Bachelorprogramma16-17

FPG Brussel
Studieprogramma Nederlandstalige bacheloropleiding 2016-2017
Doelstellingen
De bacheloropleiding omvat nominaal drie studiejaren ofwel 180 sp. Men kan deze op
voltijds- of deeltijdsbasis doorlopen (zie onder, p. 4).
De opleiding beoogt een evenwichtige basisopleiding in de theologie waarin de student(e):
a) het vermogen ontwikkelt om thema’s met betrekking tot geloof, religie, kerk en samenleving kritisch en geïntegreerd te bestuderen, te doordenken en te communiceren in het
kader van algemeen wetenschappelijke denkwijzen;
b) zich de basiscompetenties van de verschillende vakgebieden verwerft die behoren bij
het theologiseren op algemeen aanvaardbaar theologisch niveau;
c) voldoende kennis, inzicht en vaardigheden opbouwt om toegang te krijgen tot de
masteropleiding theologie en daarin tot een verantwoorde keuze kan komen van een
meer gespecialiseerd theologisch studiegebied.
Geformuleerd in eindtermen houdt dit in dat de student(e) heeft verworven:
 kennis van en inzicht in basisbegrippen en onderzoeksmethoden van de verschillende
theologische vakgebieden;
 het vermogen, theologische vakkennis en inzichten op verantwoorde wijze te verbinden
met actuele thema’s van geloof, kerk en samenleving;
 het vermogen, zelfstandig relevante informatie op te zoeken, te vergelijken, te
beoordelen en te verwerken van met het oog op theologische vraagstukken in hun maatschappelijke context;
 het vermogen, theologische thema’s in een samenhangend verband van vakgebieden te
doordenken;
 het vermogen, theologische thema’s adequaat aan het academisch niveau te
communiceren, zowel mondeling als schriftelijk, uitlopend op het ontwerpen, schrijven
en presenteren van een eindwerk met een integrerend karakter;
 een theoretisch verantwoorde onderzoekshouding, die ingezet kan worden voor verdergaande theologische en godsdienstwetenschappelijke studie.
Deze algemene doelstellingen worden nader toegepast in de vakgebieden van de
bacheloropleiding: Godsdienstwetenschap, Oude Testament, Judaïca, Nieuwe Testament,
Patristiek, Kerkgeschiedenis, Systematische Theologie en Praktische Theologie.
Godsdienstwetenschap
Het onderwijs in dit vakgebied beoogt de student(e) te brengen tot:
- begrip voor het verschijnsel godsdienst in zijn eindeloze detail en variëteit als
onderdeel van de menselijke cultuur;
- beginnende historische en vergelijkende kennis van de wereldgodsdiensten;
- begrip voor religiekritiek vanuit filosofisch en theologisch gezichtspunt;
- beginnend vermogen, gedistantieerd-wetenschappelijke en persoonlijk-geëngageerde
benaderingen van religie en geloof als complementair te zien.
Oude Testament
Het onderwijs beoogt de student(e) vertrouwd te maken met het Oude Testament (de
Hebreeuwse Bijbel) in zijn oorspronkelijke taal, zijn literaire en theologische
bijzonderheden en zijn historische context.
Dit omvat de volgende competenties:
- kennis van het bijbels Hebreeuws;
- basiskennis van het Oude Testament als literair document in zijn historische context en
theologische betekenis;
- inzicht in de receptiegeschiedenis van het Oude Testament;
- kennis van verschillende exegetische en hermeneutische benaderingen, met bijzondere
aandacht voor literatuurwetenschappelijke methoden.
- het vermogen om in het gesprek tussen bestaande exegesemethoden een eigen
benadering te ontwikkelen aan de hand van concrete teksten.
Judaïca
Het onderwijs op dit vakgebied beoogt de student(e) te brengen tot:
- een beginnende vertrouwdheid met de wereld van het vroege jodendom en zijn
geschriften, alsmede met de theologische denktrant van de rabbijnse traditie;
- inzicht in de joodse context van het Oude Testament als canoniek geheel;
- inzicht in de joodse ontstaanscontext van de vroeg-christelijke geschriften;
- het vermogen om zulke verbanden in de eigen theologische reflectie te laten doorklinken.
Nieuwe Testament
Het onderwijs op dit vakgebied beoogt de student(e) te brengen tot vertrouwdheid met de
geschriften van het Nieuwe Testament in hun oorspronkelijke taal, hun historische context
en literaire eigenaard, hun doorwerking in de geschiedenis van christendom en jodendom,
en hun betekenis voor lezers van nu.
Dit omvat de volgende competenties:
- kennis van het nieuwtestamentisch Grieks, de beginselen van de tekstkritiek en de
problematiek van het vertalen;
- kennis van de wereld van het Nieuwe Testament en van de aard en wording van zijn
geschriften;
- het vermogen, in het gesprek tussen bestaande exegesemethoden een eigen benadering
te ontwikkelen aan de hand van concrete teksten;
- het vermogen, actuele aspecten van de boodschap van het Nieuwe Testament in
begrijpelijke taal te verwoorden voor een breder publiek.
Patristiek
Het onderwijs op dit vakgebied beoogt de student(e) te brengen tot:
- vertrouwdheid met de geschriften en de denkwereld van kerkelijke auteurs uit de eerste
eeuwen
- inzicht in de doorwerking daarvan in het latere christelijke denken;
- het vermogen om kritische verbanden te leggen tussen patristische geschriften en
denkbeelden en het Nieuwe Testament.
Kerkgeschiedenis
Uitgaande van concrete situaties en documenten beoogt het onderwijs de student(e)
vertrouwd te maken met de grote bewegingen in de geschiedenis van de christelijke
kerken, met bijzondere aandacht voor het protestantisme in België.
Dit vereist de volgende competenties:
- kennis van de grote lijnen van de kerkgeschiedenis in oudheid, middeleeuwen,
Reformatie en moderne tijd;
- inzicht in de verwevenheid van de kerkgeschiedenis in de algemene geschiedenis en
van religie en sociaal-culturele geschiedenis;
-
kennis van de oecumenische beweging in Europa en wereldwijd en van de recente
geschiedenis van het protestantisme in België.
Systematische Theologie
Systematische theologie doordenkt geloofsinhouden in verbondenheid met de kerkelijke
verkondiging maar onder voorwaarde van rationaliteit en kritische onafhankelijkheid, en
in de creatieve spanning tussen verleden en toekomst, tussen traditie en vernieuwing. In de
dogmatiek beoefent zij deze discipline aan de hand van de traditionele leerstellingen en
hun diverse interpretaties; in de ethiek en (godsdienst)filosofie doet zij dat uitgaande van
belangrijke filosofische bewegingen en stromingen, personen en perioden.
Voor de Dogmatiek impliceert dit de volgende competenties:
- inzicht in het christelijk geloof en de theologie door de eeuwen heen
- begrip van de grote dogmatische twisten van de geschiedenis;
- creatief kunnen reflecteren op de voornaamste stromingen in de theologie wereldwijd.
Voor de Ethiek, godsdienstfilosofie, en hermeneutiek vergt het:
- vertrouwdheid met het ethisch-wetenschappelijk discours met zijn onderscheid tussen
feit en norm, tussen ideaal en praktijk, zowel op het domein van de christelijke als de
wijsgerige ethiek;
- ‘durven denken’ (Kant), en kritisch kunnen reflecteren op de relatie tussen de God van
Abraham, Isaak en Jakob en de god van de filosofen;
- bekwaamheid in het zien en horen, het invoelen en verstaan, het interpreteren en
representeren van alle mogelijke cultuuruitingen en daarover helder en beknopt
kunnen communiceren.
Praktische Theologie
Praktische theologie is een empirisch georiënteerde theologische wetenschap die het leven
en beleven, het doen en denken van mensen met het oog op het christelijk geloof in de
context van de contemporaine samenleving bestudeert. Het onderwijs beoogt de
student(e) in staat te stellen om op een elementair niveau praktisch-theologische
processen te beschrijven, te analyseren en daarop te reflecteren.
Dit vereist de volgende competenties:
- kennis en begrip van wetenschapstheoretische en methodologische aspecten van de
praktische theologie;
- kennis en begrip van relevante aspecten van de godsdienstsociologie, -psychologie en
-pedagogiek;
- het vermogen om op systematische wijze praktisch-theologische situaties te
beschrijven, analyseren en bereflecteren;
- kennis en begrip van de theorie van de deelgebieden homiletiek, liturgiek, spiritualiteit,
pastorale theologie, gemeentepedagogiek (incl. godsdienstdidactiek), diaconaat en
gemeenteopbouw;
- het vermogen om praktisch-theologisch te analyseren en te reflecteren op thema’s van
de onderscheiden deelgebieden.
Bacheloropleiding in deeltijd en voltijd
Aansluitend bij de concrete situatie van onze studentenpopulatie worden de modules van
de bacheloropleiding met ingang van 2012-2013 ingeroosterd op halftijdbasis. Elke module
wordt dus in principe eens per twee jaar gegeven. Voor studenten die sneller of voltijds
willen studeren, wordt het programma in overleg met de docenten op individuele basis
aangevuld met modules uit andere bachelorjaren of uit de Franstalige opleiding, dan wel
met zelfstudie onder begeleiding.
Op de volgende pagina’s volgen twee overzichten van de vakken van de bacheloropleiding.
Het eerste overzicht toont de opleiding op voltijdsbasis, met het geheel van vakken in hun
totale omvang van 180 sp. Het tweede overzicht weerspiegelt het halftijdsprogramma
waarop het huidig uurrooster is gebaseerd. Deze opzet zal wellicht nog tussentijdse
aanpassingen vergen.
Over het feitelijke aanbod van modules in dit academiejaar stelt men zich best in
verbinding met Prof. Dr. Doris Lambers-Petry, de verantwoordelijke voor studentenzaken.
Overzicht bacheloropleiding 2014-2016
Ba 1
Ba 2
Semester 1
B101 Grieks I (Knop)
B102a Geschiedenis van
Israel (JTa)
B103a Inleiding NT I
historisch (DLP)
B105a Inleiding theol. +
herme. (JTe)
B 106a Inleiding PT (HH)
B107 Studievaardigheden
I (HH)
Semester 3
B201a Greeks III (Knop)
B201b Hebreeuws I
(Knop)
B202a Inleiding in de
Hermeneutiek OT (JTa)
B204a Inleiding Patristiek
(DLP)
B205 Dogmageschiedenis
(JTe)
B206a Antropologie van
de religie (JTe)
B207 Studievaardigheden
II (HH)
ETCS Semester 2
5
B101 Grieks II (Knop)
B102b Inleiding OT I (het concept van
5
de Tora) (JTa)
B103b Inleiding NT II litterair (DLP)
5
B104 Kerkgeschiedenis 1 (DLP)
B105b Inleiding westerse filosofie
5
(JTe)
5
B106b Godsdienstpsychologie (HH)
B106c Godsdienstpedagogiek (HH)
5
ETCS
5
30
30
2
5
5
4
5
Semester 4
B201c Hebreeuws II (Knop)
B201d Latijn (fac. i.p.v. Apocriefen NT)
B202b Inleiding OT II (profetische
boeken en de geschriften) (JTa)
B203 Apocriefen NT (DLP)
B204b Kerkgeschiedenis II (McD)
B206b Spiritualiteit / liturgiek
/homiletiek (Thienpont / Heyen)
B206c Gemeentepedagogiek (HH)
5
5
5
4
3
3
5
(4)
5
4
5
6
5
5
4
30
30
Ba 3
Semester 5
B301 Hebreeuws III
(Knop)
B303a Inleiding Theologie
NT (DLP)
B303b Literatuur v.d. 2de
Tempel (DLP)
B304a Kerkgeschiedenis
III (McD)
B305a
Godsdienstfilosophie en
kritiek van de religie
B305b Inleiding Ethiek
(JTe )
B306 Diaconaal en past.
handelen (HH)
2
5
3
5
Semester 6
B302 Methodiek van de exegese OT
(JTa)
B303c Methodiek van de exegese NT
(DLP)
B304b Ecumenism (PP)
B305c Inleiding Dogmatiek II (J Te)
B310 Bachelorproef
5
5
5
5
10
4
5
6
30
30
In het eerste bachelorjaar ligt een accent op het aanleren van het bijbels Hebreeuws en
Grieks. Voorts hebben de modulen hier vooral een inleidend, verkennend en oefenend
karakter. In het eerste semester wordt afzonderlijk aandacht besteed aan ‘leren studeren’
en onderzoeksvaardigheden. Tot die laatste hoort ook een beperkte veldverkenning bij de
praktisch-theologische module ‘Gemeenteopbouw en gemeenteverkenning’.
Ba 1
Semester 1
Module:
Grieks 1
Ba 101a
Docent:
Arjan Knop
Doelstelling: De student(e) verwerft een basiskennis van grammatica en woordenschat
van het Grieks van het Nieuwe Testament. De student(e) is in staat om
teksten uit het Evangelie voor te lezen, te analyseren en te vertalen.
Inhoud:
Inleiding in de grammatica en oefeningen. Analyseren en vertalen van
eenvoudige teksten.
Vorm:
colleges, oefeningen en zelfstudie
Literatuur: E. Nestle / K. Aland, Novum Testamentum graece, Stuttgart, Deutsche
Bibelstiftung, 26e of latere druk.
R. Bieringer, Inleiding tot het Grieks van het Nieuwe Testament, Leuven,
Peeters, 1998 of later
Toetsing:
lezen, vertalen en analyseren van gedeelten uit de behandelde teksten in een
schriftelijk examen
Omvang:
5 SP
Module:
Docent:
Doelstelling:
Inhoud:
Vorm:
Literatuur:
Geschiedenis van Israël
B 102a
Prof. dr. J. Taschner
De student verwerft zich basiskennis over de geschiedenis van Israël tijdens
de Bijbelse periode (tot de Perzische tijd) en de religieuze en sociale context
waarin de Bijbelse literatuur ontstaan is.
Overzicht van de verschillende periodes in de geschiedenis van Israël en de
ontstaansgeschiedenis van het Oude Testament / de Hebreeuwse Bijbel om
de religieuze en historische achtergrond van het Oude Testament te kunnen
begrijpen.
Hoorcolleges, zelfstudie. Presentatie van een werkstuk met aansluitende
discussie.
- Het Oude Testament in vertaling;
- D.M. Carr, An Introduction to the Old Testament: Sacred Texts and
Imperial Contexts of the Hebrew Bible, Wiley-Blackwell 2010 en
aanvullende artikelen.
- Deurloo, K. A., Exodus en exil, Kampen 2003
Omvang:
- Brad E. Kelle, Interpreting Exile. Displacement and Deportation in Biblical
and Modern Contexts, SBL 10, Atlanta 2011
Drie gelijkwaardige gedeelten: beoordeling van de mondelinge presentatie
aan het eind van de module, een schriftelijk examen aan het eind, en een
leesverslag.
5 SP
Module
Inleiding in het NT I (historisch)
Toetsing:
Docent:
Doelstellingen:
Ba 103a
Werkvorm :
Evaluatie :
Omvang :
Prof. Dr. Doris Lambers-Petry
De student leert de Romeinse periode van de Tweede Tempel kennen als
de historische achtergrond van het optreden van Jezus en zijn erste
volgelingen.
de student/e leert de wereld van het NT kennen:
de geografie, de politieke en sociologische gegevens, de hellenistische
cultuur, de religieuze contekst
de beginselen van uitbreijding en zending, het apostelconvent, de
splitsing an de synagoge ezv.
Barrett C.G. (Hg.), Texte zur Umwelt des NT. Ausgewählte Quellen.
Erweiterte dt. Ausgabe, hg. von C.J. Thornton, 2. Auflage, Tübingen 1991
(UTB 1591)
Conzelmann H./ Lindemann A., Arbeitsbuch zum Neuen Testament, 14.
Auflage, Tübingen 2004 (UTB 52)
Mason S., Josephus and the New Testament, Peabody 1992
Niebuhr K.W., Grundinformationen NT. Eine bibelkundlich-theolog. Einf.,
4., durchgeseh. Auflage, Stuttgart 2011 (UTB 2108)
Schäfer P., Geschichte der Juden in der Antike, 2. Auflage, Tübingen 2010
Vouga F., Geschichte des frühen Christentums, Tübingen 1994
hoor- en werkcollege,
schriftelijk examen
5 SP
Module:
Inleiding Theologie en Hermeneutiek
Inhoud:
Literatuur :
Docent :
Inhoud :
B105a
Dr. Johan Temmerman
Encyclopedische aspecten van de studie theologie en de hermeneutische
kernvragen. Aandacht voor de problematiek profetie versus moderniteit,
religie versus wetenschap en geloof versus rede.
Doelstellingen : De student leert fundamentele inzichten rond geloof en rede, openbaring
en wetenschap, interpreteren en vertalen. Het theologisch vakgebied
wordt overzichtelijk en encyclopedisch voor het voetlicht gebracht. De
Bijbelse hermeneutiek, in haar algemene en bijzondere theorië, wordt
overlopen.
Verplichte literatuur :
A. McGrath, Christelijke theologie. Een introductie, Kampen, 1997.
D. Sölle, Gott Denken. Einführung in die Theologie, Stuttgart, Kreuz, 1990.
H.W. de Knijff, Sleutel en Slot. Beknopte geschiedenis van de bijbelse
hermeneutiek, Kampen, Kok, 1991.
R. Hensen, Teksten van Paul Tillich (gekozen, vertaald en ingeleid),
Zoetermeer, Meinema, 1998.
A.A. Spijkeboer, Wat is evangelische theologie ? De zwanezang van Karl
Barth, Kampen, Kok, 1999.
W. van Asselt e.a. ‘red.), Wat is theologie ? Oriëntatie op een discipline,
Zoetermeer, Meinema, 2001.
Werkvorm :
Evaluatie :
Studiepunten :
hoorcolleges, zelfstudie en het schrijven van een essay over een
hermeneutisch vraagstuk
een essay van 5000 woorden en nabespreking
5 ECTS
Module:
Inleiding praktische theologie
Docent:
Inhoud:
Prof. dr. H. Heyen
De module biedt een inleiding in de praktische theologie als zelfstandige
theologische discipline en in samenhang daarmee ook in een discipline
van de sociale wetenschappen, te weten: godsdienstsociologie. Waar
mogelijk worden tijdens de colleges verbindingen gelegd tussen deze
disciplines om samenhangen en perspectiefverschillen te verduidelijken.
De student(e) heeft weet van het ontstaan, de historische
ontwikkelingen, de achtergronden en de handelingsvelden van de
praktische theologie als zelfstandige theologische discipline.
De student(e) heeft kennis van en inzicht in een discipline van de sociale
wetenschappen in relatie tot de praktische theologie.
Daartoe verwerft de student(e) zich kennis van godsdienstsociologische
begrippen en
uitgangspunten; het vermogen
verschillende
godsdienstsociologische benaderingen te onderscheiden; kennis van
actuele godsdienstsociologische ontwikkelingen.
Doelstelling:
Inhoud:
Vorm:
Literatuur:
B 106a
Ontstaan en ontwikkeling van het vak praktische theologie; inleiding in
wetenschapsbegrip; visies op en methoden van praktisch-theologisch
onderzoek, verkenning van de wetenschappelijke benadering van
vraagstellingen binnen de praktisch-theologische handelingsvelden.
Met betrekking tot de godsdienstsociologie: een introductie in de
godsdienstsociologie en verkenning van enkele Vlaamse onderzoeken.
Hoor- en werkcolleges en zelfstudie.
- G.D.J. Dingemans, Manieren van doen. Inleiding tot de studie van de
Praktische Theologie, Kampen 1996, pp. 13-105
- G. Dekker / H.C. Stoffels, Godsdienst en samenleving, Kampen 8e druk
2009
- R. Brouwer, Geloven in gemeenschap. Het verhaal van een protestantse
geloofsgemeenschap, Kampen 2002, pp. 440-496
- R.R. Ganzevoort, De hand van God en andere verhalen, Zoetermeer
(Meinema) 2006, pp. 145-162
Toetsing:
Omvang:
Module:
Schriftelijk examen.
5 SP
Studie- en onderzoeksvaardigheden I
B 107
Docent:
Prof. dr. H. Heyen
Doelstelling: De student(e) leert studie- en onderzoeksvaardigheden aan.
De student(e) onderkent hoe verschillende theologische disciplines vanuit
hun eigen optiek een bijdrage leveren aan een centraal thema.
De student(e) is in staat een opzet voor een essay te maken en deze uit te
werken.
Inhoud:
Methodieken voor studie en onderzoek; raadplegen van bibliotheekcatalogi; gebruik van computer en internet.
Vorm:
Hoor- en werkcolleges; bezoek bibliotheek; het schrijven van een essay.
Literatuur: - W. Oosterbaan, Een leesbare scriptie. Gids voor het schrijven van scripties,
essays en papers, Amsterdam, Prometheus / Rotterdam, NRC Handelsblad,
2004
- E. Haag, J. Dirven, Schrijven in stappen. Handboek voor de verslaglegging van
literatuuronderzoek, Utrecht, Uitg. Lemma BV, 2004
- E. Brungs, Zinvol zoeken, stijlvol schrijven. Handleiding voor het schrijven van
wetenschappelijke teksten in de Sociale Wetenschappen, Leuven / Voorburg,
Acco, 2005
Toetsing:
Studenten schrijven een essay.
Omvang:
4 SP
Semester 2
Module:
Grieks 2
Ba101b
Docent:
Arjan Knop
Doelstelling: verdieping van de kennis van grammatica en woordenschat van het Grieks
van het Nieuwe Testament.
Inhoud:
Grammatica en syntaxis van het Grieks van het Nieuwe Testament. Lezen,
analyseren en vertalen van teksten uit het Nieuwe Testament.
Vorm:
werkcollege en zelfstudie
Literatuur:
E. Nestle / K. Aland, Novum Testamentum graece, Stuttgart, Deutsche
Bibelstiftung, 26e of latere druk.
R. Bieringer, Inleiding tot het Grieks van het Nieuwe Testament, Leuven,
Peeters, 1998 of later.
Toetsing:
lezen, vertalen en analyseren van gedeelten uit het Nieuwe Testament in een
schriftelijk examen
Omvang:
5 SP
Module:
Inleiding OT I
(het concept van de Tora)
Docent:
Doelstelling:
Prof. dr. Johannes Taschner
De student begrijpt de zin van de manier waarop de Tora gestructureerd
is. Bovendien leert deze de Tora als fundamenteel bestanddeel van de
driedelige canon van het Oude Testament / Hebreeuwse Bijbel kennen.
Overzicht van de narratieve en legislatieve teksten van de Tora en de
manier waarop de Tora zichzelf begint te interpreteren.
Hoorcolleges, zelfstudie. Presentatie van een werkstuk met aansluitende
discussie.
Inhoud:
Vorm:
Literatuur:
Toetsing:
Omvang:
B102b
- Het Oude Testament in vertaling
- F. Crüsemann, The Torah: theology and social history of Old Testament
law / Trans. by Allan W. Mahnke, 1996
- Deurloo, K. A., Genesis, Kampen 1998
- G. J. Venema, Schriftuurlijke verhalen in het Oude Testament, Delft 2000
Drie gelijkwaardige gedeelten: beoordeling van de mondelinge
presentatie aan het eind van de module, een schriftelijk examen aan het
eind, en een leesverslag.
5 SP
Module:
Inleiding in het NT II (literair)
Docent:
Doelstellingen:
Prof. Dr. D. Lambers-Petry
de student/e leert gereflecteerd en verantwordelijk om te gaan met de
verschillende schriften van het NT, hun conteksten en intertekstuele
relaties. Hij/zij
Leren omgaan met de hulpmiddelen bij de studie van het NT.
Didactische ontsluiting van de teksten, opsporing van intertekstuele
relaties, hun theologische zwaarpunten en hun werkingsgeschiedenis
Inhoud :
Literatuur:
B103b
Nestle –Aland, The Greek New Testament,
Conzelmann H./ Lindemann A., Arbeitsbuch zum Neuen Testament,
14. Auflage, Tübingen 2004 (UTB 52)
Niebuhr K.W., Grundinformationen NT. Eine bibelkundlich-theolog.
Einf., 4., durchgeseh. Auflage, Stuttgart 2011 (UTB 2108)
Werkvorm:
Evaluatie:
Omvang :
Werkcollege
schriftelijk examen
5 SP
Module :
Kerkgeschiedenis I
Docent:
Doelstellingen:
Doris Lambers-Petry
De studente heeft kennis van de krachten en ontwikkelingen in de
vroege kerk
cartografie, studie van relevante teksten.
Inhoud:
Literatuur:
Werkvorm:
Evaluatie:
Omvang:
Module:
Ba 104
- Chadwick H., The Early Church, Harmondsworth 1967
- Brown P., Divergent Christendoms: The Emergence of a Christian
Europe, 200-1000 AD, Oxford (OUP) 1995
werkcollege
werkstuk met presentatie, tentamen
5 SP
Inleiding in de Westerse Filosofie
Ba 105b
Docent:
Inhoud:
Dr. Johan Temmerman
1. Van de oudheid tot de middeleeuwen: over de antieke Griekse
mythologie, kosmogonie, natuurfilosofie en metafysica, de symbiose
tussen Athene en Jeruzalem, het neo-platonisme en het christelijke
middeleeuwse denken.
2. Van renaissance tot postmodernisme: over het ontstaan van het moderne
denken en de verlichting, van rationalisme tot existentialisme en de
deconstructie van het postmoderne wereldbeeld
Doelstellingen:
De studenten verwerven een overzicht van de belangrijkste personen,
perioden en kernvragen van de Westerse filosofie. Ze leren verbanden
te leggen door kennis van de bredere context, het ontstaan en het
gebruik van filosofische begrippen.
Verplichte literatuur:
Robert C. Solomon & Kathleen M. Higgins, Een andere geschiedenis van de
filosofie (vertaald door B. Schomakers), Amsterdam/Kapellen,
Wereldbibliotheen/Pelckmans, 1999.
Karl Jaspers, Kleine Schule des Philosophischen Denkens, München, Piper &
Co Verlag, 1965.
Johan Temmerman, De onderstroom van religie en atheïsme. Vrijmetselarij,
mystiek, gnostiek, hermetisme, Leuven, LannooCampus, 204.
Werkvorm:
Hoorcolleges
Evaluatie:
Schriftelijk examen
Studiepunten: 4 SP
Module:
Godsdienstpsychologie
B 106b
Docent:
Prof. dr. H. Heyen
Doelstelling: De student(e)heeft zich kennis van en inzicht in enkele
godsdienstpsychologische stromingen, begrippen en benaderingen. De
Inhoud:
Vorm:
Literatuur:
student(e) heeft een eerste oriëntatie verworven op het gebied van de
psychopathologie, voor zover van belang voor de religieuze beleving.
Godsdienstpsychologie: geloofsbegrippen in godsdienstpsychologisch
perspectief; psychopathologische grondbeginselen, saillante psychologische
stromingen / scholen en hun vertegenwoordigers in relatie tot geloven en
(pastorale) hulpverlening
Hoor- en werkcolleges
Toetsing:
Omvang:
- J. van Saane, Religie is zo gek nog niet. Een introductie in de
godsdienstpsychologie, Kampen, Ten Have, 2010
- J. Vitkus, The McGraw-Hill Casebook in Abnormal Psychology, McGrawHill 2003 (capita selecta)
Schriftelijke examen
3 SP
Module:
Godsdienstpedagogiek
B 106c
Docent:
Prof. dr. H. Heyen
Doelstelling: De student(e) heeft kennis van de heersende stromingen in de pedagogiek en
godsdienstpedagogiek en kan die tegen elkaar afwegen. Hij/zij kent enkele
basisbegrippen in –thema’s uit de (godsdienst-)pedagogiek en heeft inzicht
in de betekenis ervan voor het godsdienstpedagogisch handelen.
Inhoud:
Uitgangspunten van en belangrijke thema’s en begrippen in heersende
stromingen in pedagogiek en godsdienstpedagogiek, zowel theoretisch als
ook betrokken op de praxis van het godsdienstpedagogisch handelen.
Vorm:
Hoor- en werk colleges, zelfstudie.
Literatuur:
- W.A.J. Meijer, Perspectieven op mens en opvoeding, (Pedagogische
inleidingen) Baarn 6e dr. 2003
- J. Valstar / H. Kuindersma, Verwonderen & ontdekken. Vakdidactiek
godsdienst primair onderwijs, Amersfoort (NZG uitgevers) 2008 (capita
selecta)
- B. Roebben, Godsdienstpedagogiek van de hoop. Grondlijnen voor religieuze
vorming, Leuven / Den Haag (Acco) 3e druk 2012 (capita selecta)
Toetsing:
Schriftelijk examen
Omvang:
4 SP
Ba 2
Semester 3
Module:
Grieks 3
Docent :
Inhoud:
Arjan Knop
cursorisch lezen van teksten uit het Nieuwe Testament en de
Apostolische Vaders.
verdiepende oefeningen in het lezen, analyseren en vertalen van
Griekse teksten
Doelstellingen:
Ba 201a
Verplichte literatuur :
E. Nestle / K. Aland, Novum Testamentum graece, Stuttgart, Deutsche
Bibelstiftung, 26e of latere druk.
R. Bieringer, Inleiding tot het Grieks van het Nieuwe Testament,
Leuven, Peeters, 1998 of later.
Werkvorm
Evaluatie:
Omvang
zelfstudie en werkcollege
mondeling en schriftelijk examen
2 SP
Module
Hebreeuws 1
Ba 201b
Docent:
Inhoud:
Arjan Knop
Inleiding in de grammatica van het Bijbels Hebreeuws, leren lezen,
analyseren en vertalen van narratieve teksten
Doelstellingen:
De student(e) verwerft een basiskennis van grammatica en
woordenschat van het Bijbels Hebreeuws. De student( e) is in staat om
narratieve teksten uit de Hebreeuwse Bijbel voor te lezen, te analyseren
en te vertalen.
Verplichte literatuur:
Biblia Hebraïca Stuttgartensia
J.P. Lettinga, Grammatica van het Bijbels Hebreeuws en Hulpboek bij de
grammatica van het Bijbels Hebreeuws, Brill, Leiden, 1996 of later.
H. Jagersma, Bijbels Hebreeuws basiscursus en Bijbels Hebreeuws
vervolgcursus, Kok, Kampen, 1992 of later.
Werkvorm:
colleges, oefeningen en zelfstudie
Evaluatie:
lezen, vertalen en analyseren van gedeelten uit de behandelde capita in
een schriftelijk examen.
Omvang:
5 SP
Module :
Inleiding in de hermeneutiek van het Oude Testament
B 202a
Docent:
Prof. Dr. Johannes Taschner
Doelstelling: De Student leert wat het betekent het Oude Testament / de Hebreeuwse
Bijbel met respect voor het jodendom als deel van de canon van de
christelijke Bijbel te interpreteren.
Inhoud:
De theologische en juridische discussie binnen het Oude Testament / de
Hebreeuwse Bijbel en daarop voortbouwende verschillende hermeneutische
benaderingen tot het Oude Testament / het Hebreeuwse Bijbel: rabbijnse
uitleggingen, historisch-kritische en literaire exegese, postkoloniale en
gendergevoelige aanpak.
Literatuur:
W. Beuken, The Bible an its readers, London 1991
- , The Bible as cultural heritage, London 1995
Finsterbusch, K., Lange, A. (eds), What is Bible? Leuven 2012
Omvang:
Musa Dube (éd.), Other Ways of Reading, Atlanta (Society of Biblical
Literature) Geneva 2001.
Hoor- en werkcolleges. zelfstudie. Presentatie van een werkstuk met
aansluitende discussie.
Drie gelijkwaardige gedeelten: beoordeling van de mondelinge presentatie
aan het eind van de module, een schriftelijk examen aan het eind, en een
leesverslag.
5 SP
Module:
Inleiding in de Patristiek
Vorm:
Toetsing:
Ba 204a
Docent:
Prof. Dr. D. Lambers-Petry
Doelstelling: De student/e kennt de belangrijke niet-canonieke literatuur van het vroege
christendom en hun achtergronden en invloed op de verdere theologische
ontwikkelingen.
Inhoud:
Kennismaken met en evalueren van vroegchristelijke teksten zo als de
Apostolische Vaders, de Apologeten en de vroege kerkvaders. De canonisatie
van het NT.
Literatuur:
Kirsopp Lake (ed. & transl.), Apostolic Fathers, 2 vol., Loeb Library
Pratscher W., Die Apostolischen Väter. Eine Einleitung, Göttingen 2009
Döpp S./Geerlings W., Lexikon der antiken christlichen Literatur, 2. Auflage
Freiburg (Herder) 1999 (enkele artikelen)
Werkvorm: presentatie en uitwerking van een vroegchristelijke tekst
Omvang:
4 SP
Module: Dogmageschiedenis
Docent:
Doel:
Ba 205
Prof. dr. Johan Temmerman
de student verwerft inzicht in de geschiedenis van ontstaan en ontwikkeling
van de christelijke dogma’s
Inhoud:
In de colleges wordt aandacht besteed aan het historische kader en de
theologische opvattingen van de apostolische verkondiging ten einde
helderheid te bekomen over de continuïteit/discontinuïteit met
dogmavorming. De inzichten werpen licht op de vraag hoe jodendom en
christendom elkaar vormden in de eerste eeuwen. Tevens worden de
voornaamste christelijke dogma’s inhoudelijk voor het voetlicht gebracht.
Tenslotte wordt in werkcolleges een antwoord geformuleerd op de vraag:
‘Waarom dogma’s?’
Vorm: hoor- en werkcolleges
Literatuur: (capita selecta):
A. Adam, Lehrbuch der Dogmengeschichte, Guterloh, 1965
J.D.G. Dunn, The Evidence for Jesus / The impact of Scholarship on Our
Understanding of How Christianity Began, London, 1985
P. Schäfer, The Jewish Jesus. How Judaism and Christianity Shaped Each
Other, Princeton, 2012
-
E. Meyering, Geschiedenis van het vroege Christendom. Van de jood Jezus
van Nazareth tot de Romeinse keizer Constantijn, Amsterdam, 2004
Toetsing: mondeling examen
Ects: 4 sp.
Module: Antropologie van de religie
Docent:
Doel:
Ba 206a
Toetsing:
Omvang:
Prof. dr. Johan Temmerman
de student verwerft inzicht in het mensbeeld dat in religieuze tradities aan
bod komt.
Wat zeggen de religieuze stelsels over de mens ? In de colleges wordt een
overzicht geboden van de verschillende facetten van het mensbeeld die het
religieuze bewustzijn vormgeven. Het gaat over de historisch-culturele
ontwikkeling van ‘profeet’, ‘priester’, ‘pelgrim’, ‘heilige en zondaar’,
aangevuld met de verhouding tussen de gelovige en de vrije geest.
hoor- en werkcolleges
(grondteksten)
Het Gilgamesj-epos (Vertaald, ingeleid en van aantekeningen voorzien
door Theo de Feyter), Amsterdam 2001.
Sofokles, Oidipus – Antigone (vertaald door G. Koolschijn), Amsterdam
2008.
(capita selecta in reader)
Armstrong, K., De grote transformative. Het begin van onze religieuze
tradities (verteling K. van Santen, M. Vosmaer en E. Vijzelaar),
Amsterdam 2005.
Rizzuto, G., De reis van Gilgamesj. Over dood en eschatologische
verbeelding, Brussel 2011.
Finley, M.I., The World of Odysseus, New York 1960.
Assmann, J., Moses the Egyptian. The Memory of Egypt in Western
Monotheism, London 1997.
Broek, R. van den, Hermes Trismegistus. Inleiding, teksten en
commentaren, Amsterdam 2006.
Sloterdijk, P., Je moet je leven veranderen. Over antropotechniek
(vertaling H. Driessen), Amsterdam 2001.
Mondeling examen
5 sp
Module:
Studievaardigheden II en interdisciplinair werk
Inhoud:
Vorm:
Literatuur:
Docent:
Prof. dr. H. Heyen
Doelstelling: De student(e)
- heeft studie- en onderzoeksvaardigheden aangeleerd;
B 207
Inhoud:
Vorm:
Literatuur:
Toetsing:
Omvang:
- onderkent hoe verschillende theologische disciplines vanuit hun eigen
optiek een bijdrage kunnen leveren aan een centraal thema;
- heeft vanuit een centrale thematiek relaties leren ontdekken tussen
verschillende theologische disciplines en kan die relaties verdiepen en in
samenhang met elkaar brengen.
Studie- en onderzoeksvaardigheden; interdisciplinair werken aan een
theologisch thema.
Hoor- en werkcolleges.
W. van Asselt e.a., Wat is theologie? Oriëntatie op een discipline, Zoetermeer,
Meinema, 2001
Schriftelijke opdracht: een beargumenteerde geïntegreerde theologische
probleemstelling voor een onderzoek.
4 SP
Semester 4
Module:
Hebreeuws 2
Ba 201c
Docent :
Inhoud:
Arjan Knop
Grammatica en syntaxis van het Bijbels Hebreeuws. Lezen, analyseren en
vertalen van narratieve en profetische teksten.
Doelstelling: Verdieping van de kennis van grammatica en woordenschat van het Bijbels
Hebreeuws.
Verplichte literatuur:
Biblia Hebraïca Stuttgartensia
J.P. Lettinga, Grammatica van het Bijbels Hebreeuws en Hulpboek bij de
grammatica van het Bijbels Hebreeuws, Brill, Leiden, 1996 of later.
H. Jagersma, Bijbels Hebreeuws basiscursus en Bijbels Hebreeuws
vervolgcursus, Kok, Kampen, 1992 of later.
Werkvorm:
Toetsing:
Omvang:
Module
werkcollege en zelfstudie
lezen, vertalen en analyseren van gedeelten uit capita in een schriftelijk
examen.
5 SP
Latijn
Ba 201d
(verplicht voor wie wil afstuderen met een proefschrift in kg, komt dan in
plaats van apokriefen NT)
Docente:
Prof. Dr. Doris Lambers-Petry
Doelstelling: De student/e leert de latijnse taal en de Romeinse cultuur kennen. Hij/zij
leert eenvoudige teksten uit de Vulgaat en kerkvaders te vertalen
Inhoud:
Inleidende studie van de latijnse taal. Basiswoordenschat en eenvoudige
syntax. De omgang met de hulpmiddelen.
Literatuur : Vivat Roma! Taal en cultuur van de Romeinen, taal en tekstboek 1, Hermaion
2006
Werkvorm:
Omvang:
schriftelijk examen
4 SP
Module
Inleiding OT II
(Het concept van de profetische boeken en de geschriften)
Ba 202b
Docent:
prof. dr. J. Taschner
Doelstelling: De student begrijpt op welke manier het zin heeft dat het profetisch woord
ons door overlevering in boeken bijgebracht wordt die over de boodschap en
werking van een profeet in het verleden berichten.
De student leert te begrijpen waarom het Oude Testament / de Hebreeuwse
Bijbel vast geformuleerde gebeden voor volgende generaties ter beschikking
stelt.
Inhoud:
Overzicht van de verschillende theologische vakgebieden van de profetische
boeken een die geschriften; tevens de manier waarop het corpus
propheticum een die geschriften als tweede een derde deel van de canon van
het Oude Testament / Hebreeuwse Bijbel aan de Tora refereert.
Vorm:
Hoorcolleges, zelfstudie. Presentatie van een werkstuk met aansluitende
discussie.
Literatuur:
- Het Oude Testament in vertaling
- W. Beuken, Historical commentary on the Old Testament, 2vol, Isaiah
chapters 28-39, Leuven 2000
- Th. Römer, Psaumes interdits. Du silence à la violence de Dieu, Poliez-leGrand (Suisse) 2007
- Grohmann, M. (ed.), Jewish and Christian approaches to psalms, HBS 57,
Freiburg 2009
Toetsing:
Drie gelijkwaardige gedeelten: beoordeling van de mondelinge presentatie
aan het eind van de module, een schriftelijk examen aan het eind, en een
leesverslag.
Omvang:
5 SP
Module:
Apokriefen NT
Ba 203
Docente:
Prof. Dr. Doris Lambers-Petry
Doelstelling: De student/e leert de apokriefe geschriften, hun achtergronden en de redenen
voor hun verwerping kennen.
Inhoud:
De joods-christelijke apokriefen, de gnostische apokriefen (Nag Hammadi),
Protevangelie van Jakobus ezv.
Literatuur:
- Henneke E./ Schneemelcher W., Neutestamentl. Apoktyphen I+II
- Uro, Th. (Ed.), Thomas at the Crossroads. Essays on the Gospel of Thomas,
Edinburgh 1998
Werkvorm:
Toetsing:
Omvang:
hoor- en werkcollege
werkstuk met presentatie
4 SP
Module:
Kerkgeschiedenis II
Ba 204b
(De Reformatie)
Docent:
prof. dr. Jack McDONALD
Opmerking:
Het college wordt in het Engels gegeven.
Doelstellingen:
The Student understands the situation in the Catholic Church at the end
of the Middle Ages and the principal Continental Reformers of the 16th
century: Luther, Bucer, Zwingli and Calvin.
Inhoud:
1.
The religious and intellectual context of the Reformation
2.
Renaissance humanism
3.
Martin Luther
4.
Martin Bucer
5.
Ulrich Zwingli
6.
Jean Calvin
Literatuur:

Martin Luther, On Christian Liberty (1520)

Martin Bucer, On the Kingdom of Christ (1550)

Ulrich Zwingli, On True and False Religion (1525)

Jean Calvin, Institution of the Christian Religion, book 4 (1559)
(All these texts are available in numerous English and Dutch translations.)
Owen Chadwick, The Reformation (London, Penguin, revised ed. 1972, many
reprints)
Hans Hillebrand, The World of the Reformation (London, Dent, 1975)
George Bernard, The King's Reformation (Yale, 2005)
More detailed bibliographies for each of the Reformers will be given during
the course.
Toetsing:
20% of the marks will be apportioned by the professor to candidates based
on their attendance and participation in lectures. 40% of the marks will be
apportioned to candidates based on their performance in an oral
examination of 30 minutes at the end of the course, on topics actually
covered in lectures. Students may answer the questions in English or in
Dutch. 40% of the marks will be apportioned to candidates based on their
performance in a written essay of 2000-3000 words in English.
Omvang:
5 SP
Module:
Spiritualiteit, liturgie en het Woord
B 206b
(De module kent drie studieonderdelen: spiritualiteit, liturgiek en homiletiek,
die afzonderlijk en in hun samenhang aan bod komen)
Docent:
Ds. J.-Cl. Thienpont / Prof. dr. H. Heyen
Doelstelling: De student(e) heeft inzicht in de betekenis van spiritualiteit in de huidige
maatschappelijke context.
De student(e) heeft kennis van en inzicht in de liturgische uitgangspunten,
ontwikkelingen en begrippen en is in staat op basis daarvan over een
liturgische praktijksituatie te reflecteren.
De student(e) heeft kennis van en inzicht in homiletische uitgangspunten en
ontwikkelingen.
Inhoud:
Verschillende aspecten van spiritualiteit: pastor en spiritualiteit, enkele
spirituele bewegingen, als ook mogelijkheden van werken met spiritualiteit.
Inleiding liturgiek; liturgische ontwikkelingen en achtergronden; liturgische
jaarorde; liturgische elementen van de kerkdienst.
Verdieping van homiletische praktijktheorie en homiletische vragen door
verwerking van homiletische uitgangspunten en achtergronden o.a. door
preekanalyse.
Vorm:
Hoor- en werkcolleges; bespreking literatuur, observeren van een liturgie,
maken en presenteren van een mini-liturgie en een mini-preek.
Literatuur:
- A. Grün / M. Dufner, Spiritualiteit van beneden, Uitgeverij Kok, Kampen,
1996 (Spiritualität von Unten, Vier-Türme-Verlag, Münsterschwarzach,
1994). 94 blz.
- F.G. Immink, Het heilige gebeurt – Praktijk, theologie en traditie van de
protestantse kerkdienst, Uitgeverij Boekencentrum, Zoetermeer, 2011..
- A. E. McGrath, Christian Spirituality, Blackwell Publishing, New  York –
Oxford – Victoria, 2008 (first published 1999) Nederlandse vertaling: A.
E. McGrath, Christelijke spiritualiteit, Kok, Kampen, 2002.
- P. Oskamp / N. Schuman (red.), De weg van de liturgie – Tradities,
achtergronden, praktijk, Boekencentrum, Zoetermeer, 1998 (4de druk
2009).
Toetsing:
Schriftelijk examen en opdrachten (literatuurbespreking, mini-liturgie, minipreek)
Omvang:
6 SP
Module:
Gemeentepedagogiek
B 206c
Docent:
Prof. dr. H. Heyen
Doelstelling: De student(e) heeft inzhicht in achtergronden, stromingen en ontwikkelingen
op het gebied van het leren in de gemeente.
De student(e) heeft kennis van en inzicht in levensbeschouwelijk leren en het
ontwerpen van onderwijsleerprocessen.
De student(e) heeft kennis van en inzicht in een didactiek gericht op werken
met de bijbel.
De student(e) heeft kennis van en inzicht in de theorie en praktijk van
groepswerk.
Inhoud:
Ontwikkeling, visies, methoden en achtergrond van gemeentepedagogiek;
aandacht voor leren van kinderen, jongeren en volwassenen binnen de
gemeente; een catechetisch werkplan; intergeneratief leren; begeleiding van
huiscatecheten en andere leerkringbegeleiders in de gemeente. Inleiding
godsdienst didactiek gericht op het zelf kunnen ontwerpen van een
onderwijsleereenheid in de gemeente; bijbel in levenbeschouwelijk
onderwijs; aspecten van groepsdynamisch werken.
Vorm:
Literatuur:
Toetsing:
Omvang:
Hoor- en werkcolleges, praktijkopdracht, zelfstudie
- J. van Ark en H. de Roest (red.), De weg van de groep. Leidinggeven aan
groepen in gemeente en parochie, Zoetermeer, Boekencentrum, 2004
(capita selecta)
- J. de Kock / W. Verboom e.a., Altijd leerling. Basisboek catechese, Zoetermeer,
Boekencentrum, 2e druk 2012
- L.-J. Parlevliet / B. v.d. Berg / T. Zondervan, Het kind en de grote verhalen.
Levensbeschouwelijk leren in het basisonderwijs, Amersfoort,
Kwintessens 2013
Schriftelijke examen over de bestudeerde literatuur; ontwerpen van een
onderwijsleereenheid in de gemeente.
5 SP
Ba 3
Semester 5
Module:
Hebreeuws 3
Ba 301
Docent:
Arjan Knop
Doelstelling: verdiepende oefeningen in het lezen, analyseren en vertalen van Hebreeuwse
teksten
Vorm:
zelfstudie en werkcollege
Inhoud:
cursorisch lezen van capita uit de Hebreeuwse Bijbel
Literatuur: Biblia Hebraïca Stuttgartensia
J.P. Lettinga, Grammatica van het Bijbels Hebreeuws en Hulpboek bij de
grammatica van het Bijbels Hebreeuws, Brill, Leiden, 1996 of later.
Toetsing:
mondeling en schriftelijk examen
Omvang:
2 SP
Module:
Inleiding in de Theologie van het NT
(van de historische Jezus naar de kerygmatische Christus)
Ba 303a
Docente:
Prof. Dr. D. Lambers-Petry
Doelstelling: De student/e leert het verschil kennen tussen een historische en een
theologische benadering van het NT
Inhoud:
Historisch overzicht van het onderzoek naar de historische Jezus. Evaluatie
van de betekenis van dit onderzoek, de tegenwordige benaderingen.
Geschiedenis en Christologie in contekst.
Literatuur: Theissen G./Merz A., The Historical Jesus. A comprehensive guide, Augsburg
Fortress Publ. 1998 (Der historische Jesus, 3. Auflage, Göttingen 2011)
Werkvorm: hoor- en werkcollege
Evaluatie:
werkstuk met presentatie
Omvang:
5 SP
Module: Literatuur van de Tweede Tempel
Ba 303b
Docent:
Prof. Dr. Doris Lambers-Petry
Doelstelling: De student/e heeft inzicht in de brede literatuur van de tijd van de Tweede
Tempel en kan deze in relatie plaatsen met jodendom en christendom
Inhoud:
Bestuderen en evalueren van enkele teksten: Intertestament,
Pseudepigrafen, Qumran, Philo van Alexandrie, Josephus e.a.
Literatuur: Helyer Larry R., Exploring the Jewish Literature of the Sec. Temple Period, A
Guide for NT students, Downers Grove/Ill. 2002 of
VanderKam James C., An Introduction to Early Judaism, Grand Rapids 2000
Werkvorm: werkcollege
Evaluatie:
werkstuk met presentatie
Omvang:
3 SP
Module:
Kerkgeschiedenis II
Ba 304a
(Religion, Reason, Revolution, Restoration: de Kerk en de Verlichting)
Docent:
Jack McDonald
Opmerking: Het college wordt in het Engels gegeven.
Inhoud:
This course looks at the sweeping intellectual, social and political changes
which occurred in Western Europe in the 18th century and at their
permanent influence on Christian life and thought. The European
Enlightenment, the French Revolution and the Napoleonic Empire are
studied. The ways in which the Protestant churches adapted (or refused to
adapt) to modernity are examined, along with Christian responses to
modernity. The special subject for this course is the evolution of Christian
attitudes to slavery.
Doelstelling: The student will understand the main intellectual evolutions which occurred
in the modern church, and will be able to analyse the strength of the
challenges to Christian belief as well as the efficacy of various Christian
responses to these challenges.
Key texts / Literatuur:
- Gottfried Wilhelm Leibniz, Essais de théodicée (1710)
- Denis Diderot, Pensées philosophiques (1746)
- Voltaire, Poème sur le désastre de Lisbonne (1756)
- Jean-Jacques Rousseau, Lettre à Voltaire (1756)
- Nicolas de Condorcet, Réflexions sur l’esclavage des nègres (1781)
- Jean-Paul Rabaut de Saint-Etienne, Déclaration des droits de l’homme et du
citoyen (1789)
- François-René de Chateaubriand, Génie du christianisme (1802)
All these texts are readily available in Dutch and English translations.
Toetsing:
Oral examination and paper 2500 words.
Omvang:
Module:
Docent:
Doel:
Inhoud:
Vorm:
Literatuur:
5 SP
Godsdienstfilosofie en kritiek van de religie
Ba 305a
Prof. dr. Johan Temmerman
helderheid bekomen over de verhouding tussen het kritische denken van
de wijsbegeerte en godsdienst filosofische grondslagen van de godsdienst
in de moderniteit
de grote problemen, methoden en thema’s van de godsdienstfilosofie
komen aan bod. Verder wordt aandacht besteed aan de voornaamste
visies op religie sinds de verlichting en de reacties daarop vanuit
theologische hoek. Er zal gefocust worden op het godsdienstwijsgerige
werk van Kant, Hegel, Nietzsche, Rosenzweig en anderen. De student zal in
een werkstuk zijn of haar actuele positionering verhelderen.
hoorcolleges
-
-
H.J. Heering, Inleiding tot de godsdienstwijsbegeerte, Amsterdam, 1976,
aangevuld met capita selecta uit:
I. Kant, De religie binnen de grenzen van de rede (vertaling en
annotaties G. Van Eekert, W. Van Herck en W. Lemmens),
Amsterdam, 2004
G.W.Fr. Hegel, Fenomenologie van de geest (vertaling W. Visser),
Amsterdam, 2013
Fr. Nietzsche, De antichrist (vertaling P. Hawinkels), AmsterdamAntwerpen, 1997
Fr. Rosenzweig, De ster van de verlossing (vertaling A.P.J. van Ligten),
Delft, 2000
Toetsing: mondeling examen en evaluatie van het werkstuk
Ects: 4 sp.
Module:
Docent:
Inhoud:
Christelijke Ethiek
(Ethische grondlijnen van het Christendom)
Ba 305b
Dr. Johan Temmerman
De student verwerft een grondig inzicht in de verschillende ethoische
tradities en verkent de grondlijnen van een christelijke ethiek
Doelstelling: Ethische vraagstukken behandelen in het licht van traditie en Evangelie
Literatuur:
G.G. de Kruif, Christelijke ethiek. Een inleiding met sleutelteksten, Zoetermeer,
Meinema, 2000.
J. Douma, Grondslagen christelijke ethiek, Kampen, Kok, 1999.
A. MacIntyre, A Short History of Ethics : A History of Moral Philosophy from the
Werkvorm:
Evaluatie:
Omvang:
Homeric Age tot the Twentieth Century, Notre Dame, University Press,
1998.
Hoor- en werkcolleges
Mondeling examen over de literatuur en een werkstuk omtrent een probleem
in het hedendaagse ethische debat, geanalyseerd in het licht van traditie en
Bijbel.
5 SP
Module:
Diaconaal en pastoraal handelen
Ba 306
Docent:
Prof. dr. H. Heyen
Doelstelling: De student(e) heeft kennis van en inzicht in achtergronden, stromingen en
ontwikkelingen op het gebied van pastoraal handelen.
De student(e) heeft kennis van bijbelse achtergronden van het diaconaat, van
ontwikkelingen, achtergronden en vormen van diaconaal handelen en kan
deze kennis verbinden met de diaconale situaties.
De student(e) is in staat een sociaal-maatschappellijke situatie te beschrijven
tegen de achtergrond van diaconale begrippen en inzichten en kan daarover
reflecteren.
Inhoud:
Achtergronden en stromingen in het pastoraat; individueel pastoraat;
gemeentepastoraat en andere pastorale handelingsvelden.
Ten aanzien van het diaconaal handelen zijn er twee aspecten: theoretische
kennisverwerving en praktijkverkenning. Vandaar dat de inhoud van dit
onder deel gekenmerkt wordt door:
Bijbels
theologische
achtergronden;
historische
ontwikkelingen;
gemeentediaconaat; kennin nemen van onderscheiden diaconale
mogelijkheden in hun cocontext en een praktijkgerichte observatiestage met
presentatie.
Vorm:
Hoor- en werkcolleges; observatiestage met een presentatie; zelfstudie
Literatuur: - H. Crijns e.a. (red.), Barmhartigheid en gerechtigheid. Handboek
diaconiewetenschap, Kampen, Kok, 2e dr. 2005
- R.R. Ganzevoort / J. Visser, Zorg voor het verhaal; Achtergrond, methode en
inhoud van pastorale begeleiding, Zoetermeer 2007
Toetsing:
Presentatie en bespreking daarvan; werkstuk over de behandelde literatuur
Omvang:
5 SP
Semster 6
Module:
Methodiek van de exegese (OT)
Ba 302
Docent:
Prof. dr. J. Taschner
Doelstelling: De student is vertrouwd met het instrumentarium voor de Bijbeluitleg en kan
dit toepassen op poëtische en profetische teksten. De student wordt
aangemoedigd, zijn historische, taalkundige en theologische kennis toe te
passen op de uitleg van Bijbelse teksten in de hedendaagse context.
Inhoud:
Poëtische en profetische teksten staan centraal. Aan literaire benaderingen
wordt bijzondere aandacht besteed.
Vorm:
Werkcolleges en exegeseopdracht.
Literatuur:
Toetsing:
- Het Oude Testament in vertaling
- Gedeelten uit: Jan Fokkelman en Wim Weren (red.), De Bijbel
Literair,
Zoetermeer 2003.
- Eep Talstra, Oude en Nieuwe Lezers. Een inleiding in de methoden
van
uitleg van het Oude Testament;Kampen 2002.
- Ska, Jean Louis; Sonnet, Jean-Pierre; Wénin, André, L’analyse des récits de
l’Ancient Testament, Cahiers Evangile 107, 1999
Omvang:
(Exegese-)opdrachten die tijdens het college met de studenten besproken
worden. De student schrijft in de tweede helft van de module een exegetisch
werkstuk over een poëtische of profetische tekst.
5 SP
Module
Methodiek van de exegese NT
Ba 303c
Docent:
Prof. Dr. D. Lambers-Petry
Doelstelling: De student/e leert methodisch gereflekteerd om te gaan met de teksten van
het Nieuwe Testament.
Inhoud:
De student/e maakt kennis met de hulpmiddelen, de verschillende
exegetische en hermeneutische methodes en modellen.
Literatuur: Schnelle U., Einführung in die neutestamentliche Exegese, 8. Auflage,
Göttingen 2014 (UTB 1253)
Werkvorm: werkcollege met oefeningen
Evaluatie:
schriftelijke toetsing, presentatie van een werkstuk
Omvang:
5 SP
Module:
Ecumenism: Churches, Societies and Politics in Europe
Opmerking:
Docent:
Doelstelling:
This module is taught in English.
Dr. Peter Pavlovic
The student has general knowledge of the place of the churches and their
interaction with state and society in Europe, viewed in the perspective of
global modern history.
Historical overview of the ecumenical movement on a worldwide scale and
in Europe; exploration of biblical and theological values involved; survey of
actual relations between churches and national and European institutions
and movements.
Lectures; study of literature.
Inhoud:
Vorm:
Literatuur:
B304b
- Michael Kinnamon, Brian Cope, Ecumenical Movement: An Anthology of
Keytexts and Voices, World Council of Churches, 1996 (selected parts)
- Konrad Raiser, Ecumenism in Transition, WCC Publications, 1991
Toetsing:
Omvang:
- Peter Alban Heers, The Missionary Origins of Modern Ecumenism,
Milestones leading up to 1920
- Lucian Leustean, ‘The Ecumenical Movement and the Schuman Plan, 195054’, Journal of Church and State, 53/3 (2011) 442-71
- Peter Pavlovic, ‘The dialogue of churches with European Political
Institutions – Does it matter?’ in Representing Religion in the European
Union, ed. by Lucian N. Leustean, Routledge Studies in Religion and Politics,
2012, 105-117
paper with oral discussion.
5 Sp
Bachelorproef
B310
Ter afsluiting van de bacheloropleiding maakt de student(e) een eindwerkstuk. Het thema
van dit werkstuk zal ingekaderd zijn in één van de onderzoeksgebieden van de faculteit.
De student(e) kan zelf een voorstel doen aan een hoogleraar, die hij/zij als hoofdbegeleider
ziet. Daarbij moet bedacht worden, dat het eindwerkstuk een integrerend karakter dient te
hebben, zodat minstens een tweede discipline van de theologie bij het thema betrokken
moet worden. Na overleg met de betreffende hoogleraar dient de student(e) vóór de
aanvang van het tweede semester een voorstel in bij de docentenvergadering.
Voor deze en overige aanwijzingen zie het studiegidsonderdeel ‘Richtlijnen en regels’.
Omvang: 10 sp.
Eindbeoordeling
De eindbeoordeling van de bacheloropleiding wordt bepaald door het gemiddelde van de
in het derde cursusjaar behaalde cijfers in hun relatieve zwaarte. Voor de criteria zie het
studiegidsonderdeel ‘Richtlijnen en regels’. De gemiddelden van de voorgaande jaren
wegen mee bij de afronding van het cijfer. Het beoordelingscijfer van het eindwerkstuk
wordt apart vermeld in de bijlage bij het diploma.