The quick brown fox

advertisement
Communicatie
Ontwikkeling
Dienstverlening
Expertise
De meerwaarde
van een
totaalprofiel in de
handelingsgerichte
diagnostiek
Charlotte Mostaert
Annelies Aerts
2
Van mankement tot talent
Handelingsgerichte diagnostiek
• Adviseringsgerichte diagnostiek
• Transactioneel referentiekader
• Aandacht voor protectieve/positieve
factoren
3
Van mankement tot talent
Handelingsgerichte diagnostiek
• Aanmelding
• Intakefase
• Strategiefase
• Onderzoeksfase
• Integratiefase
• Indicatiestelling en advies
4
Van mankement tot talent
Handelingsgerichte diagnostiek
• Aanmelding
− Hulpvraag
− Verwachtingen aftoetsen
− Eventuele doorverwijzing
5
Van mankement tot talent
Handelingsgerichte diagnostiek
• Intakefase
− Taakanalyse
− Pedagogisch-didactische factoren
− Psychologische factoren
− Bijkomende informatie
6
Van mankement tot talent
Handelingsgerichte diagnostiek
• Strategiefase
− Multidisciplinair overleg
• Klachtenanalyse en voorlopige
probleemsamenhang
• Onderzoekshypothesen
• Keuze onderzoeksmiddelen
7
Van mankement tot talent
Handelingsgerichte diagnostiek
• Onderzoeksfase
− Hypothesetoetsing
8
Van mankement tot talent
Handelingsgerichte diagnostiek
• Integratie
Protectieve
factoren
gezin/school
Positieve
factoren
kind
Moeilijkheden
9
Van mankement tot talent
Handelingsgerichte diagnostiek
• Indicatie
10
Van mankement tot talent
Moeilijkheden
Positieve
factoren kind
Individueel
aangepaste
adviezen
Protectieve
factoren
gezin/school
Casus: Marie
11
Van mankement tot talent
Aanmelding
• Marie – 7 jaar (7;9) – start derde leerjaar
• Leesontwikkeling zeer moeizaam
• Aanmelding op eigen initiatief
• Hulpvraag
− Onderliggende leerstoornis?
− Advies op vlak van begeleiding voor komend
schooljaar
12
Van mankement tot talent
Intakefase
Taakanalyse
• Huidige leesmoeilijkheden
− Weinig leesplezier
− Leestempo zeer traag
− Letteromkeringen
− Radend lezen
− Gebruik van een volgvinger noodzakelijk
− Begrijpend lezen moeilijk
13
Van mankement tot talent
Intakefase
Taakanalyse
• Huidige spellingmoeilijkheden
− Fonetisch schrijven
− Wisselende prestaties
• Aanvullende gegevens
− Moeite met vraagstukken wegens
leesmoeilijkheden
14
Van mankement tot talent
Intakefase
Pedagogisch-didactische factoren
• Kleuteronderwijs
− Geen moeilijkheden
• Lager onderwijs
− Leesmoeilijkheden domineren
• Eind L1: geen AVI niveau
• Midden L2: AVI 1
• Eind L2: AVI 2
− Intensieve leesondersteuning op school
(zorgleerkracht)
• Vanaf dit schooljaar minder ondersteuning mogelijk
− Extra oefenen thuis (moeder)
15
Van mankement tot talent
Intakefase
Psychologische factoren
• Cognitieve factoren
− Vlug afgeleid
− Onthouden van meervoudige opdrachten is
moeilijk
16
Van mankement tot talent
Intakefase
Bijkomende informatie
• Gezinssituatie
− Langs vaderszijde verschillende familieleden
met dyslexie
− Moeder ondervindt ook leesmoeilijkheden
• Ontwikkelingsverloop
− Taal: OK
− Motoriek: OK
− Medisch: vaak oorontstekingen → diabolo’s
17
Van mankement tot talent
Onderzoeksfase
Onderkennende diagnose
• Technisch lezen op grafeemniveau
(Grafementoets – CITO, 2009)
Ruwe score
Tijd
34/34
37 sec.
− Kwalitatieve beoordeling
• Eerder traag leestempo
• Verschillende zelfcorrecties
• Twijfel bij tweetekenklanken
18
Van mankement tot talent
Onderzoeksfase
Onderkennende diagnose
• Technisch lezen op woordniveau
− Kwantitatieve beoordeling
(DMT – CITO, 2009)
Kaart
Aantal
Aantal
gelezen
fouten
woorden
Ruwe
score
Zone
Kaart 1
43
1
42
D
Kaart 2
23
0
23
E
Kaart 3
14
3
11
E
− Kwalitatieve beoordeling
Zwakke tot
zeer zwakke
score t.o.v.
eind L2
• Leestempo daalt bij clusters en
meerlettergrepige woorden (→ syllabisch
decoderen)
19
Van mankement tot talent
Onderzoeksfase
Onderkennende diagnose
• Technisch lezen op tekstniveau
1994; normen Boonen, 2006)
(AVI – Visser et al.,
− Kwantitatieve beoordeling
AVI
Tijd
Aantal
fouten
Niveau
2
2’11”
1
Beheerst
3
3’53”
5
Frustratie
− Kwalitatieve beoordeling
• Traag leestempo
• Veel zelfcorrecties
20
Van mankement tot talent
Onderzoeksfase
Onderkennende diagnose
• Spellen op grafeemniveau
et al., 1997)
− Resultaat: 33/36
− Fouten
• b/d omkering
• a/aa
• ‘ui’ niet correct gevormd
21
Van mankement tot talent
(Letterdictee – Struiksma
Onderzoeksfase
Onderkennende diagnose
• Spellen op woordniveau
Reitsma, 1999)
(PI-dictee – Geelhoed en
− Kwantitatieve beoordeling
Ruwe score
Percentielscore
38
2
Zeer zwakke score
t.o.v. eind L2
− Kwalitatieve beoordeling
• Voorkomen van basis- en regelfouten
» Bv. clusterreductie, korte klank/lange klank
» Bv. woorden met gt/cht
22
Van mankement tot talent
Onderzoeksfase
Onderkennende diagnose
• Spellen op zinsniveau
tweede leerjaar – Dudal, 2003)
(Genormeerd auditief dictee eind
− Resultaat: 7/20
− Observaties
• Vaak omissie van eindletters
• Traag schrijftempo
23
Van mankement tot talent
Onderzoeksfase
Aanvullend cognitief profiel
• Orthografische deelvaardigheden
Taak
Score
Visuele discriminatie van letters
(C.O.B., Leuven)
77/78
Visuele discriminatie van woorden
(C.O.B., Leuven)
72/75
Visuele synthese van CVC-woorden
(Struiksma et al., 1997)
32/32
Visuele synthese van CCVC- en CVCC-woorden
(Struiksma et al., 1997)
32/32
−
Kwalitatieve beoordeling
• Vaak zelfcorrectie bij visuele synthese
24
Van mankement tot talent
Onderzoeksfase
Aanvullend cognitief profiel
• Fonologische deelvaardigheden
Taak
Score
Auditieve analyse
(Struiksma et al., 1997)
11/15
Auditieve synthese
(CITO, 2009)
17/20
− Kwalitatieve analyse
• Foutenlast stijgt bij clusterwoorden
25
Van mankement tot talent
Onderzoeksfase
Aanvullend cognitief profiel
• Begrijpend lezen
(Leesbegripvragen bij AVI 2)
Taak
Score
Navertellen
7/11
Woordbetekenissen
2/2
Zinsbetekenissen
2/2
Interpreteren van persoonlijke voornaamwoorden
1/2
Voorstellingsniveau
1/8
Inhoudsvragen
4/5
− Kwalitatieve score
Globaal:
voldoende
score
• Belangrijkste elementen uit de tekst worden
aangehaald
26
Van mankement tot talent
Onderzoeksfase
Aanvullend cognitief profiel
• Aanvullend intelligentieonderzoek
Intern
consistent
27
Verbaal IQ
Ruwe score
Normscore
Informatie
6
6
Overeenkomsten
10
11
Rekenen
14
10
Woordkennis
20
9
Begrijpen
8
7
(Cijferreeksen)
(8)
(7)
Van mankement tot talent
Onderzoeksfase
Aanvullend cognitief profiel
• Aanvullend intelligentieonderzoek
Niet intern
consistent
28
Ruwe score
Normscore
16
11
46
10
Plaatjes Ordenen
12
7
Blokpatronen
48
15
Figuur Leggen
33
15
(Symbolen
Vergelijken)
(Doolhoven)
(33)
(13)
(10)
(6)
Performaal IQ
Onvolledige
Tekeningen
Substitutie
Van mankement tot talent
Significant
zwak
Significant
sterk
Onderzoeksfase
Aanvullend cognitief profiel
• Aanvullend intelligentieonderzoek
IQ
Verbaal IQ
Performaal IQ
Totaal IQ
Disharmonisch
op schaal- en
factorniveau
29
Van mankement tot talent
Intelligentiequotiënt
BI
91
95%-niveau
[84-99]
112
benedengemiddeldgemiddeld
[100-120]
100
gemiddeldbovengemiddeld
[93-107]
Onderzoeksfase
Aanvullend cognitief profiel
• Aanvullend intelligentieonderzoek
IQ-factoren
Intelligentiequotiënt
BI
95%-niveau
30
Verbaal Begrip (VB)
89
[82-98]
Perceptuele
Organisatie (PO)
113
[101-122]
Verwerkingssnelheid
(VS)
108
[96-117]
Van mankement tot talent
Integratiefase
Protectieve
factoren
omgeving
Sterke
vaardigheden
Marie
Risicofactoren
omgeving
31
Van mankement tot talent
Zwakke
vaardigheden
Indicatiestellingfase
• Op basis van hulpvraag en individueel
sterkte- zwakte profiel:
− Adviezen op maat
32
Van mankement tot talent
Fonologische
deelvaardigheden
Auditieve analyse
Orthografische
deelvaardigheden
Auditieve synthese
Visuele discriminatie
Visuele synthese
Klank- tekenkoppeling
Spelling
Grafeem- woordniveau
Technisch lezen
Woord - tekstniveau
Verbaal begrip
33
Begrijpend lezen
Visuele vaardigheden
Motivatie/leesplezier
Auditief korte
termijngeheugen
Hulp moeder
Moeite onthouden
dictee
Ondersteuning op
school
Fonologische
deelvaardigheden
Auditieve analyse
Orthografische
deelvaardigheden
Auditieve synthese
Visuele discriminatie
Visuele synthese
Klank- tekenkoppeling
Spelling
Grafeem- woordniveau
Technisch lezen
Woord - tekstniveau
Verbaal begrip
Moeite onthouden
Ondersteunen
leerkracht
dictee
Begrijpend lezen
Motivatie/leesplezier
34
Hulp moeder
•Aanstellen van buddy
•Vooraan in de klas
Visuele vaardigheden
•Overlegmomenten ouders
•Toelichting dyslexie aan klasgenoten
Auditief korte
termijngeheugen
Ondersteuning op
school
Fonologische
deelvaardigheden
Auditieve analyse
Orthografische
deelvaardigheden
Auditieve synthese
Visuele discriminatie
Visuele synthese
Klank- tekenkoppeling
Spelling
Grafeem- woordniveau
Technisch lezen
Woord - tekstniveau
Verbaal begrip
Begrijpend lezen
Motivatie/leesplezier
35
Hulp moeder
Moeite onthouden
dictee
Visuele vaardigheden
Logopedische
Auditief korte
termijngeheugen
therapie
Ondersteuning op
school
Fonologische
deelvaardigheden
Auditieve analyse
Orthografische
deelvaardigheden
Auditieve synthese
Visuele discriminatie
Visuele synthese
Klank- tekenkoppeling
Spelling
Grafeem- woordniveau
Technisch lezen
Woord - tekstniveau
Verbaal begrip
Begrijpend lezen
Motivatie/leesplezier
36
Hulp moeder
Moeite onthouden
dictee
Visuele vaardigheden
Auditief korte
termijngeheugen
Onderwijsfaciliteiten (bv.)
•Nakijken nota’s
•Schrijfopdrachten: inhoud eerder
dan spelling
•Aanleggen onthoudmapje
•Ondersteunende hulpmiddelen
•Aanpassen huistaken (bv. minder
oefeningen)
Ondersteuning op
school
Fonologische
deelvaardigheden
Auditieve analyse
Orthografische
deelvaardigheden
Auditieve synthese
Visuele discriminatie
Visuele synthese
Klank- tekenkoppeling
Spelling
Grafeem- woordniveau
Technisch lezen
Woord - tekstniveau
Verbaal begrip
37
Begrijpend lezen
Visuele vaardigheden
Motivatie/leesplezier
Auditief korte
termijngeheugen
Hulp moeder
Moeite onthouden
dictee
Toetsfaciliteiten(bv.)
•Invuldictees
•Verlagen tijdsdruk
•Aangepaste quotering
•Mondelinge i.p.v. schriftelijke
Ondersteuning op
toets
school
Fonologische
deelvaardigheden
Auditieve analyse
Orthografische
deelvaardigheden
Auditieve synthese
Visuele discriminatie
Visuele synthese
Klank- tekenkoppeling
Spelling
Grafeem- woordniveau
Technisch lezen
Woord - tekstniveau
Verbaal begrip
Begrijpend lezen
Motivatie/leesplezier
Onderwijsfaciliteiten(bv.)
•Toelaten ondersteunende
hulpmiddelen
•Het ter beschikking stellen van
digitale bestanden
moeder
•AanpassenHulp
huistaken
38
Moeite onthouden
dictee
Visuele vaardigheden
Auditief korte
termijngeheugen
Ondersteuning op
school
Fonologische
deelvaardigheden
Auditieve analyse
Orthografische
deelvaardigheden
Auditieve synthese
Visuele discriminatie
Visuele synthese
Klank- tekenkoppeling
Spelling
Grafeem- woordniveau
Technisch lezen
Woord - tekstniveau
Verbaal begrip
Begrijpend lezen
39
Moeite onthouden
dictee
Visuele vaardigheden
Auditief korte
termijngeheugen
Motivatie/leesplezier
Onderwijsfaciliteiten(bv.)
•Teksten begrijpend lezen op
voorhand ter beschikking stellen.
Bij voorkeur d.m.v. schematische
voorstelling
Hulp moeder
Ondersteuning op
school
Fonologische
deelvaardigheden
Auditieve analyse
Orthografische
deelvaardigheden
Auditieve synthese
Visuele discriminatie
Visuele synthese
Klank- tekenkoppeling
Spelling
Grafeem- woordniveau
Technisch lezen
Woord - tekstniveau
Verbaal begrip
Begrijpend lezen
Visuele vaardigheden
Motivatie/leesplezier
Auditief korte
termijngeheugen
Toetsfaciliteiten(bv.)
•Verlagen tijdsdruk
•Voorlezen toetsvragen
Hulp moeder
40
Moeite onthouden
dictee
Ondersteuning op
school
Fonologische
deelvaardigheden
Auditieve analyse
Orthografische
deelvaardigheden
Auditieve synthese
Visuele discriminatie
Visuele synthese
Klank- tekenkoppeling
Aandacht
voor welbevinden
Technisch
lezen
•Psychoeducatie
Woord
- tekstniveau
•Voorlezen
•Luisterboeken
•Boekenpret en leesplezier
41
Spelling
Grafeem- woordniveau
Verbaal begrip
Begrijpend lezen
Visuele vaardigheden
Motivatie/leesplezier
Auditief korte
termijngeheugen
Hulp moeder
Moeite onthouden
dictee
Ondersteuning op
school
Fonologische
deelvaardigheden
Auditieve analyse
Orthografische
deelvaardigheden
Auditieve synthese
Visuele discriminatie
Visuele synthese
Klank- tekenkoppeling
Spelling
Grafeem- woordniveau
Technisch lezen
Woord - tekstniveau
Verbaal begrip
42
Begrijpend lezen
Visuele vaardigheden
Motivatie/leesplezier
Auditief korte
termijngeheugen
Hulp moeder
Toekomst
•Voorleessoftware (lezen-spellen)
•Digitale leer- en werkboeken
•Preteaching Frans
Moeite onthouden
dictee
Ondersteuning op
school
Fonologische
deelvaardigheden
Auditieve analyse
Orthografische
deelvaardigheden
Auditieve synthese
Visuele discriminatie
Visuele synthese
Klank- tekenkoppeling
Spelling
Grafeem- woordniveau
Technisch lezen
Woord - tekstniveau
Verbaal begrip
Versterken protectieve factoren
•Psycho-educatie
Begrijpend lezen
Visuele vaardigheden
•Sprankel
•Let op
Auditief korte
termijngeheugen
Motivatie/leesplezier
43
Hulp moeder
Moeite onthouden
dictee
Ondersteuning op
school
Contact
Directie CODE
Astrid Geudens: [email protected]
Coördinatie ‘Leerstoornissen’
Maaike Loncke: [email protected]
Leerstoornissen
Communicatie
Ontwikkeling
Dienstverlening
Expertise
Annelies Aerts: [email protected]
Jolien De Brauwer: [email protected]
Vera Janssens: [email protected]
Ellen Meersschaert: [email protected]
Charlotte Mostaert: [email protected]
Download