Heuvelland in de nieuwste tijd (1795

Heuvelland in de nieuwste tijd (1795-1945)
De
Franse Revolutie bracht tussen 1792-'94 weer oorlog en sterker nog, met de inlijving bij Frankrijk
verdwenen alle oude instellingen en rechtsregels. De meeste kerkdorpen werden een gemeente en
kregen rond 1800 de eerste gemeentebesturen in de huidige vorm. Met het Belgische regime (1830) brak
een rustige tijd aan waardoor de bevolking in deze landelijke dorpen wat steeg. Op sociaal vlak werd
de bovenlaag gevormd door de grootgrondbezitters, de grote landbouwers en de beoefenaars van vrije
beroepen. Daaronder stonden onderwijzers, middenstanders, enz. Naar onder toe ontmoetten we de kleinere
landbouwers op pachthoeven en landarbeiders. Op het platteland waren de sociale problemen dankzij de
ruimte en de mogelijkheid om in de eigen voeding te voorzien, minder opvallend dan in de steden. Rond
1900 onstonden al toeristische centra, met name rond de Kemmelberg.
Het
aanbreken van de Eerste Wereldoorlog beëindigde deze periode. De oorlogsgruwel was hier helemaal niet
vreemd, maar dit conflict was van een andere orde. Door zijn uitzonderlijke geografische eigenschappen,
was deze heuvelstreek door de oorlogsvoerende partijen gegeerd. Vroeg of laat zou iedereen voor het
militaire geweld op de vlucht gaan. Door het aanhoudende kanonvuur werd alles met de grond gelijk
gemaakt. Wijtschate lag al sinds oktober 1914 in de vuurlijn; de andere dorpen werden eerder sporadisch
geraakt maar verdwenen onder de slag om de Kemmelberg in april 1918.
Vanaf 1919 namen de grondbezitters het initiatief om hun eigendommen en daaarmee ook de dorpen ter
herbouwen, alle volgens hetzelfde patroon als voor de oorlog. Ook voor de bouwstijl domineerde de traditie.
De vooraanstaanden werden hierin gesteund door de bevolking die voor een groot deel terugkeerde uit
ballingschap. Rond 1930 waren de meeste aandenkens aan de oorlog opgeruimd. Sindsdien leerde men
leven met de vele begraafplaatsen en monumenten. Tegelijk met de heropbouw ontstond hierrond het
oorlogstoerisme.
Na de troebelen van de Franse tijd zou de kerk tot een flink stuk in de 20ste eeuw het centrum blijven van een
traditionele religieuze volkscultuur. De pogingen om het lager onderwijs aan de invloed van de kerk te
onttrekken zouden rond 1880 trouwens mislukken. De organisatie bleef gedeeld tussen de gemeentebesturen
en enkele kloosterorden die de jongens of de meisjes voor hun rekening namen. Met de invoering van de
leerplicht tot 14 jaar werd het schoollopen vanaf de wederopbouw veralgemeend.
Wil je meer weten over deze periode ?
•
algemene info over WO I1
•
Mijnenslag 1917 2
3
Wil je meer weten over de geschiedenis van Heuvelland: archief
Velden
Naam
Waarde
Thema's
Ontspanning / Cultuur / Geschiedenis
Doelgroepen
Iedereen
Toeristen
Inwoners
3.
daisy:310-www (Archief)
Heuvelland in de nieuwste tijd (1795-1945)
ID: 1652-www | Versie: 7 | Datum: 5/11/07 16:43:01
1
Dienst
Diensten / Vrije tijd / Cultuur
Diensten / Vrije tijd / Toeristische dienst
Diensten / Algemene zaken / Secretarie / Archiefdienst
Heuvelland in de nieuwste tijd (1795-1945)
ID: 1652-www | Versie: 7 | Datum: 5/11/07 16:43:01
2