. 2015 worden voortgezet. 5 EEN COHERENT EN RIJK AANBOD TEN DIENSTE VAN HET GEZONDHEIDSBELEID Het jaar 2014 was dus het jaar van de geboorte van de groep en tegelijk van de oprichting van een totaal nieuwe directiefunctie: directeur strategie en marketing van de Groep CESI. Een van de belangrijkste opdrachten van de functie is de versterking van de samenhang en de verrijking van het serviceaanbod van de Groep als geheel. Er werd dus basiswerk verricht rond de acht expertisedomeinen waarbinnen de nieuwe groep actief is: de gezondheid op het werk, de arbeidshygiëne, de veiligheid, de ergonomie, de psychosociale risico's, het welzijn, de tewerkstelbaarheid en het management. Sommige diensten werden opnieuw bekeken, anderen werden nieuw opgericht of geïntegreerd. De catalogus 2015, die in 2014 werd ontwikkeld, symboliseert de kracht van het serviceaanbod van onze Groep: 56 opleidingen en 50 adviesdiensten verdeeld over onze twee serviceplatforms CESI-EDPBW en OneManagement. Een van de opmerkelijkste nieuwe producten is ongetwijfeld de commercialisering van de service "CAP WORK Enterprise", die een oplossing biedt voor het gevoelige probleem van de werkhervatting na een lange afwezigheid. Deze service past perfect bij de belangrijke uitdagingen waarmee ondernemingen worden geconfronteerd, maar ook deze van de werknemer zelf en de maatschappij. We vermelden eveneens services als ERGOFIT (fysieke arbeidsomstandigheden), CESI Safety Pack (conformiteit met de risicobeheersing), Essential Screening (Assessment), het project multidisciplinair centrum voor burn-out, een service voor het stoppen met roken en opleidingen en analyses betreffende biologische risico's of het brandgevaar. Het aanbod van de Groep CESI is ontegensprekelijk een van de mooiste op de markt. De uitdaging zal zijn om dit aanbod kenbaar te maken en te valoriseren. EEN BETER GEÏNTEGREERD SERVICEPLATFORM OPLEIDINGEN EN ADVIES 2015 6 Na een relatief autonoom bestaan te hebben beleefd sinds de terugkoop eind 2011, kwam de integratie van OneManagement in 2014 in een stroomversnelling. OneManagement wordt geleidelijk het serviceplatform van de groep op het vlak van welzijn, tewerkstelbaarheid, management en uiteindelijk ook maatschappelijk verantwoord ondernemen. Het vertrek van de twee stichtende leden van de bvba, de integratie van een van de oude directeurs binnen de groep met als functie directeur strategie verantwoordelijk voor het serviceaanbod, de implementatie van een volledig nieuw team consultants, de benoeming van een nieuwe directeur en de verhuis van de exploitatiezetel van Hamme-Mille naar de maatschappelijke zetel van de Groep in Woluwe hebben deze samenwerkingen bijzonder versterkt. De ontwikkeling van een volledig nieuw serviceaanbod op het vlak van welzijn en tewerkstelbaarheid zorgt ervoor dat OneManagement nu in de buurt komt van de fundamentele doelstellingen van de EDPBW die de ruggengraat vormen van wat de Groep CESI op de markt verdedigt. PARTNERSCHAPPEN RIJK AAN PROJECTEN De Groep CESI wil werken aan partnerschappen, binnen een netwerk van actoren die zich inzetten voor de waardigheid van de mannen en vrouwen op het werk. Of dat nu in het onderwijs is of in de maatschappelijke dienstverlening, het bevorderen van de gezondheid, de waardering van diversiteit, de ondersteuning van de tewerkstelbaarheid of de gelijkheid in het ondernemingsinitiatief. Groep CESI gaat op zoek naar partners die dezelfde visie op de werkende mens delen. Deze partnerschappen gaan niet alleen over principes. De Groep heeft aan haar belangrijkste partners voorgesteld om samen te werken aan projecten waarvan de finaliteit het hart van de onderneming zelf is, zijnde de verbetering van het welzijn en de gezondheid op het werk. Deze versterking van partnerschappen startte door een herdefinitie van de krachtlijnen van het "pact van de leden", het referentiekader voor de ondernomen gemeenschappelijke acties. In het bijzonder zijn te vermelden: UCL: investering in een multidisciplinaire kern gericht op de gezondheid op het werk die het daglicht moet zien in 2015. Behoud van de detachering van een van onze preventieadviseurs in de eenheid toxicologie, wetenschappelijk peterschap van ons toekomstig multidisciplinaire centrum voor het onderzoek naar burn-out. UCM: beslissing om zich aan te sluiten bij het onderzoek naar de gezondheid van zelfstandigen en aanbieden van een medische checkup aan zaakvoerders van KMO's. Ontwikkeling van commerciële partnerschappen en services. Christelijke mutualiteiten: oprichting van de vzw "Entreprise: travail et handicap" voor de integratie van gehandicapte personen in de wereld van het werk. Ontwikkeling van een partnerschap met de Eneobeweging om een vormings- en begeleidingsprogramma uit te werken voor de voorbereiding op pensionering binnen de onderneming. Andere partnerschappen ontstaan afhankelijk van opportuniteiten die zich voordoen, waarbij altijd wordt gekeken naar de essentiële opdrachten van de Groep. We vermelden bijvoorbeeld de voorbereiding van een samenwerkingsakkoord met de vzw Time for society rond enkele probleemstellingen in verband met de maatschappelijke verantwoordelijkheid van ondernemingen. EEN INVLOEDRIJKE SPELER BINNEN ZIJN SECTOR Geconfronteerd met een wereld in volle verandering en een significante wijziging van de financiering van Externe Diensten voor Preventie en Bescherming op het Werk, besliste de Groep CESI om te kiezen voor actie, eerder dan de gebeurtenissen gewoon te ondergaan. Eerst moest goed worden nagedacht over het eigen functioneren en de evoluties in onze sector. Een interne nota werd voorgelegd aan universitaire experts. Resultaat hiervan was de redactie van een memorandum bedoeld voor de politiek. Het hele jaar door verdedigden we binnen Co-Prev onze visie op het gezondheidstoezicht en stelden we alles in het werk om de politiek een beslissing te doen nemen in het kader van de hervorming. Samen met dit werk ten gronde, voerde de Groep CESI bij haar klanten en in bepaalde media informatiecampagnes bij elke verandering in de wetgeving om het belang van deze wijzigingen te duiden. Groep CESI ging hierbij veel verder dan de louter operationele aspecten. Hiervoor werden de relaties met de pers stevig aangehaald en werd geïnvesteerd in een aantal communicatiekanalen. 7 02 CESI IN CIJFERS DE ACTIVITEITEN Consultaties Medische onderzoeken Bijkomende onderzoeken Inspecties op de werkvloer CPBW 2010 152.191 163.151 155.898 8.434 1.027 2011 155.353 169.698 154.304 8.394 1.057 2012 156.580 173.822 149.878 8.646 1.106 2013 150.219 173.127 145.111 8.473 1.185 2014 148.412 172.428 137.311 7.593 1.260 Het aantal medische onderzoeken is iets teruggelopen (-0,9%). Het aantal deelnames aan de preventiecomités is daarentegen gestegen ten gevolge van een verhoogde aanwezigheid van de preventieadviseurs risicobeheersing en in het bijzonder de preventieadviseurs voor psychosociale aspecten. Aantal gepresteerde uren voor Risicoanalyse 2011 % 2012 % 2013 % 2014 % Veiligheid 926 29 515 20 427 10 382 7 Ergonomie 259 8 210 8 944 21 1.629 31 Psychosociaal 1.480 47 1.522 59 2.584 58 3.092 58 Arbeidshygiëne en toxicologie 496 16 354 14 486 11 223 4 TOTAAL 3.161 2.600 4.440 5.325 Het aantal interventies op het vlak van ergonomie en psychosociale zaken steeg heel duidelijk. Dit heeft te maken met de evolutie van de vraag en voor wat betreft psychosociale risico's met het effect van de nieuwe wetgeving die in voege is getreden op 1 september 2014. Het contract in het Europese Parlement begint zijn gevolgen te hebben voor de prestaties betreffende ergonomie. Merk ook op dat de eenheden Veiligheid en Hygiëne hebben geleden onder de lange afwezigheden van de preventieadviseurs van deze diensten. Top 10 van de meest geleverde diensten in 2014 Naam Aantal uren Terbeschikkingstelling van een expert 5.673 Formele klacht 2.257 Hantering van lasten 1.680 Participatieve strategie risicoanalyses 1.324 Informele klachten >50 1.206 Ergonomische analyse beeldschermwerkpost 1.119 Risicoanalyse d.m.v. vragenlijst 996 Terbeschikkingstelling van PA-psycholoog 784 A.R.I.S PSYCHOSOCIALE ASPECTEN 568 Verzoek tot informele interventie 429 9 KLANTENBESTAND EN CONCURRENTIEPOSITIE VAN DE DIENST Evolutie van het aantal ondernemingen en werknemers 2012 - 2014 2012 2013 2014 Aangesloten ondernemingen 16.698 16.789 16.631 Personeelsbestand 249.690 251.780 255.562 Gemiddeld aantal werknemers/onderneming 14,95 15,00 15,37 EOW (equivalent onderworpen werknemers) 151.345 152.169 152.078 Niet-onderworpen werknemers 89.888 83.926 87.957 Gemiddelde EOW/onderneming 9,06 9,06 9,14 % EOW 60,6% 60,4% 59,5% % NOW (niet onderworpen werknemers) 36,0% 33,3% 34,4% Het totale aantal aangesloten ondernemingen is vrijwel stabiel gebleven tegenover 31/12/2013. Verdeling van de aangesloten ondernemingen en werknemers volgens grootte van de onderneming Aantal aangesloten ondernemingen Aantal Aantal werknemers in de aangesloten ondernemingen % Aantal % 2013 2014 2013 2014 2013 2014 2013 2014 > 1000 22 23 0,1% 0,1% 46.477 49.227 18,5% 19,3% 200 - 999 171 171 1,0% 1,0% 62.618 62.871 24,9% 24,6% 50 - 199 594 605 3,5% 3,6% 58.633 59.660 23,3% 23,3% 20 - 49 1.005 1.004 6,0% 6,0% 30.867 30.969 12,3% 12,1% 5 - 19 3.800 3.816 22,6% 22,9% 34.150 33.979 13,6% 13,3% 2-4 5.301 5.273 31,6% 31,7% 14.395 14.341 5,7% 5,6% <=1* 5.896 5.739 35,1% 34,5% 4.640 4.515 1,8% 1,8% ALGEMEEN TOTAAL 16.789 16.631 251.780 255.562 *Sommige ondernemingen blijven aangesloten, hoewel ze geen personeel (meer) in dienst hebben. In 2014 stellen we een toename van 1,3% vast in het totale aantal gedekte werknemers tegenover 31/12/2013, vooral in het segment van ondernemingen met een personeelsbestand groter dan of gelijk aan 1000 werknemers. Het grootste gedeelte van deze stijging is het gevolg van de verwerving van een grote account. De totale verdeling van de ondernemingen volgens hun grootte blijft onveranderd. 10 Rotatie van de aangesloten ondernemingen en de werknemers (bewegingen tussen ondernemingen aangesloten in 2014 (inkomend) en zij die CESI verlieten in 2014 (uitgaand)) Aantal ondernemingen Aantal werknemers Grootte Inkomend Uitgaand Inkomend Uitgaand > 1000 - - - - 200 - 999 5 5 1.484 2.045 50 - 199 22 18 1.948 1.997 20 - 49 25 50 840 1.507 5 - 19 156 163 1.371 1.646 2-4 409 469 1.059 950 <=1 1.309 1.379 882 633 1.926 2.084 7584 8.778 ALGEMEEN TOTAAL In het segment van ondernemingen met 20 tot 49 werknemers is er een negatief verloop van ondernemingen (-25), met dubbel zoveel "uitgaande" als "inkomende" ondernemingen. Dit heeft een direct gevolg op het aantal werknemers, te weten een verschil van 667 werknemers. Het gemiddelde aantal per "uitgaande" ondernemingen is 26,68 werknemers. Het is in het segment van de zeer kleine ondernemingen (1-19 werknemers) dat de rotatie van ondernemingen het grootst is in negatieve zin (-137), dit kan worden verklaard door de moeilijke economische context. Hierbij dient echter te worden opgemerkt dat we erop vooruitgaan wat betreft werknemers (+83). De aangesloten ondernemingen in dit segment zijn gemiddeld gezien dus iets groter. Wat betreft de nieuwe "inkomenden" in 2014: 7.584 "inkomende werknemers" waarvan 5 aangesloten ondernemingen met een personeelsbestand tussen 200 en 999 werknemers. Op het niveau van de "uitgaanden" in 2014: 8.778 werknemers waarvan 5 ondernemingen tussen 200 en 999 werknemers. 11 Verdeling over de verschillende sectoren Personeelsbestand Activiteiten 31/12/2013 % op 31/12/2013 EOW 31/12/2014 % op 31/12/2014 31/12/2013 31/12/2014 % op 31/12/2014 Strategische sectoren Q - Menselijke gezondheidszorg en maatschappelijke dienstverlening 71.395 74.938 29,40% 60.304,71 61.823,38 40,77% C - Industrie 22.265 22.869 8,97% 16.477,08 16.459,46 10,85% P - Onderwijs 44.260 43.795 17,18% 12.851,92 12.762,54 8,42% A - Landbouw, bosbouw en visserij 706 623 0,24% 499,25 422,42 0,28% B - Winning van delfstoffen 788 822 0,32% 653,42 696,38 0,46% D - Productie en distributie van elektriciteit, gas, stoom en gekoelde lucht 1.079 1.071 0,42% 798,96 865,75 0,57% E - Productie en distributie van water, afval- en afvalwaterbeheer en sanering 757 690 0,27% 590,08 548,21 0,36% F - Bouw 12.972 12.619 4,95% 9.722,17 9.337,79 6,16% G - Handel; reparatie van auto's en motorfietsen 23.865 23.943 9,39% 12.092,67 12.273,00 8,09% H - Vervoer en opslag 5.774 5.789 2,27% 3.720,13 3.705,13 2,44% I - Verschaffen van accommodatie en maaltijden 6.932 7.182 2,82% 4.425,75 4.403,33 2,90% J - Informatie en communicatie 2.686 3.313 1,30% 847,67 1.014,25 0,67% K - Financiële activiteiten en verzekeringen 6.413 6.407 2,51% 2.040,63 1.985,88 1,31% 812 809 0,32% 319,04 312,42 0,21% M - Vrije beroepen en wetenschappelijke en technische activiteiten 9.723 9.649 3,79% 4.950,67 4.901,50 3,23% N - Administratieve en ondersteunende diensten 19.772 19.878 7,80% 9.028,71 8.368,92 5,52% O - Openbaar bestuur 10.833 10.490 4,12% 7.079,13 6.597,79 4,35% R - Kunst, amusement en recreatie 2.379 2.401 0,94% 1.114,21 1.092,92 0,72% S - Overige diensten 7.315 7.243 2,84% 3.899,71 3.799,00 2,51% T - Huishoudens als werkgever 67 35 0,01% 56,88 22,96 0,02% U - Extraterritoriale activiteiten 337 340 0,13% 242,88 242,38 0,16% Andere belangrijke sectoren L - Exploitatie van en handel in onroerend goed 113.210 De strategische activiteitendomeinen van CESI gaan in stijgende lijn. Deze toename speelt meer in de sector gezondheidszorg en maatschappelijke dienstverlening (+4,72%) dan in de sectoren industrie en onderwijs. Bijna 30% van het aantal werknemers dat CESI bedient is werkzaam in deze strategische en toekomstgerichte sector. 12 Marktaandeel 2013 2014 Strategische sectoren Q - Menselijke gezondheidszorg en maatschappelijke dienstverlening 30,3% 0,0% 35,9% 14,6% 32,2% 0,0% 36,8% 15,1% C - Industrie 4,1% 0,4% 15,6% 4,4% 5,8% 0,3% 16,4% 4,6% P - Onderwijs 15,0% 0,1% 31,0% 12,0% 14,6% 0,1% 30,4% 11,7% Andere belangrijke sectoren A - Landbouw, bosbouw en visserij 6,5% 0,8% 16,8% 3,6% 12,3% 0,0% 17,8% 2,9% B - Winning van delfstoffen 45,6% 0,0% 33,6% 27,4% 56,6% 0,0% 36,1% 29,4% D - Productie en distributie van elektriciteit, gas, stoom en gekoelde lucht 21,9% 0,0% 1,0% 5,2% 22,3% 0,0% 0,8% 5,2% E - Productie en distributie van water, afval- en afvalwaterbeheer en sanering 3,9% 0,0% 8,1% 2,9% 0,8% 0,0% 8,1% 2,7% F - Bouw 3,3% 0,1% 18,2% 5,9% 4,1% 0,2% 18,0% 5,9% G - Handel; reparatie van auto's en motorfietsen 5,4% 0,5% 14,6% 4,7% 5,1% 0,5% 14,9% 4,8% H - Vervoer en opslag 0,4% 0,2% 9,1% 2,4% 0,4% 0,1% 9,4% 2,5% I - Verschaffen van accommodatie en maaltijden 5,8% 0,2% 20,0% 6,1% 6,1% 0,2% 20,8% 6,4% J - Informatie en communicatie 2,6% 0,2% 11,9% 2,9% 3,8% 0,2% 14,6% 3,7% K - Financiële activiteiten en verzekeringen 7,4% 0,1% 11,4% 5,3% 7,6% 0,1% 11,1% 5,4% L - Exploitatie van en handel in onroerend goed 4,9% 0,0% 9,8% 4,0% 4,6% 0,0% 9,4% 3,9% M - Vrije beroepen en wetenschappelijke en technische activiteiten 15,2% 0,6% 13,5% 6,3% 15,3% 0,4% 13,4% 6,2% N - Administratieve en ondersteunende diensten 18,5% 0,4% 13,2% 5,9% 19,5% 0,5% 11,9% 5,9% O - Openbaar bestuur 3,4% 0,0% 5,1% 2,5% 2,8% 0,0% 5,5% 2,5% R - Kunst, amusement en recreatie 9,3% 0,2% 17,9% 8,0% 8,8% 0,2% 18,2% 8,1% S - Overige diensten 7,4% 0,3% 27,5% 9,7% 7,1% 0,3% 27,6% 9,7% T- Huishoudens als werkgever 0,2% 0,0% 0,5% 0,2% 0,2% 0,0% 0,2% 0,1% 9,8% 0,2% 18,4% 6,6% 10,1% 0,2% 18,7% 6,7% TOTAAL In 2014 is ons nationale en gewestelijke marktaandeel gestegen met 0,1%. De sterkste stijging ligt in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (+0,4%) waar trouwens de grens van 10% wordt overschreden voor het regionale marktaandeel. Dit wordt gevolgd door het Waals Gewest (+0,3%). Het Vlaams Gewest blijft status quo. De sector gezondheidszorg en maatschappelijke dienstverlening kent een stijging (+0,90%) ten overstaan van 2013. Dit is hoofdzakelijk het gevolg van de aansluiting van meerdere organisaties uit de thuiszorg en de rust- en verzorgingstehuizen. De onderwijssector kent een lichte terugval (-0,30%) die vooral te wijten is aan het vertrek van onderwijsinstellingen uit Henegouwen. 13 De concentratie van de sector Positie Dienst Omzetcijfer Omzetcijfer Omzetcijfer Omzetcijfer Omzetcijfer 2009 2010 2011 2012 2013 2013 t.o.v. 2012 1 Adhesia & Mensura € 66.148.631 € 67.445.401 € 69.976.962 € 71.452.339 € 74.116.308 3,7% 2 Idewe € 54.551.640 € 55.956.607 € 59.905.827 € 62.727.996 € 66.797.395 6,5% 3 Arista & SPMT € 39.710.307 € 41.964.310 € 44.990.213 € 45.090.608 € 45.881.414 1,8% 4 Provikmo € 35.083.288 € 35.851.562 € 39.294.944 € 38.987.019 € 42.255.037 8,4% 5 Securex € 30.078.580 € 30.602.732 € 33.198.922 € 34.899.052 € 37.682.295 8,0% 6 Attentia € 31.872.959 € 32.778.346 € 33.735.923 € 33.966.984 € 33.826.328 -0,4% 7 Cesi € 21.905.173 € 23.263.421 € 24.151.147 € 26.713.785 € 26.573.020 -0,5% 8 Mediwet € 8.475.313 € 8.279.475 € 8.682.783 € 7.772.971 € 8.389.934 7,9% 9 CPS € 7.251.422 € 6.766.569 € 6.073.756 € 7.981.548 € 7.545.042 -5,5% 10 Premed € 6.281.431 € 6.017.005 € 5.857.353 € 6.092.614 € 6.726.405 10,4% 11 CLB € 84.216 € 2.152.377 € 3.456.231 60,6% € 325.952.046 € 337.837.292 € 353.249.408 4,6% TOTAAL € 301.358.745 € 308.925.427 De sector van de externe diensten voor preventie en bescherming kent een groei van 4,60%. CESI kende een zeer lichte daling van haar omzet in 2013 terwijl andere EDPBW een duidelijke stijging kenden van hun omzet. De cijfers van 2013 bevestigen dat CESI in volle transitie is. De stand-alonestrategie van CESI plaatst haar natuurlijk in nadelige mediaan in de klassering van de EDPBW volgens omzet. Deze positie is logisch gezien het marktaandeel en het aantal aangesloten ondernemingen en totale aantal personeelsleden. Rekening houdend met de positieve evolutie van de marktaandelen vastgesteld in de vorige tabel en de lichte daling van het omzetcijfer, beschikt CESI bijgevolg over een groeimarge bij haar bestaande klanten. Het aanbieden van nieuwe diensten zou in de komende twee jaren goed moeten zijn voor een stijging van het omzetcijfer. 14 SOCIAAL VERSLAG Evolutie van het aantal personeelsleden 350 304 301 306 300 44 45 47 250 175 174 185 39 36 33 46 46 42 2012 2013 2014 200 150 100 50 0 Zelfstandige vrouwen Vrouwen in loondienst Zelfstandige mannen Mannen in loondienst Het totale aantal personeelsleden op 31/12/2014 toont een stijging ten opzichte van 2013 (+5). Hierbij dient te worden vermeld dat deze evolutie vooral het gevolg is van het afsluiten van een aantal tijdelijke contracten voor bepaalde duur. Bovendien wordt de lichte stijging verklaard door het verwerven van nieuwe competenties in nieuwe functies binnen de ondersteunende activiteiten. De verlaging van de prestaties van zelfstandigen wordt in evenwicht gehouden door de stijging van personeelsleden in loondienst. Deze evolutie is vooral merkbaar in de functie interne preventieadviseursarbeidsgeneesheren. 15 Evolutie van de VTE in loondienst per functie 250 229,1 232,3 51,2 50,5 26,9 29,1 12 66,9 12 69,9 65,2 63,8 59,3 7 7 7 7,70 2011 2012 2013 2014 220,5 47,3 225,5 50,8 200 25,3 150 12,6 66,9 28,2 13,7 65,9 100 61,4 50 0 Directie Technici en chauffeurs PA-AG en DMR (zelfs. + loontrekkenden) PA-RB (zelfs. + loontrekkenden) Assistenten Administratie De vermindering van betaalde VTE's (in loondienst en op zelfstandige basis) kan enerzijds worden verklaard door een belangrijke vermindering in het aantal gefactureerde uren door zelfstandige leveranciers van diensten en anderzijds door een verhoging van het absenteïsme, hoofdzakelijk van lange duur, waarbij voor sommige profielen niet in een vervanging kon worden voorzien. Leeftijd en anciënniteit Voor wat betreft de loontrekkenden ligt de gemiddelde anciënniteit in het verlengde van deze van 2013. De gemiddelde leeftijd ligt iets hoger. Voor wat betreft de zelfstandigen is de gemiddelde anciënniteit een heel klein beetje gestegen. De gemiddelde leeftijd is daarentegen gedaald. 16 Zelfstandigen Medewerkers in loondienst Gemiddelde leeftijd 47,9 43,9 Gemiddelde anciënniteit 14,3 10,6 Gevolgde opleidingen in 2014 Domein Aantal deelnemers Aantal deelnames Duur (in uren) CESI-toepassingen 30 39 191 Communicatie 16 16 139 Technische gezondheidsonderzoeken 35 44 259 Train the Trainer 7 7 49 Opleiding nieuwkomers 25 59 172 Commerciële opleidingen 1 1 14 Technische beroepsopleidingen 39 44 302 Informatica en IT 3 3 9 Management en personeelszaken 1 1 6 Aanbestedingen 1 3 18 Marketing 17 22 146 Arbeidsgeneeskunde 25 44 220 Organisatie / goed bestuur van ondernemingen 14 17 64 Psychosociaal 17 25 233 Regionale vergaderingen 139 140 956 Veiligheid 9 18 209 Veiligheid - milieu (duurzame ontwikkeling) 20 24 163 WEB 2.1 1 1 7 TOTAAL 508 Als serviceverlenende onderneming is het belangrijk dat CESI investeert in haar menselijk kapitaal en haar bijdrage levert tot de kennisontwikkeling en de persoonlijke ontwikkeling van haar medewerkers. In dit kader wordt voor elk departement van CESI een jaaractieplan opleidingen vastgelegd. Dit actieplan heeft de bedoeling om te beantwoorden aan de wettelijke verplichtingen betreffende bijscholingen en om onze experts de mogelijkheid te bieden zich in hun kennisgebieden te vervolmaken. In deze context werd 2014 gebruikt om aan 235 experts de mogelijkheid te bieden om opleidingen te volgen. In totaal werden 508 deelnames geregistreerd. 17 03 PROJECTEN EN REALISATIES 8 ACTIVITEITENDOMEINEN Welzijn op het werk omvat wettelijk gezien vijf activiteitendomeinen: gezondheid, veiligheid, ergonomie, hygiëne en psychosociale risico's. De traditionele opdrachten van OneManagement draaien rond advies en management. In 2014 besliste de groep CESI om 2 nieuwe servicegamma's uit te bouwen: welzijn en tewerkstelbaarheid. In elk van de nu in totaal 8 activiteitendomeinen werden in 2014 een hele reeks projecten gestart, uitgewerkt en gerealiseerd. Opleidingen en advies GEZONDHEID VEILIGHEID ERGONOMIE PSYCHOSOCIALE RISICO'S ARBEIDSHYGIËNE TEWERKSTELBAARHEID WELZIJN MANAGEMENT De reorganisatie van het serviceaanbod in 8 activiteitendomeinen op de website www.cesi.be GEZONDHEID Het accent ligt op de inspecties op de werkvloer en de deelname aan de Comités voor Preventie en Bescherming op het Werk (CPBW) die worden uitgevoerd door onze preventieadviseurs. De servicekwaliteit van de Preventieadviseurs - Arbeidsgeneesheren (PA-AG) van CESI wordt algemeen erkend. Het betreft hier natuurlijk hoofdzakelijk de 3 wettelijke opdrachten die de verantwoordelijkheid zijn van de Externe Dienst voor Preventie en Bescherming op het Werk, zijnde: h et gezondheidstoezicht op werknemers de inspecties op de werkvloer de deelname aan de Comités voor Preventie en Bescherming op het werk Het is vooral voor deze laatste twee pijlers van de arbeidsgeneeskunde dat CESI haar activiteiten in 2014 heeft versterkt, waarbij bijzondere aandacht werd besteed aan de aanwezigheid van onze PA-AG op het terrein bij de werknemers. Er werd bijzondere aandacht besteed aan ondernemingen waarbij de recentste inspectie op de werkvloer en van de werkposten problematisch was. De aanwezigheid van de PA-AG wordt versterkt door deze van de arbeidsverpleegkundigen die, na een expertopleiding Preventieadviseur niv. II eveneens gemachtigd zijn om inspecties op de werkvloer uit te voeren. Modernisering van de RX-installaties In 2014 beschikt CESI over 10 digitale RX-installaties, 7 in de medibussen en drie in de centra. Hierdoor werden meer dan 8000 RX-controles uitgevoerd in de vestiging in Brussel door een radioloog belast met de interpretatie van de foto's komende van de 10 RX-registratiestations van CESI. Eind 2014 werd een nieuwe digitale protocolinstallatie voor RXfoto's in gebruik genomen. Omdat het gaat om digitale foto's heeft CESI de vervanging van 4 RX-ontwikkelingsinstallaties voorzien door een aangepast systeem voor mobiele medische eenheden. Door een uitstel van levering, moest de implementatie ervan worden uitgesteld naar 2015. Onze preventieadviseurs, in het bijzonder onze preventieadviseurs psychosociale aspecten nemen eveneens meer en meer deel aan de CPBW, waardoor hun aanwezigheid in de ondernemingen wordt versterkt en deze kunnen gebruikmaken van hun expertise bij doelgerichte interventies aangepast aan de behoeften van de ondernemingen en hun werknemers. Een inspectie op de werkvloer bij de onderneming Intermeat in juni 2014 19 VEILIGHEID Brandrisico Om onze aangesloten leden toe te laten te beantwoorden aan de vereisten van het Koninklijk besluit van 28/03/2014 betreffende de brandpreventie op de arbeidsplaatsen, ontwikkelde CESI een nieuw hulpmiddel: ARIS Brand. Deze tool vertrekt van de verplichting van werkgevers om een risicoanalyse te maken bij brand en de mogelijke scenario's te bepalen afhankelijk van verschillende criteria: omgeving, arbeidsmiddelen, processen, substanties, arbeidsorganisatie, menselijke factoren... Vervolgens worden voor elk scenario de preventiemaatregelen uitgewerkt. HYGIËNE Biologische risico's In 2014 ontwikkelde de eenheid arbeidshygiëne twee diensten die te maken hebben met biologische agentia op de werkplek. Het evalueren van biologische risico's is niet eenvoudig. Volgens het Koninklijk Besluit van 4 augustus 1996 betreffende de bescherming van werknemers tegen de risico's van blootstelling aan chemische agentia op het werk, moet de evaluatie gebeuren op basis van een groot aantal criteria waarvan de gegevens niet altijd beschikbaar, toegankelijk dan wel begrijpelijk zijn. Daarom ontwikkelde CESI ARISbio, een tool om elk risico voor de gezondheid en de veiligheid van werknemers te evalueren, de te nemen maatregelen te bepalen en te identificeren voor welke werknemers er speciale beschermingsmaatregelen en medisch toezicht moet worden overwogen. ARISbio heeft verschillende modules waarvan sommige specifiek zijn voor het werken in een laboratorium en die progressief in de onderneming kunnen worden toegepast. 20 Ter aanvulling van ARISbio werden in 2014 twee opleidingen uitgewerkt voor de "Evaluatie en preventie van biologische risico's": een voor laboratoriumactiviteiten (ziekenhuissector, farmaceutische industrie en onderzoekscentra) en een andere voor het hulp- en verzorgingspersoneel in ziekenhuizen, rusthuizen en de thuiszorg. De eenheid arbeidshygiëne heeft in 2014 het hoofd moeten bieden aan een stijging van de expertiseopdrachten betreffende luchtkwaliteit. De milieunormen en de huidige tendensen betreffende isolatie en het luchtdicht maken van gebouwen hebben aanleiding gegeven tot concrete vragen betreffende luchtverversing en ventilatie. ERGONOMIE RSI Voor de eenheid ergonomie werd 2014 gekenmerkt door een belangrijke opdracht voor het Europees Parlement waardoor het team een methode voor risicoanalyse heeft kunnen uitwerken met behulp van een tablet en een registratiesoftware voor onmiddellijke gegevensverwerking. De statistische gegevens die op deze manier werden verzameld, lieten toe om de klachten of slechte houdingen van personen waarbij de interventie van een ergonoom noodzakelijk was te identificeren. De software zorgt onder meer voor een actielijst van de ergonomische punten die reeds zijn opgelost en die nog moeten worden uitgevoerd. Ook in 2014 startte de eenheid met een opleidingsprogramma voor de preventie van RSI in een bekende hotelketen. Dit opleidingsprogramma diende rekening te houden met de specifieke pathologie van rugpijn bij kamermeisjes. De opleidingen worden tegelijk gegeven in het Frans, in het Nederlands en in het Engels aan een populatie laaggeschoolde buitenlanders, waarbij rekening gehouden moet worden met uiteenlopende werkomgevingen. Een methode voor risicoanalyse op een tablet ontwikkeld door de preventieadviseurs-ergonomen. PSR Nieuw Koninklijk besluit betreffende de "Psychosociale risico's" Het Koninklijk Besluit van 10 april 2014 en de wetten van 28 februari en 28 maart 2014 introduceren de notie "Psychosociale risico's op het werk" (PSR) waarbij de psychosociale risico's, tot nu toe beperkt tot geweld, pesterijen en ongewenst seksueel gedrag, worden uitgebreid met stress en burn-out. De wetgeving voorziet eveneens een aantal procedures betreffende het indienen van klachten en de rol van de verschillende actoren, met name de vertrouwenspersoon. De nieuwe wetgeving heeft er ook voor gezorgd dat de opleidingen "Vertrouwenspersonen" en "Bijscholing Vertrouwenspersonen" werden aangepast. De klemtoon ligt nu op de supervisie. Tegelijk, en naar aanleiding van een uitzonderlijke stijging van de vraag naar risicoanalyses die zich specifiek richten op PSR, nam CESI in 2014 de beslissing om verder te investeren in personen en middelen. Deze belangrijke reorganisaties zullen pas in 2015 ten uitvoer worden gebracht. De eenheid PSR van CESI ondernam, in samenwerking met CEDIOB, een uitgebreide informatie- en communicatiecampagne rond deze nieuwe wetgeving. Er werden 12 ontbijtsessies georganiseerd in Vlaanderen, Wallonië en Brussel die een erg groot succes waren. Afbeelding van de informatiecampagne over de nieuwe wetgeving omtrent PSR 21 WELZIJN In het servicegamma welzijn kunnen diensten worden teruggevonden die meerdere van de vijf klassieke domeinen van het welzijn op het werk omvatten. Dit geldt eveneens voor CESI Safety-Pack, een nieuw preventiepakket voor KMO's. De doelstelling van deze complete oplossing is ondernemingen bij te staan om de preventieprioriteiten, opgelegd door de wetgever in de 5 grote gebieden van het welzijn op het werk, doelgericht vast te leggen. Het product "Ergofit" stelt een volledig programma voor om gezond te blijven op het werk door een fysieke activiteit aan te bieden op het werk. De ondernemingen staan nu nog huiverachtig tegenover dit innovatieve product. Ze moeten nog worden overtuigd van het enorme preventiepotentieel van een regelmatige fysieke activiteit: preventie van RSI, stressbeheer en beheersing van psychologische problemen, vergrijzing op het werk en zelfs personen met chronische ziektes. CESI assistance, de begeleidingsdienst voor personen die een traumatiserende ervaring hebben meegemaakt, is nu ook beschikbaar voor familiale problemen van werknemers. Dit betekent een grote vooruitgang inzake het welzijn van werknemers. Een van de grote thema's in de media in 2014 is de burn-out. Om tegemoet te komen aan de bezorgdheid binnen de onderneming om zich te onderwerpen aan de nieuwe wetgeving betreffende psychosociale risico's heeft CESI twee nieuwe diensten uitgewerkt: Een grondige sensibiliseringscampagne: "Burn-out: opsporen, begrijpen, handelen" Een opleiding gericht op de werkhervatting na burn-out, gegeven door OneManagement. Deze tools zijn gericht op preventie. Om ze aan te vullen heeft CESI de beslissing genomen om een multidisciplinair centrum te openen over burn-out in de onderneming. Deze nieuwe dienst zal in 2015 verder worden uitgewerkt. Fysieke activiteit in de onderneming, dat is de oplossing voorgesteld door Ergofit 22 TEWERKSTELBAARHEID De tewerkstelbaarheid betreft alle begeleidingsmaatregelen van de onderneming inzake het werkbehoud en de werkhervatting. Nieuwe begeleidingsdienst na terugkeer naar het werk na een lange arbeidsongeschiktheid. Het product CapWork Enterprise is hiervan het speerpuntproduct. Het is georganiseerd rond drie opeenvolgende luiken: bepaling van het beleid voor werkbehoud en werkhervatting van de onderneming de implementatie van individuele begeleidingsmaatregelen de collectieve beoordeling van de benaderingswijze Medisch leadership gepresenteerd door OneManagement op de opleidingsbeurs Forum+ MANAGEMENT Managementadvies en -vorming worden voorgesteld door OneManagement. Het OneManagement-team werd in 2014 geherstructureerd. Er werd ook een nieuwe directeur aangeworven. De continuïteit is echter verzekerd omdat deze, in het gezelschap van de oude directeur van OneManagement die directeur Strategie en marketing is geworden in de Groep, een aanwezigheid verzekert in het strategisch comité van de Groep CESI. Hoewel OneManagement berust op de expertise van een hele reeks zelfstandige partners, zorgen ook twee interne adviseurs voor de continuïteit van de diensten van de Groep. De eerste, die vroeger verantwoordelijke was van de psychosociale eenheid van CESI, kent de managementproblemen gekoppeld aan het welzijn op het werk erg goed. De tweede adviseur, die in 2014 werd aangeworven, heeft een expertise op het vlak van personeelszaken in de non-profit, een van de belangrijkste sectoren van OneManagement. Deze hernieuwing kon dus worden uitgevoerd met 4 nieuwe diensten: Een dienst assessment en beoordeling van de competenties en motivaties van een medewerker ten overstaan van een functie. Deze dienst hecht vooral belang aan de valorisatie van de kandidaat. Het blijkt inderdaad essentieel te zijn om de motivatie van de kandidaat te behouden ook wanneer hij of zij niet voor de functie wordt geselecteerd. In 2014 voerde OneManagement ook haar eerste opdracht uit in het kader van "Outsourcing HR", het tijdelijk ter beschikking stellen van een HR-consultant. Er werd expertise verworven in het kader van de begeleiding bij "Lean management", dit nieuwe werkorganisatiesysteem gericht op de feedback van alle actoren om het productiesysteem te optimaliseren. Ten slotte stelde OneManagement in 2014 ook haar services voor op het vlak van medisch leadership, de begeleiding van artsen-diensthoofden in de ontwikkeling van hun managementcompetenties. ONDERZOEK EN ONTWIKKELING De dienst Onderzoek en ontwikkeling besteedde vooral aandacht aan de ontwikkeling van twee nieuwe producten: CapWork voor de werkhervatting na een langdurige afwezigheid (zie paragraaf tewerkstelbaarheid) en stoppen met roken op het werk, een product dat in 2015 op de markt werd gebracht. Het project GRIM, een klasseringstool voor beroepsrisico's per beroepsgroep, werd grondig aangepast op inhoudelijk vlak om in overeenstemming te zijn met de nieuwe software Health@Work. WETENSCHAPPELIJK FONDS In 2014 stelde het Wetenschappelijk Fonds van CESI 8 nieuwe projecten voor. Twee ervan werden aanvaard en door CESI gefinancierd: Belang van allergene componenten voor de diagnose van een latexallergie. Prof. Charles Pilette, Eenheid Pneumologie en Microbiologie, UCL Prof. Olivier Vandenplas, Dienst Pneumologie, CHU Mt Godinne eter begrip van de rol van de organisatiejustitie in de toepassing B van een organisatorische innovatie (onderzoek in het ziekenhuismilieu) Prof William D’Hoore, Faculteit Volksgezondheid, UCL Prof. Alain Vas, Louvain school management, UCL Mme Janiczek Marine, School voor Volksgezondheid, UCL CEDIOB 2014 was bijzonder rijk aan wetswijzigingen, met, onder meer, de publicatie van Koninklijke Besluiten betreffende Welzijn, de tarifering van EDPBW en de psychosociale risico's (PSR). Ons documentatiecentrum CEDIOB (Centrum voor Documentatie en Informatie gewijd aan de waarneming van Beroepen) volgde deze wetgevende actualiteit op en leverde een grote bijdrage tot de informatieverstrekking aan onze preventieadviseurs en onze aangesloten leden. Deze informatie kon worden verstrekt op basis van een strikt documentaire waakzaamheid, maar ook door de opmaak en verspreiding van informatiedossiers met hierin wetgevende nota's, praktische fiches, geheugensteuntjes, PowerPoint-presentaties met commentaar, enz. De verspreiding hiervan gebeurde via de klassieke kanalen zoals de website, intra- en extranet en niet te vergeten de nieuwsbrief, de informatiecampagnes van CESI, de sociale netwerken en in het bijzonder LinkedIn en Twitter. Bovendien werd op MyCESI een bijzondere ruimte voorzien voor beroepsinformatie bedoeld voor onze klanten. Deze biedt een passieve consultatiemogelijkheid van de rijke informatiebibliotheek van CEDIOB en wil, op middellange termijn, een tool worden voor interactie tussen de verschillende actoren: preventieadviseurs, klanten en CEDIOB. Tegelijk blijft CEDIOB haar opdracht van documentaire waakhond uitvoeren en werd hierbij gebruik gemaakt van specifieke technieken. Via documentaire onderzoeken "op vraag" en de redactie van nieuwe informatiedragers: fiches, wetgevende nota's... intervenieerde deze dienst ter ondersteuning bij de professionals van de gezondheid op het werk. Een studie is nog altijd aan de gang: Studie van de blootstelling van werknemers aan ethyleenoxide en propyleenoxide via biomonitoring Dr T. Docters, CESI-UCL Dr V. Haufroid, LTAP, UCL S. Moro, Certech Voor twee andere studies verschenen er in 2014 publicaties: BURNAY N., SANDERSON J.-P., Des carrières au prisme de la déstandardisation et de la désinstitutionnalisation, Colloque Crise systémique et transformation des parcours de vie, Le Mans, 16-17 januari 2014. Online artikel The semi-automated micronucleus-centromere assay for biomonitoring of hospital workers exposed to low doses of ionizing radiation." by Vral, Anne; Decorte, Veerle; Wambersie, André; Thierens,Hubert Article reference: JRP-100178.R1(in press) CESI participeerde, samen met de VUB, KCN en IDEWE, aan het Belcolore-onderzoek: Belgian cohort of interventional cardiologists on radiation induced lens opacities and retrospective eye lens dosimetry. Ten slotte participeert CESI in twee begeleidingscommissies: Up to date Use of psychoactive substances in adults: Prevention and Treatment by general practitioners and Occupational physicians-Belspo KUL UA-ULg, VAD, ISP KCN alcool drogues 23 PROGRESSIEVE IMPLEMENTATIE VAN EEN NIEUW REFERENTIEKADER VOOR DE DYNAMISERING VAN HET PERSONEELSBELEID Door het nieuwe bloed in het team personeelszaken en na een nodige observatieperiode, werd 2014 gebruikt om de basis te leggen voor een nieuwe dynamiek binnen personeelszaken. De afdeling personeelszaken zal dus bijzondere aandacht besteden aan de begeleiding van deze verandering van de organisatie en al haar medewerkers. Deze is gebaseerd op twee evolutiepijlers die nauw met elkaar zijn verbonden: In deze context werd 2014 gebruikt om dit initiatief te stroomlijnen op basis van een systematische, transparante en doelgerichte communicatie met bijzondere aandacht voor de betrokkenheid van het middenmanagement als doorgeefluik van deze informatie. Dit beleid past in een meer algemene inspanning om te waken over een betere verspreiding van informatie binnen de onderneming. d e begeleiding van verandering (change management) het duurzame personeelsbeheer De begeleiding van verandering (change management) In de periode 2015-2016 moeten twee strategische veranderingen worden doorgevoerd. De eerste heeft te maken met de evolutie van het wettelijk kader betreffende de activiteiten en de financiering van de activiteiten van de EDPBW. De tweede heeft te maken met de implementatie van een nieuw IT-platform (Health@Work) dat een belangrijk deel van de basisberoepsprocessen van CESI zal sturen. 24 Naast de communicatie structureert deze benadering zich eveneens rond een proactieve en anticipatieve analyse van de verschillende gevolgen voor de organisatie en haar medewerkers. Deze benadering wil alle noodzakelijke acties identificeren die vooraf moeten worden gepland in antwoord op de identificatie van de gevolgen en om de auteurs ervan te responsabiliseren. De vruchten van deze benadering zullen begin 2015 zichtbaar worden. 25 04 DE GROEP CESI EN MVO EEN DAGELIJKSE UITDAGING Als actor van gezondheid en welzijn op het werk maakt de Groep CESI van MVO haar kernopdracht. Bijgevolg is het logisch dat deze bekommernis ook duidelijk tot uiting komt in onze eigen organisatie. Al vijf jaar maken we deel uit van het netwerk "Business & Society" en nemen we actief deel aan de initiatieven van het netwerk. De vooruitgang die de laatste jaren werd geboekt is belangrijk en betreft verschillende domeinen van het MVO-beleid. MAATSCHAPPELIJK ENGAGEMENT MILIEU-ENGAGEMENT De Groep CESI heeft resoluut gekozen om zich te engageren in projecten met een hoge sociale meerwaarde. We herinvesteren een belangrijk deel van onze inkomsten in sociale projecten in België en in het buitenland en verankeren samenwerkingen met buitenlandse ondernemingen. Zo hebben we bijvoorbeeld een samenwerkingsverband met Oxfam voor wat betreft: de aankoop van eerlijk verhandelde producten voor onze onderneming, geschenken voor ons personeel en onze klanten, de organisatie van gemeenschappelijk commerciële initiatieven... In 2015 zullen we deelnemen aan nieuwe Oxfam-projecten waaronder de bekende "Oxfam Trailwalker" om fondsen te verzamelen voor eerlijke NoordZuid handelsprojecten. In België zijn we financieel en organisatorisch promotor van een volledig nieuwe vzw "Entreprise: Handicap et travail" die ondernemingen wil helpen om gehandicapte personen te integreren in hun arbeidsmilieu. De Groep CESI beschikt over een permanente milieucommissie. Deze heeft tot opdracht ons energieverbruik te verminderen, ons aankoopbeleid en ons dagelijks gedrag te beïnvloeden en het mobiliteitsprobleem aan te pakken. Bovendien besliste de Groep CESI om fors te investeren in ethische fondsen van de Triodos-bank waardoor nieuwe investeringen in sociale en culturele projecten mogelijk worden. Deze commissie beschikt sinds 2014 over een maximale zichtbaarheid bij ons personeel via ons intranet waar de initiatieven van de commissie op de onthaalpagina worden vermeld. De interne milieucommunicatie is trouwens een van de speerpunten van de commissie die hiervoor een communicatieplan heeft ontwikkelt en op een structurele manier sensibiliseringscampagnes organiseert voor het personeel (Ecogebaar van de maand, Milieulunches of deelname aan evenementen rond mobiliteit). De milieucommissie is zich bewust van de gevolgen van een mobiliteitsbeleid op de ecologische voetafdruk. Onze mensen doen veel verplaatsingen voor de onderneming. Daarom hebben we een krachtig vervoersysteem uitgewerkt vertrekkend van onze regionale centra. De meeste van onze afdelingen zijn georganiseerd in lokale antennes waardoor de afstanden met de wagen worden beperkt. Carpoolen en alle andere vormen van collectief vervoer worden aangemoedigd. We bieden een extra vergoeding aan werknemers die met de fiets komen en hebben douches voor het personeel. Verplaatsingen met het openbaar vervoer worden terugbetaald. In 2014 werden belangrijke stappen gezet op het vlak van het mobiliteitsbeleid. Er werd een plan "pollutiepieken" uitgewerkt voor de maatschappelijke zetel en het centrum in Brussel. De "car policy" werd in 2014 volledig herzien en houdt nu ook rekening met de CO2uitstoot en de dimensie groene mobiliteit. AANKOOPBELEID De administratieve en financiële directie van CESI besteedt bijzondere aandacht aan haar aankoopbeleid en houdt hierbij altijd rekening met de sociale en ecologische dimensie. De ecologische prestaties van de aangekochte producten (papier, computers, meetapparatuur,...) worden systematisch bekeken. Elk jaar neemt CESI Brussel deel aan de Bike day van het Saint-Luc ziekenhuis. In 2014 werden verschillende aankopers actief aangemoedigd om op zoek te gaan naar leveranciers waarvan de producten over erkende labels beschikken of waarvan het sociaal parcours bekend is. Nog een dagelijkse uitdaging die de integratie van alle MVOdimensies vereist. 27 MVO-BELEID EN DUURZAAM PERSONEELSBEHEER Het betrekken van ons personeel in ons maatschappelijk engagement is een belangrijke bekommernis. Personeelsfeesten en andere interne evenementen stonden in 2014 in het teken van het milieu. Meest opvallende activiteit was het Sint-Katharinafeest waar kinderen en ouders bomen hebben gepland op de site van Fernelmont, net voor het bezoek van Sinterklaas. DE GROEP CESI, VERANTWOORDELIJKE SPELER IN DE REGIONALE ONTWIKKELING Door haar 20 vestigingen verdeeld over het grondgebied is CESI duidelijk een speler in de regionale ontwikkeling. We bieden gekwalificeerde lokale tewerkstelling in al onze centra en geven de voorkeur aan kwalitatieve arbeidsovereenkomsten zodra dit mogelijk is. Duurzame tewerkstelling is duidelijk een van onze belangrijkste waarden. VOOR EEN DUURZAME EXPERTISE De groep investeert aanzienlijk in onderzoek en ontwikkeling via haar "Wetenschappelijk Fonds" dat financiële middelen toekent aan onderzoeksprojecten. Omdat onze opdrachten per definitie gekoppeld zijn aan ons MVO-beleid, is het voor ons essentieel om de expertises die hiertoe bijdragen te ontwikkelen en te bestendigen. Respect voor de wet De Groep CESI is bijzonder gevoelig voor de naleving van de wet. Een belangrijk deel van onze opdrachten bestaat erin de wetgeving betreffende welzijn op het werk te doen naleven door de aangesloten ondernemingen. Binnen onze eigen onderneming leggen we dezelfde striktheid aan de dag en waken we erover dat in onze relaties met onze leveranciers en onze klanten dezelfde lijn wordt doorgetrokken ETHISCH HANDELEN Ethisch handelen is voor ons geen verplichting maar een manier om onze activiteiten te ontplooien. We vragen ons regelmatig af wat het nut en de gevolgen van onze acties zijn voor onze klanten, hun en onze medewerkers en de maatschappij in haar geheel. Daarom nemen we in verschillende domeinen initiatieven om ethisch handelen op het werk te promoten. We organiseren studiedagen, conferenties, lunchworkshops, colloquia... We publiceren teksten op sociale media om mensen te sensibiliseren rond de problematiek van welzijn en gezondheid op het werk en sociale rechtvaardigheid binnen de onderneming. We nemen actief deel aan onderzoeken in onze activiteitendomeinen. We zijn actief in professionele netwerken rond het thema. De groep CESI promoot prioritair de waardigheid van mannen en vrouwen op het werk. 28 Tijdens het Sint-Katharinafeest en Sinterklaasfeest plantten de kinderen van personeelsleden van CESI bomen die gratis werden aangeboden door de gemeente Fernelmont. Als maatschappelijk verantwoordelijke onderneming besliste CESI eveneens om de eerste fundamenten te leggen voor een duurzaam personeelsbeheer. Ter herinnering: deze dynamiek heeft tot doel om rond vijf pijlers te werken: de preventie van risico's, de werkplek, de motivatie, de ontplooiing en het evenwicht. In dit kader werden de eerste acties uitgevoerd rond de pijlers motivatie en ontplooiing: de promotie van het principe van de interne mobiliteit en de erkenning van competenties en expertises (bijv.: interne rekrutering voor de functie account manager), de bewustwording en sensibilisering van het middenmanagement betreffende een proactief personeelsbeheer, de continuïteit van het competentiebeheer (opvolging opleidingsplan hard en soft skills, implementatie van een nieuw referentiekader voor beroepscompetenties voor paramedische assistenten,...) De wil om deze nieuwe dynamiek in een meerjarenplan te implementeren, heeft als belangrijk doel om de aantrekkingskracht van CESI te versterken en medewerkers aan de onderneming te binden. Het is een belangrijk en onmisbaar werkpunt. En bijgevolg is het een zaak "van ons allemaal"! Bedankt aan onze medewerkers om hierin onze eerstelijns ambassadeurs te zijn. 29 30 31 CESI K. Adenauerlaan 8, 1200 Brussel [email protected] [email protected] www.cesi.be www.onemanagement.be