OCMW activeringstrajecten in het kader van het Werkgelegenheids- en Investeringsplan Het Werkgelegenheids- en Investeringsplan ondersteunt een kansenbeleid voor kwetsbare doelgroepen. Een belangrijk kenmerk van deze kwetsbare doelgroepen is dat hun arbeidsmarktsituatie in sterke mate beïnvloed wordt door problemen op andere terreinen, o.a. op welzijnsvlak, op vlak van de gezinssituatie, de opleidingssituatie, de financiële situatie, … . Dit vereist de nodige afstemming op het terrein tussen de arbeidsmarktorganisaties en de andere domeinen. Dit geldt o.a. voor werkzoekenden met medische, mentale, psychische of psychiatrische problemen (MMPP) waarvoor het aantal activeringstrajecten uitgebreid wordt. Doelstelling van dit activeringsbeleid is het nastreven van een levenskwaliteit van hoog niveau, onder meer door de bevordering van sociale cohesie en inclusie, waarbij mensen uit alle maatschappelijke geledingen, kansengroepen op de arbeidsmarkt, en in het bijzonder kwetsbare groepen (zoals werkzoekenden met medische, mentale, psychische of psychiatrische problemen) de nodige aandacht en kansen krijgen om zich te ontwikkelen en zich te integreren in de samenleving. VDAB, GTB en VVSG erkennen het belang van een activeringsbeleid op maat van deze kwetsbare doelgroepen en zetten hun schouders onder een experimenteel project waarbij 110 klanten met een OCMW-leefloon kunnen deelnemen aan een voortraject ‘activeringsbegeleiding’. Via een voortraject ‘activeringsbegeleiding’ zal men de medische, mentale, psychische of psychiatrische problematiek en de sociaal-economische, sociale en/of psychosociale drempels op weg naar werk begeleiden zodat een vervolgtraject naar (betaalde of onbetaalde) arbeid mogelijk wordt. De activeringsbegeleiding wordt uitgevoerd door gespecialiseerde partnerschappen bestaande uit twee soorten organisaties (partners gespecialiseerd in ‘zorg/behandeling’ en partners gespecialiseerd in ‘empowerment’). GTB neemt tijdens de activering, inclusief zorgbegeleiding, de trajectbegeleiding van de klant op zich en garandeert een goede aansluiting met de toeleiding en het vervolgtraject. Een fiche met een korte beschrijving van de activeringsbegeleiding wordt als bijlage toegevoegd. We hebben ervoor gekozen om dit experiment ‘activeringsbegeleiding voor 110 OCMW-leefloners’ uit te voeren met een beperkt aantal OCMW’s. De geselecteerde OCMW’s zijn voornamelijk OCMW’s die betrokken zijn in het experiment OCMW-proeftuinen zodat de ervaring die daarin reeds werd opgebouwd meegenomen kan worden in dit experiment. De 110 WIP-OCMW-activeringstrajecten worden als volgt verdeeld over de geselecteerde OCMW’s: ANTWERPEN: 34 - OCMW Antwerpen: 17 - OCMW Turnhout: 10 - OCMW Mortsel: 7 VLAAMS-BRABANT: 15 - OCMW Leuven: 8 - OCMW Tienen: 3 - OCMW Diest: 3 OOST-VLAANDEREN: 27 - OCMW Gent 10 - OCMW Ronse: 10 - OCMW Meetjesland: 7 LIMBURG: 18 - OCMW Bilzen: 9 - OCMW Hasselt: 3 - OCMW Genk: 3 - OCMW Lanaken: 3 WEST-VLAANDEREN: 16 - OCMW Kortrijk: 7 - OCMW Knokke Heist: 4 - OCMW Tielt: 3 - OCMW Waregem: 3 Deze aantallen per provincie en regio werden bepaald als streefcijfers om de uiteindelijke doelstelling van 110 activeringstrajecten op jaarbasis in 2010 en in 2011 te kunnen realiseren. Deze cijfers zullen regelmatig opgevolgd worden door VDAB/GTB en VVSG. Bij deze opvolging kan blijken dat bepaalde regio’s een kleinere of grotere nood aan activeringsbegeleiding hebben. Bij die vaststelling zal bekeken worden op welke wijze verschuivingen kunnen doorgevoerd worden. 20-7-2017 1 van 3 Hoewel de activeringsbegeleiding reeds wordt uitgevoerd bij VDAB-werkzoekenden sinds september 2009, is een samenwerking met OCMW rond activering nieuw. Rekening houdend met het feit dat deze samenwerking nieuw is en in 2010 nog slechts een half jaar beschikbaar is om 110 activeringstrajecten te realiseren, raden we de diensthoofden van de geselecteerde OCMW’s aan om zo snel mogelijk contact op te nemen met de GTBprojectmedewerker van de eigen regio (indien dit nog niet zou gebeurd zijn) om samenwerkingsafspraken te maken. Dit zijn de contactgegevens van de GTB-projectmedewerkers per provincie: - Antwerpen: o Regio Antwerpen en Mortsel: Marjan Janssens: [email protected], 03/740.36.20 o Regio Turnhout: Katrien Ballegeer, [email protected], 014/63.11.02 - Vlaams-Brabant: Mark Vanhamme, [email protected], 016/30.88.28, 0472/99.14.69 - West-Vlaanderen: [email protected], 09/269.46.80, 0474/23.31.16 - Oost-Vlaanderen: [email protected], 09/269.46.80, 0474/23.31.16 - Limburg: [email protected], 089/32.10.50, 0479/88.24.08 Tijdens dit overleg zal meer informatie verschaft worden over activeringsbegeleiding en zal uitgebreid ingezoomd worden op voorwaarden voor deelname, rollen van de verschillende partijen, procedures, te hanteren documenten, gehanteerde basisprincipes, enz. Toch willen we kort een aantal belangrijke zaken oplijsten die als basis kunnen dienen voor dit overleg. Wie komt in aanmerking voor een VDAB/OCMW-activeringstraject? - OCMW-werkzoekenden die een volledig leefloon krijgen (of equivalent leefloon) én Die in trajectbegeleiding zijn bij OCMW (vb. in voorbereiding op art.60 of in begeleiding na ‘mislukt traject art.60’) of bij VDAB/GTB én Die een grote afstand tot arbeidsmarkt hebben wegens een MMPP-problematiek (d.i. medische, mentale, psychische of psychiatrische problemen, vaak gecombineerd met sociale drempels naar werk) én Die als sociaal én professioneel bemiddelbaar ingeschat worden (d.w.z. op redelijke termijn bemiddelbaar) indien bepaalde drempels naar werk weggewerkt zijn én Die bereid zijn mee te werken aan een activeringstraject én Die op administratief vlak volledig in orde zijn voor de arbeidsmarkt (juiste arbeidskaart, enz) én Die goed Nederlands spreken (in functie van behandelingsgesprekken aangaande de MMPPproblematiek) én Die een VDAB-screeningsprocedure doorlopen hebben die resulteerde in een advies ‘activeringsbegeleiding’ In het regionale overleg kan bekeken worden of het zinvol zou kunnen zijn om bepaalde deelgroep (binnen boven genoemde definitie van de doelgroep) extra aan bod te laten komen in het experiment. Wat houdt een VDAB-screeningsprocedure in? Het bepalen of iemand tot de doelgroep ‘MMPP’ behoort en nood heeft aan activeringsbegeleiding, gebeurt aan de hand van een proces van screening waarbij verschillende actoren een rol spelen. - De trajectbegeleider vormt zich een zo volledig mogelijk beeld over de wensen, mogelijkheden en belemmeringen van de klant, en motiveert aan de VDAB-psycholoog waarom de klant behoort tot de MMPP-doelgroep. - De VDAB psycholoog is verantwoordelijk voor de screening van de klant en zal, mogelijks ondersteund door een activeringsscreening bij een gespecialiseerde arbeidsonderzoeksdienst, een screeningsadvies uitspreken. De screening geeft een zicht op de potentiële arbeidscapaciteiten en de ondersteuningsbehoeften van de klant en kan resulteren in één van de volgende vijf screeningscategorieën: 1. klanten die in een traject naar werk in het normaal economisch circuit kunnen stappen. Finaliteit is een job op de reguliere arbeidsmarkt; 2. klanten die rechtstreeks of via een trajectbegeleiding tewerkstelling in de sociale economie aankunnen, hetzij in een beschutte werkplaats of een sociale werkplaats; 20-7-2017 2 van 3 3. klanten die rechtstreeks of via een trajectbegeleiding naar arbeidszorg toegeleid kunnen worden; 4. klanten die een activeringsbegeleiding nodig hebben als eerste fase van één van de hiervoor vermelde trajecten. De informatie uit deze screening wordt mee opgenomen als startbasis van de zorgbegeleiding. 5. klanten die als gevolg van zijn/haar ernstig MMPP probleem (zelfs op langere termijn of na een activeringsbegeleiding) over onvoldoende arbeidscapaciteiten beschikken om in arbeidszorg, de sociale economie of het NEC terecht te kunnen. Enkel de klanten met een screeningsadvies ‘activeringsbegeleiding’ kunnen gebruik maken van het aanbod activeringsbegeleiding. Tijdens de screening zal beoordeeld worden of de klant: - kampt met één of meerdere acute of chronische zware medische, mentale, psychische en/of psychiatrische (MMPP) problemen (al dan niet gecombineerd met sociale problemen) die nog prominent aanwezig zijn en onvoldoende onder controle zijn. OPGELET: enkel sociale problemen (zonder MMPPproblematiek) komen niet in aanmerking - op dit ogenblik niet-toeleidbaar is naar betaalde arbeid in het NEC of het beschermde circuit (SW/BW) en zelfs niet het ‘minimale arbeidszorgniveau’ aankan - mits de minimale stappen voorzien in een activeringsbegeleiding in een periode van 1 tot maximaal 18 maanden kunnen doorstromen naar een traject naar een duurzame tewerkstelling in het NEC, het beschermde circuit of minimaal naar arbeidszorg (criterium inschatting van positieve evolutie). Deze screeningsperiode zal maximaal 3 maanden in beslag nemen. Gelieve er dus rekening mee te houden dat klanten die nu worden aangemeld, niet ‘onmiddellijk’ zullen kunnen starten met de activeringsbegeleiding. Een reden te meer om snel afspraken te maken met GTB! Want deze screeningsprocedure kan ingekort worden indien alle informatie waarover een OCMW beschikt( inzake de tewerkstellingsmodelijkheden van de klant) kunnen gebruikt worden om de nood aan activeringsbegeleiding te motiveren aan de VDAB-psycholoog. Opstarten is soms moeilijk, ondersteuning is belangrijk en opvolging is noodzakelijk Om de opstart van deze activeringstrajecten op een vlotte wijze te kunnen realiseren, kan u beroep doen op de volgende ondersteuning: - VVSG: via contactpersoon Peter Cousaert, [email protected], via de VVSG-stuurgroep die over dit thema zal opgestart worden midden september 2010 - VDAB: via contactpersoon Lut Gailly, [email protected], 02/506.29.46 - GTB: via de GTB-projectmedewerker in uw regio (zie contactgegevens op p.2 van dit schrijven) De ervaringen vanuit deze VDAB-OCMW samenwerking inzake activering zullen leiden tot beleidsaanbevelingen met betrekking tot het nog uit te werken structureel samenwerkingsmodel op vlak van geïntegreerde werkwelzijns-trajecten. Dit experiment zal dus opgevolgd worden door VDAB/GTB en VVSG, een stand van zaken zal regelmatig besproken worden op het platform zorgbegeleiding en beleidsaanbevelingen zullen geformuleerd worden naar de departementen WSE en WVG. We hopen dus dat we op uw medewerking kunnen rekenen en zijn benieuwd naar de innovatieve kracht die dit experiment zal teweegbrengen. 20-7-2017 3 van 3