DeelvaardighedenoefenenvoorVerbindendeBesluitvorming® VerbindendeBesluitvormingstreefternaaromuitmuntende,krachtigebesluitentenemen vanuitdegemeenschappelijkewijsheidenintelligentievaneengroep‘deskundigen’.Het effectvaneenbesluitzienwealshetresultaatvanhogekwaliteit,lageweerstandineen snel,effectiefoverleg. 1.HetformulerenvanHKW?-vragen(HoeKunnenWe…?) Bijhetbeginvaneenbesluitvormingsprocesishetzinvolomeenduidelijkefocuste bepalen.Dezewordtbepaalddooreenopen,goedgerichtevraagengeeftduidelijkaan welkeresultatenbeoogdwordenzonderalteconcreetteworden.DeHKW-vraagprikkelt hetcollectievedenkenenvergtvaakeenmultidisciplinaireinput. VerbindendeBesluitvorming 1 HetkiezenvaneengoedeHKW-vraagisessentieelvoordeuitkomstvandebesluitvorming. Alsdevraagnietspecifiekgenoegis,kanhetzijndatereenbesluitgenomenwordtdatniet echtdenoden/behoeften/verwachtingendekt.DaaromishetbelangrijkommetdeHKWvraageenduidelijkefocusteleggenopwelkebehoeften/belangen/waardenvervulddienen teworden.Creativiteitbegintbijhetformulerenvaneenuitdagenddoel. Hetnemenvanbesluitenzorgtvoorvooruitgangenbeweging.Tecomplexeproblemen gerakenvaaknietopgelostomdaterteveelbijkomtkijken.Omeengrote,ingewikkelde problematiekaantepakken,ishetvaakzinvolomdezeoptedelenindeelproblemen.Eén groteHKW-vraagwordtopgesplitstinsubvragen.Hetoplossenvandedringende, belangrijkeengemakkelijkeissueszorgtvoorbewegingenmaakthetmogelijkomde complexereissuesaantepakken. BijzondereHKW?-vragen: • Hoekunnenwewetenwatbelangrijkeparameterszijnvoor…? • HoekunnenweeenidealeHKW-vraagstellen? • HKWdenodigeinformatiekrijgenvoorweeenbeslissingnemen? • HKWdezeproblematiekopdeleninonderdelenzodatwevooruitgangkunnen boekeninditproject? • HKW-vraagaangevuldmet‘zodat…’ Leesonderstaandevragen.Zijnzescherpgenoeggeformuleerd?Verfijndevragen waarvanjevindtdatzebeterkunnen. 1. HKWervoorzorgendathetfiliaalinAntwerpenzosnelmogelijkverbouwdwordt? 2. HKWVerbindendeBesluitvormingintegrereninonzeorganisatiezodatelkebeslissing zogoedmogelijkgenomenwordt? 3. HKWervoorzorgendatdeplanfouten,dieweopdewerfvaststellen, gecommuniceerdwordennaardetekenaarszodatdezefoutenwordenweggewerkt? 4. HKWervoorzorgendatweminderverliesdraaien? 5. HKWervoorzorgendatwedeknow-howvanonzebedrijfsprocessenzogoed mogelijkborgen? 6. HKWervoorzorgendatvakbondenmeerbetrokkenzijn? 7. Welkeafsprakenmoetenwemakenzodathetgebruikvandealfa-ruimteinons hoofdgebouwoptimaalrendeert? 2 VerbindendeBesluitvorming 8. HoekunnenweanticiperenopdeagressievestrategievanAHopnationaalniveau? 9. Hoekunnenwedemedewerkersmotiverenveiligertewerken? 2.Oefeneninhetformulerenvanconcretevoorstellen Hetvragenvanconsent(=“Heefteriemandeenbezwaar?”)opeenvoorstelheeftenkelzin alshetvoorstelzoconcreetmogelijkgeformuleerdis.Hetheeftweinigzinomconsentte vragenopintentiesofvagevoorstellen.Hetvragenvanconsentopeennegatief geformuleerdvoorstel,ietswatjewilvermijden,brengtweinigsoelaasomdathetniet aangeeftwaterwelnodigis.Omvoorstellenteformulerendiedebesluitvormingvooruit helpenishetzinvolom: • Voorstellenzoconcreetmogelijkteformuleren; • Realistische,realiseerbarevoorstellentedoen; • Devoorstelleninplus-taalteformuleren(watjewelwili.p.v.watjenietwil). Zijnvolgendevoorstellenscherpgenoeg?Heefthetzinomer‘consent’optevragen? 1. Ikstelvoordatwemeerooghebbenvoorefficiëntietijdensdedrukkeremaanden. 2. Ishetokdatikeerstnoginformatieinwinvoorweeenuiteindelijkebeslissing nemen? 3. Ikstelvooromdepauzesteverkortenzodatweeenhalfuurvroegerkunnen stoppen. 4. IkstelvoordatwedeprijszettingvandeA-productenloskoppelenvanderest. 5. Ikstelvoordatweditonderwerplatenrusten. 6. IkstelvoordatwevolgendemeetingmevrouwXuitnodigenomhiereentoelichting overtegeven. 7. IshetokdatikeendeelvandegoederenviaDHLlaatbezorgen? VerbindendeBesluitvorming 3 8. Ikstelvoordatwebuitendezevergaderinggeeninfogevenoverdittopic. 9. Ikstelvooromditviadeperstecommuniceren. 10. Ikstelvoordatikeenbestekopvraagvoorhetvervoervandegoederenbijdrie transportbedrijven. 11. IkstelvoordatweVerbindendeBesluitvormingvanafnuvoorelkebeslissing gebruikenbinnenonzeorganisatie. 12. Ikstelvoordatweeennieuweprocessorinhetprototypeplaatsen. 3.Luisterennaarbehoeftenachterbezwaren Hetvragenoferiemandeenbezwaarheeftbijeenvoorstel,impliceertdatmenpeiltoferte weinigrekeninggehoudenwordtmetbepaaldebehoeften/waarden/belangen.Ditvragen naarbezwarenisanderenuitnodigenomtereflecterenofervanuithundeskundigheid bepaaldebehoeftentekortkomen.Hetduidelijkformulerenwelkebehoeftentekortkomen, zorgtvoorzinvolleinputinhetverfijnenvanhetvoorstel. Alsereenbezwaargevraagdwordtreagerenmensennietaltijdmetbehoeftetaal.Soms stellenzeeenandereoplossingvoorofformulerenzeeenverwijt.Hetpeilenvanuitwelke behoeften/waarden/belangenmensenbezwaarhebbenisnochtanseenessentiëlestapin eenbesluitvormingsproces.Hetzorgtvoorbelangrijkeinputengeeftinspiratieomhet voorliggendevoorstelverderteverfijnenenaantepassen. VerbindendLuisterenisessentieelbijhetbeluisterenvanbezwaren. Hoereageerjeopeenempathischemanieroponderstaandereacties? 1. Datisniettebetalenzoalsjijhetvoorstelt. 2. Datgaatveeltelangduren. 3. Isditgechecktmetdedirectie?Datkunnenwezelfnietzomaarbeslissen. 4. Ikvreeservoordatditveelteingewikkeldis. 5. Ikzienietinwatditzouveranderenaanwatwenuhebben. 4 VerbindendeBesluitvorming 6. Enhoegaandemensenvandeproductiedanmoetenvolgen? 7. Ikdenkdathiergeenklantenvoorzijn. 8. Datisnietinlijnmetonzewaarden. 9. Datisoudewijninnieuwezakken.Volgensmijverlorenmoeite… 10. Denkjedatklantenzoeerlijkgaanzijnomdezerichtlijnentevolgenzonderdatjeze controleert? 11. Enklantvriendelijkheiddan? 12. Datgaanmensenalsmanipulatieervaren. 13. Noemjijditdelegeren?Iknoemdatverplichten…sorryhoor… 14. Enhoemoetditdangelinktwordenaandebestaandedatabase? 4.Besluitenuitvoeren? Besluitvormingstaatofvaltbijhetuitvoerenvanbesluiten.Maakafsprakenenbesluiten concreetzodatjeerookzekervanbentdatzeuitgevoerdworden.Hiervoorishetzinvolom bijelkbesluitminstensonderstaandepuntentebepalen: • Wieisdeeigenaar?(Wiezorgtervoordaterietsmeegebeurt?Wievolgtde uitvoeringop?) • Wiedoetwat?(Hoeconcreter,hoebeter.Zorgervoordatbesluitenrealiseerbaar zijn.) • Tegenwanneer?(Wanneerishetaf?Wanneerkanhetgeëvalueerdworden?Zijner tussenevaluaties?) VerbindendeBesluitvorming 5 • • • • Hoe?(Watzijndemodaliteiten?Binnenwelkevoorwaarden,procedures, regelgeving,budgetten…) Wiemoeteropdehoogtezijn?Wiebrengtdezepersonenopdehoogte? Watals…?(Voorziealternatievenalsdeuitvoeringnietkanverlopenzoalsvoorzien.) Notulen(Noteerdeafspraakopeeneenduidigemanierenconsulteerbaarvoor iedereendieditmoetweten.) 5.Tipsenprincipesbijbesluitvorming 1. ZorgervoordateenB-groepeenvolledigmandaatheeftomeenbeslissingte nemen. 2. Kieseengoedestartvraag. 3. Deeleengrootprobleeminkleinereproblemenenlosdieéénvooréénop. 4. Tussenbesluitenzijnookbesluiten.ZorgervoordatjealsB-groep1besprekingenzo veelmogelijkafrondtmeteenbesluit. Voorbeelden:“Welatenditevenbezinkenenkomenervolgendemeetingopterug, bezwaren?”,“Janzoektuitwathetkostdoordrieoffertesoptevragenenvolgende meetinghakkenwedeknoopdoor,ok?”,“Laatonseerstdetestresultatenafwachten endaneenkeuzemaken.Bezwaar?” 5. Doeeerstaanmeningsvorming(belangen,waarden,behoeften…)endaarnaaan besluitvorming(concretevoorstellendoenenzoekennaarhetminstebezwaar…) 6. Bespreekkortenbondig.Geefmetweinigwoordendeessentieaanenmoedig anderenditooktedoen.Veelwoordenentoelichtingenmakenboodschappenvaak onduidelijker. 7. Herformuleerafentoewatjehoort.Zoverzekerjedesprekerervanhoezijn boodschapaankomtenvoorkomjedatmenseninherhalingvallen. 8. Alsjeveelactiepuntenenthema’shebt,doedaneerstde belangrijke+dringende+gemakkelijkuitvoerbare(=laaghangendfruitoftewelde quickwins).Maakechterookwerkvandebelangrijke+dringende+moeilijke actiepunten.Planhiervoordeeerstestappen.Idemvoorde belangrijke+nietdringendeissuesàeerstestappenplannen. 1 groepdieBeslissingen/Besluitenneemt 6 VerbindendeBesluitvorming 9. MaakB-groepenniettegroot.Handigwerkengaatmetgroepenvan3tot8mensen. Groepengroterdan12kunnenbeteropgesplitstworden.Bijgrotegroepenishet vaakhandigommetsubgroepenenkerngroepentewerken.Indekerngroepiseruit elkesubgroepeenvertegenwoordigerdieinnaamvanzijnsubgroepspreekt. 10. Hoemeermensenvoorstellentotbesluitkunnendoenineenorganisatie,hoegroter debetrokkenheid. 11. Somslukthetnietomeenbesluittenemenwaarbijeengeenbezwarenmeerzijn. Danishetzinvolomallemogelijkevoorstellenopeenrijtjetezettenenhetvoorstel methetminstebezwaartevertalennaarconcreteactie.Belangrijkhierbijisde nuloplossing(=houdenzoalshetis/statusquo)alséénvandeoptiesteoverwegen. Hetafcheckenvandenuloplossingmaaktdebereidheidomtekiezenvoor veranderingtransparant. VerbindendeBesluitvorming 7