Staar- en Macula degeneratie.

Staar- en Macula degeneratie.
Woensdag 2 september was onze eerste bijeenkomst na de vakantie.
Gasten waren Jenny Christoffers en Elina Hudepohl, beide werkzaam in
het oogziekenhuis Zonnestraal te Hoogeveen. Deze zelfstandige kliniek
is in 2004 opgericht in Hilversum, op het landgoed Zonnestraal, vandaar
de naam. Thans zijn er 9 vestigingen in Nederland en werken er 53
oogartsen. Er is een goede samenwerking met het AMC Amsterdam.
Het ziekenhuis in Hoogeveen heeft contracten met alle
zorgverzekeraars. Wel is er dan voor een afspraak een bewijs van de
huisarts nodig. Het cijfer wat betreft het patiënt tevredenheids
onderzoek was een 8.9. Jenny is algemeen medewerker en verzorgde de
inleiding. Hierna was de beurt aan Elina. Zij is optometrist. Een
optometrist is voor de gezondheid van uw ogen het eerste
aanspreekpunt. Hij of zij kan u gericht adviseren of doorverwijzen naar
de oogarts. Als eerste behandelde zij het onderdeel cataract of te wel
staar.
Wat is staar?
Staar is een zodanige vertroebeling van de ooglens, dat het
gezichtsvermogen naar beneden gaat.
De lens in het oog zit direct achter de pupil en de iris (gekleurde
deel van het oog).
De verschijnselen zijn:
* Wazig zien, zowel van dichtbij als veraf.
* Kleuren zijn vaal en minder helder.
* Dubbelzien als u met één oog kijkt.
* Last van tegenlicht.
Er bestaat op dit moment geen medicijn tegen staar. De enige
behandeling is een operatie, waarbij de ondoorzichtige lens wordt
verwijderd en vervangen door een nieuwe lens.
Voordat de operatie wordt uitgevoerd, zal de oogarts met de patiënt
bekijken welke kunstlens gebruikt gaat worden. De lens waarbij na
de operatie een lees- en/of veraf bril moet worden gebruikt, wordt
vergoed door de zorgverzekeraar. Tegenwoordig is het ook mogelijk,
om met een nieuw type kunstlens veraf en dichtbij te zien, zonder
dat een bril nodig is. Deze lens is aanzienlijk duurder en hiervoor
dient men dus een eigen bijdrage te betalen. Maar het lezen zonder
bril en de ontbrekende, terugkomende onkosten voor de aanschaf
van brillen, bieden weer voordelen.
Wat is macula degeneratie (slijtage van het netvlies)?
Achter in het oog ligt het netvlies. Het netvlies dient als “scherm”
waarop beelden worden geprojecteerd. Het middelpunt van het
netvlies heet de macula of gele vlek. In de macula bevinden zich
kegeltjes. Dit zijn lichtgevoelige cellen waardoor wij contrast, kleur
en details kunnen zien. De macula zorgt ervoor dat u kunt lezen,
autorijden of iemands gezicht kunt herkennen. Met het overige deel
van het netvlies kunt u het zijzicht zien. Dit zorgt er bijvoorbeeld
voor dat u nergens tegenaan loopt.
Macula degeneratie is een ingrijpende oogaandoening waarbij het
scherpe zien achteruit gaat. De oorzaak is het afsterven van de
kegeltjes in de macula.
Er bestaan twee vormen van macula degeneratie (MD): ‘droge MD’ en
‘natte MD’.
Droge MD is de meest voorkomende vorm. Het gezichtsvermogen
gaat langzaam achteruit. Het begint met het gevoel, dat men minder
details kan waarnemen. Ook het gevoel dat er onvoldoende licht is
om goed te kunnen zien kan een voorbode zijn.
Droge ‘MD’ begint als kleine bleekgele afzettingen, ‘drusen’ genoemd,
zich beginnen op te hopen in de macula. Het optreden van deze
drusen gaat samen met vermindering van het aantal kegeltjes in de
macula, waardoor het zien zal verslechteren. Dit is een sluipend en
zéér langzaam verlopend proces, waarbij het vele jaren kan duren
voordat het zicht achteruit gaat.
Het is bij de droge MD belangrijk dat u in de gaten houdt of er
vertekening optreedt in de beelden van de omgeving, zoals een knik
in een raamkozijn of een regel van een schrift. Dit kan wijzen op het
ontstaan van de ernstiger natte vorm. De ‘natte MD’ kan in enkele
weken of maanden leiden tot een onomkeerbare visuele handicap.
Een vroegtijdige opsporing en behandeling is daarom van groot
belang, aangezien dan het aanwezige gezichtsvermogen in een deel
van de gevallen kan worden behouden. Zorg er daarom voor dat u de
signalen die ‘natte MD’ aankondigen herkent. Hiervoor kunt u de
Amslertest gebruiken.
Ziet u vervormingen of golvende lijnen? Verschijnen er zwarte of vage
vlekken? Neem dan direct contact op met uw huisarts en vraag om een
spoedverwijzing naar een oogarts.
Zoals u hebt kunnen lezen, was dit een zeer informatieve avond, die
met allerlei beelden werd verduidelijkt.
Roelfien Snijders