Circulaire Economie en Meervoudige

Circulaire Economie en Meervoudige Waardecreatie
Bijdrage aan de themadag
Financiele Arrangementen
Roel During, Alterra
20 mei 2015
Doel
1. 1. Nieuwe maatschappelijke context vertalen in
mogelijkheden voor financiële arrangementen
2. 2. Geen kookboek
3. 3. Aandacht voor verbindingen & verbondenheid
4. 4. Belang van intuïtie, improvisatie en
besluitvaardigheid
Inhoud
1. 1. De tijdgeest
2. 2. Trends op het snijvlak van economie en sociaal
3. 3. Grensgeschillen op dit snijvlak
4. 4. Circulaire economie
5. 5. Meervoudige waarde creatie
6. 6. Local Exchange Trading Systems (LETS)
7. 7. Nieuwe elementen in financiële arrangementen
8. 8. Competenties
De tijdgeest
Convivialiteit
Nieuwe structuren maken
experimenteren
Institutionalisering
De- institutionalisering
Opruimen van de institutionele rommelzolder
De humuslaag van de actieve samenleving, grass roots, duizenden
bloemen die bloeien en de democratische structuren er boven
Democratie
Institutionalisering
Arrangementen
Convivialiteit
De tijdgeest
Social Business Initiative
Overheid verlegt
de grens, maar
die wordt fluide
Culturele groepen
...worden socialer
Sociale domein
Economisch domein
... worden zakelijker
bedrijven
Sociaal ondernemen
Zelforganisatie
Betaalde vrijwilligers
Grensgeschillen
Sociale domein
Reguliere onderneming
vrijwilligerswerk
participatiesamenleving
mantelzorg
noaberschap
Sociaal onderneming
Economisch domein
wijkonderneming
Wat is een voedselbank eigenlijk?
Waar begint het ondernemen?
Waar begint de wereld van het geld?
Circulaire economie

Circulaire economie: cradle to cradle, sluiten van
kringlopen, afval bestaat niet, na gebruik hebben
producten economische waarden en maken onderdeel uit
van het businessmodel
Circulair inkopen:
inkoopinstrument om de
circulaire economie te
bevorderen, voorwaarden
bij aanbesteden:
waardebehoud van
producten en materialen
Bron www.pianoo.nl
Bron: www.cradletocradebouwgroep.nl
Meervoudige waardecreatie







People Planet Profit
Sociaal, cultureel en symbolisch kapitaal
Meervoudige impact
Inclusie, participatie en geluk
Verhouding tot beleidsdossiers
Omrekenen in geld?
Of leren omgaan met pluralisme?
Meervoudige waardecreatie






Boerderij Veld en Beek
Culemborgse wijk Eva-Lanxmeer
Streekeigen natuur maken
Kippenbillenstrandparty
Taxi Electric
Republiek Hoog Keppel
C2C en Meervoudige waardecreatie: er ontstaan LETS
HUB
Ecosysteem
1.
1.
Food community
employees
consumers
producers
Community
LETS
Meervoudige waardecreatie







People Planet Profit
Sociaal, cultureel en symbolisch kapitaal
Meervoudige impact
Inclusie, participatie en geluk
Verhouding tot beleidsdossiers
Omrekenen in geld?
Of leren omgaan met pluralisme?
Participatiesamenleving




Nieuwe (!?) traditie




Of angst voor een tweede Haren?
Kippebillen strandparty 3200 likes
Geen vergunning meer!
Problemen met veiligheid en
bereikbaarheid?
Is men in gesprek?
Kan je hier op aansluiten?
Overheidsparticipatie?
De wijk EVA Lanxmeer in Culemborg
 Bewoners verzorgen groen
 Mandelige tuinen
 Sociale ecologie
 Levend erfgoed
 Alleen groene afscheidingen tussen tuinen
 Resultaat: sterke identiteit, veel SSC-kapitaal
 5 jaar verder: verwachtingen uitgekomen; gemeente toetst op
efficiëntie?! Wat een onzin!
De motor van zelforganisatie
Human capital
Human capital in zelfsturing
 Identiteit is symbolisch kapitaal
 Eigen collectieve werkwijze is sociaal
kapitaal
 Het geloof in eigen scheppingskracht is
cultureel kapitaal
 De kapitaalsvormen leveren brandstof
voor de motor van zelforganisatie
 De motor genereert projecten volgens
het principe van de Local Exchange
Trading Systems (LETS)
Alternatieve beleidscyclus
Zoeken en verbinden
Delen van
ideeën,
ervaringen
en middelen
overheidsparticipatie
Activeren en ondersteunen
Inbedden en
loslaten
Voorbeeld enabling rol

Wijkrijgenkippen.nl: Platform lokale duurzame energie
Amsterdam Z


Huurders, huiseigenaren, MKB’s, scholen en verenigingen


Energieontbijten (mensen nemen energierekening mee)


P-Nuts award (o.m. voor Biomassainstallatie Beetsterzwaag)
Overheid en bedrijven stellen daken ter beschikking voor
zonnecollectoren van burgers
Zonlicht, wind, besparing, biomassa: een grote zwerm van
initiatieven
Overheid verbindt, brengt kennis in en heeft het vliegwiel op
gang gebracht
Nieuwe elementen in financiële arrangementen
 Sociaal kapitaal en uren vrijwilligerswerk
 Betaalde vrijwilligers
 Community Funds
 Reputatie: pay with a Tweet
 Resilience: meer zelfredzaamheid
 Besparing bij de andere
wethouder/gedeputeerde
 Crowdfunding
 Big data
Meer actieve rol provincie in nieuwe beleidscyclus






Participeren in Local Exchange Trading Systems

Belonen van Maatschappelijk Toegevoegde Waarde: B(M)TW
Nog steeds verantwoordelijkheid en regie nemen?
Kijken naar output en impact en subsidiëren waar nodig
Maak werk van anders aanbesteden
Niet erg vinden dat er verschillen ontstaan
Niet met publiekrechtelijke middelen interveniëren in coöperatieve
structuren
Competenties

Luisteren en deelnemen aan de
conversatie: wat speelt?

Zorgen voor de brandstof voor de
motor van zelforganisatie

Spanning eigenheid en efficiëntie
helpen oplossen

Initiatieven met elkaar verbinden tot
nieuwe arrangementen

Deelnemen aan LETS door
uitwisseling van verschillende
waarden

Doe dit besluitvaardig en neem
politici mee in het proces
Mogelijke dilemma’s
 Hoe evalueer je bottom
up projecten of cocreatie?
 Wie bepaalt de kaders?
 Wat is nu efficiëntie?
 LETS: bijl aan de wortels
van het sociaal contract
in de samenleving?