Solidariteit met de Mapuche Politieke Gevangenen

1
Solidariteit met de Mapuche Politieke Gevangenen
en andere slachtoffers van de onderdrukking.
1.- Het Mapuche Volk.
Voor de invasie van de Spaanse veroveraars
besloeg de Mapuche Volks Natie een
uitgestrekt grondgebied, Waj Mapu
(Mapuche gebied) genaamd, in onze taal
Mapuzugun. Dit grondgebied werd
gevormd door Gulu Mapu (aan de
Chileense kant) en Puel Mapu (aan de
Argentijnse kant).
Gulu Mapu strekte zich uit vanaf de rivier
Copiapó tot aan de Golf van Reloncaví en
vanaf het Andesgebergte tot aan de Stille
Oceaan.
Puel Mapu strekte zich uit vanaf de rivieren Cuarto en Diamante in het noorden
tot aan de rivier Limay in het zuiden, in het oosten vanaf de rivier Salado (in de
nabijheid van Buenos Aires) en de Atlantische Oceaan, tot aan het
Andesgebergte in het westen.
Behalve het Mapuche Volk, woonden in het zuiden van Waj Mapu de volgende
inheemse volkeren: Ona, Yagan, Alacufe, Chonos, Chiquillanes en Poya.
In de actualiteit is het fundamentele probleem van het Mapuche Volk, dat het
een Volks Natie is die is verslagen en militair bezet door de Chileense en
Argentijnse Staten. Hun grondgebied is door deze Staten geannexeerd,
gekoloniseerd en onderdrukt onder hun systeem van overheersing. Dit probleem
is een voortvloeisel van de Spaanse Verovering van ons continent en vervolgens
door de formatie van de Latijns- Amerikaanse Staten die zich op grondgebied
van de inheemse volkeren vestigden middels bloedige oorlogen.
Zowel de Spaanse veroveraars als daarna de Creoolse Bourgeoisie (de
voortzetters van de Spaanse Verovering) en hun nieuw gevormde Staten hebben
de inheemse volkeren uitgeroeid, hebben zich hun land toegeëigend en hebben
hen vervolgd en tot slaven gemaakt als waren het “wilde, zielloze dieren en
gevaarlijke vijanden van de ontwikkeling”.
2
Het is weinige inheemse volkeren gelukt om deze genocide te overleven, dankzij
heldhaftig verzet, zoals in het geval van het Mapuche Volk.
Het Mapuche Volk heeft meer dan drie eeuwen weerstand kunnen bieden aan de
Spaanse Verovering en heeft zijn grondgebied voor enkele eeuwen
onafhankelijk en soeverein kunnen houden.
De Mapuche Volks Natie werd pas in 1881 door het Chileense leger, en in 1885
door het Argentijnse leger, militair verslagen.
In de actualiteit is de Mapuche Volks Natie militair bezet door de Chileense en
Argentijnse Staat, gekoloniseerd, beroofd van haar grondgebied en gedwongen
te leven op Reducties (reservaten), in totale armoede en marginalisering.
Naast de plundering van ons grondgebied hebben de Chileense en Argentijnse
Staat op de rand gestaan van de volledige vernietiging van ons volk, en onze
traditionele manier van sociale en economische organisatie, cultuur, filosofie en
religie bijna volledig verwoest.
2.- De Regering van Salvador Allende.
Zoals bekend werd Salvador Allende tot president van Chili verkozen in 1970.
De Chileense President Salvador Allende, op 11 September 1973 ten val
gebracht, is de enige die als uitzondering in de Chileense geschiedenis een
respectvol standpunt innam jegens het Mapuche Volk.
Allende dicteerde de wet 17.729 die, ondanks de geïntroduceerde modificaties
vanwege de reacties, de meest progressieve was tot dan toe bekend. Wat deze
wet van alle voorafgaande onderscheidt, is dat de belangrijkste doelstelling niet
de verdeling van de Reducties is, maar integendeel, de restitutie van
grondgebied toegeëigend door grootgrondbezitters.
Wet 17,729 stelde in essentie als doel:
a.- De restitutie van grondgebied. Praktisch een derde van het land met
eigendomstitel was toegeëigend.
b.- Bevorderen van een coöperatief systeem van eigendom en exploitatie van
het land.
c.- Bevorderen van de integrale ontwikkeling van het Mapuche Volk.
Deze en andere maatregelen die het Volk ten goede kwamen, genomen door de
regering van Salvador Allende, werden hevig verworpen door de Chileense
Bourgeoisie die gelieerd is aan de multinationals en het Imperialisme van de
3
Verenigde Staten. Deze afwijzing heeft zich op dramatische wijze geuit in de
bloedige staatsgreep van 1973.
3.-De Militaire Dictatuur van Pinochet.
De dictator Augusto Pinochet leidde de Staatsgreep tegen Salvador Allende en
het volk. Pinochet en zijn dictatoriale regime ontketenden een hevige repressie
en vervolging tegen de sympathisanten van Salvador Allende’s ideeën en
revolutionaire ideeën.
Het doel van deze Staatsgreep was:
 Het compleet wegvegen van het progressieve project van Salvador Allende’s
Regering.
 Het afschaffen van resultaten die werknemers hadden verworven wat betreft
vakbonden en salarissen.
 Teruggave aan de voormalige eigenaren van de nationale en internationale
ondernemingen die hen onteigend waren.
 Teruggave aan de grootgrondbezitters van onrechtmatig toegeëigend
Mapuche grondgebied die ten tijde van Salvador Allende’s regering
gerestitueerd was.
 Toepassing van het Neoliberale systeem, wat resulteerde in de levering van
alle natuurlijke reserves aan nationale en internationale ondernemingen.
Om deze reactionaire doelstellingen te verwezenlijken, had Pinochet het leger
tot zijn beschikking, de massa media, steun van de Verenigde Staten en een
bijna onbegrensde financiële ondersteuning.
Met al deze middelen heeft de dictator zijn repressieve kracht georganiseerd die
een gigantische klopjacht ontketende op ieder individu en organisatie met linkse
of progressieve ideeën.
De jaren van dictatuur heeft voor het volk gevangenis, marteling, verdwijningen
en verbanning van honderd duizenden Chilenen betekend. Naast deze
wreedheden, laat Pinochet de Grondwet van 1980 als erfenis achter en een
antiterrorisme wet die tot op de dag van vandaag geldig is en die alleen
toegepast wordt tegen de Mapuche strijders.
4.- De vermeende terugkeer naar de Democratie.
Velen die niet goed geïnformeerd zijn, geloven met de Concertación (Coalitie
van Partijen) de democratie in Chili is wedergekeerd. De realiteit toont aan dat
de terugkeer naar democratie in Chili een doelstelling is die nog behaald moet
4
worden. Het is waar dat Pinochet is overleden, maar zijn ideologie en
rechtsstelsel van het land leven voort in de Grondwet van 1980 en in zijn
antiterrorisme wet die het “democratisch” leven in Chili beheersen.
De vier regeringen van de Concertación en de huidige regering van Piñera
hebben het land geregeerd op basis van de Grondwet van 1980 en de
antiterrorisme wet, die niets democratisch of populairs hebben; integendeel, we
zouden kunnen zeggen dat het pro Pinochet regeringen zijn zonder Pinochet.
Met andere woorden een dictatuur met een “democratische” façade. Alle postPinochet regeringen hebben de antiterrorisme wet toegepast, die in de jaren van
dictatuur is gecreëerd, om de strijd van het Mapuche Volk te onderdrukken.
Onder deze regeringen is de strijd van het Mapuche Volk gecriminaliseerd en
juridisch vervolgd. Hun strijders worden gevangen gezet, gemarteld, vermoord
en men laat ze verdwijnen.
5.- Verzet van het Mapuche Volk tegen de Chileense en Argentijnse Staat.
Velen zullen zich afvragen waarom het Mapuche Volk hardnekkig verzet blijft
bieden tegen de onderdrukking door deze twee Staten. Het antwoordt zou
kunnen zijn: Deze twee Staten hebben met hun systeem van onderdrukking onze
bevolking fysiek bijna uitgeroeid en ons Mapuche-zijn ernstig verzwakt. Onder
druk van deze dreiging zijn onze meest bewuste mannen en vrouwen dapper
opgestaan om het verzet te organiseren om de definitieve uitroeiing van ons
Volk te voorkomen.
Deze verzetsstrijd baseert zich op de volgende eisen:
5.1- Historische aanspraken;
 Strijd voor land en grondgebied: recuperatie van voorouderlijk grondgebied
als een fundamentele basis voor het bestaan, en die zijn goedgekeurd en
ondersteund door verschillende internationale verdragen geratificeerd door de
Chileense en Argentijnse Staat.
 Strijd voor wederopbouw en revitalisering van alle aspecten die deel
uitmaken van ons Mapuche-zijn: onze vorm van organisatie op economisch,
sociaal,politiek, cultureel, filosofisch en religieus gebied.
 Strijd voor onze autonomie en zelfbeschikking, ondersteund door het OIT
Verdrag 169.
5.2-Eis om rechtvaardige verandering van de huidige kritieke situatie.
 Rechtvaardige rechtszaken en onvoorwaardelijke AMNESTIE voor alle
Mapuche politieke gevangenen die in hechtenis genomen zijn wegens het
uitoefenen van hun recht om hun voorouderlijk grondgebied terug te claimen en
te verdedigen.
5
 Onmiddellijke vrijlating van de Mapuche politieke gevangenen, opgesloten
middels juridisch gesjoemel.
 Intrekking en afschaffing van de antiterrorisme wet die wordt toegepast op
sociale en politieke Mapuche leiders.
 Toepassing van Verdrag 169 van de OIT (zonder amendementen).
 Halt toeroepen aan de vestiging van zowel nationale als multinationale
ondernemingen op Mapuche grondgebied (=Wallmapu).
 Demilitarisering van Wallmapu en een einde aan de razzia’s in de Mapuche
gemeenschappen.
 Oprichting van een commissie van deskundigen, onafhankelijk van de
Chileense Staat, die de werkelijke milieugevolgen erkent van de zakelijke
projecten op Mapuche grondgebied.
6.- Mapuche politieke gevangenen.
In Chili hebben er sinds de Staatsgreep van 1973 tot op heden, altijd politieke
gevangenen, martelingen, moorden en verdwijningen bestaan; de slachtoffers
van deze schendingen zijn echter sinds de terugkeer van de “democratie”
meestal Mapuche.
Er bestaat een grote hoeveelheid documentatie over aanklachten over deze
feiten.
De antiterrorisme wet die ten tijde van Pinochet is uitgevaardigd, die de strijd
van het Mapuche volk criminaliseert, beschouwd dit volk als een interne vijand
die door ieder middel en elke methode overwonnen moet worden. Om dit te
bewerkstelligen past de Chileense Staat gewetenloos gewelddadige militaire
repressie toe die bestaat uit razzia’s, willekeurige arrestaties, afranselingen en
gevangenisstraf.
De Chileense Staat voert al deze wandaden uit, schuilend achter zijn juridische
macht en de antiterrorisme wet, beschermd door de andere bevoegdheden van de
staat en met de instemming van alle politieke partijen.
Het Chileense rechtssysteem maakt gebruik van beschermde getuigen om hun
beschuldigingen en vonnissen van de Mapuche strijders te kunnen
“rechtvaardigen”.
De Chileense en Argentijnse Staat beschouwen het feit dat het Mapuche volk
voor zijn rechten opkomt en die opeist, als terrorisme, een misdaad die op welke
wijze dan ook bestraft dient te worden.
6
6.1- Het Chileense onrecht
De Antiterrorisme Wet, een illegaal orgaan (omdat het is ontstaan ten tijde van
de dictatuur), door het Chileense rechtssysteem toegepast, bundelt harmonieus
alle bevoegdheden van de Staat samen om de Mapuche strijd te criminaliseren.
Bovendien werken zowel de economische als de propagandistische macht samen
met de bevoegdheden van de Staat, dat wil zeggen, de nationale en
multinationale ondernemingen, de media (radio, televisie, kranten), het leger als
instituut, de inlichtingendiensten, politieke partijen en andere instanties.
Al deze machten coördineren en versterken samen elke repressieve actie, gericht
op het te gronde richten van iedere vorm van Mapuche verzet en het onder elk
voorwendsel laten opsluiten van hun leiders.
Een voorbeeld ter illustratie van hoe het repressieve apparaat en het Chileense
rechtssysteem werken om de Mapuche beweging te vernietigen:
Wanneer er razzia’s plaatsvinden in een Mapuche gemeenschap, gebeurtenissen
die plaatsvinden met enorm geweld en een grote inzet van militaire kracht,
worden de leiders aangehouden en beschuldigd van vermeende feiten. Deze
“feiten” zijn bijna altijd het gevolg van juridisch gesjoemel van de
inlichtingendiensten van het repressieve apparaat. Om deze arbitraire
handelingen te kunnen rechtvaardigen maken ze gebruik van “beschermde
getuigen”.
De beschermde getuigen zijn Mapuche of niet Mapuche die een fabelachtig
salaris ontvangen om de beschuldigingen van de advocaten, rechters en het
openbaar ministerie te bevestigen. Het rechtssysteem, dat bijna altijd antiMapuche is, spreekt zijn vonnis uit op basis van de verklaringen van deze
beschermde getuigen. Bovendien is het de verdediging van de verdachte,
volgens de antiterrorisme wet, niet toegestaan om de “beschermde getuige” te
ondervragen, noch te identificeren. Dit staat in Chili bekend als een “montage”.
We kunnen vaststellen dat alle Mapuche politieke gevangenen volgens deze
procedure gevangen worden gezet.
Maar de vervolging van de Mapuche strijder stopt niet met zijn gevangenschap.
In de gevangenis worden, in aanvulling op de denigrerende behandeling,
frequent “straffen” toegepast (totale isolatie, geen voedsel, geen water, slechte
sanitaire omstandigheden, etc.). Tezamen met dit soort martelingen wordt ook
de meest verfijnde psychologische marteling toegepast die uit het volgende
bestaat:
7
6.2- Racisme in daad en woord.
Vernederingen om het Mapuche zijn, denigrerende benamingen zoals “indiaan”
en andere “grapjes” met duidelijke racistische ondertoon, vernedering en
minachting van de familie die hen bezoekt, schoffering van bejaarde Mapuche
en talloze andere racistische uitingen.
6.3- Afstand: Gevangenschap ver van de familie.
Het beleid van het repressieve apparaat van de Chileense Staat is dat de
gevangenis een kwelling moet zijn voor de Mapuche die voor zijn rechten
strijdt, het moet een “voorbeeld” zijn dat wil zeggen, het moet op zodanige
wijze hard zijn, dat het elke Mapuche die tracht te strijden moet afschrikken of
angst aanjagen. Met dit doel voor ogen is gevangenschap en straf niet het enige
waar hij onder moet lijden, het moet nog erger zijn, daarom worden de
veroordeelde Mapuche ver van hun plaats van herkomst ondergebracht, in
andere verre Provincies zodat zij geen contact met hun familieleden kunnen
onderhouden, geen enkel bezoek kunnen ontvangen en in diepe eenzaamheid en
verwaarlozing terecht komen. Voorbeelden hiervan zijn Hector Llaitul en
Ramon Llanquileo.
6.4- Bezoek en kosten.
Zoals hierboven beschreven, is de doelstelling het totale isolement van de
gevangenen en het creëren van eenzaamheid voor hen. Dit komt doordat de
Mapuche over het algemeen arm zijn of over weinig financiële middelen
beschikken waardoor ze de reiskosten die met de grote afstanden gemoeid zijn
niet kunnen opbrengen om hun gedetineerde familielid te bezoeken. Evenmin
beschikken ze over voldoende financiële middelen om het benodigde voedsel
voor de gevangene te kopen en er bestaat een nog kleinere kans dat de vrouwen
en de kinderen hun partner, vader of moeder kunnen bezoeken.
Vanwege al het bovengenoemde heeft Stichting Wallmapu Nederland als
doelstelling steun en solidariteit te verlenen aan:
 De Mapuche politieke gevangenen.
Gevangenschap van een Mapuche strijder is altijd een drama voor de ouders,
partner, kinderen, broers en zusters. Het is nog erger wanneer de gevangene de
kostwinner is. In dit geval blijven de partner en kinderen in de meest absolute
ontreddering achter, meestal psychologisch getraumatiseerd door het
politiegeweld.
 De kinderen die getraumatiseerd zijn als gevolg van de razzia’s.
Een grote zorg is het snel toenemend aantal kinderen die psychologisch
getraumatiseerd raken door de razzia’s. Martelingen worden zelfs ter plekke
8
uitgeoefend in de gemeenschappen waar de razzia’s hebben plaatsgevonden, in
aanwezigheid van kinderen en andere familieleden van de slachtoffers.
De kinderen worden met ijzeren kogels beschoten op willekeurig welk
lichaamsdeel en worden met de dood bedreigd als ze geen informatie geven over
de vervolgde familieleden of vermeende verborgen wapens. De kinderen zien de
mishandeling van hun ouders, broers, zusters en/of grootouders. De nasleep
van het politiegeweld is duidelijk merkbaar bij de kinderen.
Er is genoeg materiaal van deskundigen over dit onderwerp beschikbaar.
 De Mapuche vrouw en haar de kinderen.
Wanneer de echtgenoot en vader tot gevangenisstraf wordt veroordeeld, moet de
Mapuche vrouw de verantwoordelijkheid overnemen om in hun
levensonderhoud te voorzien als ook de verzorging van de kinderen. In de
economische realiteit van het Mapuche Volk is dit een drama dat bij de moeder
ongelooflijke pijn en hulpeloosheid veroorzaakt, veroordeeld tot de straf van
harde en wrede landarbeid, psychologisch gehavend en murw geslagen door de
kracht van de Chileense Staat.
U kunt zich voorstellen, Mapuche moeders die van zonsopgang tot
zonsondergang moeten werken om zo hun kinderen amper te kunnen voeden.
Zonder financiële middelen voor de verdere scholing van hun kinderen. In een
dergelijke situatie wordt de Mapuche vrouw elke mogelijkheid ontnomen om
zich te ontplooien en niet alleen voor haar, maar ook voor haar kinderen. Zij
beschikt niet over tijd, rust noch de middelen om haar ontwikkeling als
Mapuche vrouw na te streven.
 Rechtsbijstand.
Er zijn evenmin financiële middelen voor een goede rechtsbijstand.
Het Mapuche Volk leeft gemarginaliseerd in de Chileense samenleving, in
extreme armoede en wanneer de leiders worden aangehouden (er zijn vele
gevallen hiervan) raken de aanplant en oogst verloren, waardoor deze gezinnen
vanuit de armoede in nog grotere ellende terecht komen.
Het is gebruikelijk dat een gedetineerde Mapuche zich geen advocaat kan
veroorloven die 1000 à 4000 US$ kost, een som die voor hen onbetaalbaar is.
Het Mapuche gezinsinkomen bedraagt minder dan de helft van het
minimumloon, dat wilzeggen, minder dan 200 US$ per maand.
Goede rechtsbijstand kan gevangenschap van een Mapuche strijder voorkomen
en geluk en hoop geven aan een moeder en haar kinderen.
De strijd van het Mapuche Volk, en met name degenen die worden vervolgd en
in gevangenschap worden gezet, verdienen de solidariteit van alle eerlijke
mensen, liefhebbers van de vrede en sociale rechtvaardigheid.
9
Met de vrijheidslievende geest die ons bijstaat, nodigen wij u uit om niet
onverschillig te blijven tegen het onrecht en machtsmisbruik van de Chileense
en Argentijnse Staat.
Maart-2017 rqs.