Urostoma en zelfzorg
advertisement
Urostoma en zelfzorg Geens Vera Leurs Sarah Vermaerke Kristel Situering • 7% van alle kankers is blaaskanker • Behandeling: radicale blaaswegname • Methode: Bricker • Uitkomst: urostoma Redenen aanleg urostoma • Blaaskanker • Agenese van de blaas (afwezige blaas bij geboorte), • Aangetaste blaas (radiotherapie), • Ureterobstructie (tumoren, fibrose), • Functie stoornis van de blaas (incontinentie), • Neurogeen blaaslijden (diabetes, ruggenmergletsels, spina bifida), • Vesicovaginale of rectale fistels. ( Bron: De Vliegher, 2013) Impossible d'afficher l'image liée. Le fichier a peut-être été déplacé, renommé ou supprimé. Vérifiez que la liaison pointe vers le fichier et l'emplacement corrects. Definitie urostoma • Griekse benaming voor opening of mond • Onnatuurlijke / kunstmatige aangelegde opening • Verbindt lichaamsholte met de buitenwereld * incontinente stoma’s * continente stoma’s Incontinente stoma’s 1. Nefrostomie 2. Suprapubische sonde 3. Ureterostoma o Unilaterale ureterocutaneostomie o Bilaterale ureterocutaneostomie o Uretero-ileo-cutaneostomie o Uretero-colo-cutaneostomie Nefrostomie Drain aangebracht in kelk v/d nier 3 maanden ter plaatse Geplaats door arts Aandacht voor: koorts, pijn, lekkage, uitvallen, afloop, bloed bij urine, … • Terugbetaling: 20 dagzakken en 20 nachtzakken / 3 maanden • • • • Suprapubische katheter • • • • • Katheter in de blaas net onder de navel 6-8 weken ter plaatse Geplaatst door arts en vervangen door vpk Aandacht voor lekkage, uitvallen, wondzorg Terugbetaling 20 dagzakken en 20 nachtzakken / 3 maanden Ureterostomie • Verschillende soorten • Brickerderrivatie meest gekende techniek namelijk de ureter-ileo-cutaneostomie • Aangesloten zijn bij een ziekenfonds § § Eendelig systeem: 60 ledigbare zakjes / 3 maanden Tweedelig systeem: 60 ledigbare zakjes /3 maanden ü 45 convexe platen /3 maanden ü § § 20 nachtzakken / 3 maanden 2 tubes pasta elk 60g en 1 potje poeder 55g per 6 maanden Continente stoma’s • Ileo-kock-pouch • Maintz pouch • Indiana pouch Wat is stomazorg? • • • • Professionele verplegingsspecialiteit Door verpleegkundige en door patiënt Zelfstandigheid aanleren aan de patiënt Zelfzorg: -----> alle zorg die de patiënt besteedt aan het opheffen van eigen noden en het voldoen aan eigen behoeften. Bricker derrivatie • • • • Eugene M. Bricker Uitgevonden in 1956 Ileum wordt gebruikt Incontinente stoma in re fossa Techniek • Urine leiders worden geïmplanteerd op een stukje dunne darm van 10-15cm. • Dit wordt naar huidoppervlak gebracht (stoma). • Dunne darm functioneert als transportbuis. • Door peristaltiek van de darm wordt de urine naar buiten getransporteerd. Complicaties Bricker operatie Laattijdig • Stomaproblemen • Chronische pyelonefritis • â nierfunctie • Nierfalen • Geïnfecteerde lis • Steenvorming zowel in lis als in nieren Vroegtijdig • Lekkage • Ileus • Wondinfectie • Eventratie • Pyelonefritis Stomaproblemen na Bricker • Vernauwing • Irritatie van stoma en huid • Parastomale hernia • Retractie van de stoma • Kristalvorming • Veelvuldige lekkage STOMAZORG AFSTELLEN Verzorging postoperatief Best tweedelig opvangsysteem met grote diameter Grootte stoma varieert sterk eerste weken Darmvlokken verwijderen rondom stoma Urinedebiet in het oog houden Plaat om de 3 dagen vervangen zakjes om de 2 dagen • Diameter stoma goed evalueren • • • • • Stomavorming • Emotionele, psychische en sociale veranderingen bespreekbaar maken • Preoperatief • Postoperatief Stomavorming Postoperatief • Aanleren technieken • Productkeuze • Literatuur aanbieden • Waar verkrijgen materiaal • Terugbetalingstarieven • Afvalverwerking • Multidisciplinair overleg • • • • • • Preoperatief Praktische aspecten Stomamateriaal tonen Verwachtingen na op Plaatsbepaling urostoma Familie betrekken 2-3 dagen voor op Stoma verpleegkundige 4 fases herkennen: shock, ongeloof, bewustwording en rehabilisatie • Educatie plan opstellen • Bevat profiel van patiënt, anatomie en fysiologie van het urogenitaal stelsel. ---> Opleiding geven tot een goede zelfzorg 4 fasen van opleidingsproces 1. Verpleegkundige verzorgt urostoma 2. Verpleegkundige verzorgt urostoma samen met de patiënt en geeft uitleg. 3. Patiënt verzorgt urostoma onder toezicht van verpleegkundige met uitleg. 4. Patiënt verzorgt urostoma geheel zelf à Stoma educatieschaal Stoma educatieschaal • Puntensysteem • Hoge score betekent een betere zelfzorg • Lage score betekent dat de patiënt nog begeleid moet worden ----> nog verder onderzoek gebeuren naar de effectiviteit ervan en de implantatie in de zorg vaardigheden 0 1 2 Reactie Geen interesse Kijkt en raakt aan op initiatief vpk Verwijder materiaal Vpk verwijdert materiaal Patiënt heeft Patiënt heeft bijstand nodig mondelinge uitleg nodig Patiënt kan onaMankelijk materiaal verwijderen Meten diameter Vpk meet diameter Bijstand nodig Mondelinge uitleg nodig Zelfstandig meten Uitknippen plaat Vpk knipt uit Bijstand nodig Mondelinge uitleg nodig Zelfstandig knippen Zorg huid Vpk verzorgt huid Bijstand nodig Mondelinge uitleg nodig Zelfstandig verzorgen Bijstand nodig Mondelinge uitleg nodig Zelfstandig aanbrengen Aanbrengen Vpk brengt Nieuw materiaal materiaal aan Lediging Kijkt en raakt aan op eigen initiatief 3 Vpk ledigt Bijstand nodig Mondelinge uitleg nodig Gaat om met stoma en bereidt zich voor op toekomst Zelfstandig ledigen score Stomavorming in groep ------> positief effect op de kwaliteit van leven Ook educatie van familie heeft een aanzienlijke waarde voor de stomapatiënt. Besluit • Stomaverpleegkundige speelt belangrijk rol in: o voorkomen en behandelen van emotionele, psychische en sociale problemen • Stomavorming is een verpleegkundige plicht • Stomaeducatie schaal kan een belangrijk hulpmiddel zijn • Stomaverpleegkundige is verplicht theoretische achtergrond op peil te houden Praktische aanbevelingen • • • • Regelmatige bijscholing stomaverpleegkundige Gebruik stomaeducatie schaal Mits verder onderzoek Stomavorming op punt stellen binnen het ziekenhuis Verpleegkundige heeft nog steeds veel invloed op de mate van zelfzorg bij de patiënt! Bedankt voor de aandacht !!!
