PowerPoint-presentatie - Provinciale Raad voor de

advertisement
De effectiviteit van
‘best practices’
Prof. dr. Jan Hamers
De intramurale ouderenzorg
is in beweging
• Kwaliteit van zorg structureel niet onder de maat
– Mening vertegenwoordigers cliënten en medewerkers
(Vaartjes et al. 2006)
– Meldpunt verpleeghuiszorg
– Kijkje bij de buren, hoge standaarden zorg(kwaliteit) in NL
• Zorg niet optimaal, kan altijd beter
–
–
–
–
Afstemmen zorg op wensen op behoeften
Meer eigen regie, ook intramuraal
Meer privacy
Aanpassing opleidingsniveau, bijscholingen
• Initiatieven voor verbetering: ‘best practices’
– Kleinschaligheid
– Videobrieven
– Keten onder één dak
Kenmerken ‘best practices’ of
goede voorbeelden
• De interventie is niet standaard
praktijkvoering
• De interventie is geïntroduceerd om
processen en uitkomsten te verbeteren
• Aangenomen wordt dat interventie leidt tot
verbetering
Voorbeelden ‘best practices’ of
goede voorbeelden
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Kleinschaligheid ouderen met dementie
Videobrieven voor ouderen met dementie
Keten onder één dak
‘A la carte restaurant’ in het verpleeghuis
Telezorg in het verpleeghuis
Introductie van de bewonersagenda
Fixatievrije zorg in het verpleeghuis
Introductie van pijnbeoordelingsschalen
Het zorg en innovatiecentrum in het verpleeghuis
‘Snoezelen’ bij ouderen met dementie
Herinrichting traditionele verpleeghuisafdelingen
Vraaggericht werken op de afdeling
Ontwikkeling van richtlijnen voor de zorg
Kenmerken ‘best practices’ of
goede voorbeelden (vervolg)
– De interventie is niet standaard praktijkvoering
– De interventie is geïntroduceerd om processen en
uitkomsten te verbeteren
– Aangenomen wordt dat interventie leidt tot
verbetering
• Vaak afhankelijk van (bevlogen) individuen
• Meestal alleen bekend in de eigen instelling
– Wiel wordt meer dan eens uitgevonden
• Effectiviteit en doelmatigheid niet systematisch
vastgesteld
Effectiviteit van zorg
• Mening effectiviteit vaak gebaseerd op
individuele ervaringen of indrukken
• Effecten lijken voor de hand te liggen maar
schijn kan bedriegen:
– Systematische pijnbeoordelingen leiden tot betere
pijnverlichting
– Opiaten werken pijnverlichtend
– Massage, foam-matras, ijzen & föhnen bij decubitus
– Fixatie is een veilige methode om vallen en ernstig
letsel te voorkomen
• Onderzoek naar effectiviteit is noodzakelijk
‘Best practices’
• Voorbeelden van zorg die voldoen aan een
aantal criteria (WHO 2006):
– De interventie is niet standaard praktijkvoering, maar
is geïntroduceerd om processen en uitkomsten te
verbeteren en hebben ook geresulteerd in die
verbetering
– Er sprake van objectieve meting van tenminste:
• verbetering van patiëntgerelateerde uitkomstmaten (bijv.
mortaliteit, pijn, kwaliteit van leven)
• verbetering van professionele uitkomstmaten (bijv.
werkbeleving, ziekteverzuim)
• Verbetering van economische uitkomstmaten (bijv. kosten)
– ‘Evidence’ is voorwaarde voor opname in WHOdatabase
• Randomized controlled trial, controlled clinical trial, metaanalyse, systematic review
‘Best practice’ databank
www.zorgvoorbeter.nl
• ‘Best practice’ criteria (2006):
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
–
Meerwaarde algemeen
Meerwaarde cliëntniveau
Meerwaarde kwaliteit van leven
Registratie
Cliëntenparticipatie
Kosteneffectiviteit
Praktijktoepassing
Overdraagbaar inhoudelijk
Overdraagbaar veranderkundig
Toepassing elders
Structurele inbedding
• De meeste ‘goede voorbeelden’ op deze site voldoen niet aan de
voorwaarden ‘best practice’
• Men wil (te) snel implementeren
Voorbeelden van onderzoek
naar effectiviteit
• Effecten van een bijscholingsprogramma en de inzet van
een gespecialiseerde verpleegkundige op de toepassing
van vrijheidsbeperking
• Effectiviteit van interventies om decubitus te voorkomen
• De effectiviteit van de invoering van een
beoordelingsschaal voor pijn bij ouderen met ernstige
dementie
• De effectiviteit van interventies om vallen te voorkomen
• Effectiviteit van ‘snoezelen’ bij dementie
• Effectiviteit van (nieuwe) voorzieningen op het terrein
van zorg en welzijn
Nieuw onderzoek
• De effectiviteit van kleinschalig wonen
voor ouderen met dementie
– Provincie Limburg/PRV Limburg, Universiteit
Maastricht (CAPHRI), Zorgaanbieders
(Zorggroep Meander, Sevagram, Orbis
Medisch en Zorgconcern, Zorggroep NoordLimburg, Vivre)
Kleinschalige wonen
• Definitie
– Kleinschalig wonen binnen de muren van het
verpleeg- / verzorgingshuis
– Kleinschalig wonen buiten de muren van het
verpleeg- / verzorgingshuis
– Variatie in groepsgrootte
– Variatie in financiering
Projecten kleinschalig wonen
in Nederland
• www.kenniscentrumwonenzorg.nl:
• Databank wonen-zorg
– Provincie/gemeente/doelgroep/soort
woonvorm/bouwjaar
• Alle provincies/alle
gemeenten/kleinschalig wonen/ouderen
met dementie/alle bouwjaren:
341 projecten
Databank Wonen-Zorg
soort
jaar
naam
gemeente
provincie
kleinschalig
2002
Maasduinen
Staete
Bergen
Limburg
kleinschalig
2004
Gregoriushuis
Brunssum
Limburg
kleinschalig
2007
Hornerheide
Haelen
Limburg
kleinschalig
2000
Project Gewoon
DoenMaasduinen
Staete te Nieuw
Bergen
Venlo
Limburg
Vraagstelling van het onderzoek
• Wat is de stand van zaken rondom kleinschalige
woonvormen in Limburg?
•
•
•
•
•
Welke vormen
Operationele projecten en toekomstplannen
Spreiding
Ervaringen
Faal- en succesfactoren
• Wat zijn de effecten van kleinschalige
woonvormen?
• Bewoners (kwaliteit van leven, tevredenheid)
– Zelfstandig functioneren, medicatiegebruik, vrijheidsbeperking,
decubitus, gedrag
• Mantelzorgers (betrokkenheid, belasting, welbevinden)
• Medewerkers (werk en werkbeleving)
Opzet en tijdplan
• Beschrijvend onderzoek
– Literatuurstudie, schriftelijke enquête en interviews (1
jaar)
– Andere sectoren, mensen met verstandelijke
beperking, geestelijke gezondheidszorg
• Effectonderzoek
– Vergelijking van kleinschalige woonvormen met
traditionele verblijfsafdelingen in verpleeghuis (3 jaar)
• Aanvang: najaar 2006
Conclusies
• De intramurale ouderenzorg is in beweging
– De kwaliteit is niet structureel onder de maat maar
kan beter
– Er worden door bevlogen medewerkers initiatieven
voor verbetering genomen: ‘best practices’
• Provinciale Raad voor de volksgezondheid:
instellingen met deze initiatieven hebben een
voorbeeldfunctie
• Effectiviteit van ‘best-practices’ moet worden
vastgesteld
– Project effectiviteit kleinschaligheid 2006-2010
Download