Het Leipzig Charter - Kenniscentrum Vlaamse Steden

Masterclass Europa
Leipzig Charter
Kenniscentrum Vlaamse Steden, 27
januari 2010
Mart Grisel, Nicis Institute/EUKN,
2010
Steden zijn in de loop der tijd steeds hoger
op de politieke agenda geplaatst
EU-Voorzitterschappen, o.a.
• 2000:
• 2004:
• 2005:
• 2007:
• 2008:
FR: Lille Action Plan
NL: Rotterdam Urban acquis
UK: Bristol Accord
DE: Leipzig Charter
FR: Marseille Reference
Framework
1
Aandacht voor territoriale diversiteit
• Verschillen in bevolkingsdichtheid: kansen, problemen als milieu,
klimaat, sociale uitsluiting
• Verschillen in afstand: toegang tot diensten, transport, energie,
breedband, voorzieningen
• Grenzen wegnemen: aanpak milieu, klimaat, natuurrampen,
grensoverschrijdend verkeer, bestuurlijke samenwerking
Politiek belang:
• Evenwichtige economische ontwikkeling in de Europese regio’s
• Optimale inzet van deze regio’s
• Relatie steden – omgeving (metropolitane regio’s)
• Nieuwe EU-begroting voor de periode 2013-2020
2
Trends in duurzame wijkaanpak
• Shift van sectoraal naar integraal
beleid
• Shift van government naar governance
• Aandacht voor top-down én bottom-up
benaderingen
• Aandacht voor rol burgers en
partnerships
• Focus op gebiedsgericht beleid
• Steeds meer aandacht voor evidence
based beleid en transparante
referentiekaders
3
Stedelijke ontwikkelingsprogramma’s
• Geïntegreerde meerjaarlijkse programma’s
• SWOT-analyses door steden
• Ontwikkelingsdoelen
• Gecoördineerde 3D inzet
• (Ruimtelijke) focus middelen
• Coördinatie lokaal en stadsregionaal
• Prestatieafspraken
 Koppeling Leipzig doelstellingen - structuurfondsen (besluit EP)
4
Belangrijke stedelijke en territoriale issues
• Klimaatverandering
• Demografische ontwikkelingen
• Concurrentiekracht en globalisering
• Tegengaan van sociale exclusie in aandachtswijken
5
Versterking concurrentiekracht
• Compacte stad met aandacht voor ‘Baukultur’
• Ontwikkeling binnensteden
• Versterking stedelijke infrastructuur en duurzame mobiliteit
• Aandacht openbare ruimte
• Energie-efficiënt bouwen
• Inspelen op klimaatveranderingen
 Veel aandacht voor innovatie en educatie
 Belang relatie stad – omgeving (stedelijke regio’s)
 Territoriale cohesie door meer netwerken in EU
6
Wijkontwikkeling binnen integrale aanpak
• Upgrading fysieke omgeving (huisvesting)
• Versterken lokale economie en arbeidsmarktbeleid
• Opleiding en training (kinderen en jongeren)
• Efficiënt en betaalbaar stedelijk transport
 Centrale sturing, lokale betrokkenheid en middelen
 EU gelden als aanvulling, gestructureerde kennisuitwisseling
7
Leipzig Charter on sustainable European cities
1. Focus op duurzame stedelijke ontwikkeling
2. Nadruk op een integrale benadering
• Verbinding urbane agenda (Leipzig Charter) met territoriale agenda
• Verbinding fysiek, economisch, sociaal/veilig
• Verbinding bestuurlijke niveaus (multilevel governance)
• Verbinding betrokken actoren (publiek, privaat, burgers/NGO’s)
3. Aanzet tot een Europees raamwerk voor stedelijk beleid
8
Leipzig Charter
9
Analyse Frans Voorzitterschap Leipzig
Charter
Twee hoofddomeinen
1. Geïntegreerde stedelijke benadering
o Kwaliteit van de publieke ruimte
o Modernisering van de infrastructuur met een focus op
energiezuinigheid
o Proactieve innovatie en opleiding
2. Aandacht voor probleemwijken
o Fysieke omgeving
o Lokale economie en arbeidsmarkt
o Opleiding en scholing
o Stedelijk vervoer
10
Verdere analyse
•
Geïntegreerde benadering, governance en aandacht voor
probleemwijken betreffen alle domeinen.
•
Zes invalshoeken vanuit het Leipzig Charter, plus drie nieuwe
invalshoeken vanuit de Marseille verklaring van de ministers
•
Sterkere nadruk op sociale aspecten en duurzaamheid
11
Reference Framework: 9 invalshoeken
Publieke ruimte
Infrastructuur en
energiezuinigheid
Proactieve
innovatie, opleiding
en scholing voor
kinderen en
jongeren
Verbetering van de
fysieke omgeving
(incl. Baukultur)
Versterking lokale
economie en
arbeidsmarktbeleid
Efficiënt en
betaalbaar
openbaar vervoer
Klimaatadaptatie en
milieu
Groen in de stad
Behoud van
natuurlijke bronnen
12
European Sustainable Cities Reference Framework
1
3
Setting
Core Model:
Arborescence of questions
City Strategy
(leadership priorities)
City Characteristics
(typology / situational factors)
2
RF Introduction: A vision for sustainable cities
5
RF
research
4
Performance
Assessment
Tool
Links
(modularity)
Monitoring
Tool /
Indicators
Good
Practices
Solutions
(tools)
Coffee
table
book
Awards
The City
Leader’s
“dashboard
”
(or other appropriate measurement frameworks)
Web –
diagnostic
tool
Interactive media (evolving future set of deliverables)
1
+
Governance
4 pillars of sustainable development
LEIPZIG /
MARSEILLE
AXES
Environment
Economic
Social
Culture
20 key questions
5 to 10 key
questions
100 detailed questions
20 detailed
questions
Catalogue of illustrations
Illustrations
Main
Objectives
Operational
Objectives
14
Presentation of the first level of questions
In terms of
ENVIRONMENT,
does my strategy /
project / policy
contribute to
In terms of SOCIAL,
does my strategy /
project / policy
contribute to
In terms of ECONOMIC,
does my strategy /
project / policy
contribute to
In terms of CULTURE,
does my strategy /
project / policy
contribute to
Limit urban sprawl?
Regenerate deprived
neighbourhoods?
Develop green
business?
Preserve built
environment and
urban landscapes?
Bring nature in the
city?
Increase social
diversity?
Develop an economy of
proximity?
Foster local traditions
and living culture?
Limit greenhouse
gas emissions?
Promote the integration
of people experiencing
or at risk of exclusion?
Reinforce the economic
attractivity of the
territory?
Promote access to
culture?
Cope with natural
and industrial
disasters?
Improve quality and
accessibility of basic
public services?
Conduct and adapt to
local and international
economic
transformations/
changes?
Favour exchanges
between citizens?
Preserve quality
and availability of
natural resources?
Ensure that all young
people reach a
minimum level of
education and training?
Favour artistic
creation?
15
Sneak preview Tool Reference Framework
16