Lise Helewaut 1BaTPA Info.vaard. WERKDOCUMENT AUTISMESPECTRUMSTOORNISSEN Lise Helewaut 1BaTPA Lise Helewaut 1BaTPA Info.vaard. INHOUDSTABEL Onderwerpsverkenning .......................................................................................................................................... 3 Referentie............................................................................................................................................................ 3 Context ................................................................................................................................................................ 3 De auteur ............................................................................................................................................................ 3 De structuur ........................................................................................................................................................ 3 Lijsten .................................................................................................................................................................. 4 Lijsten ...................................................................................................................................................................... 4 Trefwoordenlijst .................................................................................................................................................. 4 Specialisten ......................................................................................................................................................... 5 Organisaties/voorzieningen ................................................................................................................................ 6 Bronnenlijst ......................................................................................................................................................... 6 ZIjn er publicaties binnen handbereik? ................................................................................................................... 6 Andere werken .................................................................................................................................................... 6 Publicaties in bronnenlijst ................................................................................................................................... 6 Publicatie uit bronnenlijst ................................................................................................................................... 7 Andere werken van steracteurs uit artikel .......................................................................................................... 7 Meer zoeken over thema .................................................................................................................................... 7 Internet algemeen ........................................................................................................................................... 7 vaktijdschriften (wetenschappelijk) ................................................................................................................ 7 Bijdrage uit een verzamelwerk........................................................................................................................ 8 Eindwerken/ bachelorproeven ....................................................................................................................... 8 handboeken, verzamelwerken, monografieën ............................................................................................... 8 Keuze voor een organisatie uit de ORGANISATIES/VOORZIENINGEN ..................................................................... 9 De Hoeve - Beschermd Wonen .......................................................................................................................... 9 Communicatiegegevens .................................................................................................................................. 9 Werking & Doelgroep .......................................................................................................................................... 9 Plaats in de inhoudstafel ................................................................................................................................. 9 Doelgroep ........................................................................................................................................................ 9 Werkingsgebied .............................................................................................................................................. 9 Bijzonderheden ................................................................................................................................................... 9 Aanmeldingswijze ........................................................................................................................................... 9 Voorwaarden ................................................................................................................................................ 10 Administratieve informatie ............................................................................................................................... 10 Officiële werkingstaal .................................................................................................................................... 10 Bespreking site .................................................................................................................................................. 10 Statistieken ........................................................................................................................................................ 10 Juridische context ............................................................................................................................................. 13 Politieke context ............................................................................................................................................... 14 Besluit.................................................................................................................................................................... 16 Lise Helewaut 1BaTPA Info.vaard. HOOFDOPDRACHT SADAN ONDERWERPSVERKENNING REFERENTIE Van Berckelaer-Onnes Ina (2009). Handboek persoonlijkheidspathologie. Autismespectrumstoornissen. 483497. DOI: 10.1007 / 978-90-313-6821-1_29 CONTEXT Het artikel gaat over de verschillende soorten autisme zoals Syndroom van Rett en desintegratieve stoornis van de kinderleeftijd, Syndroom van Asperger, PDD-NOS. Alles wordt in detail uitgelegt, niet alleen wat het is maar ook wat de oorzaken, gevolgen ervan zijn, hoe het vastgesteld en onderzoekt moet worden . Er wordt ook besproken als verschillende autistische vormen samen kunnen voorkomen en hoe de diagnostiek wordt toegepast van al deze vormen. Uiteindelijk word took besproken hoe het te behandelen is. DE AUTEUR (a) Ina Van Berckelaer- Onnes – geen informatie over auteur in artikel. (b) Ina Allagonda van Berckelaer-Onnes (Groningen, 2 januari 1942) was van 1991 tot juni 2007 hoogleraar orthopedagogiek aan de Universiteit Leiden. Ze studeerde klinische en orthopedagogiek aan de Universiteit te Leiden en promoveerde in 1979 in Utrecht op het proefschrift 'Vroegkinderlijk autisme: een opvoedingsprobleem'. (c) Brief Report: The Use of WAIS-III in Adults with HFA and Asperger Syndrome; Brief Report: Six Months Continuation Treatment in Naltrexone-Responsive Children with Autism: An OpenLabel Case-Control Design ; A comparison between the Handicaps Behaviour and Skills Schedule and the psychoeducational profile; Theory of Mind in Adults with HFA and Asperger Syndrome,… DE STRUCTUUR (a) Het artikel heeft een logische structuur. Het is ingedeeld in verschillende alinea’s die onderscheidt worden door een titel waarover de alinea’s gaan. (b) Inleiding, Persuasieve ontwikkelingsstoornissen/autismespectrumstoornissen, de autistische stoornis, Syndroom van Rett en desintegratieve stoornis van de kinderleeftijd, Syndroom van Asperger, PDDNOS, Etiologie en causale modellen, comorbide stoornissen en geassocieerde gedragskenmerken, richtlijnen voor de klinische praktijk, diagnostiek en indicatiestelling, classificerende diagnostiek, interviews vragenlijsten en (zelf)beoordelingsschalen, achievementtest , persoonlijkheidsschalen en projectiemateriaal, behandeling, behandeluitkomsten, Epiloog (c) Het is zeer gelijkaardig zoals wij het leren. De referenties staan in de tekst zelf en er wordt ook een bronnenlijst toegevoegd. (d) De titels zijn genummerd. Lise Helewaut 1BaTPA Info.vaard. LIJSTEN (a) Berckelaer-Onnes, I.A. van & Kwakkel-Schaffer, J.J.C. (1996). Spelinterventies voor kinderen met een autistische stoornis. Tijdschrift van de Vereniging voor Kinder- en Jeugdpsychotherapie, 23(2/3), 77-92. Eurelings-Bontekoe, E.H.M. & Koelen, J.A. (2007). De Somatisatie-Ernstige Psychopathologie combinatie binnen de theoriegestuurde profielinterpretatie van de NVM: Somatisatie als affectregulator en maat voor sociale (in)competentie. Tijdschrift Klinische Psychologie, 37(2), 107-122. Manjiviona, J. & Prior, M. (1999). Neuropsychological profiles of children with Asperger syndrome and autism. Autism, 3, 327-356. (b) Centrum Autisme, Het Referentiecentrum Autisme – Gent, OpleidingsCentrum Autisme, PAS(S)-groep, ’t Werk vzw, Vlaamse Vereniging Autisme (VVA), … (c) dr. Leo Kanner, dr. Hans Asperger, Peter Vermeulen, Steven Degrieck (d) comorbiditeit = het tegelijkertijd hebben van twee of meer stoornissen of aandoeningen bij een patiënt. infantiel = op kinderlijke leeftijd voorkomend adequaat = passend prevalentie van een aandoening= het aantal gevallen per duizend of per honderdduizend op een specifiek moment in de bevolking. mutaties = wijzigingen in een bestaande situatie. regressie = Bij regressie keert iemand als het ware terug naar een eerdere fase van levensontwikkeling manifest = een beknopte, meestal puntsgewijze, weergave van de stand- en/of uitgangspunten van een mens of een groep delinquent = dader geringe = nietig chromosoom = een drager van een deel van het erfelijk materiaal (DNA) van een organisme. coherentie = betekent in het algemeen samenhang Algoritme = bewijs- of werkschema bestaande uit een reeks voorschriften die bepalen welke achtereenvolgende bewerkingen uitgevoerd moeten worden Somatisatie = het tot uiting komen van psychische emoties of conflicten in lichamelijke verschijnselen discrepantie = situatie dat twee dingen niet overeenstemmen. psychopathologie = is de leer van de psychische ziekte (geestelijk en psychologisch) of lijden of van de handelingen en ervaringen die kunnen wijzen op een psychische ziekte of handicap anamnese = wat een patiënt met betrekking tot de voorgeschiedenis en relevante omstandigheden van zijn ziekte aan de dokter kan vertellen interventie = ingrijpen, inmenging, bemiddeling, tussenkomst Paradigma’s = zienswijze LIJSTEN TREFWOORDENLIJST Somatisatie = het tot uiting komen van psychische emoties of conflicten in lichamelijke verschijnselen regressie = Bij regressie keert iemand als het ware terug naar een eerdere fase van levensontwikkeling prevalentie van een aandoening= het aantal gevallen per duizend of per honderdduizend op een specifiek moment in de bevolking. Lise Helewaut 1BaTPA Info.vaard. infantiel = op kinderlijke leeftijd voorkomend Stereotyp gedrag : dit is de herhaling van bepaalde handelingen. Ritueel of dwangmatig gedrag komt veel voor, vooral gedurende de kindertijd tot de leeftijd van drie jaar. Enkele voorbeelden : hoofdwiegen, fladderen met de handen, speelgoedauto's op een rij zetten enz. SPECIALISTEN Simon Baron-Cohen is een Brits hoogleraar ontwikkelingspsychopathologie in de afdelingen psychiatrie en experimentele psychologie aan de Universiteit van Cambridge. Hij is een autoriteit in het onderzoek naar het autismespectrum. Hij staat mee aan het hoofd van het Autism Research Centre van de universiteit in Cambridge. Enkele voorbeelden van zijn literatuur : 1995 - Mindblindness: an essay on autism and theory of mind. 2003 - Het verschil. 2008 - Autisme en Asperger Syndroom: De stand van zaken Digby John Howard Tantam is een Britse psychiater en hoogleraar psychotherapie. Hij is auteur van 70 publicaties, 32 hoofdstukken in boeken, 36 andere publicaties, 7 websites, 5 videobanden, en 9 boeken. Lorna Wing is een Britse psychiater. Enkele van haar werken: Wing, L. & Gould, J. (1979), "Severe Impairments of Social Interaction and Associated Abnormalities in Children: Epidemiology and Classification", Journal of Autism and Developmental Disorders, 9, pp. 1129. Wing, L. (1980). "Childhood Autism and Social Class: a Question of Selection?", British Journal of Psychiatry, 137, pp. 410-417. Wing, L. (1981), "Asperger's Syndrome: a Clinical Account", Psychological Medicine, 11, pp. 115-130. Burgoine, E. & Wing, L. (1983), "Identical triplets with Asperger's Syndrome", British Journal of Psychiatry, 143, pp. 261-265. Leo Kanner was een Oostenrijk-Amerikaans psychiater die bekend werd door zijn werk op het gebied van autisme. Klassiek autisme wordt naar hem ook wel het syndroom van Kanner genoemd. Enkele werken: Kanner, L. Autistic Disturbances of Affective Contact (pdf), Nervous Child, 2, pp.217-250. Kanner, L. (1946), Irrelevant and Metaphorical Language in Early Infantile Autism, American Journal of Psychiatry, 103, pp.242-246. Kanner, L. & Eisenberg, L. (1956), Early Infantile Autism 1943-1955, American Journal of Orthopsychiatry, 26, pp.55-65. Bender, L. (1982), In Memoriam Leo Kanner, MD June 13, 1894--April 4, 1981, J Am Acad Child Psychiatry 21(1): 88-89 Lise Helewaut 1BaTPA Info.vaard. ORGANISATIES/VOORZIENINGEN De Hoeve De Triangel De Heemschool De Ark 't Appelboomke Brussenwerking Homevil Kasterlinden Stichting Meded TWERK Project autisme Gem.onderw. Meetpoint voor kids KIDS Koningin Fabiola Home Wat nu ? VZW BRONNENLIJST - - Frith, U. (2003). Autism: Explaining the enigma (2nd ed.). Oxford, UK: Blackwell. Heller, T. (1908). Dementia infantilis. Zeitschrift fu¨ r Die Erforschung und Behandlung des Jugendlichen Schwachsinns, 2, 141-165. Horwitz, E.H. (2004). Autismespectrumstoornissen en persoonlijkheidsstoornissen. In: E.H. Horwitz, C.E.J. Ketelaars, A.M.D.N. van Lammeren (red.), Autismespectrumstoornissen bij normaal begaafde volwassenen (p. 75-82). Assen: Van Gorcum. Kanner, L. (1943). Autistic disturbances of affective content. Nervous Child, 2, 217-250. Kanner, L. (1944). Early infantile autism. Journal of Pediatrics, 25, 211-217. Kanner, L. & Eisenberg, L. (1956). Early Infantile Autism 1943-1955. American Journal of Orthopsychiatry, 26, 55-65. Wolff, S. (2000). Schizoid personality in childhood and Asperger syndrome. In: A. Klin, F.R. Volkmar & S.S. Sparrow (eds.), Asperger Syndrome (p. 278-309). New York: The Guilford Press. ZIJN ER PUBLICATIES BINNEN HANDBEREIK? ANDERE WERKEN Behandeling van kinderen met een autistische spectrumstoornis Vroeg- versus laattijdige diagnose van autismespectrumstoornissen bij normaal tot hoog begaafde personen PUBLICATIES IN BRONNENLIJST Kraijer, D. (2004). Handboek autismespectrumstoornissen Springerlink Katho Campus Kortrijk en verstandelijke beperking. Lisse: Harcourt Publishers. Baron-Cohen, S.(1995) Mindblindness : An essay on autism and theory of mind. Libisnet KULHoger instituut Wijsberg Lise Helewaut 1BaTPA Bleuler, E. (1911) Dementia praecox oder Gruppe der Schizophrenien. Info.vaard. Libisnet In het Nederlands : Katho Campus Kortrijk Frith U. ( 2003) Autism :Explaining the enigma. Libisnet In het Nederlands : Katho Campus Kortrijk Horwitz, E.H. (2004) Autismespectrumstoornissen en persoonlijkheidsstoornissen Libisnet Katho Campus Kortrijk Momma K. (1996) Toen verscheen een regenboog. Libisnet Katho Campus Kortrijk Warreyn P. ( (2003)SCQ: Social Communication Questionnaire Libisnet Editie 2004 HUBrussel Campus Parnas PUBLICATIE UIT BRONNENLIJST Handboek autismespectrumstoornissen en verstandelijke beperking – Dirk Kraijer Trefwoordenlijst Etiologie = leer van de oorzaken van ziekten Differentiaaldiagnostiek = het stellen van een diagnose door het afwegen van de waargenomen verschijnselen tegen die van verschillende bekende ziektebeelden ANDERE WERKEN VAN STERACTEURS UIT ARTIKEL Te vinden in Openbare bibliotheek biekorf Brugge: Uta Frith – Autisme: verklaring van het raadsel Lorna wing – leven met uw autistisch kind : een gids voor ouders en begeleiders MEER ZOEKEN OVER THEMA INTERNET ALGEMEEN http://www.balansdigitaal.nl/media/9897/08-11-Berckelaer-BM6-2007%20[1405].PDF (Een volledige tekst online. ) Referentie : http://www.balansdigitaal.nl VAKTIJDSCHRIFTEN (WETENSCHAPPELIJK) Wetenschappelijk tijdschrift autisme, theorie en praktijk. Autisme centraal Tijdschrift voor zwakzinnigheid, autisme en andere ontwikkelingsstoornissen. Lise Helewaut 1BaTPA Info.vaard. 2 relevante artikels uit autisme centraal: Fondelli, T. (2009). Autisme centraal. Het syndroom van Asperger, 21-26 Howlin, P. (2009). Autisme centraal. De ouder wordende autist , 4-10 BIJDRAGE UIT EEN VERZAMELWERK Delfos, D., Gottmer M. (2009). Autisme en levensloop. Leven met autisme. (pp. 147-160). Bohn Stafleu Van Loghum. DOI: 10.1007/978-90-313-6639-2 EINDWERKEN/ BACHELORPROEVEN Delbeke, E. (2011). De kracht van autisme : De gevolgen van een autismespectrumstoornis op de werkvloer in het normaal economisch circuit. [bachelorproef]. Kortrijk: KATHO IPSOC. De Wilde, N. (2011). Wanneer spelen een opgave is. : De speelplaats stimuleert kinderen met autisme tot spelen. [Bachelorproef]. Kortrijk: KATHO IPSOC. Librecht, E. "Mag ik jou een vraag stellen?": een beschrijvende studie naar het aanleren van aankijk- een aanspreekgedrag bij kinderen met ASS binnen een revalidatiecentrum. [Bachelorproef]. Kortrijk: KATHO IPSOC. Houwen, S. Jongeren met een verstandelijke beperking en autisme in de Lovie: met de ComVoor op zoek naar ondersteunende communicatiemiddelen. [Bachelorproef]. Kortrijk: KATHO IPSOC. HANDBOEKEN, VERZAMELWERKEN, MONOGRAFIEËN Broekhuis, W. (2010). Alleen met mijn wereld: hoe ik leered leven met autisme. Amsterdam: Nieuwezijds. Notbohm, E., De Ridder, Rob. (2007). Hiversum: Pica. Ontwikkelingsstoornissen bij kinderen.: Medisch-pedagogische begeleiding en behandeling. (2009). Assen: Van Gorcum. Roeyers, H., Autisme: alles op een rijtje. (2008). Leuven: acco. Woordcock, L., Page, A. (2011). Explosief gedrag bij autisme.: Wat kun je eraan doen?. Huizen: Pica. Bronnenlijst http://www.balansdigitaal.nl Fondelli, T. (2009). Autisme centraal. Het syndroom van Asperger, 21-26 Howlin, P. (2009). Autisme centraal. De ouder wordende autist , 4-10 Delfos, D., Gottmer M. (2009). Autisme en levensloop. Leven met autisme. (pp. 147-160). Bohn Stafleu Van Loghum. DOI: 10.1007/978-90-313-6639-2 Delbeke, E. (2011). De kracht van autisme : De gevolgen van een autismespectrumstoornis op de werkvloer in het normaal economisch circuit. [bachelorproef]. Kortrijk: KATHO IPSOC. De Wilde, N. (2011). Wanneer spelen een opgave is. : De speelplaats stimuleert kinderen met autisme tot spelen. [Bachelorproef]. Kortrijk: KATHO IPSOC. Librecht, E. "Mag ik jou een vraag stellen?": een beschrijvende studie naar het aanleren van aankijk- een aanspreekgedrag bij kinderen met ASS binnen een revalidatiecentrum. [Bachelorproef]. Kortrijk: KATHO IPSOC. Lise Helewaut 1BaTPA Houwen, S. Jongeren met een verstandelijke beperking en autisme in de Lovie: met de ComVoor op zoek naar ondersteunende communicatiemiddelen. [Bachelorproef]. Kortrijk: KATHO IPSOC. Broekhuis, W. (2010). Alleen met mijn wereld: hoe ik leerde leven met autisme. Amsterdam: Nieuwezijds. Notbohm, E., De Ridder, Rob. (2007). Hiversum: Pica. Ontwikkelingsstoornissen bij kinderen.: Medisch-pedagogische begeleiding en behandeling. (2009). Assen: Van Gorcum. Roeyers, H., Autisme: alles op een rijtje. (2008). Leuven: acco. Woordcock, L., Page, A. (2011). Explosief gedrag bij autisme.: Wat kun je eraan doen?. Huizen: Pica. KEUZE VOOR EEN ORGANISATIE UIT DE ORGANISATIES/VOORZIENINGEN De Hoeve - Beschermd Wonen Bezoekadres Mortselsesteenweg 29 2100 Deurne COMMUNICATIEGEGEVENS Telefoon: 03 320 27 20 Fax: 03 320 27 29 E-mail: [email protected] WERKING & DOELGROEP PLAATS IN DE INHOUDSTAFEL Info.vaard. 13. PERSONEN MET EEN HANDICAP o 13.09. Woonvormen voor meerderjarigen met een handicap 13.09.05. Beschermd wonen DOELGROEP personen met autisme WERKINGSGEBIED Groot Antwerpen BIJZONDERHEDEN AANMELDINGSWIJZE Telefonisch of via mail eerste contact. Daarna worden individueel verdere afspraken gemaakt. Lise Helewaut 1BaTPA Info.vaard. VOORWAARDEN In het bezit zijn van een Vlaams Fonds goedkeuring voor begeleiding door een dienst beschermd wonen. ADMINISTRATIEVE INFORMATIE OFFICIËLE WERKINGSTAAL Nederlands BESPREKING SITE De site van de Hoeve lijkt een betrouwbare site. Er Is een overzichtelijke beschrijving van het aanbod van VZW De Hoeve, wat autisme is het trekt aan om er te werken en te wonen,.. De info is omschreven als een feit, er komen geen standpunten aan bod. Er is geen maker van de site vermeldt en of er redactionele controle is kan je er ook niet van afleiden. Maar men geeft een vrij volledig beeld van de VZW De Hoeve – het is een dynamische organisatie waar men actief zaken doet met de bewoners (autisten) STATISTIEKEN – zie www.vlaanderen.be Alle cijfers geven steeds de situatie per 30 juni 2011 weer, of hebben betrekking op de eerste jaarhelft van 2011. Erkenningscijfers Lise Helewaut 1BaTPA Info.vaard. Lise Helewaut 1BaTPA Info.vaard. Lise Helewaut 1BaTPA Info.vaard. JURIDISCHE CONTEXT www. Juriwel.be 19/06/2009 - Besluit van de Vlaamse Regering tot vaststelling van de investeringssubsidie en de bouwtechnische en bouwfysische normen voor de voorzieningen voor personen met een handicap (B.S.03/09/2009) 12/11/2010 - Ministerieel besluit houdende vaststelling van de minimale kwaliteitseisen voor de multidisciplinaire teams die erkend zijn door het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (B.S.12/01/2011) 04/02/2011 - Besluit van de Vlaamse Regering betreffende de algemene erkenningsvoorwaarden en kwaliteitszorg van voorzieningen voor opvang, behandeling en begeleiding van personen met een handicap (B.S.08/04/2011) Besluit van de Vlaamse Regering betreffende de vergunning, erkenning en subsidiëring van een pilootproject diensten Inclusieve Ondersteuning door het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (B.S.20/07/2010) 11/06/2010 - Ministerieel besluit houdende de vraagverduidelijking en het ondersteuningsplan voor een persoon met een handicap van de diensten Inclusieve Ondersteuning (B.S.26/07/2010) 11/06/2010 - Ministerieel besluit houdende het zorgzwaarte-instrument ter inschaling van de ondersteuningsnood van personen met een handicap van de diensten Inclusieve Ondersteuning (B.S.05/08/2010) 03/12/2010 - Ministerieel besluit houdende de programmatie van de pleegzorg en de geïntegreerde woonprojecten voor personen met een handicap (B.S.12/01/2011) 04/02/2011 - Besluit van de Vlaamse Regering betreffende de algemene erkenningsvoorwaarden en kwaliteitszorg van voorzieningen voor opvang, behandeling en begeleiding van personen met een handicap (B.S.08/04/2011) 16/03/2010 - Omzendbrief Bijzondere subsidies aan voorzieningen (1) in de gehandicaptensector (B.S.29/03/2010) 28/02/2011 - Ministerieel besluit houdende vaststelling van de voorwaarden van toekenning van een persoonlijke-assistentiebudget aan de eerste prioritaire groep in 2011 (B.S.12/04/2011) 17/09/2010 - Besluit van de Vlaamse Regering betreffende de subsidiëring van crisisjeugdhulpverlening en rechtstreeks toegankelijke jeugdhulp verleend door voorzieningen voor personen met een handicap (B.S.28/10/2010) 28/02/2011 - Ministerieel besluit houdende vaststelling van de subsidies voor contactorganisaties die optreden in het kader van Zorgregie (B.S.15/04/2011) 04/05/2011 - Ministerieel besluit houdende vervanging van de refertelijst inzake individuele materiële bijstand (B.S.14/06/2011) Lise Helewaut 1BaTPA Info.vaard. POLITIEKE CONTEXT Verantwoordelijke minister of bevoegde departement : Kabinet van Vlaams Minister Van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin Jo Vandeurzen Koolstraat 35 1000 Brussel Tel:02/552.64.00 Welke maatschappelijke organisaties zijn actief rond het thema Personen met een Autisme Spectrum Stoornis of kortweg PASS is een Vlaamse en autonome zelfhulpgroep voor (jong)volwassenen met een stoornis in het autismespectrum en personen die een autismespectrum stoornis vermoeden bij zichzelf. De vereniging wordt zelfstandig gerund door personen met een autismespectrum stoornis zonder inmenging van hulpverleners. Er worden maandelijkse meetings georganiseerd waar mensen met autisme elkaar kunnen ontmoeten en ervaringen uitwisselen. PASS organiseert maandelijkse bijeenkomsten in diverse steden in Vlaanderen. Momenteel zijn er afdelingen in Antwerpen, Gent, Leuven, Hasselt, Brugge, Brussel, Sint Niklaas en Turnhout. Op deze dagen wordt er vaak een thema gekozen waar de leden dan in groep over kunnen praten. Naast de reguliere PASS afdelingen zijn er ook enkele afdelingen die de naam PASS-Actief hebben en dat in Antwerpen, Gent en Hasselt. Deze afdelingen organiseren activiteiten allerhande zoals uitstapjes, korte reizen, enzovoort. Verder zijn er ook nog enkele jongerenafdelingen. PASS is een autonome vereniging. Het krijgt wel ondersteuning van de Vlaamse Vereniging Autisme, die de maandelijkse uitnodigingen verstuurt aan de leden. PASS heeft geen banden met Personen uit het Autisme Spectrum, de vereniging uit Nederland voor personen met een autisme spectrum stoornis. Standpunt van één partij of groepering : EASPD (European Association of Services for Persons with Disabilities) is de Europese koepel van voorzieningen voor personen met een handicap. Onlangs heeft de associatie haar 15-jarig bestaan gevierd. Luk Zelderloo, secretarisgeneraal: 'We hebben veel bereikt, maar het werk is nog zeker niet af.' EASPD zou kunnen worden omschreven als de Europese lobbygroep van de voorzieningen. Luk Zelderloo: 'Bij de oprichting van onze associatie speelde vooral de vaststelling dat veel beleidsbeslissingen over mensen met een handicap Europees zijn, terwijl de voorzieningen tot dan toe in Europa geen stem hadden. In de eerste plaats heeft EASPD hen die stem gegeven.' Non-profit Lise Helewaut 1BaTPA Info.vaard. België was bij de medestichters van EASPD, in de persoon van onder meer Luk Zelderloo zelf. 'We waren met twee Belgen, een Ier, een Oostenrijker en een Nederlander. Nu vertegenwoordigen we meer dan 10.000 voorzieningen in heel Europa. Belangrijk is dat 95 % van onze leden non-profitorganisaties zijn. Over het algemeen is EASPD geen voorstander van marktwerking in onze sector.' Behalve de voorzieningen een stem geven in het Europese beleid, wil EASPD ook informatie uitwisselen tussen de leden onderling. 'De bedoeling is om zoveel mogelijk van elkaar te leren, om zo de dienstverlening aan personen met een handicap overal in Europa te verbeteren.' VN-verdrag Inhoudelijk streeft EASPD in de eerste plaats naar een correcte implementatie van het VN-verdrag inzake de rechten van personen met een handicap. 'Dat betekent dat we streven naar inclusie. Voor voorzieningen heeft dat belangrijke consequenties: de dienstverlening moet naar de mens komen in plaats van de mens naar de dienstverlening.' EASPD is vooral op drie terreinen actief: onderwijs, tewerkstelling, en wonen. 1. 2. 3. 'In het onderwijs is de Europese trend duidelijk meer inclusie: kinderen met een handicap moeten zoveel mogelijk worden opgenomen in het reguliere onderwijs. In de tewerkstelling zien we hetzelfde verhaal: gespecialiseerde diensten als beschutte werkplaatsen worden niet afgeschaft, maar zoveel mogelijk gebruikt als springplank naar een job in het reguliere arbeidscircuit. En op het gebied van wonen voert community based living de boventoon: mensen met een handicap niet in aparte instellingen laten wonen, maar zoveel mogelijk in hun gewone omgeving.' Ook in België is inclusie al gedeeltelijk gerealiseerd, vindt Luk Zelderloo, maar toch moeten we niet al te hoog van de toren blazen. 1. 'Dat minister Smet van onderwijs nu toch weer aparte klasjes voor kinderen met autisme wil installeren, gaat bijvoorbeeld in tegen de geest van inclusie. Personen met een autismespectrum stoornis zouden in de maatschappij moeten geïntegreerd blijven. Door hen af te zonderen in aparte klasjes of communes worden ze buiten het normale leven gehouden. Het verhoogt ook de verdraagzaamheid van elkeen om met mensen met een handicap te leren omgaan. 2. 3. Anderzijds is er op het gebied van wonen wel veel gebeurd. Wallonië heeft duidelijk nog een achterstand, maar Vlaanderen heeft al heel wat gedaan om kleinere woonvormen te organiseren. Het is waar dat er nog veel grote instellingen bestaan, maar in veel gevallen zijn die alleen nog een administratieve koepel voor veel verschillende kleinere leefeenheden. De geesten zijn de laatste jaren duidelijk gerijpt.' 'Toch wordt er nog altijd te veel gedacht vanuit wat organisaties denken dat mogelijk is, in plaats van te focussen op de ondersteuningsnoden van het individu. We kijken uit naar het werk van de veranderingsmanager die minister Vandeurzen heeft aangesteld!' Lise Helewaut 1BaTPA Info.vaard. BESLUIT 1. Hoe is deze Sadan-opdracht in zijn geheel voor jou verlopen ? Ik vind dat het enorm veel opzoekwerk was en het neemt ook enorm veel tijd in beslag. Het was geen opdracht die ik graag deed. 2. Heb je voldoende info gevonden ? Waar heb je niet gezocht en waar kan je nog zoeken ? Ik heb wel alles kunnen vinden, maar het was niet altijd even gemakkelijk. Ik heb vooral de databanken zoals springerlink gebruikt. 3. Wat moet je nog verder trainen ? Vooral aan excel. Omdat het echt wel iets is dat je in je verder leven kan gebruiken en misschien zal nodig hebben. Ik heb het nooit gezien in het middelbaar, dus ik ben er echt niet goed in. 4. Waar ben je sterk in ? Bepaalde dingen opzoeken op het internet is voor mij het gemakkelijkste en ben ik ook wel sterk in. 5. Wat heb je geleerd en wat zal je bijblijven ? Zaken die je gevonden hebt refereren. Ik wist niet hoe het moest en nu heb ik een zicht op waar het vandaan komt en hoe je het moet interpreteren als ik het in een tekst zie staan. 6. Heb je eventueel tips om bepaalde (deel)opdrachten anders te formuleren ? Of zijn er nieuwe (deel-)opdrachten nodig voor belangrijke of interessante informatievaardigheden die niet of te weinig worden ingeoefend ? We hebben vooral moeten werken met databanken en ik vraag mij af of je dat echt nodig hebt in je verdere leven. Ik denk dat word, excel, powerpoint, opzoeken op internet toch wat belangrijker is. En ik vond dat in deze grote opdracht er weinig van in aanmerking kwam.