VITAL REGIONS Toegepast onderzoek helpt bij knelpunten op de werkvloer Er is weinig onderzoek verricht naar de handelswijzen van verpleegkundigen in de psychiatrie. Het werkveld heeft daar echter wel behoefte aan. Binnen de onderzoeksgroep Zorg & Welzijn werkt het lectoraat Zorg en Innovatie in de Psychiatrie aan onderzoek naar de verbetering van zorg voor mensen met een psychiatrische aandoening. Vragen vanaf de werkvloer Binnen de onderzoeksgroep is dr. Nynke Boonstra lector Zorg & Innovatie in de Psychiatrie. ‘’Er zijn veel belangrijke landelijke ontwikkelingen binnen de psychiatrie waaraan het lectoraat aandacht besteedt. We denken mee over welke vragen in de toekomst op de sector afkomen, zodat we proactief onderzoeksvragen kunnen ontwikkelen. Ook komen veel vragen vanaf de werkvloer, van zowel verpleegkundigen als directeuren. Samen met 10 medewerkers van GGZ Friesland verrichten we toegepast onderzoek om een bijdrage te leveren aan een vitalere regio.’’ Gebitsverzorging Een van de onderzoeken die op basis van een vraagstuk uit de praktijk is opgezet, gaat over mondhygiëne bij jongeren met een psychische aandoening. ‘’Jongeren met psychiatrische problemen krijgen vaak medicatie voor hun aandoening. Deze medicatie zorgt ervoor dat de kans op tandbederf snel toeneemt. Poetsen en flossen is erg belangrijk. Wanneer verpleegkundigen vragen of patiënten hun gebit verzorgen antwoorden ze ‘ja’. Alleen is die ja vaak een nee. Eerst onderzochten we op welke manier patiënten hun gebit verzorgden. Nu onderzoeken we waarom ze hun gebit niet verzorgen en wat voor ondersteuning zij nodig hebben om dit wel te doen. Moet er fysieke hulpverlening zijn, of willen ze liever een app? Op deze manier hebben verpleegkundigen beter zicht op welke handelingen wel of niet werken. Daarbij wordt ook vooral gekeken hoe iemand zelf meer regie kan nemen. Ik ben erg benieuwd!’’ Lectoraat Zorg en Innovatie in de Psychiatrie Het lectoraat Zorg en Innovatie in de Psychiatrie wil door onderzoek de zorg voor mensen met een psychiatrische aandoening verbeteren. Avelien Bos Student & onderzoek Student-onderzoeker Elk semester werken hbo-studenten, masterstudenten Verpleegkundig Specialist en psychologen in opleiding binnen GGZ Friesland aan onderzoeken bij het lectoraat. ''We denken mee over welke vragen op de sector afkomen en ontwikkelen proactief onderzoeksvragen'' ‘’Ook zoeken we zoveel mogelijk de samenwerking met andere disciplines, zoals studenten Communicatie & Multimedia Design (CMD). Naast een afstudeerbegeleider krijgen studenten een docentonderzoeker toegewezen. Dat biedt extra ondersteuning bij het onderzoeken. De tijd en energie die studenten in het onderzoek steken leiden tot meer inzicht of praktische verbeteringen op de werkvloer. Ook kunnen studenten worden benoemd als coauteur wanneer een onderzoek wordt gepubliceerd.’’ Onderzoek op een hogeschool GGZ Friesland en de NHL bundelen krachten en investeren beiden in toegepast onderzoek. Beoogd effect is dat praktijk en zorgopleidingen aansluiten bij belangrijke ontwikkelingen binnen de sector. ‘’Dat vind ik zo leuk aan een lectoraat. Het is de reden waarom ik heb gekozen voor een hogeschool en niet voor hoogleraarschap.’’ Daarnaast dragen innovatieve projecten en onderzoek bij aan bewijsvoering voor het handelen van hbo-professionals binnen de geestelijke gezondheidszorg. Kortom, wat werkt wel en wat niet binnen de geestelijke gezondheidszorg. Avelien Bos onderzocht bij het Vroege Interventie Psychose-team (GGZ Friesland) vitamine D-deficiëntie onder mannen en vrouwen met een psychische aandoening. ‘’Het bleek dat 73,4% van de patiënten vitamine D-deficiënt is. Psychiatrische patiënten zijn vaak binnenshuis of op ongunstige tijdstippen buiten, terwijl je voor 90% vitamine D uit de zon haalt.’’ Na het behalen van haar diploma kon ze direct aan het werk bij de Forensisch Psychiatrische Afdeling in Franeker. In haar werk wil ze graag een taboe doorbreken: ‘’Werken in de psychiatrie is vergelijkbaar met werken in een ziekenhuis; de patiënten steken alleen anders in elkaar. Ik merk dat er een angstcultuur heerst: geheel onterecht! Mensen met een psychische aandoening zijn gewoon mensen zoals jij en ik.’’ Haar afstudeerscriptie was genomineerd voor de prestigieuze Van Welderen Rengersfonds Scriptieprijs. 11