Levensfasen

“Elke levensfase is een kans, maar ook een valkuil…” (E. Erikson)
(ITW)
Levensfasen
Fasen
Leeftijd
I. Zuigeling
0-2 j
II. Peuter
2-4 j
III. Speel- leer
fase
5-7 j
“The terrible two,
de dikke egoïsten”
Situering
in gefaseerde ontw:
1ste fase belangrijkste
“van symbiose naar
individu”
1ste ontw v
zelfstandigheid:
individu krijgt
‘beheer over fcties’
Lichamelijke
ontwikkeling
- voeden en slapen
- basale fcties ontw:
homeostase, t°- en
warmteregeling
- spierbeheersing:
kruipen, waggelen,
lopen.
- praten: ‘nee’
- zindelijkheidstrain
ANALE-fase
AUTONOMIE
(balans tss afhheid
en autonomie)
toegeven vs opeisen
Psychol ontw:
+ crisisverloop
- crisisverloop
ORALE-fase
BASIC TRUST
fundamenteel
vertrouwen vb
objectpermanentie
‘kiekeboe’ spelletje
BASIC DISTRUST
fundamenteel
wantrouwen,
onveiligheid,
ongewenst en
onbemind zijn
individu worden,
afscheidbaar v
moeder:
lichaamsgrens hebben
(beschermt en sluit af
vanbuiten, voeding,
warmte en
geborgenheid
binnenin)
Persoonlijkheidsprobl:
Weerslag op
patho, gebracht blijvend gevoel van
onveiligheid en
bij HA
beminnenswaardig
willen zijn. Vb pers
uit instelling,
probleemgezin,
couveuzekinderen,…
Pschychiatrische PSYCHOSE
problematiek (Ψ) geen grenzen, andere
normen, geen verschil
[van regressie nr
tss individu en wereld.
deze levensfase]
Ter R/ moet je in hun
wereld stappen.
R/ zeer moeilijk: ‘te’
zware psychotherapie
Sociale
ontwikkeling
IV. schoolleeftijd
6-12 j
1ste x evenwicht
verkenning
nieuwe relaties al
spelend
leren vb
poppenkast
Genitale
ontwikkeling
zonder
seksualiteit
Wereld verruimt:
andere groepsrelatie die
gezin overstijgen,
intellectuele
verruiming vd horizon
Fysiek evenwichtig:
turn- en zwemles,
piano- of vioolspelen
FALLISCHE-fase
INITIATIEF
VLIJT
testen van relaties (enthousiaste inzet om
adhv spelletjes
beloning) in praktisch
vaardigheden en soc
relaties
AMBIVALENTIE SCHULD
MINDERWAARDIG[= nt kunnen kiezen Neg ervaringen
HEIDSGEVOEL
tss autonomie (
geeft
of valse
agressiviteit) of afh schuldgevoel
compensatiepatronen
( vluchten) en nt verantw zijn voor
durven opkomen]
miserie die
Schaamte en twijfel optreedt
Vaders tellen nu
- rolpatronen: 2
- juf/meester w belang
ook mee: wereld =
groepen: man en autoriteit naast ouder
gezin met 3
vrouw. Testen
- samenspel in groep en
groepen: moeders,
waar je bij hoort met hiërarchie
vaders, kinderen
- relationeel
(groepslid)
spanningsveld vb - relationele
vadertje en
vaardigheden w getest
moedertje spelen vb clown, flebke,
OIDIPALE-fase bluffer, rebel,…
Vaak verheffen ze
Kinderen spelen
Onevenwichtige
HA tot standbeeld
actieve rol in
uitbouw met fixatie v
om er later op te
gezin: steunen en enkel vaardigheden en
kladden. Fouten
drukken op
verwaarlozen v andere
liggen bij andere,
bestaande relaties.
zelf kunnen ze niet Indien problemen
kiezen, missen is
met kind: vaak
onmog vr hen
probl tss ouders
NEUROSE
HYSTERIE
WORCOHOLIC
gebukt gaan en
provocerend
zonder soc interesse
bezwijken onder nle gedrag dat alleen gevaar op
aspecten vh leven,
optreedt in relatie minderwaardigheidskleinigheden
tot anderen
gevoel
Fasen
I. Zuigeling
Leeftijd
0-2 j
II. Peuter
2-4 j
III. Speel- leer
fase
5-7 j
“The terrible two,
de dikke egoïsten”
Opstelling als
HA
koesteren/ aanraken/
knuffelen/ huidcontact
Onderz kind op
schoot van moeder, na
TO moeder is troost
Behandeling als
HA
- positieve
ondersteuning, steeds
opnieuw, jarenlang.
- leidinggevende HA
- schouderklopjes,
vertrouwen, stimulere
- boetseren, fitness,
timmeren en lich
training
- Ψ: GM
6-12 j
1ste x evenwicht
‘Zoen met
plakker’
praat met
kinderen met
fantaisistische
overdrijving
- keuzes dr pat zelf Rolpatronen mee
nt beslissen vr hen
uittekenen: vaders
- helpen kiezen, pos betrokken
ondersteunen,
houden,
mislukkingen
rechtstreeks met
voorspellen,
kind praten om
dedramatiseren
moederrol af te
- missen hoort bij
zwakken. (praten
het moeten kiezen
over de
- mislukken = je
ouderrollen moet
best hebben gedaan, niet te correct
mr er moet een
zijn) vb
andere oplossing w speltherapie met
gezocht.
poppenkast
Kind als entiteit
beschouwen, hun
zelfstandigheid
laten voelen
IV. schoolleeftijd
Direct en fundamenteel
correct praten (mag
met bluf en bravoure,
maar niet “Waarom?
Daarom”
- Stimuleren van
evenwichtige uitbouw
tss praktische of soc
vaardigheden
- Stimuleren contact
met lftsgenoten
- Jeugdbeweging:
levensnoodzakelijk
maatschapp fenomeen
- Luiheid: mag soms
vooral indien te veel
gedrevenheid
 vlijt kan ook
obsessie worden
Gezinsfasen
Fase 1
Fase 2
Fase 3
Geboorte van een koppel
Gezin met jonge kinderen
Kinderen op school
Fase 4
Fase 5
Fase 6
Puberteit in het gezin
Lege nest
Latere gezinsleven
Twee families bij het ontbijt
Energie opslorpende groei
De schoolpoort die families uit
elkaar haalt
De adolescent op logie
… en soms toch overvol
Licht en schaduw in de avonduren,
verlies van partner, vrienden,…
Begrippen:
-
-
Mimetische of correctieve scripts:
Script: scenario van je leven
Mimetisch: nabootsen van elementen die je van vroeger van je ouders geleerd hebt
Correctief: nieuwe elementen aanbrengen, corrigeren, lichte veranderingen (miss wel beter tov
vroeger)
Singulariteit: plotse onverwachte pos of neg gebeurtenis (life-events, maar niet voorspelbaar)
Vb auto ongeluk, zwangerschap
Stilstaande tijd: = bevriezen, stagnatie,..
Een leven waarin geen nieus dingen meer gebeuren.
Vb chron zieken vb depressie