Schizofrenie Maité Geldhof 1BaOa2 definitie • Wanneer de relevante symptomen minimaal een maand aanwezig zijn geweest • Positieve syndromen ( symptomen die er niet zouden moeten zijn, maar die toch optreden ) - wanen hallucinaties ontregeld denken, spreken en gedrag negatieve syndromen ( normale verschijnselen die kwantitatief verminderd zijn ) - beleven van emoties denkvermogen concentratievermogen hoeveelheid spraak 3 groepen verschijnselen 1. Gestoord realiteitsbesef : wanen en hallucinaties 2. Cognitieve desorganisatie : ontregeld denken, spreken en gedrag, en aandachtsproblemen 3. Psychomotorische armoede: traditionele negatieve syndroom behalve aandachtsproblemen prevalentie en beloop • Schizofrenie komt in alle delen van de wereld onafhankelijk van cultuur geslacht evenveel voor • De puntprevalentie ( aantal patiënten op enig moment ) in Westerse landen is 20 patiënten op 5000 mensen chronische stoornis Enkel cijfers • psychiatrisch ziekenhuis : 10% - 25% • Beschermend wonen : 40% • Heropname : 50% ( na 1 jaar ) – 75% ( na 5 jaar ) • Zelfmoord : 10% grafiekweergaven 80 70 60 50 40 30 20 10 0 psychiatrisch beschermend heropname na heropname na ziekenhuis wonen 1 jaar 5 jaar zelfmoord diagnostiek • Schizofrenie is een heterogene stoornis 5 functioneel psychotische stoornissen: 1. Schizofreniforme stoornis: kortere duur van symptomen 2. Schizo-affectieve stoornis: psychotische + manische + depressieve symptomene 3. Waanstoornis: niet-bizzarre wanen 4. Kortdurende psychotische stoornis: symptomen duren max. 1 maand 5. Gedeelde psychotische stoornis: een waan bij iemand die een relatie heeft met iemand die al een waan heeft Psychologogische interventies bij psychomotorische armoede • Hospitalisatie en ziektewinst: veroorzaakt door de omgeving van de persoon verzorgen van de persoon staat centraal • Verwerkingsproblematiek begeleiden: geven van psychoeducatie over achtergronden, kenmerken en gevolgen van schizofrenie • Individueel aandacht schenken aan verwerkingsproblematiek • Medicatiegebruik: om deel te kunnen nemen aan spychologische therapieën en trainingen Psychologische interventies bij cognitieve desorganisatie • Aanleren van cognitieve controle = groot probleem • Niet hersteld door training, maar leert zich wel mentaal inspannen Wordt hierdoor niet psychotisch • De enige cognitieve training ( Van de Gaag ) : stapsgewijs verwerken van externe informatie 1. W- vragen stellen 2. oefeningen opbouwen van eenvoudig naar complex 3. aanpassen van het tempo 4. visuele instructiemiddelen gebruiken Psychologische interventies Bij gestoord realiteitsbesef • Antipsychotische medicatie • Gedragstherapeutische technieken • Gedachtenstop-technieken • Vroege interventie en cognitieve herstructurering conclusie • Schizofrenie is een heterogene stoornis met verschillende vormen • Per syndroom zijn effectieve psychologische interventies beschikbaar om leiden te verlichten of te voorkomen Psychomotorische armoede klinische psycholoog Gestoord realiteitsbesef cognitieve gedragstherapeutische technieken • Centraal aandachtspunt: balans tussen medicamenteuze behandeling en psychologische interventie