Workshop Online Communities

Online communities in zorg: hot or not?
Online communities spelen een steeds belangrijkere rol in wie je bent en wat je van
dingen vindt. Geïnspireerd door dit succes zetten ook zorgaanbieders in op online
communities om kennis te delen of medewerkers te raadplegen. Maar dan? Een groot
aantal unieke bezoekers, maar weinig respons.
In deze workshop gingen we dieper in op dit dilemma. Wat zijn de kansen en de
valkuilen?
Hoe zet je het middel wel succesvol in? Het werd een zoektocht naar tips en antwoorden
waar je verder mee kunt.
Wat is nu eigenlijk het verschil tussen een online netwerk en een online community.
Herman van den Brink vertelt: “Ik was op een verjaardag. Een vriendin van mij werd 50
en dat was reden voor een groot feest. Er waren meer dan 60 mensen aanwezig en zij
maakten allen deel uit van het netwerk van de jarige. Het feestgezelschap overziend
werd me duidelijk wat het verschil is tussen een netwerk en een community.
Ik zag binnen dit netwerk verschillende communities. Familieleden vormden in het
gezelschap (netwerk) hun eigen groep (community) en ook de mensen van het werk en
vrienden zochten elkaar op. Binnen deze groepen was een grote betrokkenheid op elkaar
en een belangrijke gemene deler. Er werd heel persoonlijke informatie uitgewisseld. Als
mensen vanuit verschillende communities elkaar aanspraken was het contact veel
algemener en werden er feiten uitgewisseld.
Ik kende mensen uit meerdere communities en bewoog me binnen het netwerk van de
ene community naar de andere en binnen elke groep had ik een ander gevoel en deelde
ik andere informatie.
Ik denk dat ik het verschil nu weet tussen een netwerk en een community en dat dit
principe ook opgaat als mensen online met elkaar in contact zijn. Een community is
onderdeel van een netwerk en de mate van betrokkenheid op elkaar verschilt.”
Ervaringen met online communities binnen organisaties
Online communities binnen zorgorganisaties zijn aanvullend aan het persoonlijke contact
dat mensen met elkaar hebben. Als er in je organisatie geen cultuur is dat het gewoon is
om elkaar op te zoeken en te bevragen werkt een online community niet. Ze zijn
succesvol als ze een onderdeel zijn van een mediamix. Het is niet in plaats van, maar
aanvullend aan. Je ziet dat op bestaande online communities en netwerken als Hyves en
Facebook. Het vaak gaat over kleine dingen van alle dag. Dit zijn soms ook heel
persoonlijke dingen. Mensen willen graag weten hoe het met anderen gaat en over
zichzelf vertellen. Over wat ze hebben meegemaakt. Grote thema’s worden maar zelden
besproken.
Dat gebeurt toch veelal in persoonlijk contact.
In de praktijk blijkt dat er maar een relatief beperkt aantal mensen actief zijn op online
communities. En van deze groep is er een nog beperkter deel dat reacties achterlaat en
deelneemt aan discussies.
Lancering
Voordat je de online community start, is het belangrijk om ruim de tijd te nemen om het
voor te bereiden. Online communities zijn succesvoller als je zeker weet dat er behoefte
aan is en je de beoogde gebruikers vraagt wat zij willen en wat zij belangrijk vinden. Op
die manier deel je de plannen met de medewerkers en je komt er achter wat hun
verwachtingen zijn.
Ga er vanuit dat mensen meer halen dan brengen om teleurstellingen te voorkomen, je
kunt geen garanties geven voor succes. Wat zeker helpt is zelf veel tijd steken in het
enthousiast maken van mensen. Hierdoor ontstaat mond op mond reclame op de
werkvloer. Een aandachtspunt bij de voorbereiding is om binnen je organisatie te bepalen
of mensen anoniem mogen deelnemen of niet. Dit is namelijk voor een groot deel
afhankelijk van de cultuur binnen je organisatie.
Content
De content van je community is bepalend voor het succes. Een community van de
organisatie moet door de medewerkers ervaren worden als iets van henzelf. Het meest
succesvol zijn communities die door de medewerkers zelf worden gestart. Stem de
content af op de leeftijd van de mensen die je wil bereiken. Nice to know informatie
werkt goed, dan kunnen mensen zich identificeren met content. Door de reacties op de
content te volgen kom je er achter wat mensen interessant vinden. Zorg dat er
regelmatig nieuwe content op de site te vinden is, om verveling te voorkomen. Het werkt
het beste als er steeds een nieuwe prikkel is voor deelname. De content moet je raken,
een juiste onderwerpkeuze is mede bepalend voor het succes. Teksten die kort zijn
werken het beste.
Bereik
Om zoveel mogelijk mensen binnen je organisatie te bereiken is commitment en actieve
deelname van het management uitermate belangrijk. Zij moeten het goede voorbeeld
geven. Zet de online community zo breed mogelijk in binnen een mediamix. Dit maakt
dat je interessant bent voor veel doelgroepen en functieniveaus.
Medewerkers of cliënten moeten zonder al te veel stappen aan de online community deel
kunnen nemen. Vermijd inlogschermpjes e.d.
Interactiviteit
Om het voor de deelnemers aan de community de moeite waard te maken om deel te
nemen is een snelle reactie op de interactie van belang. Daarmee toon je het nut aan van
deelname. Deelnemers moeten makkelijk en snel kunnen reageren, dan is deelname
laagdrempelig. Het is van groot belang dat het veilig is op de community. Ervaring leert
dat het zelfregulerend vermogen van deelnemers op communities groot is.
Niet doen
Het is niet bevorderlijk als er zendergericht wordt gecommuniceerd of als er uitsluitend
need to know informatie aangeboden wordt. Dat werkt eenrichtingsverkeer in de hand en
is demotiverend. Wanneer je als organisatie zelf de redactie voert is de kans op succes
beduidend kleiner. Wat je ook vooral niet moet doen is mensen laten betalen voor
deelname.