De grote impact van de Mini-maze

INTERVIEW
De grote impact van de Mini-maze
Boezemfibrilleren komt steeds vaker voor. Dat vraagt om een effectieve behandeling.
B
oezemfibrilleren is de meest voorkomende hartritmestoornis. Geen
onschuldige aandoening, want het
risico op een beroerte is bij deze mensen
vele malen groter. Bij de behandeling
van boezemfibrilleren maakt de ‘Minimaze’-operatie een snelle opmars.
Hartchirurgen uit het St. Antonius
Ziekenhuis Utrecht/Nieuwegein voerden
deze operatie in 2007 als eersten in de
wereld uit. Tot op heden is dit ziekenhuis
met ruime afstand marktleider voor deze
operatie. Wat zijn de voordelen van deze
behandeling en wat betekent het voor
patiënten? Cardiothoracaal chirurg dr.
Bart van Putte van het Hartcentrum van
het St. Antonius Ziekenhuis Utrecht/
Nieuwegein en bijna ex-patiënte Marga
Braam-Meurs
vertellen
over
hun
ervaringen.
uiteindelijk in het ziekenhuis terecht,
waar een hartfilmpje werd gemaakt.
Daaruit bleek inderdaad dat ik een
ritmestoornis had, boezemfibrilleren.
Ik kreeg direct bloedverdunners om
stolsels tegen te gaan. De cardioloog
begon daarna met medicijnen. Ik heb
ze allemaal gehad, maar ik reageerde
nergens op. Een cardioversie (elektrische
schok) werkte evenmin. Daarna werd ik
doorgestuurd naar het gespecialiseerde
St. Antonius Hartcentrum. Na een
aantal testen en onderzoeken kozen we
uiteindelijk voor een ablatie. Omdat dat
de eerste keer helaas niet lukte, moest het
nog eens gedaan worden. De ablatie was
wel gelukt, maar het boezemfibrilleren
bleef. Een jaar later nog eens een ablatie
en dat hielp aanvankelijk wel, maar de
klachten kwamen net zo hard weer terug.
Ik werd er moedeloos van.”
Wat is boezemfibrilleren?
Dr. Van Putte: “Zo’n 25% van de bevolking
ontwikkelt ergens in het leven een veel
voorkomende hartritmestoornis, ook
wel boezemfibrilleren genoemd. Deze
mensen hebben vaak hartkloppingen, zijn
vermoeid en hebben een verhoogde kans
op beroertes als gevolg van bloedpropjes
in het hart die ontstaan tijdens deze
ritmestoornis. Een beroerte is niet
zelden een gevolg van boezemfibrilleren.
Meestal begint boezemfibrilleren met
één periode waarin het voorkomt.
In de loop van de tijd verergeren de
klachten. Boezemfibrilleren kan zelfs
leiden tot arbeidsongeschiktheid. De
levensverwachting van mensen die
last hebben van boezemfibrilleren is
bovendien korter.”
Hoe groot is het probleem rond boezemfibrilleren?
“Het is een toenemend en groot
gezondheidsprobleem in de hele wereld.
Momenteel heeft twee procent van
de bevolking er mee te maken en dat
percentage gaat de komende decennia
verdubbelen onder meer door de westerse
levensstijl en daaraan gerelateerde hoge
bloeddruk. Boezemfibrilleren geeft soms
geen klachten, maar vaak wel. Daarnaast
Een Mini-maze-ingreep was de laatste
strohalm?
“Wel zo ongeveer. Ik zag erg tegen de
ingreep op, vooral omdat de arts een long
gecontroleerd leeg laten lopen en stillegt,
zodat hij er beter bij kan. Maar na de
ingreep had ik nauwelijks last en pijn. En
geen ritmestoornissen meer gehad. Ik ben
nu, acht maanden na de ingreep, bezig
met het afbouwen van de medicijnen. “
Hoe is je kwaliteit van leven verbeterd?
“Boezemfibrilleren belemmert je erg in
je leven. Bij iedere stap die je zet denk je
na: zal ik de trap oplopen of niet? Dat is
nu allemaal anders. Ik kan alles weer
normaal doen, fietsen, sporten, en het
onderste potje in de supermarkt pakken.
Het is volgens mij wel erg belangrijk
om bij een arts die is gespecialiseerd
in elektrofysiologie, zoals in het St.
Antonius Hartcentrum, terecht te komen.
Iemand die precies weet waar je het over
hebt.”
Cardiothoracaal chirurg dr. Bart van Putte van het Hartcentrum van het St. Antonius Ziekenhuis Utrecht/
Nieuwegein
lies opgevoerd naar het hart, om daar
als het ware een aantal brandplekjes
te maken. Op deze manier kan het
elektrische stroompje, dat het hart
doet samentrekken, beter gereguleerd
worden. De effectiviteit ervan is in een
geselecteerde patiëntengroep redelijk
goed. De tweede optie is een Mini-maze
operatie.”
geldt dat de kosten die gerelateerd zijn
aan deze aandoening behoorlijk kunnen
oplopen: doktersbezoek, behandeling,
bloedverdunners. Het zijn kosten die
zwaar op de samenleving drukken.”
Wat houdt een Mini-maze in?
“Dit is een kijkoperatie waarbij we
hetzelfde doen als bij de katheterablatie,
maar dan uitgebreider en intensiever. Het
succespercentage ligt dan ook hoger, 80 à
90 procent na een jaar. Tijdens deze ingreep
leggen we als het ware een doolhofje over
de linkerboezem van het hart, met één
ingang en één uitgang. De elektrische
puls kan zo maar via één weg lopen. Op
die manier wordt boezemfibrilleren
beteugeld. Tegelijkertijd sluiten we het
linkerhartoor af, een klein hoekje in het
hart waar vrij gemakkelijk bloedstolsels
kunnen ontstaan bij deze patiënten. Dat
kunnen we eenvoudig, veilig en echogecontroleerd doen.”
Welke mogelijkheden heeft u in de
behandeling van boezemfibrilleren?
“Allereerst genezing door middel van
medicijnen, maar vaak werken die
onvoldoende. Een volgende mogelijkheid
is katheterablatie. Bij deze ingreep
wordt een katheter via een ader in de
Voor wie is deze ingreep met name
geschikt?
“In het St. Antonius Ziekenhuis worden
alle patiënten met boezemfibrilleren,
waarbij medicijnen niet helpen, in het
boezemfibrilleren-hartteam besproken.
Dit is een multidisciplinair overleg
Illustratie achterkant van het hart met de lijnen
getekend op de linker boezem
waarbij gekeken wordt welke behandeling
voor de individuele patiënt het beste is.”
Wat kunt u zeggen over de kwaliteit van
leven voor en na de Mini-maze operatie?
“Bij de verreweg de meeste mensen gaat
de kwaliteit van leven er sterk op vooruit.
Het meest frequent horen we dat mensen
hun normale leven weer opgepakt hebben
en weer in staat zijn om te sporten en zich
normaal in te spannen.”
Is het een belastende ingreep?
“De belasting zit vooral in het feit dat
behandelde patiënten een paar dagen
pijn kunnen hebben. Bij ontslag uit het
ziekenhuis is dat meestal grotendeels
verdwenen. Als ze thuiskomen, mogen ze
desgewenst direct weer aan het werk.”
Wat waren uw eerste klachten?
Marga Braam-Meurs: “Het hart klopte
snel en onregelmatig. Dat gaat knijpen in
de keel, je wordt kortademig, hyperactief,
een heel onrustig en angstig gevoel.
Ik had last van boezemfibrilleren in
aanvallen. Ik kreeg er vaak last van als
ik moest bukken; een potje doperwten
van de onderste plank in de supermarkt
pakken liet ik wel uit mijn hoofd, want
dan kwam ik met een ritmestoornis naar
buiten.”
Wat was aanvankelijk de behandeling?
“Via de huisartsenpost kwam ik
Wat kunt u zeggen over de impact van
deze ingreep voor de samenleving?
Dr. Van Putte: “Die is enorm. Qua kosten
en arbeidsongeschikten is de impact zeer
groot en dat zal alleen maar toenemen.
Het feit dat we nu een behandeling
hebben die voor de meeste mensen
succesvol is, heeft net zo’n grote impact.
Niet alleen als het gaat om bestrijding
van de klachten van mensen, maar ook
als je kijkt naar arbeidsverzuim en het
verbruik van gezondheidskosten. Mensen
met boezemfibrilleren zijn levenslang
onder controle van een arts, huisarts
of cardioloog. Ze slikken medicijnen
die behoorlijk wat geld kosten. En
de meeste mensen blijven onder
controle van de trombosedienst. Een
succesvolle behandeling is als het ware
een eenmalige investering die je snel
terugverdient. Dat wordt ook onderkend
door zorgverzekeraars: de ingreep wordt
gewoon vergoed.”
MEER INFO
St. Antonius Hartcentrum
Koekoekslaan 1
3435 CM Nieuwegein
088 320 3000
www.antoniushartcentrum.nl