en Oregano

Majoraan (Marjolein) en Oregano (wilde majoraan)
Echte majoraan
Wilde majoraan (oregano)
Officiële namen:
Origanum majorana (echte majoraan of marjolein); Origanum vulgare (wilde majoraan of oregano)
Echte majoraan is een kruid afkomstig uit het middellandse zeegebied. Echte Marjoraan (Origanum
Marjorana, ook Marjolein genoemd) komt zelden verwilderd voor. Deze plant wordt wel vaak in
tuinen gekweekt. Het is een half winterharde plant. De bloemen van majoraan zijn wit of licht rood.
Oregano is algemeen te vinden in Zuid-Limburg, naast wegen en bosranden. Het is in Nederland en
België een beschermde plant. Oregano is winterhard en bloeit met lila-roze bloemen die massaal
door bijen worden bezocht. De beide soorten zijn sterk aan elkaar verwant.
Geschiedenis:
De Grieken hebben ons de legenden nagelaten en de naam van dit aloude keukenkruid: oros ganos,
vreugde-van-de-berg. De zoet-pittige geur van majoraan werd volgens zeggen gecreëerd door
Aphrodite als een symbool voor geluk. Bruidsparen werden gekroond met slingers van majoraan en
planten werden op grafstenen geplaatst om rust te geven aan rondwarende geesten. Aristoteles
meldde dat schildpadden die een slang verzwolgen onmiddellijk oregano zouden moeten eten om
niet dood te gaan, dus werd oregano ook door mensen als tegengif ingenomen. De Grieken hielden
van de geur na een bad, als majoraanolie op hun voorhoofd en in hun haren gemasseerd werd.
Eerder al, in het oude Egypte, was het bekend dat oregano kon genezen, desinfecteren en voedsel
conserveren en die kennis is sindsdien bewaard gebleven.
Echte majoraan werd in de Middeleeuwen in Europa geïntroduceerd en was in trek bij de dames
"om in ruikers, kruidenbuiltjes en reukwatertjes te doen". Bij onweer stopten de melkmeisjes
majoraan bij de bussen verse melk om de zoetheid ervan te bewaren.
Standplaats en verzorging:
Majoraan en oregano houden van een zonnige standplaats op goed gedraineerde grond. De hele
dag volle zon is niet goed, een beetje schaduw tijdens een deel van de dag is beter. Beide houden
van alkalische kalkhoudende grond. Dus moet op zandgrond kalk bijgegeven worden, zoals bij veel
kruiden het geval is. Oregano wordt het best in de volle grond gekweekt. De plant kan zich goed
uitzaaien als de omstandigheden gunstig genoeg zijn, bijvoorbeeld in een rotstuintje waar extra kalk
wordt gegeven. Echte majoraan kan binnenshuis of op het balkon in een pot worden gekweekt,
maar ook buiten op een niet te winderige plaats. Snoei voor echte majoraan de takken in de herfst
tot een derde terug om de plant beter tegen de vorst te beschermen, of zet hem binnen. Oregano
heeft een dergelijke voorzorg niet nodig. Die is volledig winterhard. Knip bij oregano in het voorjaar
de oude takken weg. De plant loopt vanzelf weer uit.
Majoraan en Oregano kunnen goed in de buurt van bloemkool geplant worden, maar niet bij
broccoli.
Oogsten:
Pluk takjes met alle bladeren eraan. De blaadjes zijn vrij klein. Gedroogd komt de smaak van
oregano het best tot zijn recht, maar ook vers kan het kruid prima gebruikt worden.
Gebruik in de keuken:
De soort is onder meer bekend uit de Italiaanse en Griekse keuken vanwege de karakteristieke geur
en smaak. Wilde majoraan heeft een kruidige, licht zoete smaak. Het is ook sterk geurend. Het is
een van de belangrijkste bestanddelen van pizzakruiden. Oregano is een belangrijk onderdeel van
de bekende ‘Italiaanse kruidenmix’ en combineert uitstekend met onder andere tijm, salie en
basilicum. In Mexico is het samen met chilipoeder één van de belangrijkste bestanddelen van chili
con carne-kruiden. Oregano kan, in tegenstelling tot de meeste groene kruiden, aan het begin van
de kooktijd worden toegevoegd. Hoe langer oregano verwarmd wordt, hoe meer smaak afgegeven
wordt. Oregano is krachtig van smaak, maar overheerst niet snel. Oregano kan ook heel goed
toegevoegd worden aan gerechten die niet verwarmd worden, zoals salades.
Medicinaal:
Toepassing van majoraan en oregano zijn vergelijkbaar. Het gehalte aan etherische olie met een
overeenkomstige samenstelling als tijm bepaalt ook een zelfde gebruik als hoestmiddel met
ontslijmende en prikkelverzachtende werking. Uitwendig eveneens voor baden en omslagen met
antiseptische werking bij slecht genezende wonden.
Een aftreksel van de bloesemtop van oregano kunt u als thee gebruiken bij hoesten, maag- en
galblaasstoornissen, spanningshoofdpijnen en geprikkeldheid, algehele uitputting en
menstruatiepijn. U kunt het ook drinken als kalmerend middel om zeeziekte te voorkomen. Pas het
kruid uitwendig toe als antiseptisch papje om zwellingen, reuma en een stijve nek te verlichten.
Neem het voorbehoud bij medische informatie in acht.
Raadpleeg bij gezondheidsklachten een arts.
Overige toepassingen:
Blad: (Echte majoraan) Voeg gepulverde bladeren of een sterk afkooksel toe aan meubelwas.
Bloem: Kweek Oregano om bijen en vlinders te trekken. Een aftreksel van oregano kan gebruikt
worden voor een ontspannend bad. Neem een sterk aftreksel als haarversteviger.
Deze informatie wordt u aangeboden in het kader van de Nationale Tuinweek door de
vereniging Groei en Bloei afdeling Emmen en omstreken, een vereniging van
tuinliefhebbers bij u in de buurt. De planten zijn beschikbaar gesteld door Intratuin. Meer
weten over onze activiteiten? Bezoek onze website: www.emmen.groei.nl.