Leerkrachten. Zoektocht naar het oude Egypte Een Internetproject voor de zesde klas Ontworpen door Caroline Haeck, [email protected] Inleiding | Klas | Leerdoelen | Proces | Bronnen | Evaluatie | Conclusie | Referenties | Leerlingenpagina Inleiding Overal in de wereld vind je de meest indrukwekkende bouwwerken. Je hebt misschien al eens het stadhuis, de kerk of een of ander oud kasteeltje in je eigen dorp staan bewonderen terwijl je je afvroeg hoe men dat nu heeft gebouwd. De meest fascinerende bouwwerken uit de geschiedenis vind je ongetwijfeld terug in Egypte. De piramiden daar zijn al heel lang een mysterie en zelfs nu heeft men de volledige waarheid nog niet achterhaald. Jarenlang hebben onderzoekers en archeologen bestudeerd hoe ze gebouwd werden, door wie, waarom, … Omdat het toch echt wel de moeite loont om je hierin wat te verdiepen en zo wat meer te weten te komen over de piramides, het oude Egypte, de mummies, enz. heb ik deze les ontworpen. Jullie vinden hier dus een heleboel verwijzingen naar interessante sites waar je informatie over het oude Egypte en de piramides terugvindt. Aan de hand van vragen die jullie dan beantwoorden, krijgen jullie een beeld van hoe de oude Egyptische samenleving in elkaar zit. Wanneer je al die informatie verzameld hebt kan je eens beginnen nadenken over een tof onderwerp voor een opstel. Je schrijft kort een opstel van één A4-blad over een gebeurtenis die zich toen kon afgespeeld hebben, of over de ontdekkingsreizigers die het geheim van de piramiden trachtten te achterhalen. Je mag gerust je fantasie gebruiken. Je kan dan je klas indelen in groepjes van 5 à 6 personen. Je kiest er een tof verhaal uit van een van jullie groepje en daar bouw je dan een toneelstukje rond. Tijdens de les van Plastische Opvoeding krijg je dan tijd om eventuele benodigdheden voor jullie toneeltje te knutselen. Laat je creativiteit maar werken. Klas Deze les is voor de zesde klas en gaat over het oude Egypte en de piramiden. Ze kan als inleiding of als aansluiting bij de lessen van Wereldoriëntatie over 'De eerste Wereldrijken' (pp.21-30) gebruikt worden. Oefeninger erbij vind je in het oefenboek p13 e.v. en p16 e.v. Het opstel dat geschreven wordt hoort bij de lessen van Nederlands-Schrijven en het toneelstukje bij de lessen van Nederlands-Spreken. De benodigdheden voor het toneelstuk kunnen geknutseld worden tijdens een les Plastische Opvoeding. De kinderen moeten over al wat voorkennis beschikken over het gebruik van een computer en het gebruik van internet. Voorkennis over Egypte is niet noodzakelijk, aangezien het toch een eerste kennismaking is. Leerdoelen De tekst over het oude Egypte, het schrijven van een opstel daarover, het spelen van een toneelstuk en het knutselen van benodigdheden sluiten aan bij de eindtermen van: *Wereldoriëntatie nl. de leerlingen kennen de grote periodes uit de geschiedenis en we kunnen duidelijke historische elementen in hun omgeving en belangrijke historische figuren en gebeurtenissen waarmee ze kennis maken, situeren in de juiste tijdsperiode aan de hand van een tijdsband. de leerlingen tonen belangstelling voor het verleden, heden en de toekomst, hier en elders. *Sociale vaardigheden nl. de leerlingen kunnen hulp vragen en zich laten helpen. de leerlingen kunnen bij groepstaken leiding geven en onder leiding van een medeleerling meewerken. *leren leren nl. de leerlingen kunnen op systematische wijze verschillende informatiebronnen op hun niveau zelfstandig gebruiken. de leerlingen kunnen op systematische wijze samenhangende informatie verwerven en gebruiken. *Muzische vorming nl. de leerlingen kunnen door middel van kunst-en beeldbeschouwing een persoonlijk waardeoordeel ontwikkelen over beelden en beeldende kunst van vroeger, van nu en van verschillende culturen. de leerlingen kunnen plezier en voldoening vinden in het beeldend vormgeven en genieten van wat beeldend is vormgegeven. de leerlingen kunnen technieken toepassen en gereedschappen en materialen hanteren om beeldend vorm te geven op een manier die hen voldoet. de leerlingen kunnen visuele impressies, ervaringen, gevoelens en fantasieën op een beeldende manier weergeven. de leerlingen kunnen vertrouwen op hun eigen expressiemogelijkheden en durven hun creatieve uitingen tonen. De leerlingen kunnen ervaringen, gevoelens, ideeën , fantasieën,….uiten in spel. De leerlingen kunnen een aan de speelsituatie aangepaste en aangename spreektechniek ontwikkelen en verschillende verbale en non-verbale spelvormen improviseren. *Nederlands / Lezen nl. de leerlingen kunnen de informatie ordenen die voorkomt in voor hen bestemde school-en studieteksten en instructies bij schoolopdrachten. *Nederlands / schrijven nl. de leerlingen kunnen voor een gekend persoon een verslag schrijven van een verhaal, een gebeurtenis, een informatieve tekst. de leerlingen kunnen schriftelijk antwoorden op vragen over verwerkte inhouden. *Nederlands / spreken nl. de leerlingen kunnen het gepaste taalregister hanteren als ze over een op school behandeld onderwerp aan de leerkracht verslag uitbrengen. Proces De les is multidisciplinair opgezet en kan dus ingepast worden in drie vakken nl: Wereldoriëntatie, Nederlands, Plastische Opvoeding. Deze les zal 5 lesuren in beslag nemen: twee lesuren om de vragen op te lossen. Deze kunnen eventueel gespreid worden over een voormiddag en een namiddag, of over meerdere dagen. De leerkracht moet zelf aanvoelen of het niet te vermoeiend of te langdradig wordt. En ook nog één lesuur om het opstel te schrijven (naar het net overschrijven kan eventueel thuis gebeuren), één lesuur om te knutselen en het toneel voor te bereiden ( het verdere voorbereiden kan thuis gebeuren of in een lesuur Nederlands), één lesuur om de toneelstukjes naar voor te brengen. De computerles kan in groepjes van twee gebeuren. De leerkracht begeleidt de leerlingen en helpt hen als er eventueel vragen zijn. De les is dus zeker geschikt voor een beginnende leerkracht. De leerkracht moet wel eerst al eens de vragen opgelost hebben zodat eventuele moeilijkheden kunnen voorzien worden. Speciale ervaring voor het rollenspel is niet echt vereist. De leerkracht moet vooral de leerlingen gerust stellen dat ze goed bezig zijn en hen eventueel helpen met de uitwerking. De bedoeling van het rollenspel is dat de leerlingen leren om zich in te leven in een andere rol. Dat is voor sommigen nogal onwennig. De leerkracht moet hen dan ook aansporen om zich ook op die manier te kunnen uiten en hen helpen de angst om belachelijk gemaakt te worden overwinnen. Hoe beginnen we er nu aan? Eerst en vooral lees je paragraaf per paragraaf. Als er vragen staan schrijf je die eerst over op je antwoordblad. Je laat telkens wat plaats tussen om je antwoord te noteren. Probeer steeds zo volledig mogelijk te antwoorden. Dan pas klik je op het webadres. Om terug te keren naar deze les sluit je de site door linksboven op de BACK-toets te klikken met de linkermuisknop. Dit kan eventueel eerst even samen met de leerkracht overlopen worden, zodanig dat dat voor iedereen duidelijk is. Je mag gerust de hele site verkennen als het mogelijk is. Als er foto's tussen staan kan je die meestal vergroten door erop te klikken. Wanneer je vragen hebt of ergens niet weggeraakt, aarzel dan vooral niet om je leerkracht erbij te halen, die helpt je met plezier. Vraag 1 : Situering. Laten we dan nu onze eerste stappen richting Oud-Egypte zetten. Weten jullie waar Egypte nu precies ligt en hoeveel eeuwen geleden het bestond? Zoek het eerst eens op in je atlas.De volgende website kan je hierbij helpen: http://195.108.140.35/rouwen/klas4g/leoniejohannink/topo1.htm (druk ook nog eens op de 'verder'-toets). Je kan deze kaart eens vergelijken met kaarten van het oude Egypte. Die vind je op http://www.uba.uva.nl/nl/collecties/kaarten/ortelius/cat55.html. En, vind je verschillen of ziet alles er nog ongeveer hetzelfde uit? Schrijf op! Op de volgende website zie je nog sattelietfoto's van Egypte. http://www.powerup.com.au/~ancient/space.htm Herken je Egypte en de Nijldelta? Bespreek in je groepje. Bekijk ook eens onderstaande tijdsbalk en situeer het Oude Egypte. Neem de tijdsband over en vul hem eventueel nog aan met belangrijke jaartallen die je zelf nog weet of die je onderweg tegenkomt. Vraag 2 : Een eerste kennismaking. Nu we weten waar het oude Egypte precies ligt, zullen we eens beginnen met een aantal gemakkelijkere vraagjes op te lossen. De antwoorden vind je op http://www.janligthart.nl/icarius/spreekbeurten/nopq/mylan2.htm. a) Wat is een piramide? b) Waarom werden lichamen gemummificeerd? c) Wat zijn canopen? d) Naar wat zijn de piramiden genoemd? e) Wat is een sarcofaag? f) Wat is het orion-mysterie? Ook in http://195.108.140.35/rouwen/klas4g/leoniejohannink/ vind je handige informatie. Overleg alvast eerst in je groepje vooraleer je op het antwoord klikt. Vraag 3 :Het oude Egypte wat meer uitgediept. Na deze eerste kennismaking met de oude Egyptische cultuur gaan we er eens wat dieper op ingaan. Hiervoor verwijzen we naar:http://www.geschiedenis.net/htmls/egypte.htm. Los daarbij de volgende vragen op: a) Waarom worden de piramiden aan de westkant van de Nijl gebouwd? b) Wat zijn mastaba's? c) Wie waren de piramidebouwers? Wanneer werden de piramiden gebouwd? d) Hoe deed men toen een blok steen middendoor? ( zoek 'wig' op in het woordenboek.) e) Wat waren de seizoenen bij de oude Egyptenaren? Met welke maanden van ons zouden ze ongeveer kunnen samenvallen? f) Waarom bouwde men een schijngraf? g) Hoe verliep het balsemen van dode farao's? h) Welke dieren waren ook heilig? i) Hoe herken je een farao op afbeeldingen? (5) (zoek 'gesel' op in het woordenboek) j) Wat was het Egyptische schrift? Hoe was het? Door wie en wanneer werd het ontcijferd? Vraag 4 : Het Egyptische ‘papier’. Ook in http://www1.tip.nl/~t131121/catharijne_farao.html vind je wat meer informatie over het oude Egypte. De bijbehorende vraagjes luiden als volgt: a) Welke rivier loopt midden door Egypte? Waar ontspringt hij en waar stroomt hij naartoe? b) Hoe komt het dat in Egypte oude gebruiksvoorwerpen beter bewaard zijn gebleven dan bij ons? c) Waarop schreven de oude Egyptenaren? Hoe maak je dat? Je bent nu al wat meer te weten gekomen over hoe het Oude Egypte ineen zit, maar hoe ziet dat er nu allemaal uit? Op de volgende drie sites kan je dat nu juist te weten komen. Vraag 5 : De Egyptische kunst. Eerst verwijzen we naar http://www.aoc-terra.nl/lesstof/theorie%20 hoofdstuk%202.htm. Hier vind al enkele mooie prentjes. Toch ook nog enkele vraagjes bij de tekst: Je hoeft maar te lezen tot en met ' Bloemschikken in Egypte'. a) Waarin geloofden de Egyptenaren? b) Voor wie werden de beeldhouwwerken gemaakt? Wat was hun functie? c) Waarom komen de afbeeldingen in de Egyptische schilderkunst zo sterk en breed over? Mooie afbeeldingen vind je vervolgens ook in: **http://www.avc.uva.nl/egypte/hfdmenu.html. Hier vind je verschillende Egyptische gebruiksvoorwerpen terug die allemaal gevonden zijn in en rond de Nijl. Je ziet ook waar in Egypte het ergens gevonden is en waar in het museum het bewaard wordt. Blader hier gerust maar wat rond! Door op de prentjes te klikken en op VERDER kan je steeds verder bladeren. Je komt terug op deze site door steeds op BACK te klikken. **http://www.powerup.com.au/~ancient/. Dit is wel een Engelstalige site, maar daar moet je je niet veel van aantrekken. Je vindt hier mooie foto's van piramiden, sfinxen, hiërogliefen, canopen, enz… Je vindt de interessantste informatie wanneer je onderaan klikt op 'tour of Egypt', 'Egyptian Museum', 'Egyptian Antiquities' en 'Tutankhamun'. Vraag 6 : De Egyptische mummies. We zijn nu wel tegengekomen dat de Egyptenaren de lichamen van overleden belangrijke personen balsemden en mummificeerden, toch gaan we er hier nog eens wat dieper op in. Daarvoor gaan we naar http://www.angelfire.com/ne/egypte/index.html .Je kan hier wat doorlezen en eventueel nog de vraagjes bij TEST JEZELF oplossen. De oplossingen vind je op het volgende blad. Overleg alvast eerst in je groepje voor je naar de oplossingen kijkt. In de volgende site vind je ook nog wat meer illustratie bij het mummificatieproces. Er worden hier mooie foto's en prenten getoond die de afzonderlijke stappen goed weergeven. http://www.nationalgeographic.com/tv/mummy/mummy2.html . Door op de NEXT-toets te drukken kom je aan de 8 stappen. Vraag 7 : De zeven wereldwonderen. Tenslotte heb je ook al gelezen dat de piramiden van het Oude Egypte tot één van de zeven wereldwonderen worden gerekend. Maar wat zijn nu de andere zes wereldwonderen? Hiervoor verwijzen we naar http://ce.eng.usf.edu/pharos/wonders/ . Dit is wel een Engelstalige site, maar je vindt hier wel mooie prentjes/foto's van de zeven wereldwonderen. Je mag desnoods de Engelstalige termen noteren. Als je deze dan niet begrijpt kan je in een woordenboek Engels-Nederlands de vertaling opzoeken. Je kan het natuurlijk ook altijd aan je leerkracht vragen. Zo, ik hoop dat jullie nu heel wat bijgeleerd hebben over de oude Egyptische samenleving en dat je het interessant vond. Kijk goed na of jullie naam op elk blad staat en om in de sfeer te blijven kan je misschien eindigen met je naam in hiërogliefen te schrijven. Hoe dat nu precies moet vind je in http://www.quizland.com/hts/hts?hiero.hts . Als je je naam intikt in de witte balk en dan op de 'ENTER'-toets duwt verschijnt hij in hiërogliefenschrift. VOOR WIE NU NOG MEER WIL: Over dit thema zijn ook nog te verkrijgen: enkele jeugdboeken: - Maria Heylen,1988, In het land der farao's. - Maria Heylen,1988, De verdwenen koningin. - Sacha Burger,1964, Joeti. - Paul Kustermans,1989,Timoe. enkele strips: - De geschiedenis van de mensheid, Edito-Service, Genève,1983. - De valk van Mu (I+II), Dominique He (Avontuur Marc Meester) - De grote piramide (I+II), de avonturen van Blake en Mortimer. enkele fims: - The prince of Egypt. - Egypte, land van 30 dynastieën. - De oude Egyptenaren (NOT/Teleac) - ook bij de reeksen van National Geographic zijn er interessante documentaires verkrijgbaar. tentoonstelling: Van 23 november 2000 tot en met 18 februari 2001 heeft in het Rijksmuseum van Oudheden te Leiden de tentoonstelling "Farao's van de zon" plaats. Bij deze expositie is educatief materiaal verkrijgbaar. Voor meer informatie ga je naar: http://www.rmo.nl/nederl/scholen/leraarhome.html Nog even het adres vermelden: Rijksmuseum van Oudheden Rapenburg 28, Leiden 071/516.31.63 [email protected] Bronnen Wat heb je nodig om deze lesactiviteit uit te voeren? -Eerst en vooral een computer met internetaansluiting voor elke leerling of elk groepje leerlingen. -Een atlas om te situeren waar Egypte ligt -Een woordenboek om moeilijke woorden op te zoeken -Een woordenboek Engels-Nederlands om sommige vertalingen op te zoeken. (indien nodig) -De leerkracht die de leerlingen begeleid en helpt Hier volgt nu nog een overzicht van de gebruikte websites: http://195.108.140.35/rouwen/klas4g/leoniejohannink/topo1.htm Hier vind je een eenvoudige landkaart van het huidige Egypte. http://www.uba.uva.nl/nl/collecties/kaarten/ortelius/cat55.html Deze site toont twee oude kaarten van het oude Egypte. http://www.powerup.com.au/~ancient/space.htm Een sattelietkaart van Egypte http://www.janligthart.nl/icarius/spreekbeurten/nopq/mylan2.htm Dit is een eenvoudigere tekst over het oude Egypte. http://195.108.140.35/rouwen/klas4g/leoniejohannink Ook hier vind je nuttige informatie. http://www.geschiedenis.net/htmls/egypte.htm Deze site toont wat diepgaandere informatie over het oude Egypte. http://www1.tip.nl/~t131121/catharijne_farao.html Deze site benadrukt meer het maken van papyrus. http://www.aoc-terra.nl/lesstof/theorie%20hoofdstuk%202.htm Hier gaat het vooral over de Egyptische kunst. http://www.avc.uva.nl/egypte/hfdmenu.html Deze site behandelt de schatten van de Nijl. Het gaat over archeologische voorwerpen die in en rond de Nijl gevonden zijn en nu in musea bewaard worden. http://www.powerup.com.au/~ancient/ Een Engelstalige site met veel interessante en duidelijke foto's. http://www.digikids.be/nl/2-edu-over.htm Hier wordt alles over de Egyptische mummies uiteengezet. http://www.nationalgeographic.com/tv/mummy/mummy2.html Nog wat verduidelijkend beeldmateriaal bij het mummificatieproces. http://ce.eng.usf.edu/pharos/wonders Een Engelstalige site met prentjes over de zeven wereldwonderen. http://www.quizland.com/hts/hts?hiero.hts Een site waar je je naam kan omzetten in hiërogliefenschrift. Evaluatie Er wordt verwacht van de leerlingen dat ze iets bijgeleerd hebben over de Oude Egyptische samenleving. De informatie die ze hierbij verwerkt hebben moeten ze kunnen omzetten in een origineel verhaal en dat verhaal dan weer in een rollenspel. Ze moeten hierbij ook een beeld hebben van de Oude Egyptische gebruiksvoorwerpen en deze naar hun kunnen naknutselen. De puntenscore die jullie zullen krijgen is afhankelijk van hoe goed je de vragen hebt opgelost, de originaliteit en de kwaliteit van het opstel, de originaliteit en de samenwerking bij het toneelstuk en de originaliteit en afwerking van de knutselwerkjes. De evaluatie zal individueel gebeuren. Let overal steeds goed op voor schrijffouten en verzorg je stijl. Wees aandachtig bij het toneelstuk dat je in het Algemeen Nederlands spreekt. Vermijd dialect! Conclusie Na deze lesactiviteit zullen alvast sommigen onder jullie heel wat bijgeleerd hebben over het werken met een computer en met internet. Jullie zijn hier ook heel wat meer te weten gekomen over het Oude Egypte met zijn piramiden, mummies, enz.. Ongetwijfeld zal ook het opstel, het toneelstuk en het knutselen bijgedragen hebben tot jullie creativiteit, schrijfvaardigheid, spreekvaardigheid, samenwerkingsvermogen, enz.. Referenties De gebruikte websites zijn: http://195.108.140.35/rouwen/klas4g/leoniejohannink/topo1.htm http://www.powerup.com.au/~ancient/space.htm http://www.uba.uva.nl/nl/collecties/kaarten/ortelius/cat55.html http://www.janligthart.nl/icarius/spreekbeurten/nopq/mylan2.htm http://195.108.140.35/rouwen/klas4g/leoniejohannink/ http://www.geschiedenis.net/htmls/egypte.htm http://www1.tip.nl/~t131121/catharijne_farao.html http://www.aocterra.nl/lesstof/theorie%20hoofdstuk%202.htm http://www.avc.uva.nl/egypte/hfdmenu.html http://www.powerup.com.au/~ancient/ http://www.digikids.be/nl/2-eduover.htm http://www.nationalgeographic.com/tv/mummy/mummy2.html http://ce.eng.usf.edu/pharos/wonders http://www.quizland.com/hts/hts?hiero.hts Een bedankje gaat naar al diegenen die het materiaal beschikbaar gesteld hebben. Leerlingen. Zoektocht naar het oude Egypte Een Internetproject voor de zesde klas Ontworpen door Caroline Haeck, [email protected] Inleiding | Taak | Proces | Evaluatie | Conclusie | Referenties | Inleiding Overal in de wereld vind je de meest indrukwekkende bouwwerken. Je hebt misschien al eens het stadhuis, de kerk of een of ander oud kasteeltje in je eigen dorp staan bewonderen terwijl je je afvroeg hoe men dat nu heeft gebouwd. De meest fascinerende bouwwerken uit de geschiedenis vind je ongetwijfeld terug in Egypte. De piramiden daar zijn al heel lang een mysterie en zelfs nu heeft men de volledige waarheid nog niet achterhaald. Jarenlang hebben onderzoekers en archeologen bestudeerd hoe ze gebouwd werden, door wie, waarom, … Omdat het toch echt wel de moeite loont om je hierin wat te verdiepen en zo wat meer te weten te komen over de piramides, het oude Egypte, de mummies, enz. heb ik deze les ontworpen. Hier zullen jullie dus heel wat informatie kunnen verzamelen over het Oude Egypte en alles wat daarmee samenhangt. Maar bedenk wel dat dit nog maar het begin is. Er bestaan heel veel mooie films, boeken, enz.. over dit onderwerp. Nu, vandaag de dag zijn archeologen nog steeds de aarde aan het omwoelen om de nog zovele onverklaarbaarheden te proberen achterhalen. . Taak Jullie vinden hier dus een heleboel verwijzingen naar interessante sites waar je informatie over het oude Egypte en de piramides terugvindt. Aan de hand van vragen die jullie dan beantwoorden, krijgen jullie een beeld van hoe de oude Egyptische samenleving in elkaar zit. Wanneer je al die informatie verzameld hebt kan je eens beginnen nadenken over een tof onderwerp voor een opstel. Je schrijft kort een opstel van één A4-blad over een gebeurtenis die zich toen kon afgespeeld hebben, of over de ontdekkingsreizigers die het geheim van de piramiden trachtten te achterhalen. Je mag gerust je fantasie gebruiken. Je kan dan je klas indelen in groepjes van 5 à 6 personen. Je kiest er een tof verhaal uit van een van jullie groepje en daar bouw je dan een toneelstukje rond. Tijdens de les van Plastische Opvoeding krijg je dan tijd om eventuele benodigdheden voor jullie toneeltje te knutselen. Laat je creativiteit maar werken Proces De les is multidisciplinair opgezet en kan dus ingepast worden in drie vakken nl: Wereldoriëntatie, Nederlands, Plastische Opvoeding. Deze les zal 5 lesuren in beslag nemen: twee lesuren om de vragen op te lossen. Deze kunnen eventueel gespreid worden over een voormiddag en een namiddag, of over meerdere dagen. De leerkracht moet zelf aanvoelen of het niet te vermoeiend of te langdradig wordt. En ook nog één lesuur om het opstel te schrijven (naar het net overschrijven kan eventueel thuis gebeuren), één lesuur om te knutselen en het toneel voor te bereiden ( het verdere voorbereiden kan thuis gebeuren of in een lesuur Nederlands), één lesuur om de toneelstukjes naar voor te brengen. De computerles kan in groepjes van twee gebeuren. De leerkracht begeleidt de leerlingen en helpt hen als er eventueel vragen zijn. De les is dus zeker geschikt voor een beginnende leerkracht. De leerkracht moet wel eerst al eens de vragen opgelost hebben zodat eventuele moeilijkheden kunnen voorzien worden. Speciale ervaring voor het rollenspel is niet echt vereist. De leerkracht moet vooral de leerlingen gerust stellen dat ze goed bezig zijn en hen eventueel helpen met de uitwerking. De bedoeling van het rollenspel is dat de leerlingen leren om zich in te leven in een andere rol. Dat is voor sommigen nogal onwennig. De leerkracht moet hen dan ook aansporen om zich ook op die manier te kunnen uiten en hen helpen de angst om belachelijk gemaakt te worden overwinnen. Hoe beginnen we er nu aan? Eerst en vooral lees je paragraaf per paragraaf. Als er vragen staan schrijf je die eerst over op je antwoordblad. Je laat telkens wat plaats tussen om je antwoord te noteren. Probeer steeds zo volledig mogelijk te antwoorden. Dan pas klik je op het webadres. Om terug te keren naar deze les sluit je de site door linksboven op de BACK-toets te klikken met de linkermuisknop. Dit kan eventueel eerst even samen met de leerkracht overlopen worden, zodanig dat dat voor iedereen duidelijk is. Je mag gerust de hele site verkennen als het mogelijk is. Als er foto's tussen staan kan je die meestal vergroten door erop te klikken. Wanneer je vragen hebt of ergens niet weggeraakt, aarzel dan vooral niet om je leerkracht erbij te halen, die helpt je met plezier. Vraag 1 : Situering. Laten we dan nu onze eerste stappen richting Oud-Egypte zetten. Weten jullie waar Egypte nu precies ligt en hoeveel eeuwen geleden het bestond? Zoek het eerst eens op in je atlas.De volgende website kan je hierbij helpen: http://195.108.140.35/rouwen/klas4g/leoniejohannink/topo1.htm (druk ook nog eens op de 'verder'-toets). Je kan deze kaart eens vergelijken met kaarten van het oude Egypte. Die vind je op http://www.uba.uva.nl/nl/collecties/kaarten/ortelius/cat55.html. En, vind je verschillen of ziet alles er nog ongeveer hetzelfde uit? Schrijf op! Op de volgende website zie je nog sattelietfoto's van Egypte. http://www.powerup.com.au/~ancient/space.htm Herken je Egypte en de Nijldelta? Bespreek in je groepje. Bekijk ook eens onderstaande tijdsbalk en situeer het Oude Egypte. Neem de tijdsband over en vul hem eventueel nog aan met belangrijke jaartallen die je zelf nog weet of die je onderweg tegenkomt. Vraag 2 : Een eerste kennismaking. Nu we weten waar het oude Egypte precies ligt, zullen we eens beginnen met een aantal gemakkelijkere vraagjes op te lossen. De antwoorden vind je op http://www.janligthart.nl/icarius/spreekbeurten/nopq/mylan2.htm. a) Wat is een piramide? b) Waarom werden lichamen gemummificeerd? c) Wat zijn canopen? d) Naar wat zijn de piramiden genoemd? e) Wat is een sarcofaag? f) Wat is het orion-mysterie? Ook in http://195.108.140.35/rouwen/klas4g/leoniejohannink/ vind je handige informatie. Overleg alvast eerst in je groepje vooraleer je op het antwoord klikt. Vraag 3 :Het oude Egypte wat meer uitgediept. Na deze eerste kennismaking met de oude Egyptische cultuur gaan we er eens wat dieper op ingaan. Hiervoor verwijzen we naar:http://www.geschiedenis.net/htmls/egypte.htm. Los daarbij de volgende vragen op: a) Waarom worden de piramiden aan de westkant van de Nijl gebouwd? b) Wat zijn mastaba's? c) Wie waren de piramidebouwers? Wanneer werden de piramiden gebouwd? d) Hoe deed men toen een blok steen middendoor? ( zoek 'wig' op in het woordenboek.) e) Wat waren de seizoenen bij de oude Egyptenaren? Met welke maanden van ons zouden ze ongeveer kunnen samenvallen? f) Waarom bouwde men een schijngraf? g) Hoe verliep het balsemen van dode farao's? h) Welke dieren waren ook heilig? i) Hoe herken je een farao op afbeeldingen? (5) (zoek 'gesel' op in het woordenboek) j) Wat was het Egyptische schrift? Hoe was het? Door wie en wanneer werd het ontcijferd? Vraag 4 : Het Egyptische ‘papier’. Ook in http://www1.tip.nl/~t131121/catharijne_farao.html vind je wat meer informatie over het oude Egypte. De bijbehorende vraagjes luiden als volgt: a) Welke rivier loopt midden door Egypte? Waar ontspringt hij en waar stroomt hij naartoe? b) Hoe komt het dat in Egypte oude gebruiksvoorwerpen beter bewaard zijn gebleven dan bij ons? c) Waarop schreven de oude Egyptenaren? Hoe maak je dat? Je bent nu al wat meer te weten gekomen over hoe het Oude Egypte ineen zit, maar hoe ziet dat er nu allemaal uit? Op de volgende drie sites kan je dat nu juist te weten komen. Vraag 5 : De Egyptische kunst. Eerst verwijzen we naar http://www.aoc-terra.nl/lesstof/theorie%20 hoofdstuk%202.htm. Hier vind al enkele mooie prentjes. Toch ook nog enkele vraagjes bij de tekst: Je hoeft maar te lezen tot en met ' Bloemschikken in Egypte'. a) Waarin geloofden de Egyptenaren? b) Voor wie werden de beeldhouwwerken gemaakt? Wat was hun functie? c) Waarom komen de afbeeldingen in de Egyptische schilderkunst zo sterk en breed over? Mooie afbeeldingen vind je vervolgens ook in: **http://www.avc.uva.nl/egypte/hfdmenu.html. Hier vind je verschillende Egyptische gebruiksvoorwerpen terug die allemaal gevonden zijn in en rond de Nijl. Je ziet ook waar in Egypte het ergens gevonden is en waar in het museum het bewaard wordt. Blader hier gerust maar wat rond! Door op de prentjes te klikken en op VERDER kan je steeds verder bladeren. Je komt terug op deze site door steeds op BACK te klikken. **http://www.powerup.com.au/~ancient/. Dit is wel een Engelstalige site, maar daar moet je je niet veel van aantrekken. Je vindt hier mooie foto's van piramiden, sfinxen, hiërogliefen, canopen, enz… Je vindt de interessantste informatie wanneer je onderaan klikt op 'tour of Egypt', 'Egyptian Museum', 'Egyptian Antiquities' en 'Tutankhamun'. Vraag 6 : De Egyptische mummies. We zijn nu wel tegengekomen dat de Egyptenaren de lichamen van overleden belangrijke personen balsemden en mummificeerden, toch gaan we er hier nog eens wat dieper op in. Daarvoor gaan we naar http://www.angelfire.com/ne/egypte/index.html .Je kan hier wat doorlezen en eventueel nog de vraagjes bij TEST JEZELF oplossen. De oplossingen vind je op het volgende blad. Overleg alvast eerst in je groepje voor je naar de oplossingen kijkt. In de volgende site vind je ook nog wat meer illustratie bij het mummificatieproces. Er worden hier mooie foto's en prenten getoond die de afzonderlijke stappen goed weergeven. http://www.nationalgeographic.com/tv/mummy/mummy2.html . Door op de NEXT-toets te drukken kom je aan de 8 stappen. Vraag 7 : De zeven wereldwonderen. Tenslotte heb je ook al gelezen dat de piramiden van het Oude Egypte tot één van de zeven wereldwonderen worden gerekend. Maar wat zijn nu de andere zes wereldwonderen? Hiervoor verwijzen we naar http://ce.eng.usf.edu/pharos/wonders/ . Dit is wel een Engelstalige site, maar je vindt hier wel mooie prentjes/foto's van de zeven wereldwonderen. Je mag desnoods de Engelstalige termen noteren. Als je deze dan niet begrijpt kan je in een woordenboek Engels-Nederlands de vertaling opzoeken. Je kan het natuurlijk ook altijd aan je leerkracht vragen. Zo, ik hoop dat jullie nu heel wat bijgeleerd hebben over de oude Egyptische samenleving en dat je het interessant vond. Kijk goed na of jullie naam op elk blad staat en om in de sfeer te blijven kan je misschien eindigen met je naam in hiërogliefen te schrijven. Hoe dat nu precies moet vind je in http://www.quizland.com/hts/hts?hiero.hts . Als je je naam intikt in de witte balk en dan op de 'ENTER'-toets duwt verschijnt hij in hiërogliefenschrift. VOOR WIE NU NOG MEER WIL: Over dit thema zijn ook nog te verkrijgen: enkele jeugdboeken: - Maria Heylen,1988, In het land der farao's. - Maria Heylen,1988, De verdwenen koningin. - Sacha Burger,1964, Joeti. - Paul Kustermans,1989,Timoe. enkele strips: - De geschiedenis van de mensheid, Edito-Service, Genève,1983. - De valk van Mu (I+II), Dominique He (Avontuur Marc Meester) - De grote piramide (I+II), de avonturen van Blake en Mortimer. enkele fims: - The prince of Egypt. - Egypte, land van 30 dynastieën. - De oude Egyptenaren (NOT/Teleac) - ook bij de reeksen van National Geographic zijn er interessante documentaires verkrijgbaar. tentoonstelling: Van 23 november 2000 tot en met 18 februari 2001 heeft in het Rijksmuseum van Oudheden te Leiden de tentoonstelling "Farao's van de zon" plaats. Bij deze expositie is educatief materiaal verkrijgbaar. Voor meer informatie ga je naar: http://www.rmo.nl/nederl/scholen/leraarhome.html Nog even het adres vermelden: Rijksmuseum van Oudheden Rapenburg 28, Leiden 071/516.31.63 [email protected] Evaluatie Let vooreerst overal steeds goed op voor schrijffouten en verzorg je stijl. Zorg ervoor dat je in je toneelstuk in het Algemeen Nederlands spreekt. Vermijd dialect telkens wanneer je spreekt. De puntenscore die jullie zullen krijgen is afhankelijk van hoe goed je de vragen hebt opgelost, de originaliteit en de kwaliteit van het opstel, de originaliteit en de samenwerking bij het toneelstuk en de originaliteit en afwerking van de knutselwerkjes. De evaluatie zal individueel gebeuren. Conclusie Na deze lesactiviteit zullen alvast sommigen onder jullie heel wat bijgeleerd hebben over het werken met een computer en met internet. Ik hoop dat jullie hierdoor de smaak te pakken hebben gekregen en nu in staat zullen zijn om zelfstandige zoekacties op het Internet te beginnen. Jullie zijn hier ook heel wat meer te weten gekomen over het Oude Egypte met zijn piramiden, mummies, enz.. Dit is een uiterst boeiend onderwerp waar nog heel veel over te lezen en te bekijken valt. Ik hoop dat deze les jullie nieuwsgierigheid naar het Oude Egypte heeft geprikkeld en jullie aangezet zullen worden tot meer lectuur omtrent dit onderwerp. Ongetwijfeld zal ook het opstel, het toneelstuk en het knutselen bijgedragen hebben tot jullie creativiteit, schrijfvaardigheid, spreekvaardigheid, samenwerkingsvermogen, enz.. Durf alvast je fantasie te laten werken en durf jullie te uiten in een rollenspel, een opstelletje, … Referenties De gebruikte websites zijn: http://195.108.140.35/rouwen/klas4g/leoniejohannink/topo1.htm http://www.powerup.com.au/~ancient/space.htm http://www.uba.uva.nl/nl/collecties/kaarten/ortelius/cat55.html http://www.janligthart.nl/icarius/spreekbeurten/nopq/mylan2.htm http://195.108.140.35/rouwen/klas4g/leoniejohannink/ http://www.geschiedenis.net/htmls/egypte.htm http://www1.tip.nl/~t131121/catharijne_farao.html http://www.aocterra.nl/lesstof/theorie%20hoofdstuk%202.htm http://www.avc.uva.nl/egypte/hfdmenu.html http://www.powerup.com.au/~ancient/ http://www.digikids.be/nl/2-eduover.htm http://www.nationalgeographic.com/tv/mummy/mummy2.html http://ce.eng.usf.edu/pharos/wonders http://www.quizland.com/hts/hts?hiero.hts Een bedankje gaat naar al diegenen die het materiaal beschikbaar gesteld hebben.