monitor begeleider sociale economie

De monitor/begeleider is naast de doelgroepwerknemer één van
de belangrijkste personen in sociale economie bedrijven. Vandaag
vindt de sociale economie steeds moeilijker monitoren/ begeleiders.
Nochtans komen voor dit beroep heel wat mensen in aanmerking.
Zit mensen begeleiden je in het bloed? Heb
je bovendien wat technische achtergrond
of wil je deze verwerven? Of net andersom:
ben je een vakman en steek je graag je
handen uit de mouwen? Ga je daarnaast
ook graag en goed met andere mensen om
of wil je leren hoe je dit op een professionele
manier kan doen?
Dan is de job van
monitor/begeleider
IS C
itor er
n
o
m eleid
begociale e
s omi
econ
H
vast iets voor jou.
VER
HN
RASSEN D
C
E
T
Ontdek wat de sociale economie voor jou,
maar vooral ook wat jij voor de sociale economie kan betekenen.
“Vandaag stelt de sociale economie een 30.000-tal mensen te werk.”
“De andere manier van ondernemen vindt steeds meer weerklank.”
Hoopvolle berichten uit de sector, maar wie zijn die ondernemingen en wat
maakt hen anders?
Vaak herleidt men sociale economie tot ‘initiatieven die werk maken
van de inschakeling van kansengroepen’. Niet helemaal fout - heel wat
laaggeschoolden, personen met een beperking,… vinden inderdaad een
zinvolle en langdurige job in bedrijven zoals sociale en beschutte werkplaatsen
- maar toch te beperkt, want ook de groene stroomleverancier bijvoorbeeld
behoort tot de sociale economie.
Vooral hun andere manier van werken is typerend. In tegenstelling tot de
reguliere economie, waar alles in het teken staat van winst maken, hebben
bedrijven in de sociale economie als gezamenlijk kenmerk dat ze in de eerste
plaats streven naar maatschappelijke winst. Neem het voorbeeld van de
kringloopcentra: enerzijds stellen zij mensen uit de kansengroepen tewerk
en anderzijds zijn het ook duurzame initiatieven want ze dragen bij tot het
verminderen van de afvalberg. In de praktijk bestaat de sector uit een veelheid
van economische bedrijven en initiatieven, maar telkens is het ‘sociale’ nooit
ver weg.
EEN BREDE WAAIER VAN ACTIVITEITEN EN WERKVORMEN
De sociale economiebedrijven worden in verschillende werkvormen ingedeeld:
sociale werkplaatsen, beschutte werkplaatsen, arbeidszorgcentra, invoegbedrijven,
lokale diensteneconomie,… De werknemers van de meeste van deze werkvormen zijn
mensen die om uiteenlopende redenen niet of nog niet op de reguliere arbeidsmarkt
terecht kunnen. Men noemt hen doelgroepwerknemers. Een goede begeleiding op
de werkvloer is voor deze mensen van groot belang. Daarom zijn goede monitoren/
begeleiders in deze werkvormen onmisbaar.
In beschutte werkplaatsen werken voornamelijk personen met een arbeidshandicap.
Men biedt er deze mensen arbeid op maat met het oog op een verbeterde integratie in
de samenleving. Dit betekent dat het werk steeds wordt opgesplitst in deeltaken met een
verschillende moeilijkheidsgraad. Zo kunnen ook werknemers met beperkte mogelijkheden
eraan deelnemen. De meeste activiteiten vinden plaats in productieafdelingen, waar men
in onderaanneming werken uitvoert voor gewone bedrijven: van montage en assemblage
tot verpakking; van hout- of metaalbewerking tot drukwerk,… Een grote diversiteit dus! Het
gebeurt ook dat een groep doelgroepwerknemers, onder begeleiding van een monitor, naar
een bedrijf gaat om ter plaatse werk uit te voeren.
In sociale werkplaatsen werken mensen die kort geschoold zijn, voor hun instap in de
organisatie 5 jaar werkloos waren en een achterliggende, vaak sociale problematiek
hebben. De werkomgeving houdt rekening met de sterke en zwakke punten van deze
doelgroepwerknemers. Hierdoor kunnen ze duurzaam tewerkgesteld worden en krijgen ze
de kans nieuwe vaardigheden en attitudes aan te leren. De werknemers werken in groep en
worden individueel begeleid op de werkvloer, elk volgens hun eigen noden.De activiteiten
in een sociale werkplaats hebben een maatschappelijke meerwaarde en sluiten aan bij de
competenties van de medewerkers. Ze zijn zeer divers en kunnen gaan van kringloopwinkels,
sociale restaurants en fietsprojecten, over groen-,strijk- en poetsdiensten tot tuinbouw- en
renovatiebedrijven.
De lokale diensteneconomie creëert ook duurzame werkgelegenheid voor kwetsbare
kansengroepen. Vanuit de buurt- en nabijheidsdiensten gegroeid, biedt deze werkvorm
financieel en sociaal toegankelijke diensten aan personen, gezinnen en buurten. Bij de
uitbouw en de werking van de dienst worden zowel medewerkers, klanten als andere relevante
actoren betrokken. De jobinhoud van de werknemers houdt rekening met hun competenties,
beperkingen en individuele noden. Bovendien ondersteunt men de doelgroepwerknemers
via permanente begeleiding en vorming. De aangeboden diensten spelen in op de lokale
maatschappelijke noden en zijn zeer divers: van buurtgerichte kinderopvang en aanvullende
thuiszorg tot klusdiensten, fietshersteldiensten en groenonderhoud.
Meer weten over deze boeiende sector? Surf naar www.socialeeconomie.be .
DE MONITOR/BEGELEIDER IN DE SOCIALE ECONOMIE
“Vandaag stelt de sociale economie een 30.000-tal mensen te werk.”
“De andere manier van ondernemen vindt steeds meer weerklank.”
Hoopvolle berichten uit de sector, maar wie zijn die ondernemingen en wat
maakt hen anders?
Vaak herleidt men sociale economie tot ‘initiatieven die werk maken
van de inschakeling van kansengroepen’. Niet helemaal fout - heel wat
laaggeschoolden, personen met een beperking,… vinden inderdaad een
zinvolle en langdurige job in bedrijven zoals sociale en beschutte werkplaatsen
- maar toch te beperkt, want ook de groene stroomleverancier bijvoorbeeld
behoort tot de sociale economie.
Vooral hun andere manier van werken is typerend. In tegenstelling tot de
reguliere economie, waar alles in het teken staat van winst maken, hebben
bedrijven in de sociale economie als gezamenlijk kenmerk dat ze in de eerste
plaats streven naar maatschappelijke winst. Neem het voorbeeld van de
kringloopcentra: enerzijds stellen zij mensen uit de kansengroepen tewerk
en anderzijds zijn het ook duurzame initiatieven want ze dragen bij tot het
verminderen van de afvalberg. In de praktijk bestaat de sector uit een veelheid
van economische bedrijven en initiatieven, maar telkens is het ‘sociale’ nooit
ver weg.
VAKMAN, PLOEGBAAS, INSTRUCTEUR EN HULPVERLENER
Opleiding
Als monitor/begeleider ben je niet alleen vaktechnisch bekwaam, ook
het overbrengen van kennis is belangrijk. Je kan leiding geven, de
arbeidsactiviteiten organiseren en je hebt oog voor de individuele of
collectieve noodsituaties van de doelgroepwerknemers. Je bent bijna
gelijktijdig vakman, ploegbaas, instructeur én hulpverlener.
Door de uitgebreide taakgebieden in je job is zowel technisch,
organisatorisch als sociaal en psychologisch inzicht vereist. Technisch,
organisatorisch omdat je verantwoordelijk bent voor het vlot verloop
van de productie op de werkvloer of de dienstverlening door de
doelgroepwerknemers. Sociaal en psychologisch omdat jij ook instaat
voor de omkadering en begeleiding van de werknemers:
begeleiding tijdens het werk:
Je bouwt een vertrouwensrelatie op met individuele medewerkers. Je
coacht hen tijdens de uitvoering van het werk en tracht hun kwaliteiten,
kennis en vaardigheden maximaal te ontwikkelen. Zo kunnen ze zich
optimaal ontplooien.
training on the job:
Je leert je medewerkers vaktechnische vaardigheden, door ze voor te doen,
door mee te werken, tijdens leermomenten. Door je voorbeeldfunctie of
door hen er op aan te spreken train je ook hun sociale vaardigheden en
arbeidsattitudes.
Voor het beroep van monitor/begeleider in de sociale economie bestaat geen
specifieke basisopleiding. Hierdoor kan je uit diverse hoeken instromen. Vroeger
wierf men voornamelijk mensen aan uit de sociale sector. Nu worden ook steeds
vaker mensen met een technische achtergrond aangetrokken . Afhankelijk van de
bagage die je reeds hebt, biedt men je bijkomende vorming aan. Een groot deel
van de opleiding krijg je op de werkvloer en je wordt gecoacht door de project- of
productverantwoordelijke. Na gemiddeld 6 maanden ken je het arbeidsproces,
de mensen en de werkcultuur als geen ander. Het ligt voor de hand dat in dit
proces tijd en energie geïnvesteerd wordt.
Samenwerking
De monitor/begeleider staat in voor de coördinatie van de arbeidsactiviteiten
in de afdeling en begeleidt de doelgroepwerknemers in hun arbeidssituatie. In
sociale economiebedrijven werken echter niet alleen monitoren/begeleiders en
doelgroepwerknemers. Daarom is de monitor/begeleider in de sociale economie
ook een sterke teamspeler en werkt hij nauw samen met maatschappelijk werkers,
productiemensen en ander omkaderingspersoneel.
Hogerop
Als monitor/begeleider in de sociale economie kan je doorgroeien naar projectof productieverantwoordelijke, maar ook medewerker van de personeelsdienst of
sociale dienst behoort tot de mogelijkheden. Het spreekt voor zich dat de doorgroeimogelijkheden talrijker zijn naarmate je in een grotere organisatie werkt.
De sector sociale economie zoekt voor haar werkplaatsen in
Vlaanderen:
Monitoren/begeleiders (m/v)
Functie
Eén van de belangrijkste schakels in een sociaal economiebedrijf is de (werkvloer)
begeleider. Deze monitor/begeleider coördineert de arbeidsactiviteiten in de
productieafdeling, het atelier, de winkel of de buitendienst. Hij of zij begeleidt
de doelgroepwerknemers in hun arbeidssituatie, neemt begeleidingstaken op
die nodig zijn voor hun inschakeling in het arbeidsproces en staat in voor de
dagdagelijkse begeleiding op de werkvloer en voor de training on the job. De
monitor/begeleider heeft voortdurend oog voor zowel het persoonlijke welzijn
van de werknemers als voor dat van de ganse ploeg.
Vereisten
Als monitor/begeleider in de sociale economie wordt er verwacht dat je kan
plannen en organiseren, dat je medewerkers aangepaste opdrachten geeft
en hen hierbij individueel begeleidt en motiveert, en dat je kan omgaan met
conflicten. Naargelang de productieactiviteit of dienstverlening worden er al dan
niet specifieke technische vaardigheden verwacht.
Interesse?
Voor een overzicht van vacatures in de sector kan je terecht op de site
www.socialeeconomie.be/vacatures en op www.vdab.be/werkzoeken.
“Monitor/begeleider in de sociale economie:
verrassend technisch” is een project van het Departement
Werk en Sociale Economie, in samenwerking met ABVV,
Koepel LDE, LBC, SST, VDAB, VIVO, VLAB en VOSEC
Koepel LDEfi
Departement Werk en Sociale Economie
VOSEC
VLAAMS OVERLEG
SOCIALE ECONOMIE
www.socialeeconomie.be/verrassendtechnisch
VU: Secretaris-generaal van het departement Werk en Sociale Economie, dhr Dirk Vanderpoorten,
Koning Albert II-laan, 1030 Brussel