de tienakker - Gemeente Nijmegen

Gemeentelijk archeologisch onderzoek in Nijmegen
Uitgave van het Bureau Archeologie
April 2000
DE TIENAKKER
SPOREN VAN
PREHISTORISCHE BEWONING
Vuurstenen pijlpunten uit het late
Neolithicum of de vroege bronstijd
(2500–2000 v.Chr.)
In 1999 en 2000 is op het terrein ’De Tienakker’ een opgraving uitgevoerd
waarbij voor het eerst kwam vast te staan dat het bebied direct ten noorden van
het Wijchense Meer van de 1e tot de 3e eeuw deel uitmaakte van een Romeinse
villa. Het gaat daarbij om een groot en luxueus landbouwbedrijf waarvan de
ontwikkeling in het begin voor een belangrijk deel zal zijn bepaald door de
ligging in de nabijheid van de legioensvesting Nijmegen, later ook de stad Ulpia
Noviomagus Batavorum. In de loop van de 2e eeuw traden er belangrijke wijzigingen op in de herkomst van diverse goederen. Bouwmaterialen (dakpannen en
natuursteen) werden in eerste instantie vanuit Nijmegen aangevoerd, later vooral
via de Maas vanuit Limburg en het aangrenzende Belgisch Limburg.
Aan het einde van de 4e eeuw namen Franken, immigranten uit gebieden
direct ten noorden van de grens (de Rijn) het inmiddels verlaten villaterrein in
bezit. Ze werden door het Romeinse gezag ingezet bij de grensverdediging en
de verbetering van de voedselvoorziening in de regio rond Nijmegen. Deze nederzetting ontwikkelde zich uiteindelijkt tot Wijchen zoals wij dat nu kennen.
ROMEINSE VILLA, 2E EEUW
Bronzen sleutel. Laat Romeins / vroege
Middeleeuwen.
Enkele zilveren munten
(denarii) van een kleine
muntschat (200 n.Chr.)
Bronzen kraan die aangeeft dat de
villabewoners over stromend water
beschikten.
Klein bronzen beeldje
van Minerva, godin
van welzijn en huisnijverheid.
Bodem van een terra-sigillata
kommetje (uit ca. 15 n.Chr.)
waarin aan de onderzijde later
een christelijk symbool (X en
P, Chi-Rho, Christos) is
ingekrast. Waarschijnlijk 4e
eeuw.
Bronzen riemgeleider
met mannenkop.
Tufstenen wij-altaartje.
FRANKISCHE BEWONING, 5E EEUW
Frankisch gordelbeslag, militaire uitrusting.
Bronzen staafjes, schijfjes en muntplaatjes die
wijzen op een muntslag ter paatse.
Colofon
Uitgave:
Munten uit een muntschat, begin 5e eeuw.
Directie Grondgebied,
Afd. Stadsontwikkeling,
Bureau Archeologie.
Postbus 9105
6500 HG NIJMEGEN
Tel. (024) 329 21 24
329 94 31
Medewerkers van het Bureau Archeologie meten een pas
vrijgelegde waterput in. De put is gemaakt van een
uitgeholde boomstam.
Tekst: Jan Thijssen.
Foto’s: veldmedewerkers Bureau Archeologie
(waterput), Rob Mols (overige).
Layout: Rob Mols.