Presentatie Preffi en EKI

Cursus Preffi 2.0 en EKI
GGD West Brabant
26 augustus 2008
Dr. Gerard Molleman
Manager
NIGZ Centrum Kennis en Kwaliteit
Programma
9.30
9.40
10.15
10.45
Programma en kennismaken
Korte inleiding achtergronden Preffi en EKI
Ervaringen invullen/scoren projecten
Bespreken van de project
• In subgroepen verzamelen scores op een flap
• Bespreekpunten bepalen: wat kan beter per project
12.00
Aandachtspunten analyse-fase
12.30
Pauze
13.15
14.00
15.00
16.00
16.30
Vervolg analyse-fase
Aandachtspunten fase interventieontwikkeling
Uitvoerings- en implementatiefase,monitoren
Aanbevelingen voor projecten en terugblik
Sluiting
Doelen
De leden van de afdeling:
•
kennen de Preffi 2.0 en het Empowerment Kwaliteit
Instrument en de digitale versie ervan
•
kunnen de eigen plannen met behulp van de Preffi en EKI
aanpassen en verbeteren
•
weten dat ze instrumenten flexibel kunnen toepassen
•
willen met de instrumenten werken omdat voor hen
duidelijk is dat dit een van de manieren is om te werken
aan de kwaliteit van de preventie-interventies
•
hebben aanbevelingen voor de projecten in het kader van
de Preffi-prijs 2009
Positionering
Preffi 2.0
Empowerment Kwaliteit Instrument (EKI)
Om de effectiviteit van GB in de
praktijk te verbeteren …..
hebben we een gecombineerde strategie
nodig:
ontwikkelen en verspreiden van evidencebased model programma’s

algemene principes en richtlijnen om zo
effectief mogelijk te werken in de eigen
context
Om de effectiviteit van GB in de
praktijk te verbeteren …..
Hulpmiddelen:
Modelprogramma’s
Certificeren van interventies
hebben we een
Richtlijnen roken, overgewicht, etc
Overzicht beschikbare interventies
(Loket)
gecombineerde strategie
nodig:
ontwikkelen en verspreiden van evidencebased model programma’s

algemene principes en richtlijnen om zo
effectief mogelijk te werken in de eigen
context
Om de effectiviteit van GB in de
praktijk te verbeteren …..
Hulpmiddelen:
Modelprogramma’s
Certificeren van interventies
hebben we een
Richtlijnen roken, overgewicht, etc
Overzicht beschikbare interventies
(Loket)
gecombineerde strategie
nodig:
ontwikkelen en verspreiden van evidencebased model programma’s

algemene principes en richtlijnen om zo
effectief mogelijk te werken in de eigen
context
Hulpmiddelen:
Preffi 2.0
Empowerment Kwaliteit instrument
Referentiekader
Kwaliteitsstandaarden voor GB
• Opus projectmanagement
• Preffi
• Referentiekader
Wanneer wat te gebruiken ?
Managen: OPUS
Hoe doe je een project
Welke stappen om resultaat te
bereiken
Effectiviteit : Preffi
Wat: Welke interventie en waarom
Programma-management, Uitkomsten, tussenstappen en wat
daarvoor nodig is
kader: Referentiekader
Wat is goede gezondheidsbevordering?
• Is planmatig opgezet
• Voldoet aan Preffi-criteria
• Schenkt aandacht aan relevante elementen
uit Referentiekader
• Scoort positief op proces-indicatoren
Proces indicatoren voor
Gezondheidsbevordering
1.
2.
3.
4.
planmatig werken
gebruik van beschikbare (epidemiologische) data
mix van methoden/strategieën
meerdere (lokale) partners betrokken
5. expertise projectteam
6. leiderschap
7. participatie (eind)doelgroep
8. bestuurlijk draagvlak
9. eigenaarschap
10. continuïteit/langdurig
Preffi 2.0
Ontwikkeling
Toelichting op instrument
Preffi ontwikkelingstraject
1994-1995
Ontwikkeling Preffi 1.0
1997-1999
Implementatieproject Preffi 1.0
2000-2002
Ontwikkeling Preffi 2.0
zomer 2002
Bruikbaarheid & betrouwbaarheid
concept Preffi 2.0
najaar 2002
Betrouwbaarheid en criteriumvaliditeit Preffi 2.0
jan. 2003
Lancering Preffi 2.0
sinds 2003
implementatie Preffi 2.0
Preffi 2.0
• Scoreboek Preffi 2.0
– Preffi 2.0 model
– Gebruiksaanwijzing
– Scoreformulier
– Operationalisering en normering
• Toelichting
• Handboek Preffi 2.0
•
•
•
•
Digitale versie van de Preffi
Empowerment Kwaliteit Instrument
Engels, Frans, Hongaars, Noors, EQUIHP
Economische dimensie Preffi (nog in aanvraag)
Wat is het probleem en
de oorzaak daarvan?
Wat kun je er aan doen?
Wat ga je dan doen?
Hoe doe je dat op grote
schaal?
Werkt het ook?
Wat is het probleem en
de oorzaak daarvan?
Wat kun je er aan doen?
Wat ga je dan doen?
Hoe doe je dat op grote
schaal?
Werkt het ook?
Wat is het probleem en
de oorzaak daarvan?
Wat kun je er aan doen?
Wat ga je dan doen?
Hoe doe je dat op grote
schaal?
Werkt het ook?
Preffi 2.0 model
Preffi 2.0 inhoud/clusters
Ontwikkelingsgerichte
aspecten
Uitvoeringsgerichte
aspecten
2. Probleemanalyse
7. Implementatie
3. Determinanten
8. Evaluatie
4. Doelgroep
1. Randvoorwaarden
5. Doelen
6. Interventie-ontwikkeling
be
oo
rd
ak
el
en
m
at
i
st g
er
k
te
zw
ni
et
Implementatie
7 Implementatie
7.1 Keuze voor implementatiestrategie gericht op intermediairen
7.1a Wijze van implementeren: top down en/of bottom up
7.1b Afstemmen van implementatie-interventies op intermediairen
7.1c Geschiktheid van de aanbieder voor intermediairen
7.2 Monitoren en genereren van feedback
7.3 Inbedden in een bestaande structuur
rapportcijfer
Evaluatie
8 Evaluatie
8.1 Duidelijkheid en overeenstemming over de uitgangspunten van de evaluatie
8.2 Procesevaluatie
8.3 Effectevaluatie
8.3a Is (of wordt) er een verandering gemeten?
8.3b Is aannemelijk dat de verandering is teweeggebracht door de interventie?
8.4 Feedback aan betrokkenen
rapportcijfer
Randvoorwaarden en haalbaarheid
1 Randvoorwaarden en haalbaarheid
1.1 Draagvlak
1.2 Capaciteit
1.3 Sturing door de projectleider
1.3a Expertise en eigenschappen van de projectleider
1.3b Aandachtspunten voor sturing
rapportcijfer
rapportcijfer over gehele project
korte toelichting: …………………………………………………………………………………………………
…………………………..……………………………………………………………………………………………
Toelichting:
Vul bij ieder criterium een score in door een kruisje te zetten in een van de vakjes:
sterk, matig of zw ak. De operationalisatie vindt u in het document 'Operationalisering
en normering Preffi 2.0'. Mocht u criteria, vragen of termen onduid
Verbeterpunten en Acties:
maak keuzen
Verbeterpunten
Acties
1
a
b
2
a
b
3
a
b
c
a
4
Empowerment Kwaliteits Instrument
voor gezondheidsbevorderaars
als aanvulling op de Preffi 2.0
Waarom aandacht voor empowerment
• Werkzaamheid in projecten
• Brede erkenning belang concept (sinds Ottawa-charter !!)
• Concept dwingt om
– doelgroep als uitgangspunt te nemen
– verantwoordelijkheid bij de mensen te laten
– samen met de doelgroep te werken
• In Nederlandse GB-praktijk lippendienst aan empowerment
• Wel intentie, maar in de praktijk lastig
Aandachtspunt ZonMw: Gezond leven
 Empowerment Kwaliteit Instrument
 Toolbox meten van empowerment
 Trainingsprogramma
 Samenwerking NIGZ en UvH(umanistiek)
Gebruikte definitie
empowerment is het proces waardoor
mensen meer invloed verwerven over
beslissingen en acties die van invloed
zijn op hun gezondheid
Concept ‘empowerment’
• Proces en uitkomst
• Context-afhankelijk en dynamisch
• Doelen op verschillende niveau’s:
►persoonlijk •(zelf)beleving
(►organisatie)
•kritisch bewustzijn
►community •gedrag
Niveau van
empowerment
Empowermentdoelen
Waar streeft de gezondheidsbevorderaar samen met de doelgroep naar als het gaat om gezond leven?*
Het vergroten of versterken van ...
Persoonlijk
Zelfbeleving
Gevoel van controle
Gevoel van competentie
Ervaring van zin, betekenis
Positief gevoel van eigenwaarde
Kritisch bewustzijn
Inzicht in eigen doelen, verlangens en behoeften met betrekking tot gezond leven
Inzicht in interpersoonlijke en maatschappelijke (machts)verhoudingen, (verinnerlijkte) beelden en
opvattingen en de relatie met gezond leven
Inzicht in de eigen mogelijkheden en middelen om gezond leven doelen te verwezenlijken
Gedrag
Uitingen van persoonlijke empowerment, zoals:
Participatie in sociale en politieke activiteiten die bijdragen aan gezond leven (vereniging,
lotgenotengroep, sportclub, politieke partij, lokale raad, adviescommissie, werkgroep)
Bewuste keuzes maken als het gaat om gezond leven
Weerbaarheid, assertiviteit (‘nee’ kunnen zeggen, opkomen voor de eigen belangen en behoeften en
opvattingen over gezond leven)
Copingvaardigheden om om te gaan met moeilijke situaties en het oplossen van problemen
Veranderingen in leefstijl in overeenstemming met de eigen gezond leven doelen
Community
Beleving
Een gevoel van onderlinge verbondenheid in de gemeenschap en betrokkenheid bij gezond leven in die
gemeenschap
Geloof van de gemeenschap in de eigen mogelijkheden om invloed uit te oefenen op gezond leven in die
gemeenschap
Kritisch bewustzijn
Inzicht van gemeenschap in gedeelde doelen, verlangens en behoeften met betrekking tot gezond leven
Inzicht van de gemeenschap in maatschappelijke (machts)verhoudingen, beelden en opvattingen en de
relatie met gezond leven
Inzicht van de gemeenschap in de eigen mogelijkheden en middelen om gezond leven doelen te
verwezenlijken
Gedrag
Uitingen van community empowerment, bijvoorbeeld:
Participatie van de gemeenschap in politieke besluitvormingsstructuren (lokale raad, werkgroep, politieke
partij, adviescommissie)
Lokaal leiderschap
Sociale steun netwerken
Samenwerkingsverbanden
Ook valt te denken aan (langere termijn) doelen** als:
Aanpassingen in de fysieke omgeving
Aanpassingen in wet- en regelgeving
Aanpassingen in maatschappelijke besluitvormingsprocedures
Positieve of genuanceerde beeldvorming over de gemeenschap
Uitgangspunten ontwikkeling EKI
• Werkproces van de professional is leidend
• Preffi biedt kader voor werkproces
• EKI wil aanvulling op Preffi zijn voor
empowerment aspecten in projecten
• structuur van Preffi
• verbeterinstrument voor empowerment aspecten
• Balans tussen top-down en bottum up
Thema’s voor EKI
Randvoorwaarden voor
empowerment
Met doelgroep analyse
maken
Rol doelgroep en GB-er
Welke
empowermentdoelen entechnieken
Uitvoer en
implementaties
Evalueren
Preffi 2.0 model
Analyse
2 Probleemanalyse
Aard, ernst en omvang van het probleem
Spreiding van het probleem
Hoe zien de verschillende betrokkenen het probleem?
3.1
3.2
3.3
3.4
Items Preffi 2.0
3 Determinanten van (psychische) problematiek, gedrag en omgeving
Theoretisch model
Bijdrage van determinanten aan problematiek, gedrag of omgevingsfactor
Beïnvloedbaarheid van de determinant
Prioritering en keuze
Interventiekeuze en -ontwikkeling
4 Doelgroep
4.1 Algemene en demografische kenmerken van de doelgroep
4.2 Motivatie en mogelijkheden van de doelgroep
4.3 Bereikbaarheid van de doelgroep
5 Doelen
Doelen sluiten aan op de analyse
Doelen zijn specifiek, tijdgebonden en meetbaar
Doelen zijn aanvaardbaar
Doelen zijn haalbaar
6 Interventieontwikkeling
6.1 Onderbouwing van de rationale van de interventiestrategie
6.1a Afstemming van de strategieën en methoden op doelen en doelgroepen
6.1b Eerdere ervaringen met de interventiemethode
6.2 Duur, intensiteit en timing
6.2a Duur en intensiteit van de interventie
6.2b Timing van de interventie
5.1
5.2
5.3
5.4
6.3 Afstemming op de doelgroep
6.3a Participatie van de doelgroep
6.3b Afstemming op de 'cultuur'
6.4
6.5
6.5a
6.5b
6.6
6.7
Effectieve technieken (aanbevolen)
Ruimte voor persoonlijke benadering
Feedback over effecten
Gebruik van beloningsstrategieën
Barrières voor gewenst gedrag wegnemen
Sociale steun regelen, omgeving erbij betrekken
Aanleren van vaardigheden
Follow-up regelen
Goal-setting en implementatie-intenties
Interactieve benadering
Haalbaarheid in de praktijk
Afstemming op intermediaire doelgroepen
Kenmerken van de implementeerbaarheid van de interventies
Samenhang
Pretest
Implementatie
7 Implementatie
7.1
Keuze voor implementatiestrategie gericht op intermediairen
7.1a Wijze van implementeren: top down en/of bottom up
7.1b Afstemmen van implementatie-interventies op intermediairen
7.1c Geschiktheid van de aanbieder voor intermediairen
7.2
Monitoren en genereren van feedback
7.3
Inbedden in een bestaande structuur
Evaluatie
8 Evaluatie
8.1
Duidelijkheid en overeenstemming uitgangspunten evaluatie
8.2
Procesevaluatie
8.3
Effectevaluatie
8.3a Is (of wordt) er een verandering gemeten?
8.3b Is aannemelijk dat interventie verandering teweegbrengt?
8.4
Feedback aan betrokkenen
Randvoorwaarden en haalbaarheid
1 Randvoorwaarden en haalbaarheid
1.1
Draagvlak
1.2
Capaciteit
1.3
Sturing door de projectleider
1.3a Expertise en eigenschappen van de projectleider
1.3b Aandachtspunten voor sturing
+
uitgaan van kracht van de doelgroep
+
+
rol van GB-er
specifieke empowerment-doelen
+
participatie doelgroep in alle fasen
Keuze voor de vorm analoog aan model:
Parallel-Tracking public health programming
uit: Laverack,Health Promotion Practice,Building empowered communities, 2007
Programme design phase: Identification of issues, appraisal and approval stage.
Chronic Disease Prevention track
1. Programme Objectives.
Improvements in the morbidity and
mortality of the population.
Empowerment track
Engaging and Enabling people to
take control of their lives and health
Empowerment objectives.
What is the level of control and choice
over health and life decisions?
2. Strategic approach.
Strategic approach.
Top-down approaches
employing social marketing,
health education and
behavioural interventions.
Does the programme
address local issues and
build capacity?
3. Management.
Pre-packaged and controlled by
an outside agent.
Management
How is the community
involved in the delivery of
the programme? What is the
strategy for comm control?
4. Evaluation
Evaluation
Epidemiological data to
demonstrate objectives.
Does the programme use
participatory evaluation
techniques-empowering?
Participatie
• Zonder participatie is empowerment
ondenkbaar. Het is een belangrijk
component , maar ook een indicator van
empowerment.
Empowerment veronderstelt participatie, maar om
te kunnen of willen participeren is er ook en
zekere mate van empowerment nodig
Mate van participatie in EKI
A. Op basis van participatieladder van Pretty
• Geen participatie
Zwak
• Passieve participatie
• Participatie via informatie
Matig
• Participatie via consultatie
• Functionele participatie
• Interactieve participatie
Sterk
• Zelfmobilisatie
B. Representativiteit betrokkenheid leden
doelgroep
Empowerment Kwaliteit Instrument
bestaat uit:
• Scoreformulier met 5 clusters en 23 items
• Document met operationalisering en normering
per item
• Toelichting op EKI
• Internet-versie
Empowerment Participatie
Randvoorwaarden
Cluster 0
Score-formulier
Empowerment Kwaliteit
Instrument
EKI
0.1
0.2
0.3
0.4
Analyse
Cluster 1
Cluster 2
Empowermentvaardigheden van de gezondheidsbevorderaar
Draagvlak eigen instelling voor werken met empowerment-benadering
Draagvlak samenwerkingspartners voor werken met empowermentbenadering
Capaciteit empowerment-benadering
z/m/s
z/m/s
z/m/s
z/m/s
Breed over het gehele project
Vaststellen van het probleem /thema en relevante factoren met de doelgroep
Thema en relevante subgroepen
1.1
Factoren die als ingang dienen voor empowerment
1.2
Keuze factoren volgens de doelgroep
1.3
Mate van participatie in analyse
1.4
Representativiteit betrokken leden doelgroep
1.5
Rol van de doelgroep en de gezondheidsbevorderaar
Duidelijkheid rol van de doelgroep
2.1
Duidelijkheid rol van de gezondheidsbevorderaar
2.2
z/m/s
z/m/s
z/m/s
z/m/s
z/m/s
z/m/s
z/m/s
Interventie-ontwikkeling en uitvoer: Uitwerken per interventie
Cluster 3
Cluster 4
Interventie-mogelijkheden
Empowermentdoelen
3.1
Passen empowermentdoel, interventie en doelgroep op elkaar
3.2
Empowerment-technieken
3.3
Mate van participatie in vaststelling doelen door doelgroep
3.4
Mate van participatie in ontwikkeling/ keuze interventie door doelgroep
3.5
Uitvoer en implementatie
Participatie doelgroep in uitvoer van de interventie
4.1
Mate waarin intermediairs empowerment-doelen kunnen realiseren
4.2
Mate van continuïteit en structurele inbeddingen van de interventie
4.3
Evaluatie
Cluster 5
1
2
z/m/s
z/m/s
z/m/s
z/m/s
z/m/s
z/m/s
z/m/s
z/m/s
Breed over het gehele project
Evaluatie en monitoring
Monitor van de voortgang voor de gezondheidsbevorderaar
5.1
In hoeverre heeft de doelgroep zicht op de versterking van haar
empowerment
5.2
Verbetermogelijkheden voor de intermediairen
5.3
Mate van participatie van de doelgroep bij de evaluatie
5.4
Mate van participatie van de intermediairen bij de evaluatie
5.5
z/m/s
z/m/s
z/m/s
z/m/s
z/m/s
www.gbkwaliteit.nl of www.preffi.nl
Achtergrondinformatie
Preffi
Eigen account om digitale
versies van Preffi en EKI
in te vullen
Digital versie EKI
Digitale versie Preffi 2.0
www.gbkwaliteit.nl of www.preffi.nl
Achtergrondinformatie
Empowerment +
Toolkit ‘meten aspecten van
empowerment’
De Preffi gebruiken
Ervaringen met scoren
Functies Preffi 2.0 (en EKI)
• Diagnostisch kwaliteitsinstrument
Als leidraad bij het ontwikkelen van een project
Om na te gaan wat goed is en beter kan
Voor opstellen van verbeterplannen
• Beoordelingsinstrument voor projecten
Als selectie instrument
De betrouwbaarheid van de Preffi 2.0 over het
beoordelen van projecten van anderen
• Meerdere beoordelaars en meerdere
beoordelingsperspectieven nodig
• Verschillende typen criteria :
– feitelijke
– inhoudelijke, expert-kennis veronderstellend
– projectmanagement-achtige
• Beoordeling op basis van projectbeschrijving én
gesprek met de projectleider
• Training nodig in Preffi gebruik: streng-soepel,
omgaan met onduidelijkheden
Aandacht punten bij analyse
• Aandacht voor persoon en omgeving
• Integrale benadering
• Equity-check
• Spreiding van het probleem
• Positioneren project in doelenboom
• Gebruik juiste theorie
Projectschema 1
Resultaat
Einddoel
Tussenresultaat 1
Tussendoel 1
Tussenresultaat 2
Tussendoel 2
De stappen van een strategie
(Doel, doelgroep, Interventie combinatie)
• Uitgaande van beoogde resultaat (doel)
• Analyseren welke variabelen veranderd moeten worden
(subdoelen)
• welke mensen daarbij betrokken moeten worden
(doelgroep)
• via welke veranderingsprocessen de beoogde wijzigingen
bereikt moeten worden
• ieder veranderingsproces wordt opgesplitst in activiteiten
of taken, de kleinste bouwstenen van een project.
Strategie
Projectschema 2
Einddoel
Tussendoel 1
Tussendoel 2
Strategie 1.1
Strategie 1.2
Strategie 2.1
Interventie 1.2a
Interventie 1.2b
Interventie 1.2c
Activiteit 1
Activiteit 2
Activiteit 1
Activiteit 2
Activiteit 3
Activiteit 4
Activiteit 1
Activiteit 2
Activiteit 3
Strategie 2.2
Strategie 2.3
Verklaringsmodellen
Specifiek
Algemeen
ASE-model (1987)
Attitude
Externe
variabelen
Sociale
invloed
Eigen
effectiviteit
Barrières
Intentie
Gedrag
Vaardigheden
Stressmodel van Caplan (1963)
interveniërende variabelen
geestelijk
gezondheidsnivo
competentie
toegenomen (groei)
risicofactor
crisis
stabiel
ondersteunende
systemen
Vooral in GGZ-sector
afgenomen
(stoornis)
Interventiemodellen
 Algemeen
 Helpen om doelgroepen te segmenteren
Preventie-mix
• Voorlichting, educatie
• Voorzieningen
• Regelgeving, wetten
Ethische en politieke overwegingen !!
Segmentatie van de doelgroep
• Op de diffusie-curve van Rogers
• Naar motivatie-stadium
• Naar willen/kunnen
Voorlichtingsmodel Kok/McGuire (1985)
Aandacht
Selectiviteit
Begrip
Begrijpelijkheid
Attitudeverandering
Intentieverandering
Gedragsverandering
Gedragsbehoud
Voor- en
nadelen
Subjectieve normen en
effectiviteits
verwachting
Onvoorziene
barrières
vaardigheden
Effect feedback
Stages of Change-model van
Prochaska en DiClemente
Permanente uitgang
Consolidatie
Actieve
verandering
Terugval
Voorbeschouwing
Beslissing
Overpeinzing
Tussentijdse uitgang
Adoptiecurve van Rogers
100
%
laggards
75
%
late majority
50
%
mate
van
adoptie
early majority
25
%
early adopters
innovators
tijd
Verspreiding van informatie
100
80
100
70
60
50
40
30
15
20
5
0
doelgroep van gehoord
ingezien
aangeschaft
gebruikt
zoals
bedoeld
Typen doelgroepen en aanpak
Willen
Kunnen
+
-
-
+
A: Kan en wil
C: Kan wel, maar wil niet
Kennis versterken
Verleiden, stimuleren
Adviseur
Overtuiger
B: Wil wel, kan niet
D: Kan niet en wil niet
Leren, begeleiden
Bemoeien, corrigeren
Coach
Opdrachtgever
Interventie-keuzes
Overwegingen om tot interventie te komen
• Doel, Doelgroep, Interventie combinatie
• Keuze in aspecten van de preventie-mix
• Keuze in te veranderen determinant
• Stem interventie af op doelgroep
• Stem interventie af op doel
Tips voor de interventie-keuze (1)






Doelen die men wil realiseren
Welke interventie past bij het doel
Leer van anderen
Gebruik reviews/kennissyntheses
Haalbare interventies gezien de
randvoorwaarden/situatie
Indien noodzakelijk: verander de
doelen of pas deze aan
Tips voor de interventie-keuze (2)
 Kies de juiste intensiteit voor je interventie
 Interventie is deel van een mix aan interventies
om verschillende determinanten te beïnvloeden
 Gebruik effectieve elementen
 En…. Kies een interventie die bij je past
Koppeling doelen en interventies
•
Kennis:
– Lezing en andere kennisoverdrachtvormen
– Demonstraties
– Geschreven en audiovisueel materiaal/internet
•
Houding
–
–
–
–
–
Mening vormen
Inzetten van rolmodellen
Discussiegroepen
Brainstormen
Overtuigende leer strategieën
• Vaardigheden:
– Oefenen
– Blootstelling (exposure: statements ondertekenen)
– Case studie, rollenspel
Koppeling doelgroep en
interventies(1)
Rogers
• Innovators, vroege adopters:
– Massa-mediale voorlichting
• Vroege en late meerderheid:
– Interpersoonlijke communicatie
• Achterblijvers/laggards:
– Intensieve vormen van persoonlijke communicatie
Koppeling doelgroep en interventies(2)
Prochaska en DiClemente
Voorbeschouwing :
Bewustmakende voorlichting
Overpeinzing:
Voor- en nadelen
Paradoxale benadering
Verandering:
Vaardigheden trainen
Sociale steun
Eigen effectiviteit
Consolidatie:
Feedback
Terugval preventie strategieen
Implementatie-modellen
‘Implementatie’
Initiator
Intermediair
Doelgroep
Cascademodel
6
5
1
Macro
niveau
2
Initiator
Bedoeld
programma
Meso
niveau
Intermediair
4
Geïmplementeerd
programma
3
Micro
niveau
Doelgroep
Gerealiseerd
programma
Vergelijking empowerment en
implementeren
Implementatie
Empowerment
• voordeel intermediair
• intm. verantwoordelijk
• realiseren ownership
• kracht doelgroep
• doelgroep centraal
• participeren doelgroep alle fasen
• GB’er faciliteert
• GB’er faciliteert
–
–
–
–
bekend maken
overtuigen
ondersteunen
structuren
• monitoren om te leren
–
–
–
–
kennis verspreiden
verleiden, stimuleren
leren, begeleiden
bemoeien, corrigeren
• monitoren verbetermogelijkheden
Professionele grondhouding
Typen doelgroepen en aanpak
Willen
Kunnen
+
-
-
+
A: Kan en wil
C: Kan wel, maar wil niet
Kennis versterken
Verleiden, stimuleren
Adviseur
Overtuiger
B: Wil wel, kan niet
D: Kan niet en wil niet
Leren, begeleiden
Bemoeien, corrigeren
Coach
Opdrachtgever
Professionele mentaliteiten
• tot 1960/65
Er boven op
• tot 1980/85
Er naast
• tot 2002
Er vandaan
• na 2002
Er op af
Uit : Jos van der Lans, (2007)
De leefwereld als spreekkamer
NIEUWE FASE: ER OP AF!
•
tot 1960/65
ER BOVEN OP
vertrouwen verplicht - gezag
• tot 1980/85
ER NAAST
vertrouwen vanzelfsprekend - identificatie
• tot 2002
ER VANDAAN
vertrouwen verondersteld - vraaggericht
• na 2002
ER OP AF
vertrouwen verwerven - empowerment
Uit : Jos van der Lans, (2007)
De leefwereld als spreekkamer