Boezemfibrilleren Inleiding U heeft last van klachten die veroorzaakt worden door een hartritmestoornis. Deze hartritmestoornis heet boezemfibrilleren ofwel atriumfibrilleren. In deze folder wordt uitgelegd wat boezemfibrilleren is, welke onderzoeken mogelijk bij u gedaan kunnen worden en welke behandelingsmogelijkheden er zijn. Het gezonde hart Het hart is een pomp. Door samen te knijpen (= een hartslag) pompt het hart voortdurend bloed via de slagaders door het lichaam. Het bloed vervoert zuurstof en voedingsstoffen naar de organen en spieren en voert afvalstoffen af naar de lever, nieren en longen. Het hart bestaat uit twee gescheiden helften (rechts en links), die elk zijn onderverdeeld in een boezem (atrium) en kamer (ventrikel). Het hart knijpt samen door een elektrische prikkel. Deze prikkel wordt afgegeven door de sinusknoop, die zich in de rechterboezem bevindt. Vanuit de sinusknoop verspreidt deze prikkel zich over de boezems. Als de elektrische prikkel zich over de boezems heeft verspreid, trekken ze samen. Deze prikkel kan niet zomaar verspringen van de boezems naar de kamers. Tussen de boezems en de kamers zit een tweede prikkelcentrum, de AV-knoop. De AV-knoop houdt de prikkel even vast en verspreidt hem vervolgens over de kamers die dan samentrekken. Pagina 1 van 3 Boezemfibrilleren Boezemfibrilleren is een veel voorkomende hartritmestoornis. Het kan op alle leeftijden voorkomen, maar met name bij ouderen. Van de mensen boven de 80 jaar heeft 10-15% er last van. Bij boezemfibrilleren wordt het samentrekken van de boezems niet geregeld via de regelmatige elektrische prikkel van de sinusknoop. De boezems geven zelf elektrische prikkels af, echter onregelmatig en veel meer dan de sinusknoop, waardoor de kamers onregelmatig en te snel gaan samentrekken. De klachten die u kunt ervaren zijn hartbonzen, transpireren, duizeligheid, moeheid of een onprettig gevoel. Sommige mensen hebben afwisselend een normaal hartritme en boezemfibrilleren. Zij kunnen met name last hebben van de overgang tussen beide ritmes. Omdat de boezems hun bloed niet goed kunnen wegpompen bestaat het risico op stolselvorming in de boezems. Deze stolsels kunnen met het bloed worden meegevoerd en zo een vaatafsluiting ergens anders in het lichaam veroorzaken, bijvoorbeeld in de hersenen wat dan een beroerte tot gevolg heeft. Behandeling van boezemfibrilleren is van belang om klachten te verminderen en complicaties te voorkomen. Onderzoeken bij boezemfibrilleren De meest voorkomende onderzoeken die u waarschijnlijk krijgt zijn: een electrocardiogram (ECG); het ‘hartfilmpje’. Hierbij wordt er gekeken naar de elektrische activiteit van het hart. Meer informatie over dit onderzoek vindt u in de folder ‘ECG-onderzoek (hartfilmpje)’. een echocardiogram. Hierbij wordt met behulp van geluidsgolven (echo) het hart in beeld gebracht. Meer informatie over dit onderzoek vindt u in de folder ‘Echocardiogram’. Behandeling van boezemfibrilleren De behandeling van boezemfibrilleren is afhankelijk van de uitslagen van de onderzoeken die bij u gedaan zijn. Als het mogelijk is zal het boezemfibrilleren worden omgezet in een normaal hartritme. Dit kan soms met medicijnen of anders met een elektrische cardioversie. Meer informatie hierover vindt u in de folder ‘Cardioversie’. Vaak is het ook hierna noodzakelijk om medicijnen te blijven gebruiken om terugkeren van het boezemfibrilleren tegen te gaan. Als het niet nodig of niet mogelijk is om het boezemfibrilleren om te zetten in een gewoon ritme, dan zal de te snelle hartslag (het samentrekken van de kamers) worden vertraagd met medicijnen. Verder krijgt u bloedverdunners om het ontstaan van stolsels in het hart te voorkomen. Meer informatie over bloedverdunners vindt u in de folder ‘Antistolling en de trombosedienst’. In uitzonderlijke situaties is het mogelijk het boezemfibrilleren te verhelpen door een zogenaamde ablatie. Dit is een katheterbehandeling waarbij met een soort wisselstroom kleine littekentjes in de boezem worden aangebracht om de plaats(en) waar de abnormale prikkels ontstaan uit te schakelen. Meer informatie over een ablatie vindt u in de folder ‘EFO en Ablatie’ van de Nederlandse Hartstichting (www.hartstichting.nl). Soms wordt er een duidelijke oorzaak voor het boezemfibrilleren gevonden en zult u daar ook een behandeling voor krijgen. Een voorbeeld hiervan is een te snel werkende schildklier. Uw cardioloog bespreekt met u de behandeling die voor u het meest geschikt is. Tot slot Alle genoemde folders zijn gratis voor u beschikbaar op de polikliniek van de cardiologen of bij het Patiëntenvoorlichtingsbureau. Heeft u naar aanleiding van deze folder nog vragen, neem dan contact op met de polikliniek van uw behandeld arts. Pagina 2 van 3 Evaluatie voorlichting Bent u van mening dat in deze folder bepaalde informatie ontbreekt, onduidelijk of onjuist is, dan horen wij dit graag. U kunt dit aangeven bij het Patiëntenvoorlichtingsbureau. Aantekeningen ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................ Telefoonnummers en adressen Polikliniek Cardiologen Locatie Deurne T: 0493 – 32 89 13 Locatie Helmond T: 0492 – 59 59 62 Patiëntenvoorlichting T: 0492 – 59 51 02 E: [email protected] Elkerliek ziekenhuis www.elkerliek.nl [email protected] Locatie Helmond Wesselmanlaan 25 5707 HA Helmond Locatie Deurne Dunantweg 16 5751 CB Deurne Locatie Gemert Julianastraat 2 5421 DB Gemert model 12263 ag 0413 versie 1.0 Pagina 3 van 3