Opgave ec-vs-10 schoolexamen economie vwo Marktfalen door

Opgave ec-vs-10
schoolexamen economie vwo
Marktfalen door asymmetrische informatie
Er is sprake van asymmetrische informatie wanneer de koper of de verkoper meer weet over
de kwaliteit van het product waarover onderhandeld wordt, dan de andere partij. Het klassieke
voorbeeld is de tweedehands automarkt.
De eigenaar wéét dat het een uitstekende en betrouwbare auto is, terwijl de koper de eigenaar
maar op diens woord moet geloven.
Kopers van gebruikte auto’s zijn bang dat eigenaren van slechte tweedehands auto’s zullen
proberen een hogere prijs te krijgen door informatie over de werkelijke staat van de auto voor
zich te houden en net te doen alsof het goede auto’s zijn.
Stel je voor dat er maar twee soorten tweedehands auto’s zijn: goede en slechte. Ze zien er
van buiten hetzelfde uit en ook bij een proefrit merk je weinig verschil. Maar er zijn grote
verschillen in de levensduur en de tijd die ze nog te rijden hebben voordat de motor het
begeeft. Vanwege dit verschil in motorkwaliteit en levensduur zijn de goede auto’s meer
waard dan de slechte. Volgens de Nobelprijswinnaar Akerlof zullen uiteindelijk op de
tweedehands automarkt alleen nog maar slechte auto’s verhandeld worden en halen de
potentiële verkopers van goede auto’s deze van de markt.
1p
1
Noem naast asymmetrische informatie nog een andere manier waarop marktfalen tot uiting
kan komen.
2p
2
Beredeneer waarom theoretisch door de asymmetrische informatie en het daaruit
voortvloeiende gedrag van de kopers, alleen nog maar slechte auto’s op de tweedehands
automarkt zullen worden verkocht.
2p
3
Beschrijf twee concrete oplossingen om marktfalen op de tweedehands automarkt te
voorkomen.
Stel dat de markt van tweedehands auto’s met de volgende vraagvergelijkingen kan worden
weergegeven:
qg = -6pg+10ps-2.000
qg= vraag naar goede tweedehands auto’s
qs = -2ps+pg+12.000
qs= vraag naar slechte tweedehands auto’s
pg = 1,6ps
pg= prijs van een goede tweedehands auto
qsa = 10.000
ps= prijs van een slechte tweedehands auto
qsa = aanbod van slechte tweedehandsauto’s
2p
4
Toon met een berekening aan dat er op deze markt geen goede auto’s worden verhandeld.
1p
5
Bereken de kruislingse prijselasticiteit van de vraag naar slechte auto’s in het gevonden
evenwicht. Ga ervan uit dat pg = €8.000,- indien je bij vraag 4 geen uitkomst hebt gevonden.
2p
6
Beredeneer of de theorie van Akerlof uitgaat van hoge of juist lage kruiselingse
prijselasticiteiten.
© Cito B.V.(2011)
Pagina 1
De minister is niet blij met de negatieve externe effecten van het wagenpark in dit land
en overweegt daarom een drastische maatregel te nemen: een vergunningenstelsel voor
het bezit van slechte auto’s omdat deze veel schade opleveren voor het milieu.
Van alle kanten uit de samenleving komt kritiek op dit plan.
2p
7
Leg uit dat het doorberekenen van de negatieve externe effecten in de prijs van het autorijden
een effectieve methode kan zijn om de welvaart van dit land te verhogen.
1p
8
Beoordeel in welk geval de kritiek uit de samenleving op dit vergunningenstelsel economisch
gezien terecht is en in welk geval niet.
© Cito B.V.(2011)
Pagina 2