Euronext Woord in Beeld_NL

Aandelenopties in woord en beeld
2
Aandelenopties in woord en beeld
1 In deze brochure gaan we het hebben over aandelenopties
●
zoals die worden verhandeld op de optiebeurs van Euronext.
Maar wat zijn dat eigenlijk, aandelenopties?
En wat kunt u, als belegger, doen met aandelenopties?
Aandelenopties in woord en beeld
2 Wat is een optie? Een optie is een recht. Een recht
●
om iets te kopen of te verkopen. Dat ‘iets’ wordt de
onderliggende waarde genoemd. U kunt een optie
nemen op een auto of op een ander verhandelbaar
product, bijvoorbeeld aandelen. In het geval van
aandelenopties is de onderliggende waarde een
pakket aandelen.
3 Een aandelenoptie is dus een recht om een pakket
●
aandelen te kopen of te verkopen. Zo’n pakket bestaat
meestal uit 100 aandelen. Als u een aandelenoptie
heeft gekocht, dan kunt u zelf bepalen of en wanneer
u gebruik wilt maken van dat recht tot kopen of
verkopen van aandelen. U hoeft er dus geen gebruik
van te maken.
4 Met aandelenopties kunt u profiteren van de koers5 Er bestaan twee soorten opties: callopties en put●
●
opties. Een calloptie is een kooprecht. Een putoptie is
bewegingen van aandelen. De waarde van een aandeel
kan stijgen en dalen. Dit noemen we de koersbeweging
van een aandeel. Stijgt de koers, dan wordt het aandeel
meer waard. Daalt de koers, dan wordt het aandeel
minder waard. Koersbewegingen worden onder andere
veroorzaakt door verandering in vraag en aanbod op
de financiële markten, door ontwikkelingen binnen de
onderneming en door (inter)nationale economische
factoren. De koersbeweging van een aandeel heeft
directe invloed op de waarde van de daarop verhandelde opties.
een verkooprecht. Het kooprecht van een calloptie
houdt in dat u een pakket van 100 aandelen mag kopen
tegen een vooraf afgesproken prijs, de uitoefenprijs van
de optie. Dit recht blijft geldig gedurende een bepaalde,
afgesproken periode. Deze periode wordt de looptijd
van de optie genoemd.
3
4
Aandelenopties in woord en beeld
6 Het verkooprecht van een putoptie houdt in dat u
7 Tegenover elk recht staat een plicht. De koper van
●
●
een pakket van 100 aandelen mag verkopen tegen een
een optie heeft een recht, de verkoper van een optie
vooraf afgesproken prijs. Ook dit recht blijft geldig
gedurende de looptijd van de optie. Aan het einde van
de looptijd houdt de optie op te bestaan, dit heet in
beurstaal ‘expiratie’. De maand waarin de expiratie
plaatsvindt heet de afloopmaand. Op de derde vrijdag
van de afloopmaand expireert de optie. Expirerende
aandelenopties kunnen tot vijf uur ’s middags worden
verhandeld.
8 Aandelenopties kunnen voor diverse doeleinden
●
worden gebruikt. Bijvoorbeeld om een aandelen-
portefeuille te verzekeren tegen ongewenste
koersbewegingen of voor het maken van winst op
aandelen, zonder dat u deze aandelen in bezit heeft.
heeft daardoor automatisch een plicht. De verkoper
van een optie wordt aangeduid met de term ‘schrijver’,
een verkochte optie met de term ‘geschreven optie’.
9 U kunt op die manier maximaal profiteren van de
●
koerswinst van aandelen terwijl uw investering slechts
een fractie van de beurskoers van dezelfde aandelen is.
Dit wordt de hefboomwerking genoemd: met een
relatief lage investering toch de mogelijkheid van een
hoog rendement.
Aandelenopties in woord en beeld
10 Stel, u koopt een calloptie. Deze optie geeft u het
●
recht om 100 aandelen te kopen tegen een bepaalde
uitoefenprijs, bijvoorbeeld € 50,– per aandeel.
Voor de calloptie betaalt u een bepaald bedrag,
dit bedrag wordt de premie genoemd. De premie
bedraagt bijvoorbeeld € 2,–. De premie wordt
per aandeel genoteerd, dus u betaalt uiteindelijk
€ 2,– x 100 (aandelen) = € 200,– per optie.
12 U kunt besluiten om gebruik te maken van uw
●
kooprecht en de aandelen kopen voor € 50,–.
U kunt dan een winst van € 10,– verzilveren als u
deze aandelen direct weer verkoopt tegen de actuele
marktprijs van € 60,–. Na aftrek van de betaalde
optiepremie van € 200,– bedraagt uw winst dus
€ 8,- x 100 = € 800,–.
11 Tijdens de looptijd van de optie stijgt de koers van
●
het aandeel naar € 60,–. De calloptie neemt daardoor
ook in waarde toe en de premie stijgt naar € 11,–.
13 In plaats van de aandelen te kopen kunt u besluiten
●
om uw calloptie te verkopen. Die is immers ook in
waarde gestegen. U kunt daardoor profiteren van de
gestegen koers zonder dat u hoeft te investeren in
aandelen. Bij verkoop van de calloptie uit dit voorbeeld
ontvangt u € 1.100,– terwijl uw investering slechts
€ 200,– bedroeg. Dit is dus een winst van € 900,–,
ofwel een winstpercentage van 450%!
5
6
Aandelenopties in woord en beeld
14 Met een putoptie kunt u profiteren van een
●
koersdaling van een pakket aandelen.
15 Als u een putoptie koopt heeft u namelijk het recht om
●
een pakket van 100 aandelen te verkopen tegen een
bepaalde uitoefenprijs, bijvoorbeeld € 50,– per
aandeel. U betaalt voor de putoptie een bedrag, de
premie. Deze bedraagt bijvoorbeeld € 4,–. U betaalt
dan € 4,– x 100 (aandelen) = € 400,– per optie.
16 De koers van het aandeel daalt naar € 40,–. De put●
optie wordt daardoor meer waard, de premie stijgt
naar € 12,–. Als u de aandelen in uw bezit heeft kunt u
deze nu verkopen voor € 50,–. Dat was de afgesproken
prijs toen u de putoptie kocht. Ondanks de lagere
koersen kunt u dus toch winst behalen. Heeft u de
aandelen niet in uw bezit, dan kunt u de putoptie
verkopen. We zagen dat die door de dalende koers
meer waard was geworden, namelijk € 12,– x 100
(aandelen) = € 1200,–.
17 Zonder de aandelen te bezitten kunt u met opties
●
dus toch winst behalen door te profiteren van een
stijgende of een dalende koers van de onderliggende
waarde. Bij de aankoop van call- en putopties kunt u
overigens nooit meer verliezen dan het – relatief
geringe – premiebedrag dat u in de optie heeft
geïnvesteerd.
Aandelenopties in woord en beeld
18 In combinatie met aandelenbezit kunt u een aandelen19 Op dit moment staan uw aandelen op winst. Om die
●
●
optie ook gebruiken om te profiteren van of uzelf te
winst te verzilveren besluit u uw aandelen te verkopen.
verzekeren tegen koersbewegingen. Stel, u heeft
aandelen en u bent onzeker over de koersontwikkeling.
Maar omdat u ook denkt dat een verdere koersstijging
mogelijk is koopt u een calloptie voor een klein deel
van de winst uit de aandelenverkoop.
20 Als nu de koers van de aandelen blijft stijgen dan wordt ●
21 Daalt de koers van de aandelen dan heeft u uw winst
●
gemaakt bij de verkoop van de aandelen. Uw verlies
uw calloptie meer waard. Ondanks dat u uw aandelen
heeft verkocht kunt u dus toch nog blijven profiteren
van de koersstijging bij verkoop van de calloptie.
kan dan nooit groter zijn dan het bedrag dat u heeft
geïnvesteerd in de calloptie.
7
8
Aandelenopties in woord en beeld
22 Met putopties kunt u uw aandelenbezit verzekeren
●
tegen koersdaling maar tegelijkertijd toch de
mogelijkheid behouden om winst te maken als de
koers stijgt.
24 U koopt een putoptie. Het bedrag dat u daarvoor
●
betaalt, de premie, kunt u beschouwen als
verzekeringspremie.
23 U bezit aandelen en u bent onzeker over de
●
toekomstige koersontwikkeling. Toch wilt u uw
aandelen op dit moment (nog) niet verkopen.
25 Als nu de koers van het aandeel daalt, dan kan dat
●
verlies grotendeels worden goedgemaakt door de
stijging van de waarde van de putoptie. U kunt
vervolgens besluiten gebruik te maken van uw
verkooprecht en uw aandelen tegen de vooraf
afgesproken, hogere, koers te verkopen.
Aandelenopties in woord en beeld
26 Als de koers van het aandeel stijgt, dan loopt de
●
putoptie waardeloos af en verliest u alleen de
27 Ook kunt u aandelenopties gebruiken om extra
●
inkomen te verwerven.
geïnvesteerde premie. Dit verlies kan echter worden
goedgemaakt door de gestegen koers van de aandelen.
Op deze wijze kunt u dus relatief goedkoop uw
aandelenbezit verzekeren tegen koersdalingen en toch
de mogelijkheid houden om te profiteren van koersstijgingen.
28 Dit kan door het ‘schrijven’ van callopties. U neemt
●
hiermee de verplichting op u om 100 aandelen te
verkopen als uw tegenpartij, de koper van de calloptie,
besluit om van zijn kooprecht gebruik te maken.
29 Bij het schrijven van een calloptie geeft u aan tegen
●
welke uitoefenprijs u de aandelen wilt verkopen.
9
10
Aandelenopties in woord en beeld
30 U gaat daarmee dus een verplichting aan.
●
Als beloning voor deze verplichting ontvangt u een
31 Deze premie kunt u beschouwen als extra,
●
onbelast rendement.
premie (het bedrag dat de koper voor de optie,
zijn recht tot kopen, betaalt).
32 Zolang de koers van het aandeel lager blijft dan de
●
afgesproken uitoefenprijs zal de koper geen gebruik
willen maken van het recht om de aandelen te kopen.
Het is dan goedkoper om de aandelen direct op de
effectenbeurs van Euronext te kopen. De schrijver van
de calloptie hoeft dus geen aandelen te leveren.
33 Als de koers stijgt kan het gebeuren dat de koper
●
van de calloptie gebruik wil maken van zijn kooprecht
en dat u de aandelen dus moet leveren tegen de vooraf
afgesproken uitoefenprijs. Deze prijs kan dan wel
behoorlijk afwijken van de actuele prijs van de
aandelen!
Aandelenopties in woord en beeld
34 Met aandelenopties kunnen beleggers, wat hun persoonlijke wensen en voorkeuren ook zijn,
●
op een eenvoudige manier profiteren van een koersstijging of juist van een koersdaling.
Ook kan een belegger aandelenopties gebruiken om zijn of haar aandelenbezit te verzekeren.
Aandelenopties zijn daardoor een veelzijdig, aantrekkelijk en makkelijk toepasbaar
beleggingsinstrument.
11
Euronext
Deze informatie is slechts bestemd ter voorlichting van
beleggers en anderen die zijn geïnteresseerd in effecten
die worden verhandeld op Euronext. Geen enkele zin
of zinsnede uit deze brochure mag worden aangemerkt
als te zijn bedoeld om enig recht of enige verplichting te
creëren. Rechten en plichten met betrekking tot de
handel in effecten verhandeld op Euronext vloeien uitsluitend voort uit de reglementen van Euronext N.V.
Hoewel deze informatie met de grootste zorg is samengesteld, is Euronext, waaronder tevens wordt verstaan de
door Euronext gehouden beurzen en ondernemingen,
op geen enkele wijze aansprakelijk voor eventuele fouten,
omissies of andere onjuistheden of de gevolgen hiervan
in deze informatie. Alle (intellectuele) eigendomsrechten
met betrekking tot deze informatie berusten bij
Euronext. Iedere openbaarmaking en verveelvoudiging
voor educatieve en niet-commerciële doeleinden is
toegestaan mits met bronvermelding.
© Juli 2001, Euronext Amsterdam N.V.
Consument
Consumer
Grand public
Amsterdam
Postbus 19163
1000 GD Amsterdam
Tel. +31(0) 20 550 55 55
Fax +31(0) 20 550 49 00
Brussel
Beurspaleis
Beursplein
1000 Brussel
Tel. +32 (0) 2 509 12 11
Fax +32 (0) 2 509 12 12
Parijs
39, rue Cambon
75039 Parijs cedex 01
Tel. +33 (0)1 49 27 10 00
Fax +33 (0)1 49 27 11 71
www.euronext.com