Een tocht door de vestibulum: integratie van lorem Fusce tellus enim, voedselgewoonten. semper vitae, PROJECT lorem ipsum MULTI dolor sit amet. malesuada vitae, condimentum vel, ligula. CULTI Pellentesque nunc odio, mattis sit amet, commodo nec, consectetuer quis, nibh. pagina Februari 2016, eerste les van het project Multi Culti voor enkele werkstudenten Vivamus in ipsum et ipsum van Voedings – & Dieetkunde. nisl fringilla 3 eleifend. Donec Het is tijd om de blik wat tepulvinar gaan placerat massa. Sed nec verruimen en eens te gaan lorem. onderzoeken wat het toenemendedolor multiculturalisme Pellentesque ullamcorper van de samenleving inhoudt voor de turpis. voedingsgewoonten van deultricies bewoners Integer est. Sed nec van het grondgebiedje België. lacus. Nunc est. lorem We krijgen te horen dat de reguliere studenten op uitwisseling worden gestuurd naar Den Haag, terwijl wij wat minder ver rijden en op pad zullen gaan naar enkele steden in Vlaanderen en Brussel. Niet alleen het waar, maar ook het hoe verschilt wel wat. De reguliere studenten gaan markten bezoeken, samen koken en een casus onderzoeken. Fusce mollis tempus felis. “Sed libero. Maecenas est mi, vestibulum id, euismod non, vestibulum quis, mi. Mauris consequat dolor a sapien.” - aliquam. Dit alles met als einddoel inzichten te krijgen in interculturele hulpverlening. Wij mogen dit doel bereiken door een literatuurstudie uit te voeren en diëtisten te gaan interviewen die reeds een serieuze bagage aan ervaring hebben verworven over dit onderwerp. Zo gezegd, zo gedaan. Hoe kan een diëtist op een creatieve manier zorgen voor een zo goed mogelijke interculturele hulpverlening? Het hebben van inzicht in culturen, religies, opvattingen over gezondheid en ziekte, sociale en economische achtergronden en voedingsgewoonten is nodig. Daarnaast is het belangrijk dat de diëtist aandacht heeft voor een goede communicatie en gebruik kan maken van hulpmiddelen tijdens advisering, begeleiding en voorlichting. Aenean diam velit, rutrum vitae, tempor sodaleswe Enkele weken later nu,ut, kunnen eget, mauris. Sed En jullie meenemen op onze tocht. nec lacus. hoe dat beter te doen dan door wat plaats op te eisen in het dolor Maecenas et lorem. tijdschrift van deUtEHB? et nisl id turpis varius faucibus. We willen immers graag kort Sed Integer et felis. libero. hebben uit delen wat we geleerd de literatuurstudie en wat onze ervaringen waren bij de diëtisten. Veel lee(s)(r)plezier! In dit project hebben we vooral de focus gelegd op de Marokkaanse en Turkse voedingsgewoonten. Waarden en normen Algemeen gezien verschillen de waarden en normen niet zozeer van de westerse waarden en normen. De meerderheid van de Marokkaanse en Turkse bevolking zijn moslims en handelen volgens de Koran, wat er op neer komt dat de juiste morele beslissingen dienen genomen te worden. Rolverdeling Vroeger heerste er in de Turkse en Marokkaanse gezinnen de traditionele rolverdeling van de werkende man en de huisvrouw. Maar net als bij de autochtone westerse bevolking is dit beeld geëvolueerd naar de hedendaagse rolverdeling waarbij zowel de man als de vrouw gaan werken. Het belang van een bepaalde zelfstandigheid en eigen inkomen wordt steeds belangrijker. Ziektebeleving Het opvolgen van dieetvoorschriften wordt als iets moeilijker ervaren. Redenen hiervoor kunnen zijn dat er minder op regelmatige tijdstippen gegeten en gedronken wordt, maar ook het grote gemeenschapsgevoel kan hier een oorzaak van zijn. Zo zien we dat moslims met diabetes (type 2) toch nog regelmatig deelnemen aan de ramadan, hoewel dit niet optimaal is voor de beheersing van de ziekte. Toch wordt, gek genoeg, ook opgemerkt dat de symptomen onderdrukt kunnen blijven. Een “mind over body” reactie? Voedingsgewoonten De maaltijden bij Turkse en Marokkaanse bevolking draaien vooral rond het sociale gebeuren. Er heerst een sfeer van gezelligheid, met vaak meerdere gerechten op tafel. Traditioneel worden maar twee maaltijden per dag gegeten, een laat ontbijt en een avondmaal. De voedingsgewoonten verschillen vooral door de geloofsovertuiging (geen varkensvlees) en door het verschillende klimaat in het land van herkomst (andere landbouwgrond). Zo wordt meer schaap – en lamsvlees en peulvruchten gegeten, meer onverzadigde vetzuren (olijfolie, noten, …) gebruikt, worden aardappelen als groenten beschouwd en wordt bij elke maaltijd brood genuttigd. Desserten zijn suikerrijk en op basis van amandel en honing. Interviews We mochten langsgaan bij diëtisten van enkele wijkgezondheidscentra in Genk, Sint – Jans – Molenbeek en Gent. Hoewel elke diëtiste wel wat specifieke punten kon aanhalen, eigen aan de populatie in de respectievelijke stad maar zeker ook eigen aan het gebied van herkomst (de voedingsgewoonten verschillen vaak binnen een land van gebied tot gebied), vonden we ook redelijk wat raakpunten. Zo werden enkele punten van aandacht gegeven betreffende de Marokkaanse en Turkse voeding : - Er worden vaak maar 2 maaltijden per dag gegeten, die redelijk copieus kunnen zijn. - We zien redelijk veel tussendoortjes, die suikerrijk zijn. - Brood en aardappelen komen terug bij zo goed als elke maaltijd. - De maaltijden worden steeds bereid met veel olie en vetten (vaak olijfolie en maïsolie). Het uitgebreide samenhorigheidsgevoel waarbij alle gezinsleden dezelfde maaltijd delen, kan geïnterpreteerd en aangewend worden als een vloek of als een zegen. Het is aan de diëtiste om dit tot een zegen te maken door bepaalde tradities te respecteren, maar deze wat bij te schaven rekening houdend met de principes van gezondere voeding. We zien op dit moment immers dat de oudere generaties gezonder eten door onder andere veel zelf te koken. De jongere generaties hebben echter de laagdrempelige slechtere gewoonten van het westen wat overgenomen zoals het eten van frieten, snoepgoed, chips, fastfood, etc. Dit in combinatie met het feit dat ze de traditionele kookkunst, die in se enkele goede basisprincipes biedt, wat minder onder de knie hebben, geeft mee aanleiding tot een stijging van welvaartsziekten binnen deze bevolkingsgroepen, net als bij de autochtonen. Het principe van de dieetconsultaties blijft hetzelfde als bij andere culturen, enkel de randvoorwaarden veranderen wat. Zo zorgen verschillen in taal ervoor dat vaak een tolk of iemand van de familie aanwezig is waardoor de vertrouwelijkheid van het gesprek wat minder wordt en bepaalde vragen wat minder vlot gesteld kunnen worden. Daarnaast wordt de voedingsanamnese iets algemener gehouden en wordt sterk rekening gehouden met tradities als de ramadan, de overdracht van recepten binnen families, de samenhorigheid waardoor het afslaan van een maaltijd als onbeleefd wordt aanzien, etc. Echter blijken een goede communicatie, begrip en doorzettingsvermogen kernelementen die de hulpverlening, intercultureel of niet, een hogere kans van slagen bieden. Wetende dat het een lang proces is, maar er stap voor stap voor gaan, zal altijd leiden tot de mooiste successen.