ivf klii^öek - Reinier de Graaf

Tiplijn: 070 3190 967 E-mail: [email protected] (ook voor nieuwsfoto's) Reglosport: 070 3190 951 E-mall: iic,[email protected] Adverteren: 088 57 22 888
Den Haag
2016: jaar van
muzikaal talent
Dinaira Scheffers
Van Rossems
ruziënd door
de stad
Yagura
R6
P.9
P.12
Die goudeerlijke
pasteitjes van
donderdag 7 januari 2016
'Reactie op brand getuigt van veerkracht'
• Burgemeester Bezuijen met danstalentje Dianne
van den Altker. FOTO REMCO ZWINKELS
RIJSWIJK I M e t een speciale voorstelling, verzorgd door talenten van Trias en het Rijswijks
Jeugdtheater, w e r d gisteren i n de Rijswijkse
Schouwburg door de gemeente R i j s w i j k het
nieuwe jaar ingeluid. Speciaal voor deze
avond had het Amateurspalet i n de foyer van
de Schouwburg bovendien nog een expositie
opgesteld.
Volop c u l t u u r k o r t o m , dat w e r d vervolgd
met een receptie w a a r i n met het gemeentebe-
otste
stuur een toast k o n w o r d e n uitgebracht. I n
z i j n nieuwjaarstoespraak benadrukte burgemeester M i c h e l Bezuijen de veerkracht van
z i j n gemeente. H i j refereerde hierbij bijvoorbeeld aan de brand, die tijdens de jaarwissel i n g een gymzaal aa:n de R Van Vhetlaan i n de
as legde. „Eergisteren al hadden de verenigingen die daarvan gebruikmaakten nieuw onderdak gevonden. Deze snelle reactie op zo'n
moeilijke situatie getuigt van veerkracht."
Algemeen
Dagblad
7 januari 2016
ivf klii^öek
DEN HAAG
'Horrortandarts'
niet vervolgd
De Haagse horrortandarts M a r k
van N . w o r d t niet vervolgd voor
betrokkenheid b i j d è dood van
zijn vrouw. Justitie kan geen bewijs vinden dat h i j hier iets mee
te maken heeft. Van N . zei afgelopen september dat h i j z i j n
vrouw had geholpen b i j zelfdoding. Meer dan t w i n t i g getuigen
zijn gehoord en de medische geschiedenis van de v r o u w is bekeken, maar er w e r d geen bewijs gevonden. Nabestaanden
van de v r o u w denken dat Van N .
het verhaal verzon o m u i t handen van de Franse politie te b l i j ven. H i j w o r d t daar gezocht
voor het aanbrengen van grove
vernielingen i n de gebitten van
cliënten.
DEN HAAG
OefenzaaL orkest
völijoet nog niet
De repetitieruimte van het
Residentie Orkest b i j het
Zuiderstrandtheater is
akoestisch niet i n orde. Het
orkest repeteert daarom al
sinds november i n een oud
schoolgebouw aan de Meppelweg. De gemeente laat
onderzoeken wat er mis is
met de zaal. Daarna w o r d t
die aangepast. Volgens
wethouder Wijsmuller is er
geld beschikbaar voor de
eventuele aanpassingen.
Haagse patiënten gaan
vanaf nu naar Voorburg
VOORBURG I Het grootste ivf-centrum in de regio staat
vanaf nu in Voorburg. Stellen met een kinderwens
lioeven niet meer naar Leiden voor de laatste fase van
een vruchtbaarheidsbehandeling.
M A J A LANDEWEER
Het ivf-laboratorium i n Voorburg onderdeel van de Delftse Reinier de
Graaf Groep - w e r k t per 1 j a n u a r i
samen met het Hagaziekenhuis.
Door deze krachtenbundeling is het
grootste f e r t i l i t e i t s c e n t r a m voor
vruchtbaarheidsbehandelingen i n
de Haagse regio ontstaan. Het cent n m i voert vanaf dit jaar 680 ivf-behandelingen per jaar u i t .
De samenwerking is handig voor
de Haagse p a t i ë n t e n , zegt gynaecoloog Quirine Pieterse van het Hagaziekenhuis. „Voorburg is veel dichterbij dan Leiden." Voor de meeste
onderdelen van de behandeling
k u n n e n stellen terecht i n Haga,
maar voor het 'terugplaatsen' van
het embryo, zoals d i t heet, moet de
vrouw naar het laboratorium.
Het Hagaziekenhuis heeft geen
eigen ivf-laboratorium. Daarvan zijn
er maar 13 i n heel Nederland. I n
zo'n laboratorium ontstaan de embryo's en w o r d e n ze bewaard. Pat i ë n t e n van Haga k u n n e n i n het
eigen ziekenhuis eicellen laten afnem e n en sperma afstaan. Dat gaat
vervolgens op transport naar Voorburg. Gynaecoloog Evert van Santb r i n k u i t Voorburg: „ D a t transport
d u u r t n u korter. Een voordeel, w a n t
zo sluiten we zoveel mogelijk risico's
u i t dat er onderweg iets mis gaat."
De krachtenbundeling is een gevolg van de fusie tussen Haga en
Reinier de Graaf i n 2013. Sinds die
t i j d was er al overleg tussen de artsen. Sinds deze week is het nieuwe
ivf-Reinier Haga Centrum een feit.
Kliniek
H e t u i t b l i j v e n van een gewenste
zwangerschap k o m t voor b i j é é n op
de zeven stellen. Het Hagaziekenhuis heeft al meer dan dertig jaar
een fertiliteitskliniek, é é n van de
grootste i n de regio. Hier w o r d t de
oorzaak van de uitblijvende zwangerschap onderzocht. I n de k l i n i e k
werken gynaecologen, gespecialiseerde verpleegkundigen, een sociaal-psychiatrisch verpleegkundige
en seksuologen. Een eigen laboratoritmi heeft het centrum dus niet.
Het Fertiliteitscentrum Voorburg
w e r k t ook al samen met het R i j n land Ziekenhuis i n A l p h e n aan den
R i j n . Ook voor stellen u i t deze stad
v i n d t de laboratoriumprocedure en
het terugplaatsen van de embryo's
plaats i n V o o r b u r g . » P 2
DEN HAAG
Kraaijen kapen Pier
DEN HAAG I De Pier is voor twee dagen 'gekaapt' door De
Kraaijen en hun aanhang. Maar van een 'criminele' actie is
geen sprake. De band speelt vanavond en morgen samen met
vrienden in Pier Zuid, het voormalige casino dat gevestigd
w a s in het Van der Valk-restaurant. E n verder is er een
Kraaijen-pop-upstore, waar a l stukjes te beluisteren zijn van
de nieuwe cd van de band. FOTO DANIELLA VAN BERGEN » P 5
Nieuwe burgervader: 40 mille
MAAIKE KRAAIJEVELD
L'DAM-VOORBURG I Het zoeken
naar een opvolgér van de vertrekkend burgemeester Hans van der
Sluijs gaat 40.000 euro kosten. Van
der Sluijs gaat op eigen verzoek
vervroegd weg per 1 september.
Het geld w o r d t gebruikt voor de
installatie van z i j n opvolger, maar
ook voor de begeleiding van de
vertrouwenscommissie u i t de gemeenteraad (die een stem heeft i n
de keuze van de burgemeester),
extra vergaderingen, kosten voor
de communicatie met de L'damVoorburgers en sollicitatiegesprekk e n op locatie. De vertrouwenscommissie sluit niet u i t dat een of
meer kandidaten ook een assessment moeten doen.
Vieraaniioudingen
dankzij getuigen
Afgelopen dinsdag en woensdag
heeft de pohtie twee Hagenaars
van 18 jaar, een van 23 jaar en
een van 24 jaar aangehouden na
meldingen over inbraak. Z i j
.konden dankzij signalementen
van getuigen w o r d e n opgepakt.
De vier w o r d e n verdacht van i n braken aan de De La Reyweg, de
Laakweg en de Reinkenstraat.
DEN HAAG
ADO hoopt Wang
20 januari te zien
ADO Den Haag heeft, mede op
verzoek van de gemeente, een
nieuwe aandeelhoudersvergadering belegd. Op 20 j a n u a r i
hopen de p a r t i j e n met eigenaar
H u i Wang te spreken over z i j n
achterstallige betalingen.
2
donderdag 7 januari 2016
HH
DEN HAAG
HSPwilaf
van Revis'
pretpark
Houd groenwethouder Boudewijn Revis (WD) maar even
buiten de plannenmakerij voor
de Scheveningse Bosjes en het
Westbroekpark. Als het aan coalitiegenoot Haagse Stadspartij
ligt, ma-ken omwonenden, deskundigen en gebruikers straks
het definitieve plan voor het Internationaal Park i n Den Haag.
„De denktank moet voorkomen
dat de aan elkaar geknoopte
groengebieden een pretpark
worden," verklaart HSP-raadshd
Gerwin van Vulpen.
Zes miljoen euro investeert de
gemeente i n het plan, maar de
weerstand is groot. Op Facebook
en elders vormen zich clubjes
van tegenstanders. Zondag staat
er zelfs een demonstratie bij de
Bosjes op het programma. De
betogers vinden de plannen te
commercieel: te veel natuur zou
moeten wijken voor brede, betonnen wandelpaden, horeca, en
ander vermaak.
Volgens Van Vulpen voelen
bewoners, natuurdeskundigen
en gebruikers zich overvallen
door de parkplannen. Ze zijn
van tevoren wel gehoord, maar
met hun inbreng zou tot nu tóe
niets zijn gedaan. Het raadslid
roept daarom iedereen op om
bij de gemeente snel bezwaar te
maken tegen de plannen.
DEN HAAG
3000 vmbo'ers
naar open dag
3000 vmbo'ers uit de hele regio
melden zich volgende week
woensdag en donderdag op de
jaarlijkse beroepen- en opleidingsbeurs Spots on Jobs. Hier
maken de leerlingen kennis met
beroepen üi de economie, horeca, veiligheid, techniek, groen,
zorg en welzijn. Bedrijven als
HTM, Kurhaus en KwikFit laten
met doe-activiteiten zien wat er
bij diverse beroepen komt kijken. De beurs heeft plaats op
een nieuwe locatie: zalencentrum Opera Allans aan de Fruitweg 28 i n Den Haag. Speciaal
voor vierdeklassers is er donderdag Open Huis van 16.30 tot
20.00 uur. Zij krijgen dan concrete opleidingsinformatie en
kunnen zich direct aanmelden
voor een opleiding.
DEN HAAG
Bomenbuurt
100jaar
De Bomenbuurt bestaat 100 jaar
en dat viert de wijk met diverse
activiteiten gedurende het jaar.
Tijdens de nieuwjaarsreceptie
van Stichting Bewonersorganisatie Bomenbuurt op 17 januari,
geeft cabaretier Fred Zuiderwijk
het startsein voor het feestjaar.
Geïnteresseerden zijn vanaf
17.00 uur welkom in Buurtcen- tram De Bolster aan de Kastanjestraat 2. Mensen met herinneringen aan de Bomenbuurt kunnen foto's, filmpjes of anekdotes
sturen naar bomenbuurt-lOOjaar
@ gmail.com
Gemaakt
doorde
kter
VOORBURG I Het leven van duizenden kinderen en
(inmiddels) volwassenen ontkiemde in Kiet ivf-laboratorium in Voorburg. Sinds kort is dit liet
grootste centrum voor vruchtbaarheidsbehandelingen van de Haagse regio.
I^AJA LANDEWEER
R
ebecca (29) zag zichzelf altijd wel moeder worden.
„Een huis kopen, trouwen
en dan kinderen, zo zou het
gaan. Dat was mijn ideaal."
Een jaar na haar jawoord stond dat
perfecte plaatje ineens op zijn kop.
Zwanger worden lukte niet. „Soms
dacht ik: moet het dan maar adoptie
worden?"
De Westlandse stapte naar de
huisarts en ging een ivf-traject in bij
het Hagaziekenhuis. Nu, twee jaar
later, is ze moeder van een zoontje
en de tweede is onderweg. Rebecca
behoort tot de gelukkige 60 procent
bij wie na in-vitrofertilisatie (ivf) waarbij de zaadcel en de eicel buiten
het lichaam bij elkaar worden gebracht - 'een levend kind geboren
wordt', zoals de artsen dat noemen.
Bij Rebecca gebeurde het al na één
poging. De kans op succes is per behandeling ongeveer 30 procent.
Dat er ook een kans was dat het
niet zou gebeuren, daar heeft Rebecca nooit zo bij stilgestaan. „Ik
kon me gewoon niet voorstellen dat
ik nooit zwanger zou worden. Positief denken is volgens mij het halve
werk. Ik ben altijd vrij nuchter gebleven. Al is heus wel eens door
mijn hoofd geschoten: stel dat het
toch niet werkt, zou ik dan een
kindje willen adopteren?"
Waarom het niet spontaan lukte.
is bij Rebecca en haar man nooit
duidelijk geworden. Alles leek i n
orde. En ze was jong genoeg. Als een
vrouw niet zwanger wordt, heeft dat
vaak te maken met haar leeftijd,
weet gynaecoloog Evert van Santbriiik. Hoe jonger de vrouw, hoe
groter de kans dat de ivf gunstig uitpakt.
Vrouwen beginnen steeds later
aan kinderen, omdat ze bezig zijn
met hun carrière of simpelweg
De tweede is een
soort bonus. Mijn
leven hing er niet
meer vanaf
-Rebecca (29)
'omdat ze de ware nog niet zijn tegengekomen', ziet Van Santbrinks
collega Quirine Pieterse. „Wat ik ook
veel tegenkom is dat de man w i l
wachten. Als hij er klaar voor is, is
het voor de vrouw inmiddels te laat."
Als vrouwen midden dertig zijn
nemen de kansen op een spontane
zwangerschap aanzienlijk af.
Reinier de Graaf en Hagazieken-
EMBRYOSCOPË
Net zo warm als in eileider
Welk embryo gaat het halen
en groeit uit tot een blakende
baby en welk embryo redt het
niet?
De artsen van tiet Reinier de Graaf
l<unnen dat d3nl<zij de zogenoemde embryoscope lieel precies voorspellen. Stellen die l<iezen voor ivf liebben daardoor meer
l<ans op succes. De embryoscope
maal<t foto's fn de stoof, een kast
waarin liet w/arm en donl<er is om
de situatie in de eileider na te
bootsen. „Bij de oude methode ga
je af op een momentopname. Nu
zien we de hele dynamiel< van de
ontwil<i<eling. Daardoor is de l<ans
l<leiner datje een embryo afl<eurt
waar nil<s mis mee is of omgei<eerd." Een nóg belangrijl<er voordeel van de embryoscope is dat
het embryo veilig in de stoof l<an
blijven, Het hoeft er niet uitgehaald te worden voor onderzoek.
huis hebben onlangs de krachten
gebundeld. Nederland telt 13 ivfcentra. Dat is wettelijk zo bepaald.
In deze regio zijn er ivf-laboratoria
in Voorburg, Leiden, Leiderdorp en
Rotterdam. Het Hagaziekenhuis,
waar Pieterse aan verbonden is,
heeft geen eigen ivf-laboratorium.
Daarom gingen de ei- en zaadcellen
- afgenomen in Haga - voorheen op
transport naar Leiden. Die samenwerking is gestopt. Haga maakt nu
gebruik van het laboratorium i n
Voorburg, waar Van Santbrink afdelingshoofd is. Het is een gevolg van
de fusie tussen Haga en Reinier de
Graaf (waarvan het Diaconessenhuis onderdeel is).
Daarmee is het Fertiliteitscentram Voorburg met rond de 680 ivfbehandelingen het grootste van de
Haagse regio. Voor de patiënten van
Haga is het voordeel dat ze niet
meer naar Leiden hoeven, aldus Pieterse. De vrouw moet voor één onderdeel van de behandeling naar
het ivf-laboratorium, namelijk voor
het teragplaatsen van het embryo,
dat daar is ontstaan. „En Voorburg
is voor onze patiënten veel dichterbij." De behandeling en de controles
erna gebeuren i n Haga.
Onthouding
Bij de balie i n het ivf-centram i n
Voorburg staan een man en een
vrouw van i n de dertig om een afspraak te maken. „Wat nog belangrijk is," legt de baliemedewerkster
uit, „onthouding is vereist voor de
behandeling."
Op een tafeltje naast de balie en
in de spreekkamer van de arts staan
geboortekaartjes. „Gelukkig wel,"
zegt Pieterse. Duizenden kinderen,
pas geboren, op school of inmiddels
lang en breed volwassen, begonnen
hier - het centram is opgericht i n
1991 - aan hun leven. Dit onder een
microscoop en vijf 'broedstoven' kunstmatige baarmoeders - i n een
kamer in het ivf-centram, het laboratorium.
„Met parfum op mag je hier niet
naar binnen," waarschuwt gynaeco-
• Gynaecologen Evert van
Santbrink en Quirine Pieterse
in het laboratorium.
FOTO FRANK JANSEN
loog Pieterse. „Dat is er in de baarmoeder ook niet. We willen een zo
natuurlijk mogelijke situatie." In een
afgescheiden kamertje staat een microscoop. Met een heel fijne naald 'echt een precisiewerk] e' - worden
hier de zaadcel en de eicel bij elkaar
gebracht: zo ontstaat de kiem van
een nieuw mens. Dit gebeurt alleen
als er weinig zaadcellen zijn of als ze
slecht bewegen.
De bevrachte eicel, voor het blote
oog onzichtbaar, gaat vervolgens
een paar dagen de broedstoof in.
Daar groeit die uit tot een meercellig embryo. De artsen monitoren
voortdurend hoe zich dat ontwikkelt. Als enige ivf-laboratorium in
Nederland beschikt Voorburg over
donderdag 7 januari 2016
HH
Boogerds berouw
Een ex-junk die ploegleider is van
een wielerteam dat Roompot heet:
dat heeft iets grappigs. Maar zo
grappig is het niet. Michael Boogerd is alsnog bestraft voor dopinggebruik.
Boogerds bijnaam was 'het gebit'.
Hadden we maar wat dieper in z'n
huig gekeken. Dan hadden we de
doping gezien die hij tijdens zijn
carrière stelselmatig gebruikte.
Pas i n 2013 kwam hij uit de medicijnkast. Michael was toen al zes
jaar gestopt. Hij moest bijna wel,
want de geruchtenstroom hield
aan. Boogerd zou bloed van familieleden hebben gebruikt voor dopingtests. De Nederlandse Dopingautoriteit beschuldigde hem hiervan en nou ja, met zo'n imponerende naam zal die instantie het
toch wel weten.
Ik ben geen wielerfanaat, maar ik
genoot op een afstandje wel
van die vreemde blonde
krullenbol uit Den Haag.
Prototype 'slimste jongetje van de klas'. Nou ja
'snelste jongetje van de
klas', want slim is Boogerd
niet gebleken. Twee
jaar geschorst van
alle activiteiten i n
de wielersport.
Het
meest
sportieve zijn
z'n excuses
Dankzij epo, bloedtransfusies en
cortisonen. Tijdens zijn laatste
Ronde van Frankrijk ki-eeg hij een
ererondje op de berg La Plagne,
omdat hij daar in 2002 de
koninginnerit won. Ook die wedstrijd reed hij op doping. Wij kunnen geschokt naar die schorsing
kijken, maar het is een wonder dat
'ie zover is gekomen. Een nep-atleet? U zegt het. De reden dat de'
wielrennerij mij niet kan boeien, is
dat domme dopinggebruik.
Waarom zou ik daar naar kijken?
Als ik een stel junks op een fiets
wil zien, dan ga ik wel naar Amsterdam. Michael Boogerd komt
niet in aanmerking voor strafvermindering omdat hij enkel over
zichzelf wil praten en niet over andere renners of begeleiders. Het
drugskartel blijft dus intact. Deze
sport is en blijft rot tot op het bot.
Michael trekt het boetekleed aan
en accepteert de schorsing. 'Net
als bij mijn vrijwillige openlijke
bekentenis draag ik verantwoordelijkheid voor beshssingen die ik zelf in het verledeii
nam, en de consequenties daarvan.' Da's
dan wel weer heel
fair van onze
Michael, zodat
we deze nare
dragstrip toch
met een
happy end af,1^ sluiten. Conclusie: het
meest sportieve uit Michael
Boogerds wdelercarrière zijn z'n excuses.
Wordfeud met een 105-jarige
I^AAIKE KRAAiJEVELD
RIJSWIJK I Burgemeester Michel
Bezuijen moet alle zeilen bijzetten
als hij Wordfeud speelt met de 105jarige mevrouw Wortman. Bezuijen
speelt met haar het digitale woordspel sinds haar verjaardag vorig
jaar. Mevrouw Wortman had toen
haar iPad te voorschijn gehaald om
te laten zien hoe zij na haar 100ste
een handig hulpje: de embryoscope, ofwel een broedstoof met ingebouwde microscoop. Daarmee
kunnen de analisten in de gaten
houden of het embryo goed groeit,
zonder dat ze het uit de kast hoeven te halen. Van Santbrink: „Omgevingsveranderingen proberen we
zoveel mogelijk te vermijden."
Een medewerkster vréjst op een
schermpje op de embryoscope. Er
zijn rondjes te zien, de cellen, sterk
uitvergroot. Op één plek haken verschillende rondjes in eUcaan „Kijk,
hier zie je dat de cellen zich al hebben gedeeld."
Is het embryo voldoende ontwikkeld, dan wordt het 'teruggeplaatst'
in de baarmoeder. De embryo's die
over zijn, worden ingevroren. Ze allemaal tegelijk terugplaatsen en
kijken wat eruit komt, dat is passé.
Van Santbrink: „Vroeger werden
vaak meerdere embryo's tegelijk te-
ruggeplaatst, omdat de overblijvers
niet bewaard konden worden. Dan
kon het gebeuren dat er een vierling werd geboren. Tegenwoordig
plaatsen we in Nederland hooguit
twee embryo's per keer terug. We
kunnen ze nu veel beter invriezen.
Als het met het eerste embryo niet
lukt, dan kan een volgend embryo
worden ontdooid."
Rijpen
In Nederland vergoedt de verzekeraar bij vrouwen tot 43 jaar drie
ivf-behandelingen. Bij die behandeling krijgen vrouwen hormonen ingespoten om zoveel mogehjk eicellen te laten rijpen. Normaal komt
er elke maand één eitje vrij. Nu
kunnen er meerdere eicellen, 8 tot
10 is het streven, tegelijk rijpen. De
eicellen worden verwijderd en i n
het laboratorium bevrucht met een
zaadcel.
Behalve een fysieke hebben de
behandelingen ook een mentale
impact. Pieterse: „Steeds weer is er
de onzekerheid. Gaat het lukken of
niet. En de teleurstelling als het
niet is gelukt." Stellen kunnen een
beroep doen op psychische zorg.
Omdat de vrouwen het vaak moeilijk vinden om zwangeren te zien,
hebben ze hun eigen wachtkamer
op de afdehng gynaecologie. In het
Hagaziekenhuis wordt eveneens
apart gewacht.
Voor Rebecca was de druk eraf
toen ze in verwachting bleek van
haar eerste kind. Ook de tweede
zwangerschap kwam via ivf tot
stand, maar dit was 'anders'. „De
tweede is een soort bonus. Mijn
leven hing er niet meer vanaf. Het
was al goed."
De naam Rebecca is op haar verzoek gefingeerd.
had leren omgaan met het apparaat
om contact te houden met haar kinderen en kleiiikinderen.
Ze had Bezuijen ook gezegd op te
schieten met het geven van onderdak aan vluchtehngen, zei hij gisteren tijdens zijn nieuwjaarsspeech.
„Na twee wereldoorlogen noemde
ze het belang van een helpende
hand uitsteken naar vluchtelingen."
REQUIEM V O O R
DE L E V E N D E N !
Brahms'Ein deutsches Requiem
CLASSIC
BOEK VIA: RESIDENTIEORKEStNL mMë.
m
0900-1|S3 < ^ Primsri