1/20/2014 Reken erop! Rekenen met kleuters voor een goede rekenstart in groep 3 + = ek + do = + = Meijke vd Hoeven – Kolkman In deze presentatie: Voorbereidende rekenvaardigheden Getalbegrip Ontwikkeling van getalbegrip Rol van werkgeheugen Reken erop! Onderzoek Resultaten Getalbegrip Triple code model (Dehaene, 2001) 1 1/20/2014 Meten van numerieke koppelingen 50 60 70 80 90 100 40 100 Logaritmische schattingen 70 90 80 30 60 50 20 40 30 10 20 10 0 Triple code model Triple code model Geschatte waarde Triple code model 0 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 Werkelijke waarde 2 1/20/2014 90 100 Lineaire schattingen 100 80 90 70 60 70 50 60 40 50 40 30 30 20 20 10 10 0 Geschatte waarde 80 0 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 Werkelijke waarde In deze presentatie: Ontwikkeling numerieke koppeling Getalbegrip Ontwikkeling van getalbegrip Rol van werkgeheugen Reken erop! Onderzoek Resultaten In deze presentatie: Getalbegrip Ontwikkeling van getalbegrip Werkgeheugen Tijdelijke opslag van informatie die van belang is bij het uitvoeren van een taak Rol van werkgeheugen Reken erop! Onderzoek Resultaten 3 1/20/2014 Visueel werkgeheugen In deze presentatie: Verbaal werkgeheugen Reken erop! - onderzoeksgroep 266 leerlingen, 15 scholen Getalbegrip Ontwikkeling van getalbegrip Rol van werkgeheugen Reken erop! Onderzoek Resultaten Reken erop! - onderzoeksgroep Reken erop! - instrumenten Getalbegrip Analoge code 6 meetmomenten: 1 2 3 4 5 6 Midden Eind Midden Eind Groep groep 1 groep 1 groep 2 groep 2 Groep 0 3 Leeftijd: Leeftijd: 4.3 jaar 6.94 jaar 4 1/20/2014 Reken erop! - instrumenten Getalbegrip Visuele/verbale code Reken erop! - instrumenten Werkgeheugen Visueel Reken erop! - instrumenten Getalbegrip Numerieke koppeling Reken erop! - instrumenten Werkgeheugen Verbaal Testleider: maan steen Testleider: hand vis Leerling: maan steen Leerling: vis hand In deze presentatie: Getalbegrip Reken erop! - resultaten Analoge hoeveelheid vaardigheden 100,00 90,00 Ontwikkeling van getalbegrip 80,00 70,00 Rol van werkgeheugen 60,00 Hoeveelheden schatten 1-10 50,00 Hoeveelheden schatten 1-100 40,00 Reken erop! Onderzoek Hoeveelheden vergelijken 30,00 20,00 10,00 Resultaten 0,00 groep 0midden eind midden eind groep 3 groep 1groep 1groep 2groep 2 5 1/20/2014 Reken erop! – resultaten Reken erop! - resultaten Verbale/visuele telvaardigheden Koppeling tussen getallen & hoeveelheden 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Getallenlijn 1-10 Getallenlijn 1-100 Reken erop! - resultaten Conclusies Cognitieve vaardigheden 100 80 60 Visueel werkgeheugen 40 Verbaal werkgeheugen 20 0 groep 0 midden eind midden eind groep 3 groep 1 groep 1 groep 2 groep 2 1. Is rekenen een aangeboren vaardigheid? Analoog Groep 1 Analoog Groep 2 Visueel/verbaal Groep 1 Koppeling Groep 1 2. Welke rol speelt het werkgeheugen? Verbaal werkgeheugen Visueel/verbaal Groep 2 Visueel werkgeheugen IQ CITO M3 Koppeling Groep 2 Begin niveau Groei Kolkman, Kroesbergen & Leseman (2013). Early numerical development and the role of nonsymbolic and symbolic skills. Learning and Instruction, 25, 95-103. 6 1/20/2014 2. Welke rol speelt het werkgeheugen? Groei verbaal werkgeheugen Groei visueel werkgeheugen 3. Welke vaardigheden zijn het meest belangrijk om goed te kunnen leren rekenen in groep 3? ** CITO M3 Groei koppeling getal-hoeveelheid 4. Wat betekent dit voor het opsporen en begrijpen van rekenproblemen? ** ** 5. Hoe kunnen leerlingen ondersteund worden in hun rekenontwikkeling? - Numerieke koppeling - Visueel werkgeheugen Ten slotte… • Getalbegrip kan gedefinieerd worden adhv 3 vaardigheden: hoeveelheid vaardigheden telvaardigheden numerieke koppeling • Koppeling tussen getallen en hoeveelheden is belangrijkst voor leren rekenen • Om die koppeling te ontwikkelen zijn met name telvaardigheden en visueel werkgeheugen nodig [email protected] 42 7