Uitgebreide Duchenne Zorg Duchenne Parent Project NL Mei 20, 2107 Kathi Kinnett, MSN, CNP SVP Clinical Care Parent Project Muscular Dystrophy ParentProjectMD.org Nieuwe richtlijnen voor Duchenne (DMD) per specialisme ParentProjectMD.org Hart • Ieder jaar vanaf diagnose testen – ECG en MRI van het hart – Echo alleen als MRI hart niet geschikt is. – Starten met medicatie: - Fibrose (littekenweefsel) in hartspier of verminderde hartfunctie - Vanaf 10 jarige leeftijd, ook als alle uitkomsten normaal zijn. - Angiotensine remmers (perindopril, lisinopril, etc.) ParentProjectMD.org Longfunctie • Test ieder jaar tijdens loopfase en iedere 6 maanden bij niet ambulante patiënten. • Testen van longfunctie dient zo jong mogelijk te beginnen. • Meet ook hoesten bij longfunctie test. • Geassisteerd hoesten indien nodig. • Slaapstudie bij snurken, ‘s nachts regelmatig wakker worden, ochtend hoofdpijn, slaperigheid overdag • Ademhalingsondersteuning- BiPAP ParentProjectMD.org Endocrinologie/ Botgezondheid • Onderzoek botgezondheid – Controleer Dieet op voldoende Calcium en vit D – Bepaal jaarlijks 25 OH Vitamin, supplement indien nodig Normaal: 20 (laag) -30 (ideaal) mg/ml – Laboratorium onderzoek: • • • • • Calcium Fosfaat Magnesium Alkalische fosfatase Parathyroid hormoon ParentProjectMD.org Endocrinologie/Botgezondheid – Zijdelings genomen Röntgenfoto van de wervelkolom. (check fracturen en gezondheid van de wervelkolom): • Bij begin steroïdengebruik en daarna iedere 1-2 jaar als er geen klachten of fracturen zijn. • Genant score meet de mate van wervelinzakking middels de afstand tussen de wervels. • Iedere 6 maanden bij Genant score mild (milde compressie) - DEXA (botdichtheidsmeting) Bij start steroïden Herhaal iedere 2-3 jaar als er geen symptomen of fracturen zijn ParentProjectMD.org Endocrinologie/Botgezondheid – Bifosfonaten [Intraveneus (infuus) of oraal] • • • • • Helpt het bot versterken Begin na een botbreuk bij een relatief mild trauma Als er compressie fracturen in de wervels zijn. Als de Genant score matig is (meer inzakking) of ernstig is (veel compressie/inzakking) Houd de botten gezond! – – Gezond dieet Gewicht dragen (staan) ParentProjectMD.org Maagdarmkanaal en urinewegen • Maagdarmkanaal start met je tanden. Zorg dat je tanden iedere 6 maanden door de tandarts worden gecontroleerd • Gezond eten • Incontinentie (overdag/bedplassen) • Obstipatie is een probleem – Iedere 1-2 dagen ontlasting – Pijn, diarree en lucht in je buik kunnen tekenen van obstipatie zijn. Medicatie kan helpen ParentProjectMD.org Maagdarmkanaal en urinewegen • Kauwen en slikken – – – – – Kauwen kan moeilijker worden Slikken ook Voedsel kan in de longen terecht komen (aspireren) Risico voor longontsteking Controleren met een sliktest • G-tubes (sondevoeding) – Je kunt nog steeds eten, maar minder stress om genoeg calorieën binnen te krijgen ParentProjectMD.org Eerste hulp • Noodgevallen gebeuren nooit waar en wanneer je wilt. • Meestal als je NIET in de buurt bent van een ziekenhuis met ervaring met Duchenne • Kan gebeuren dat jij degene bent die het meeste weet • Wat moet je weten? ParentProjectMD.org Zuurstof • Twee aspecten ademhaling – In en uit ademen – Zuurstof/ Co2 uitwisseling • Ademhalen met Duchenne -Middenrif en tussenribspieren zijn zwak • Delicate zuurstof/CO2 balans • Voldoende zuurstof • Geen prikkel om te ademen ParentProjectMD.org Kun je veilig Zuurstof geven? • Ja – als het zorgvuldig gemonitord wordt - Als CO2 in uitgeademde adem wordt gecontroleerd of in het bloed. • Bi-level ademhalingsondersteuning – BiPAP v.s. CPAP – Ondersteunt die ademhaling – Verzeker je ervan dat er zowel in- als uitademing is ParentProjectMD.org Als je naar de Eerste Hulp gaat: • Noodkaartje (in NL) en op reis PPMD Emergency card/Mobile App in het Engels – Geen zuurstof zonder monitoring end-tidal CO2 of in bloedgassen – Controleer Hemoglobin saturatie level – Breng je medische apparatuur mee en je geneesmiddelen. Hoestmachine voor slijm en mucus BiPAP Geneesmiddelen Etc. ParentProjectMD.org Eerste hulp • Behandeling gebroken been • Als je kind daarvoor nog kon lopen vraag of een operatie (interne fixatie) een betere optie is dan gips. Interne fixatie is beter voor behoud van spieren en je kunt eerder weer lopen. • Zorg dat de artsen/behandelaars weten dat dit belangrijk is voor jou/je kind ParentProjectMD.org Vetemboliesyndroom Risico met bot (been)breuken • Is een medische noodsituatie • Snelle verandering in ademhaling, gaat sneller ademen • Neurologische symptomen–verward, “onzin zeggen” “niet jezelf zijn” • Ga meteen naar de Eerste Hulp ParentProjectMD.org Vetemboliesyndroom • Neem de vetemboliesyndroom (FES) Informatie mee • Beoordeling – Testen om te overwegen – Zorg voor vetemboliesyndroom » 80% herstelt uit zichzelf » Symptomatische benadering » Beperk bewegingen om te voorkomen dat meer vetweefsel in de bloedbaan terecht komt • Beste preventie: Altijd veiligheidsgordels om, in de auto en in de rolstoel!! ParentProjectMD.org Wat is Rhabdomyolyse? • Gevolg van forse afbraak spierweefsel van de skeletspieren • Daardoor komt myoglobine in het blood – Beschadigt de nieren (donkere urine) • Vrijkomen van kalium in het bloed. – “hyperkaliëmie” – Kan resulteren in hartstilstand ParentProjectMD.org Eerste Hulp • Anesthesie (algehele verdoving) – Inhalatie gassen kunnen rhabdomyolyse veroorzaken (Geen maligne hyperthermie) • Alle anesthesie moet alleen onder zeer zorgvuldig toezicht gegeven worden • Vemijd inhalatiegassen indien mogelijk • Absoluut geen succinylcholine – IV (infuus) anesthesie is veilig Lokale verdoving en lachgas zijn veilig ParentProjectMD.org Stay Healthy ParentProjectMD.org ParentProjectMD.org